ممدوح المهینی

^{تدابیر سخت‌گیرانه و قاطعی از سوی کشورها در مقابله با شیوع ویروس مرگ‌آفرین کرونا به اجرا در آمده اما اتخاذ تدابیر مدبرانه دیگری در ضدیت با ایده‌ها، افکار نژادپرستانه، تندروانه و گرایش‌های خرافه‌پرستانه و باورمندی به نظریات توطئه نیز ضرورت دارد که در فضای آکنده از وحشت و هراس کنونی، جان می‌گیرند.}

^{در دو ماه گذشته، شاهد آمیزه‌ای بسیار چگال از تمامی این موارد بوده‌ایم که طی آن ویروس با سرعتی باور نکردنی انتشار یافته که بنابر پیش‌بینی‌ها، بر سرعت انتشار آن در ماه‌های آینده، افزوده خواهد شد.}

^{مطابق نظریه توطئه، گفته شده که این ویروس در آمریکا برای ضربه زدن به اقتصاد چین، تولید شده در حالی که دامنه انتشار آن تا خاک آمریکا نیز گسترش یافته که این امر، نظریه توطئه را به یک لطیفه مبدل کرد. یک مقام مسئول چینی با طرح این نقطه نظرات خطرناک، ارتش آمریکا را به تولید این ویروس متهم}

امل عبدالعزیز الهزانی

^{حوادث فیلم امریکایی-بریتانیایی «kingsman: the secret service» پیرامون کاشتن قطعاتی ریز در گوشی‌های موبایل می‌چرخند که به کمک آنها امواج صوتی پخش می‌شود تا خشونت را در بخش جلویی مغز بشر تحریک کنند و او را به یک قاتل تبدیل می‌کنند. ایده اینجا این است که یک شرکت خدمات محرمانه قصد دارد جمعیت ساکنان زمین را کم کند به طوری که با هم بجنگند و همدیگر را بکشند و فقط نخبگانی که شرکت انتخاب می‌کند باقی بمانند. از این دست فیلم‌های هیجان انگیز زیادند، سخن از بازی با زنجیره ژنتیکی انسان می‌زنند که در نتیجه آن هیولا یا موجودی وحشتناک متولد می‌شود تا داستان را با قهرمان تمام کند. تعداد بی‌شماری فیلم درباره کشتار به وسیله ویروس‌ها یا باکتری‌ها وجود دارند که مراکز تحقیقاتی را نشان می‌دهند که گویی ابزار شراند و پژوهشگران مانند جنایت‌کاران یا شکارچیانی هستند که زندگی مردم را شکار می‌کنند. اثر این قبیل فیلم‌ها در آگاهی فردی یا اجتماعی ایجاد پارازیت بر کارکرد عقل است وقتی که فرد می‌خواهد واقعیتی را تحلیل کند. ویروس کرونا(covid-19) که از چین شروع شد، عامل این تفکر بود که پشت آن توطئه‌ای از ایالات متحده، اسرائیل یا بریتانیا خوابیده است. اگر از امریکا بوده باشد، هدف آن ضربه زدن به تجارت چین است که بازارهای امریکایی را تهدید می‌کند. اگر از اسرائیل باشد، این}

ابیگیل بیل/ خبرنگار علمی

^{بشر درگیر مبارزه با چیزی شده است که پنج میلیون بار از خودش کوچکتر است. ویروس کرونای جدیدی که نخستین بار در شهر ووهان چین پدیدار شد در عرض چند ماه از دشمنی ناشناخته به اضطرابی جهانی تبدیل شده است.} همزمان با انتشار این ویروس در سراسر دنیا، دانشمندان نیز سعی می‌کنند راهی برای مبارزه با آن پیدا کنند. تلاش ویروس‌شناسان بر ساخت واکسنی برای این ویروس متمرکز شده است و دیگران نیز دارند دنبال دارویی برای درمان مبتلایان می‌گردند. اما این نخستین بار نیست که دانشمندان با یک ویروس کرونا مواجه می‌شوند و شکست دادنش هم به آن راحتی که فکر می‌کنید نیست.

^{برخی از شایعترین امراض نتیجه این مدل ویروس است، از جمله سرماخوردگی که ما هنوز واکسن موثری برای آن پیدا نکرده‌ایم. دو بیماری نشانگان تنفسی حاد (سارس) و نشانگان تنفسی خاورمیانه (مرس) نیز به خاطر ابتلا به این ویروس در انسان بروز می‌کنند.} این نوع ویروس در بین انسان و حیوان مشترک است و بعضا می‌تواند از حیوان به انسان منتقل شود. برای نمونه، بیماری مرس در سال ۲۰۱۲ از شتر به انسان منتقل شد. به نظر می‌رسد که نمونه جدید ویروس کرونا که (SARS-CoV-۲) نام گرفته است ویروس جوانی باشد که احتمالا در اواخر ماه دسامبر گذشته پدیدار شده باشد. با اینکه در ابتدا تصور می‌شد که این ویروس از خفاش به انسان منتقل شده است، اما تحقیقات بعدی نشان داد که مورچه‌خوار پولک‌دار ناقل احتمالی این ویروس به انسان بوده است.

^{جنبشی که به پیشاهنگی رهبر کوردستان باکور و رهبر پ ک ک عبدالله اوجالان و بنام حزب کارگران کردستان، ظهور پیدا کرد نتیجه‌بخش‌ترین حرکت در تاریخ کوردستان است. پ.ک.ک نه تنها خلق کورد بلکه دیگر خلق‌های خاورمیانه را نیز تحت تأثیر قرار داد و به یک بازیگر اصلی در منطقه مبدل شده‌ است
فرات: جنبش آزادیخواهی کوردستان که با نام پ.ک.ک عجین شده است از آغاز با موارد متعددی از دسیسه‌گری روبرو گشت و حتی موجودیت خود را در پاسخ به توطئه قتل یکی از کادرهای پیشگام خود بنام "هاکی کارر" اعلام کرده است.} رژیم ترکیه در سالهای دهه نود میلادی پس از آنکه با بکار گرفتن تمامی ظرفیت‌های خود قادر به غلبه بر انقلابیون کورد نشد به قدرتهای جهانی و بویژه آمریکا و اسرائیل پناه برد تا حمایت آنها در نبرد با حزب کارگران کوردستان را جلب کند.

^{هرچند در سال‌های دهه هشتاد میلادی نیز آمریکا به طور مستمر و بر اساس ماده پنج پیمان آتلانتیک شمالی موسوم به ناتو حامی ترکیه بود اما اینبار آنکارا در پی آن بود که آیالات متحده امریکا مستقیما رهبر حزب کارگران کوردستان عبدالله اوجالان را هدف قرار دهد.} ترکیه دیگر در خلال سالهای ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۸ مستقیما رهبری جنبش را هدف گرفته بود و مقامات ترک صراحتا می‌گفتند تا زمان بقای اوجالان امکان نابودی جنبش کوردی وجود ندارد چرا که وی از شخصیتی برخوردار است که در هر شرایطی کادرهای جدید آموزش می‌دهد و ساختار جنبش را استحکام می‌بخشد.

^{ممدوح المهینی
نویسنده و روزنامه‌نگار سعودی و مدیر شبکه‌های العربیه و الحدث
«دست شوهرم را گرفتم و تا خود صبح گریه کردیم»، این را یک نویسنده زن امریکایی نوشته وقتی که آن شب پراندوه را به یاد می‌آورد که ترامپ به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده اعلام شد. و حتی پیش از آنکه ترامپ به کاخ سفید برسد، بسیاری اعلام کردند دوست دارند از ایالات متحده به کانادا مهاجرت کنند تا وقتی که دوره او تمام بشود یا کنارش بزنند.} روایتی بدبینانه نزدیک به حکایت‌های قدیمی که خبر از نزدیک شدن پایان جهان می‌دهند. سخنی مشابه درباره نخست وزیر بریتانیایی بوریس جانسون گفته می‌شود که توانست بریتانیا را پس از 47 سال عضویت لرزان دراتحادیه اروپا بیرون بکشد. او را به دیوانه و دلقک و خودشیفته لقب می‌دهند و فهرست بلندبالایی از صفات بد به او منتسب می‌کنند.

^{در هر دو حال، ترامپ و جانسون این اتهامات در قالب جمله‌های تبلیغات سیاسی و حزبی می‌آیند و به حقایق غیر قابل بحث تبدیل می‌شوند. اما در حقیقت اتهاماتی هستند که نقاب حقیقت به روی خود کشیده‌اند. مهم به چالش کشیدن این فرضیه‌های مطلق بدون هیچ قید و بندی است تا بفهمیم چقدر درست‌اند. تهمت پوپولیستی بودن این دو چهره خود رفتاری پوپولیستی است. اجازه بدهید بگویم که این بزرگ‌ترین دروغ در سال جدید است(2020).}

مينا لامی

^{گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) اخیرا اعلام کرده است که می‌خواهد استراتژی خود را عوض کند و یهودیان را در داخل و خارج اسرائیل هدف قرار دهد و هدف نهایی خود را "آزادسازی" بیت المقدس عنوان کرده است.} "رهبر" داعش در پیامی که روز ۲۷ ژانویه صادر شد این استراتژی جدید را اعلام کرد. ۲۷ ژانویه روز جهانی یادبود هولوکاست است و فردای آن روز قرار بود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، از طرح خود برای صلح بین اسرائیل و فلسطین رونمایی کند. این طرح به "معامله قرن" معروف شده است. طرح صلح آقای ترامپ که داعش هم در پیامش به آن اشاره کرد با استقبال گرم مقامات اسرائیلی و محکومیت شدید رهبران فلسطینی روبه‌رو شد.

^{این گروه در ژوئن ۲۰۱۸ به گزارش‌هایی که در این باره منتشر شده بود واکنش نشان داد و گفت جلوی آن را خواهد گرفت.} داعش در پیام اخیرش دقیقا چه گفته است؟ از اعلان جنگش به یهودیان چه نتیجه‌ای می‌توان گرفت؟ آیا این تهدیدها جدی است؟

^{"فاز جدید"}

ر پیام صوتی منتشره در ۲۷ ژانویه که توسط ابوحمزه القریشی، سخنگوی این گروه، خوانده شد هفت مرتبه از "بیت‌المقدس" استفاده شد. سخنگوی این گروه ابتدا روایتی طولانی از تاریخچه داعش ارائه داد، روایتی که از بنیان‌گذار این گروه یعنی ابومصعب الزرقاوی شروع شد و با مرگ ابوبکر بغدادی، رهبر پیشین این گروه، در اکتبر ۲۰۱۹ به پایان رسید. او سپس مدعی شد که تمامی کارهایی که

^{قرنهاست که کشورها از افراد و گروههایی که از آثار و عواقب ناشی از اذیت و آزار دولتهای خود فرار می کنند، حمایت به عمل می آورند. هرچند پس از مواجهه جامعه ی جهانی با عواقب جنگ جهانی دوم و مهاجرت میلیونها نفر به کشورهای دیگر بود که پایه و بنیان ساختار امروزین حقوق پناهندگان شکل گرفت.}

^{قوانین بین الملل}

^{ماده 14 (1) اعلامیه جهانی حقوق بشر، حق درخواست و برخورداری از پناهندگی در سایر کشورها را تضمین می کند. همچنین اسناد منطقه ای حقوق بشر مانند: کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر و منشور آفریقایی حقوق بشر و ملت ها در مورد این حق توضیح داده و تضمین می کنند که مطابق مقررات کشورها و کنوانسیون های بین المللی، ]افراد[ حق درخواست و ]برخورداری از[ پناهندگی در یک کشور خارجی را دارند. مهمترین سند بین المللی در این راستا، کنوانسیون امور پناهندگان مصوب سال 1951 است که در سال 1355 به تصویب مجلس شورای ملی ایران نیز رسیده است. این کنوانسیون تعریف پناهنده و همچنین اصل عدم استرداد و حقوقی که به افراد پناهنده اعطا می شود را تعیین کرده است.}

^{چه کسی پناهنده است؟}

^{هر فردی به علت ترس از این که به دلیل نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در بعضی گروههای‌اجتماعی یا داشتن عقاید سیاسی تحت شکنجه قرار گیرد، در خارج از کشور محل سکونت عادی خود بسر می‌برد و نمی‌تواند و یا به علت ترس‌مذکور نمی‌خواهد خود را تحت}

<sup>کریم فخرایی

ظام جمهوری اسلامی بعد از خروج دولت آمریکا از برجام دچار مشکلات فراوانی شده است. این به آن معنا نیست که نظام حاکم بر ایران پیش از آن دچار مشکلات جدی نبوده است اما سلسله رخدادها در ایران بعد از تصمیم دولت دونالد ترامپ درباره خروج از برجام، مشکلات قبلی را شدیدتر کرده و مشکلات جدیدی هم ایجاد کرده است.</sup>

^{دخالت‌ رژیم در خارج از مرزها
اقتصاد ایران دچار صدمه‌های جدی شده است. کوچک شدن اقتصاد ایران به دلیل کاهش صادرات نفت و عدم دسترسی به ارز حاصل از فروش نفت کوچک شده و به گزارش صندوق بین‌المللی پول قرار است سال آینده باز هم کوچکتر شود. حکومت ایران برای جلو بردن طرح‌های خود در کشورهای عراق، سوریه، لبنان، فلسطین، یمن و آمریکای جنوبی نیازمند درآمدهای ارزی است که اکنون از آن برخوردار نیست. ادامه دخالت‌های نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای منطقه فشار زیادی به ساختار صدمه دیده اقتصاد ایران وارد خواهد کرد. گزینه دیگر تعطیلی همه یا بخش‌هایی از این دخالت‌ها است که برای حکومت ایران ممکن نیست یا بسیار مشکل است، زیرا وضعیت کشورهایی که جمهوری اسلامی در آنها دخالت نظامی و سیاسی می‌کند به طور مستقیم یا غیر مستقیم در پیوند با یکدیگر قرار دارند.}

^{اگر نفوذ جمهوری اسلامی در عراق از بین برود راه زمینی دسترسی به سوریه قطع خواهد شد. این به معنای کاهش توانایی دخالت جمهوری اسلامی در سوریه است. دیگر مرزهای سوریه در کنترل دولتهای ترکیه، روسیه، اسرائیل و اردن است. دسترسی به سوریه از طریق مرزهای دریایی هم نظارت اتحادیه اروپا و شریک آمریکایی آنها است که ماجرای توقیف ابر نفتکش گریس۱ سندی بر تایید آن است. جمهوری اسلامی به ظاهر با ترکیه و روسیه در حال همکاری در سوریه است اما پوشیده نیست که این متحدان در موضوعات دیگر با یکدیگر اختلاف و تضاد منافع دارند. خاموش بودن همیشگی سامانه‌های پدافند هوایی روسیه در هنگام حملات هوایی اسرائیل به نیروهای سپاه پاسدارن در سوریه، سندی بر قابل اعتماد نبودن دولت روسیه در موضوع سوریه است. قطع دسترسی}

^{شکوه میرزادگی}

^{«روز جهانی آموزش» و وضعیت فلاکت بار آموزش در ایران}

^{امسال دومین سالی ست که کشورهای عضو سازمان ملل متحد بیست و چهارم ژانویه را به عنوان «روز جهانی آموزش» گرامی می دارند.}

^{نام گذاری چنین روزی به وسیله ی سازمان یونسکو (بخش آموزشی ـ فرهنگی سازمان ملل) و با هدف «بوجود آوردن امکان فراگیری و آموزش، برای همه ی مردمان سیاره ی زمین»، انجام شده است.}

^{البته تاکید برحق برخورداری از آموزش، هم در اعلامیه ی جهانی حقوق بشر (ماده 26) وجود دارد و هم در کنوانسیون حقوق کودک، که خواستار آموزش اجباری رایگان برای دوران ابتدایی کودکان است. اما «روز جهانی آموزش» هدفی فراتر را در نظر دارد و به دنبال «گسترش آموزش، با کیفیت عادلانه و در دسترس همه ی مردمان جهان قرار گرفتن» می باشد.}

^{سال گذشته سازمان یونسکو به مناسبت روز جهانی آموزش اعلام کرد که هنوز 617 میلیون کودک در جهان خواندن و حساب کردن را نمی دانند. و امسال آقای «آنتونیو گوترس»، دبیر کل سازمان ملل متحد به همین مناسبت گفت: «ما باید از کیفیت آموزشی فراگیر و عادلانه اطمینان حاصل کنیم و فرصت های یادگیری مادام العمر را برای همه بوجود آوریم»}

^{اما متاسفانه من ندیده ام که در اعلامیه های موجود و اسناد مربوط به «روز جهانی آموزش» سخنی درباره ی «آموزش آزاد و بدون سانسور برای همه ی مردمان جهان» نیز گفته شود. آیا هنوز یونسکو و سازمان ملل}

^{مهدی شبانی}

^{آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی در تیر ماه ۱۳۷۹ در این رابطه گفته بود: "اینها در چند مورد اشتباه کردند: اشتباه اولشان این است که آقای خاتمی، گورباچف نیست. اشتباه دومشان این است که اسلام، کمونیسم نیست. اشتباه سومشان این است که نظام مردمیِ جمهوری اسلامی، نظام دیکتاتوری پرولتاریا نیست در پی تحولات اخیر ایران و به ويژه پس از شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراین، بازار قیاس بین وضعیت این روزهای جمهوری اسلامی ایران و سال‌های پایانی حکومت اتحاد جماهیر شوروی در شبکه های اجتماعی و رسانه های عمومی بسیار داغ است. اما آیا واقعا شباهتی بین ایران بحران زده این روزها و سال‌های پایانی حکومت هفتاد ساله شوروی وجود دارد؟}

^{ماجرای پتروف و شلیک به هواپیمای مسافربری}

^{تفاوت‌ها و شباهت‌ها بین موقعیت ایران و سال‌های پایانی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی تنها در وضعیت سیاسی و اقتصادی خلاصه نمی‌شود. یکی از صحنه‌های دراماتیک حیات نظامی اتحاد جماهیر شوروی در قرن بیستم نیز شباهت زیادی به روایت جمهوری اسلامی از روند پرتاب موشک به سوی هواپیمای مسافربری اوکراین دارد. البته با یک تفاوت بزرگ، ماجرا در ایران به فاجعه و در شوروی ختم به خیر شد.}