بێ ئەوەی خۆپێشاندانە چاوەڕوانکەراوەکە بەڕێوە بچێ، سێ کەس لە شاری ورمێ قۆڵبەست کران.

بە گوێرەی ئەو زانیارییانەی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستانەوە بە ناوەندی نووچە و شرۆڤەی ڕۆژ گەیشتووە، خۆپێشاندانە چاوەڕوانکراوەکەی ئەمڕۆ پێنجشەممە[٨ی جۆزەردان]ی ورمێ، بەهۆی دۆخی نائاسایی و تەنرانی شارەکە بە هێزی دژەشۆڕش و چەکدار بەڕێوە نەچوو.

سەرەڕای بەڕێوەنەچوونی خۆپێشاندان، سێ کەس کە شیمانە دەکرێ کورد بن لە لایەن هێزە ئاسایشییەکانی ورمێوە قۆڵبەست و ڕەوانەی شوێنێکی نادیار کراون.

ماڵپەڕی نیسان نیوز کە زیاتر هەواڵەکانی باکووری ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەگوازێتەوە، ناوی یەکێک لە قۆڵبەستکراوانی بە “محەمەدخالید میلان” ڕاگەیاندووە.

دەگوترێ ناوبراو خوێندکاری ئەندازیاریی میکانیکی زانکۆی ورمێیە و زانیارییەک سەبارەت بە دوو کەسەکەی تر بڵاونەکراوەتەوە.

لە ڕۆژانی ڕابردوودا، ئەنستیتۆی کورمانج لە زانکۆکانی ورمێ، بانگەوازێکی بڵاوکردبۆوە و داوای لە شارۆمەندانی کورد، تورک و ئەرمەنی کردبوو کە بە یەکەوە، دژ بە ویشکبوونی گۆلی ورمێ و کەمتەرخەمی بەرپرسانی ئێران سەبارەت بەو پرسە خۆپێشاندانێک بکەن.

هەر بەم بۆنەوە، پێشنیوەڕۆی پێنجشەممە، هەژمارێکی زۆر چەکدار و هێزی دژەشۆڕش لە نزیک پارێزگاریی ورمێ و شەقامەکانی ناوەندی شار جێگیر کرابوون و شارەکە حاڵەتێکی نایاسایی و ئەمنی بەخۆوە گرتبوو.

لە ڕۆژانی ڕابردوودا، هەژمارێک لە تورکە ئازەرییەکان، لە جێگەی پشتیوانی لەو بانگەوازە ژینگەپارێزییەی خوێندکارانی کورد، بە ناردنی کورتەنامە بۆ یەکتر و بڵاوکردنەوەی بەیاننامەی نووسراو لە ماڵپەڕە ئازەرییەکاندا، سووکایەتییان بە کورد کردبوو و هۆشداریان دابوو کە بەر لە هێزە ئاسایشییەکانی ئێران، ئەوان پێش بە خۆپێشاندانە چاوەڕوانکراوەکە دەگرن.

لە بەیاننامەکاندا، خوێندکارانی کورد کرابوونە ئامانج و وەک ئەندام و لایەنگری گرووپگەلی تیرۆریستی پێناسە کرابوون.ەوە لەکاتێکدایە کە ئەنستیتۆی کورمانج لە زانکۆکانی ورمێ، ئەو شارەیان وەک سیمبۆلی ئاشتی و پێکەوەژیانی ئاشتیانەی ئازەری، کورد و ئەرمەنییەکان پێناسە کردبوو و داوایان لە پێکهاتە جیاوازەکانی ئەو شارە کردبوو کە لە پێناو ڕزگارکردنی گۆلی “ورمێ”دا یەکگرتووانە خۆپێشاندان بکەن.

31/05/2014

پاراستنی ژینگه‌ پاراستنی ژیانه‌
که‌مپه‌ینی ژینگه‌ پارێزانی سه‌رده‌شت که‌ به‌شداربۆانی به‌ شێوه‌ی خۆبه‌خشانه‌ پێکهاتوون له‌ چالاکانی مه‌ده‌نی – فه‌رهه‌نگی ، مامۆستایانی زانکۆ ، خوێندکاران ، شاخه‌وانان ، هونه‌رماندان و دڵسۆزانی ژینگه‌ی سه‌رده‌شت که‌ له‌ پێناو ئاوه‌دان کردنه‌وه‌ی شار، فه‌رهه‌نگ سازی ، هه‌ست به‌ ئه‌رکی شارۆمه‌ندی و ژیانی ته‌ندرووست ، خاوێنکردنه‌وه‌ی ژینگه‌، زانیاری له‌ سه‌ر جۆنیه‌تی هه‌ڵسووکه‌وت له‌ گه‌ڵ ژینگه‌ و پێداگری له‌ پاراستنی ژینگه‌ ، تاوتوێ کردنی کێسه‌کان و فه‌شه‌ڵه‌کانی شار، چاودێری له‌ سه‌ر چالاکیه‌کانی شۆرا و شاره‌وانی و دارشتنی دانیشتنی هاوفکری له‌ گه‌ڵ وان و له‌ دواییندا گه‌شه‌ پێدانی هه‌ستی ئالیکاری و په‌یوه‌ندیه‌ کۆمه‌ڵێتیه‌کانی چالاکانی مه‌ده‌نی به‌ڕێوه‌ ده‌چێت .
که‌مپه‌ینی ژینگه پارێزانی سه‌رده‌شت که ئه‌ندامانی (به‌شداربوانی ) پێکهاتوون له‌ کچ و کوران به دوو سال پێشینه که له‌و باره‌وه چوار چالاکی هه‌لمه‌تی پاک و خاوێنی بۆ شوێنه گه‌شتیاریه‌کانی ده‌ره‌وه‌ی شار که بریتین له تاڤگه‌ی شلماش، بێوران(کێلێ) شێخ برایم بادام،‌ خرێ دووهه‌زار ، به کۆ کردنه‌وه‌ی زبل و بلاو کرنه‌وه‌ی نایلونی زبڵ و درووشمی ژینگه پارێزی له پێناو پێداگری له پاراستنی ژینگه و سرووشت به‌رێوه بردووه. که‌مپه‌ینی ژینگه پارێزانی سه‌رده‌شت، تا به ئێستا سه‌ربه‌خو بووه و ژێر چاودێری هیچ بنکه‌یه‌ک چالاکی نه‌کردووه و گشتی خه‌رج و پێداویستیه‌کانی چالاکیه‌کانی له ئه‌ستۆی به‌شداربۆانی بووه .

له‌ گه‌ڵ هه‌موو هه‌ڵمه‌ته‌کان ژینگه‌ هه‌واڵی تۆمان لێ ده‌پرسێته‌وه‌ *
هه‌موو رێکخراو و پێکهاته‌یه‌ک هه‌لقوڵاوی هزرو ئه‌ندێشه‌ی که‌سانێکه‌ که‌ له‌ گیان و جه‌سته‌ی خۆیان بۆ دامه‌زراندن و راگرتن ، هێز ده‌به‌خشنه‌ بابه‌ته‌که‌ . که‌سانێک که‌ خه‌ون ده‌خوڵقێنن و رێگه‌ خوش که‌رن بۆ له‌ داییک بوونی خه‌ونی ئه‌وانی تریش .
گرنیگی دان به‌ پرسی ژینگه‌ و داکۆکی کردن له‌ سه‌ر ژینگه‌ و سروشت ، ئه‌وپه‌ڕی شارستانیه‌ت و به‌رز بوونی راده‌ی لێکدانه‌وه‌ی لایه‌نه‌که‌ ده‌گه‌یێنێت. ژینگه‌ و ژیان پێوه‌ندێکی نه‌پچکڕاویان هه‌یه‌ ده‌گه‌ل یه‌ک .کاک ئه‌بووبه‌کر وێرای ئه‌وه‌ی وه‌ک که‌سێکی خاوه‌ن ئه‌ندێشه‌ به‌شداری به‌ هێزی هه‌بووه‌ له‌ پێکهاتنی که‌مپه‌ین ، له‌ کرده‌وه‌شدا به‌ بوونی کاریگه‌ری خۆی سه‌لماندووه‌ . ژینگه‌ی به‌ماڵی مرۆڤ ده‌زانی و رێزی بۆ سروشت داده‌نا . هه‌نگاو به‌ هانگاوی جوانی و پاک و خاوێنی هه‌ڵمه‌تی ده‌نواند و هانده‌ری هه‌موو کرده‌وه‌یه‌کی وه‌ڵات پارێزانه‌ بوو . بێ سنوری ئه‌ڤینی خۆی بۆ جوانی و خاوێنی سه‌راسه‌ری ژیانه‌ پڕ گه‌وهه‌ری ته‌نیبۆوه‌ . راسته‌وخۆ وزه‌ به‌خشی کۆڕه‌که‌مان بوو و جێ پێی خۆی له‌ سه‌ر مێژوو ئه‌وکاره‌ به‌ جێهێشت و ئێستاش ژینگه‌ هه‌واڵی تۆمان لێ ده‌پرسێته‌وه‌ . هاوڕێ

31/05/2014

کەمپەینی ژینگە پارێزانی سەردەشت / Kempeynî jînge parêzanî Serdeşt

لە نێو گۆڕە بەكۆمەڵەكانی كەركوك، ئێسك‌و پروسكی منداڵی تێدایە، لەگەڵ دۆزینەوەی جلوبەرگی كوردی، كە مێژوی گۆڕەكان دەگەڕێنرێتەوە بۆ سەردەمی دەسەڵاتدارێتی سەدام حسێن سەرۆكی پێشوی عیراق.

لەم هەفتەیەدا دوو گۆڕی بەكۆمەڵ لە كەركوك دۆزرانەوە، لەكاتی هەڵكەندنی زەوی بۆ پڕۆژە، بەو هۆیەشەوە كاركردن لە پڕۆژەكان راگیراوە تا تەواوی گۆڕەكان هەڵدەدرێنەوە.

گۆڕی یەكەم لە ناوچەی سیادە دۆزرایەوەو لەكاتی كاركردن لە پڕۆژەیەكی رێگاوبان، ئەوەی دیكەیشیان لە ناوچەی پیشەسازیی، لە ئێستادا دوو لیژنەی جیاواز بۆ لێكۆڵینەوەو هەڵدانەوەیان پێكهێنراوە.

فازڵ ئەمین، بەڕێوەبەری شەهیدان‌و ئەنفالكراوەكانی كەركوك بە (كەركوك ناو)ی وت "دوای دۆزینەوەی گۆڕەكان تیمێكی هاوبەشمان لە بەڕێوەبەرایەتی گشتی گۆڕە بەكۆمەڵەكان‌و لیژنەی مافی مرۆڤی عیراقی نوسینگەی كەركوك پێكهێنا.”

وتیشی "چەند ئێسك‌و پروسكێك دۆزراونەتەوەو بەپێی زانیارییە سەرەتاییەكان تەرمی منداڵیشی تێدایە، لەگەڵ دۆزینەوەی چەندین جلوبەرگی هەردوو رەگەز، هەروەها لەنێو جلوبەرگەكاندا شەرواڵی كوردی تێدایە.”

لەبارەی گۆڕەكەی ترەوە، فازڵ وتی "لەناوچەی پیشەسازی كەركوك دۆزراوەتەوە كە مێژوەكەی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵانی نێوان (1988 ـ 1992) كە پێشبینی دەكەین نزیكەی 2600 تەرمی تێدابێت.”

سەدام حسێن لەساڵی 1979 بەكودەتا سەرۆكایەتی عیراقی گرتە دەست‌و تا روخانی حكومەتەكەی لەساڵی 2003 لەپۆستەكەی بەردەوام بوو، سەردەمی دەسەڵاتدارێتی بەخوێنڕشتن‌و زەبرو زەنگ بەناوبانگ بوو.

بەوتەی فازڵ ئەمین دوای هەڵدانەوەی هەردوو گۆڕەكە پشكنینی (DNA) بۆ تەواوی روفاتەكان دەكەن بۆ ئەوەی لەڕێگای ئەو پشكنینەوە كەسوكاریان بدۆزرێتەوە.”

31/05/2014

ئێوارەی رۆژی 22ی ئایار لە هەولێری پایتەختی هەرێمی کوردستان چەند دیزاینێکی تازەی جلوبەرگی کوردی نمایش کرا.
نمایشی ئەو دیزاینە تازانە لەلایەن دیزاینەری پۆشاکی ئافرەتان (لانە گلی) ئامادە کرابوو، تیایدا 12 دیزاینی تازەی جلوبەرگی کوردی و پۆشاکی ئاهەنگ و بۆنەی تایبەتی خانمان نمایش کرا.
ئەو نمایشە لە رێگەی کۆمپانیای (زەوەن) بە ئامادەبوونی بینەرانی زۆر و هەوادار و ئارەزوومەندانی فاشیۆن لە ناوخۆ و دەروەوە، رێک خرابوو.

31/05/2014

بە گوێرەی ئەو زانیارییانەی بە ناوەندی نووچە و شرۆڤەی ڕۆژ گەیشتووە، "ئەنجوومەنی سەوزی چیا"، خەڵاتی نیشتمانیی ئێران لە بواری ژینگەپارێزی پێ بەخشراوە.

ئەمڕۆ شەممە ١٠ی جۆزەردان/٣١ی مەی، لە ڕێووڕەسمێکدا کە بە بۆنەی ڕۆژی جیهانی ژینگەپارێزی[٥ی ژووئەن/١٥ی جۆزەردان] بە ئامادەبوونی سەرکۆماری ئێران لە شاری تاران بەڕێوە چوو، کاوە کوردستانی"، بە نوێنەرایەتی لە ئەنجوومەنی سەوزی چیا، خەڵاتەکەی وەرگرت.[وێنە]

هاوکات لەگەڵ ئەنجوومەنی سەوزی چیا، سێ ڕێکخراوە و ناوەندی تریش بەم بۆنەوە خەڵات کران.

ئەنجوومەنی سەوزی چیا، ڕێکخراوەیەکی ناحکوومییە کە لە مەریوان دامەزراوە و لە بواری ژینگەپارێزیدا چالاکیی ھەیە. 

ئەو ڕێکخراوە، هەوڵی بەرزکردنەی ئاستی زانیاری و وشیاریی کۆمەڵگا سەبارەت بە ژینگە دەدات و جگە لە بەڕێوەبردنی خولی پەروەردە و بڵاوکردنەوەی بابەت و نامیلکە سەبارت بەو مژارە، رۆڵی کارای لە بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ ئاگرتێبەربوونی دارستان، زەوی و زار و لەوەڕگەکانی مەریوان و دەوروپشتی هەبووە.

ئەنجوومەنی ئاماژەپێکراو، تا ئێستا چەندین هەڵمەتی خاوێنکردنەوەی ژینگەشی بەڕێوە بردووە و هەژمارێک لە ڕاوچییانی کوردیشی ڕازی کردووە واز لە ڕاوکردن بهێنن.

بەخشرانی خەڵات بە ئەنجوومەنی سەوزی چیا لەکاتێکدایە کە چالاکییەکانی ئەو ناوەندە بەردەوام ئاستەنگی بۆ دروست کراوە و ئەندامانی تووشی زەخت و گوشار بوونە.
م.م.

31/05/2014