فراكسیۆنى گۆڕان له ئهنجوومهنى نوێنهرانى عێراق بۆ دیاریكردنى رۆڵى سوپا له سیاسهت وبهپێچهوانهوه، بەنیازە پرۆژهى بیروباوهڕى سهربازى پێشكهش بە ئەنجوومەنی نوێنەران بکات.
سهردار عهبدوڵڵا مهحمود،سەرۆکی فراكسیۆنى گۆڕان له ئهنجوومهنى نوێنهرانى عێراق به (رووداو)ى راگەیاند "سهرهراى گۆڕانى دیموكراسى له عێراق، بهڵام بیروباوهڕى سهربازى، مهبهست له دهستوهردانى سهربازى له كاروبارى سیاسى وڵات و بهپێچهوانهوه، هێشتا وهكو پێشتر ماوهتهوە".
سهردار عهبدوڵڵا راشیگەیاند "یهكێك له كێشه ههره گهورهكانى ئهمرۆى عێراق تێكهڵاوبوونى سیاسهته به كاروبارى سوپا".
سەرۆکی فراكسیۆنى گۆڕان دەڵێت "ئێمه وهك فراكسیۆنى گۆڕان له كۆبوونهوهى لایهنه سیاسیهكانى عێراق له ههفتهى رابردوو پرۆژهیهكمان بهناوى پرۆژهى بیروباوهرى سهربازى پێشكهش بهههموو لایهنه سیاسیهكان كرد و ههموویان به كورد و شیعهو سوننهوه پشتگیریان لێكرد".
ناوبراو رونیشى كردهوه "له داهاتوویهكى نزیكدا پرۆژهكه پێشكهش به ئهنجوومهنى نوێنهرانى عێراق دهكهین وگهر پرۆژهكه پهسهند بکرێت، ئهوه دهبێته رێگر له ههر دهستوهردانێكى سیاسى له كاروبارى سوپاو بهپێچهوانهوە".
ئهو پهرلهمانتاره گوتیشی "ماوهیهكه ئهو پرۆژهیه له كۆبوونهوهكان باسى لێوهدهكرێ و هۆى ئاشكراكردنى بۆ راگهیاندنە لهم كاتهدا دروستبوونى زهمینهى گونجاوه بۆ خستنه رووى".
سێیەمین قوربانی رووداوی ئاگرکەوتنەوە لە قوتابخانەی شیناوێی رۆژهەڵاتی کوردستان گیانی لەدەستدا.
ئاژانسی رۆژهەڵات تایمز رایگەیاند "دوێنێ هەینی، سارینا رهسوڵ زاده، یهکێک لهو دەیان کچە قوتابیەی کە ماوەیەک لەمەوبەر لە ئەنجامی گڕگرتنی سۆبەی قوتابخانەکەی گوندی شیناوێ بە توندی تووشی سوتان هاتبوو، لە نەخۆشخانە گیانی لهدهستدا".
رهسوڵ خزری، نوێنهری شاری پیرانشار له مهجلیسی ئێران، هۆکاری گیان لەدەستدانی سارینای بۆ قوڵی برینەکانی، خهسارگهیشتن به سی و کاریگەریی برینەکانی بەشی هەناسەدان بە هۆی هەڵمژینی زۆری دووکەڵ گەڕاندووەتەوە.
لە هەفتەی یەکەمی ئەو رووداوە، هەر یەک لە سەیران یەگانە و ئیلهام (ئامینە) ئیسماعیل پوور بەهۆی سەختی برینەکانیانەوە، لە نەخۆشخانەی سینای تەورێز گیانیان لەدەستدا.
رێکەوتی 2012/12/5، پۆلى قوتابیانى كچى پۆلى چوارهمى سهرهتایى قوتابخانەی شۆڕشی گوندی شیناوێی پیرانشار، بههۆى تهقینهوهى سۆباوه ئاگرى تێبهربوو.
لەو رووداوەدا، 37 قوتابی و مامۆستای پۆلەکە ئاگریان تێبەربوو و هەندێک لە قوتابییەکان بەهۆی سەختی برینەکانیانەوە رەوانەی نەخۆشخانەکانی ورمێ، مەهاباد و تەورێز کران.
ئەو رووداوە رای گشتی رۆژهەڵاتی کوردستانی هەژاند، بەشێوەیەک کە زۆربەی بەکاربەرانی فەیسبووک لە رۆژهەڵاتی کوردستان وێنەی پڕۆفایلەکانی خۆیان بۆ وێنەی ئەو کچانە و رووداوی ئاگرکەوتنەوەکە گۆڕی.
مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە پەیامێکدا بەو بۆنەیە، هاوخەمی خۆی بۆ بنەماڵەی قوربانیان و خەڵکی رۆژهەڵاتی کوردستان دەربڕی و رایگەیاند "ئەو رووداوە دڵتەزێنە، خەمباری کردم".
هەروەها نەوید زەردی گۆرانی بێژی لاوی رۆژهەڵاتی کوردستان ڤیدیۆ کلیپێکی بەناوی (بۆ 38 پەپولەکەی پیرانشار) ئامادە کرد و پێشکەشی ئەو کچە جەستە سووتاوانە و بنەماڵەکانیانی کرد.
80 چالاکڤانی سیاسى، مهدهنى، خوێندكاریى، رۆژنامهوانو پارێزهرى رۆژهەڵاتی کوردستان لە بەیاننامەیەکدا کە وێنەیەکی بۆ (رووداو) نێردرابوو، داوایان له حكومهتى ئێران كرد به دواداچوون بۆ سووتانى دهیان قوتابى كورد بكاتو لایهنى بهرپرسیار سزا بدات.
بەڵام تا ئێستا بە جیدی لێکۆڵینەوە لەو رووداوە نەکراوە و لایەنی بەرپرسیار سزا نەدراوە.
سهرچاوهیهكی توركی رایدهگهیێنێت ئێران دۆسیهی كورد له دژی توركیا بهكاردههێنێت و مهشق و راهێنان به چهكدارانی پارتی كرێكارانی كوردستان(PKK) دهكات.
سهرچاوهیهكی فهرمی توركی به رۆژنامهی (شهرقولئهوسهت)ی راگهیاند "وڵاتهكهی سهری سوڕماوه له ههندێ وڵات كه دهیانهوێت دۆسیهی كورد بهكاربهێنن لهدژی توركیا". بههۆی ئهوهی توركیا پاڵپشتی و پشتگیری له داخوازییهڕهواكانی گهلی سووریا دهكات.
ئهو سهرچاوه ئاماژه به "زانیاری مهترسیدار" دهكات كه له "سهرچاوهی باوهڕپێكراوهوه" گهیشتووهته سهركرده سیاسییهكانی توركیا كه تێیدا ئاماژه به بوونی سهربازگهی مهشق و راهێنانی رێكخستنێكی كوردی دهكات لهسهر خاكی ئێران".
وهك ئاماژهیهك بۆ پارتی كرێكارانی كوردستان(PKK) سهرچاوهكه دهڵێ "ههندێ له بریندارهكانی شهڕو پێكدادانهكان لهگهڵ سوپای توركیا له خاكی ئێران چارهسهریان بۆ دهكرێت" كه سهرچاوهكه ئهمه "به پێشهاتێكی ترسناك" وهسف دهكات.
نههرۆ محهممهد
ئهمڕۆ ساڵێك بهسهر كۆمهڵكوژیهكهی رووبۆسكێ تێدهپهڕێت و مهڕاسیمێكی گهوره بۆ بهرز راگرتنی گیانی قوربانیانی ئهو كۆمهڵكوژیه لهو گونده له باكووری كورستان بهڕێوهدهچێت.
بهپێی زانیاریهكانی (رووداو)، سهر له بهیانی ئهمڕۆ بهدهیان ههزار كهس له شارهكانی باكووری كوردستان و گوندهكانی نزیك له رۆبۆسكێ ڕوویانكرده جێی كۆمهڵكوژیهكه، بهڵام هێزه ئهمنیهكانی توركیا رێگهیان نهدا خهڵكی شاری شێرناخ سهردانی روبۆسكێ بكهن.
هاوكات شاندی پارتی (CHP) گهلی كۆماری بهسهرۆكایهتی سهزگین تانركولوك، جێگری سهرۆكی گشتی ئهو پارته سهردانی گوندی رۆبۆسكی كرد و داوای له حكومهتی رهجهب تهیب ئهردۆغان كرد كه كهسانی بهرپرس له ئهنجامدانی كۆمهڵكوژیهكهی رۆبۆسكێ دادگایی بكرێن.
شهوی 28ی كانوونی ساڵی 2012 له ئهنجامی بۆردومانی فڕۆكه جهنگیهكانی سوپای توركیا، 34 كهس له خهڵكی گوندی روبۆسكێ سهر به پارێزگای شرناخی باكووری كوردستانی كوژران و BDP ش،سهرۆك وهزیری توركیا رهجهب تهیب ئهردۆغان به بهرپرسیاری یهكهمی ئهم رووداوه تۆمهتبار كرد.
مسئولانی از وزارت امور خارجه سوریه به مسکو پایتخت روسیه رفتهاند تا با مسئولان این کشور درباره پیشنهادهای اخضر ابراهیمی فرستاده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب برای حل و فصل بحران سوریه، گفتوگو کنند.
در همین حال فرمانده پلیس نظامی سوریه با انتشار ویدئویی، جدایی خود از نظام بشار اسد رئیس جمهور این کشور و پیوستن به مخالفان را اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز یک منبع امنیتی سوری گفنه است که فیصل المقداد معاون وزیر امور خارجه سوریه و یک مسئول دیگر در این وزارتخانه، به منظور بررسی جزئیات پبشنهادهای اخضر ابراهیمی، به روسیه رفتهاند.
یک مسئول لبنانی نزدیک به حکومت سوریه که خواسته نامش فاش نشود هم گفته است: «فضای جدیدی وجود دارد و اتفاقات خوبی در حال روی دادن است. به طور حتم مسئولان سوری میخواهند با همپیمانان خود، این اوضاع را بررسی کنند.»
از زمان آغاز اعتراضها در سوریه که اکنون به شکل جنگ داخلی در آمده است، بیش از ۲۱ ماه میگذرد. در این ماهها بیش از ۴۴ هزار نفر در سوریه کشته شدهاند.
ابراهیمی هم اکنون برای سفری یک هفتهای، به سوریه رفته است. او تاکنون با شماری از مسئولان سوری از جمله بشار اسد، دیدار و گفتوگو کرده است. برخی شخصیتهای اپوزیسیون داخل سوریه نیز از کسانی بودند که با ابراهیمی دیدار کردند. ابراهیمی تاکنون چیزی از پیشنهاد خود و تحولات ناشی از گفتوگوها، اعلام نکرده است.
چندی پیش ابراهیمی در تلاش برای دستیابی به توافقی بین المللی بر سر بحران سوریه، با مقامهای آمریکایی و روس دیدار و گفتوگو کرده بود. دو طرف هرچند که اعلام کردهاند در پی راه حلی سیاسی برای بحران سوریه هستند، اما موضع خود را درباره بشار اسد، تغییر ندادهاند.
روزنامه فیگارو در گزارشی نوشته است که طرح جدید ابراهیمی، حاوی سه بخش است؛ نخست اینکه دولت وحدت ملی با اختیارات کامل و با حضور وزرایی که از سوی دو طرف دولت و اپوزیسیون سوریه مورد پذیرش هستند، تشکیل شود. دوم اینکه بشار اسد تا سال ۲۰۱۴ بدون هیچ اختیاراتی، رئیس جمهور بماند. سوم اینکه در انتخابات ریاست جمهوری که برگزار میشود، بشار اسد نامزد نشود.
در صورت صحت وجود چنین طرحی، هنوز پاسخ دولت سوریه به آن مشخص نیست. اما بخش عمدهای از مخالفان با آن اعلام مخالفت کردهاند.
معاذ الخطیب رئیس ائتلاف ملی نیروهای اپوزیسیون و انقلاب سوریه، که بخش عمدهای از مخالفان بشار اسد را در خود جای داده است، در صفحه فیس بوک خود، با این طرح اعلام مخالفت کرد.
الخطیب نوشته است که بارها تاکید کرده که هیچ طرحی که ضامن کنار رفتن بشار اسد نباشد، پذیرفتنی نیست. او خاطرنشان کرده است که در تمام دیدارهایش با مسئولان کشورها و سازمانهای مختلف گفته است که سوریها، بقای حکومت فعلی و رئیس آن را، با اختیارات یا بدون آن، نمیپذیرند.
ائتلاف ملی سوریه از سوی بیش از صد کشور جهان به عنوان تنها نماینده مشروع مردم این کشور، به رسمیت شناخته شده است.
از سوی دیگر، عبد العزیز جاسم الشلال رئیس پلیس نظامی سوریه، با انتشار ویدیویی بر روی شبکه یوتویب، از نظام بشار اسد، اعلام جدایی کرد.
او درباره دلیل این اقدام خود گفته است که «ارتش که وظیفه اصلیاش، حمایت از کشور بود، به باندهایی برای قتل و ویرانی تبدیل شده است.»
به نظر نمیرسد جدایی الشلال با اینکه یکی از عالی رتبه ترین نظامیان جدا شده از نظام بشار است، تحول بزرگ استراتژیکی به شمار آید.
الشلال در این فیلم ویدیویی میگوید: «ارتش سوریه، شهرها و روستاها را ویران و اقدام به کشتار شهروندان بیگناهی که با خواست آزادی به خیابانها آمدند کرد.»
نێچیرڤان بارزانی رایدهگهیێنێت چوونى شاندى كوردستان بۆ بهغدا لهسهر بنهماى بڕوابوونمانه كه به گفتوگۆ كێشهكان چارهسهر بكهین.
دواى نیوهڕۆى ئهمڕۆ چوارشهممه 26/12/2012، نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان لهگهڵ ستیفن بیكرۆفت باڵیۆزى ئهمهریكا له عێراق و شاندێكى یاوهرى كۆبووهوه.
له دیدارێكدا ڕهوش و دوا پێشهاتهكانى ئێستاى ناوچهكه به گشتى و عێراق به تایبهتى خرایه بهر باس و ههردوولا تیشكیان خسته سهر ههوڵهكانى هێوردكردنهوهى گرژییهكانى نێوان ههرێمى كوردستان و بهغدا و شاندى ئهمهریكى چوونى شاندى ههرێمى كوردستانیان بۆ بهغدا لهپێناو ئارامكردنهوهى بارودۆخهكه به ئهرێنى و مایهى خۆشحاڵى له قهڵهم دا و پشتگیریى خۆیان بۆ ههر ههوڵێكى ئاشتیانهى چارهسهركردنى كێشه و ئاڵۆزییهكان دووپات كردهوه.
لاى خۆیهوه نێچیرڤان بارزانى دووپاتىكردهوه "كه ههرێمى كوردستان ههمیشه لهگهڵ ڕێگهچارهى ئاشتیانهى كێشهكاندایه و بڕواى بهوهیه كه ههموو كێشه و ئاڵۆزییهكان له ڕێگهى دیالۆگهوه و به میكانیزمهكانى دهستوور چارهسهر بكرێن". جهختیشى له سهر ئهوه كردهوه "كه چوونى شاندى ههرێمى كوردستان بۆ بهغدا له سهر بنهماى ئهم بڕوایهى ههرێمى كوردستانه به چارهسهریى كێشه و گرفتهكان له ڕێگهى دیالۆگ و دانیشتنهوه".
عەمید هەڵگورد حیکمەت مەلا عەلی، بەڕێوەبەری گشتی راگەیاندن و رۆشنبیری و هۆشیاری نیشتمانی وەزارەتی پێشمەرگە بە (رووداو)ی راگەیاندبوو "شاندێكى دانوستانكارى وهزارى كوردستان كه پێك هاتووه له شێخ جهعفهر مستهفا، وهزیرى پێشمهرگه و كهریم شهنگالى، وهزیرى ناوخۆ و فهریق شێروان و فهریق جهبار یاوهر ئهمرۆ گهیشتنه بهغدا و لەگەڵ لایەنی عێراقی کۆبوونەوە".
له دیدارهكهدا باڵیۆزى ئهمهریكا له عێراق، ههروهها له ههواڵى تهندروستیى جهنابى مام جهلال سهرۆك كۆمارى عێراقى پرسى و هیواى چاكبوونهوه و گهڕانهوهى به سهلامهتى بۆ خواست و باس له دوایین دیدار و كۆبوونهوهكانى نێوان ههردوو مهكتهبى سیاسیى پارتى دیموكراتى كوردستان و یهكێتیى نیشتمانیى كوردستانیش كرا.
ئەو بەرپرسەی وەزارەتی پێشمەرگە گوتیشی "سهردانهكهى شاندى وهزارى كوردستان له وڵامى داوهتنامهیهكى فهرمى بهغدا هات"، روونشیى كردهوه "ئهم كۆبوونهوهیه و كوبوونهوه هاوشێوهكانى كه پێشتر بهستراون به نێوانگیرى ئهمریكییهكان ئەنجام دروان"، جهختى كردهوه "ئهو شانده به سیفهتى شاندى وهزارى كوردستان و له ژێر ناوى لیژنهى كارى هاوبهش بۆ باسى لیژنه هاوبهشهكان و خاڵه هاوبهشهكانى پشكنین لەنێوان هەولێر و بهغداو پرسى پێشمهرگهو سوپاى عێراق چووهته بهغدا".
نههرۆ محهممهد
لە یادی چلەی ماتەمینی شوکروڵڵا بابان، چەند فیلمێکی تۆمارکراو لەبارەی ژیانی ئەو نووسەرە نمایش دەکرێت.
عوسمان رانیهیی، بهڕێوهبهرى رێكخراوى پهرهپێدانی كارى راگهیاندن بە (رووداو)ى راگهیاند "رێكخراوهكهمان بههاوبهشی لهگهڵ ئەنستیتۆی كهلهپوری كورد ئێوارهى ئهمڕۆ چوارشەممە له شاری ههولێر كۆڕێكی رێزلێنان بهبۆنهى چلهى ماتهمینی نووسهر و رووناكبیری كورد شوكروڵڵا بابان ساز دەکات".
عوسمان رانیەیی راشیگەیاند "ئەو کۆڕە لهژێر ناونیشانى (له ههولێرههوه رایهڵهی كاروانى ههڵبهست و گۆرانی رووه مهڵبهندی ئهردهلان دهكا) بەڕێوە دەچێت و وێڕای نمایشكردنی فیلمێكی تۆماری، چهندان وتار و یادهوهری و بڕگهی تایبهت به شوكروڵڵای بابان پێشكهش دهكرێن".
ناوبراو گوتیشی "وهك رێزگرتنێك بۆ خهبات و تێكۆشانی دهیان ساڵهی نیشتمانی و رووناكبیری مامۆستا بابان لهشاری ههولێر و له دوو شوێنی گونجاودا، پهیكهری بۆ دروست دهكرێت و شهقامێكیش لهپایتهختدا به ناوی دەکرێت".
شوكروڵا بابان كاژێر 12:05 شهوی شهممهی 2012/11/17، له تهمهنی 89 ساڵیدا له ماڵی خۆی له مهیدانی گوڵها له شاری تاران كۆچی دوایی كرد.
سەرچاوە: رووداۆ/ مەحەمەد خۆشناۆ
بەرپرسێکی وهزارهتى سامانه سروشتییهكانى ههرێمى كوردستان دەڵێ هەتا کوردستان بەشێک بێت لە عێراق هیچ مەترسییەک لەسەر بۆڕی نەوتی کەرکووک- جیهان نابێت.
عهلى بهلۆ، راوێژكارى وهزارهتى سامانه سروشتییهكانى ههرێمى كوردستان لە لێدوانێکدا بۆ (رووداو)، سەبارەت بە رێککەوتنی بەغدا و عەمان بۆ ههناردهكردنى نهوت له رێگهى بهندهرى عهقبهى ئوردنى راگەیاند "ئهو رێكکهوتنه بهراییهى نورى مالیكى، سهرۆك وهزیرانى عێراق لهگهڵ ئوردن واژووى كرد بۆ ههناردهكردنى نهوت له رێگهى بهندهرى عهقبهى ئوردنى ههنگاوێكه به ئاراستهى فراوانكردنى دهروازهكانى ههناردهكردنى نهوتى خاوى عێراق له ترسى ههر كێشهیهك ببێته هۆى داخستنى دهروازهكانى دیكهى ههناردهكردنى نهوت چ لهكهنداو بێ یاخود له رێگهى توركیا".
عەلی بەلۆ له وڵامى ئهوهى ئهو ههنگاوهى عێراق له ئاكامى تهنگهژهكانى نێوان ههولێر و بهغدا دێ بهوهى بۆرى كهركووك- جیهان به نێو خاكى كوردستاندا راكێشراوه، گوتی "ههتا كوردستان بهشێك بێ له عێراق هیچ مهترسییهك له سهر بۆڕى نەوتی كهركووك- جیهان نایهته ئاراوە".
دواى گهیشتنى بۆ ئوردن و كۆبوونهوهی لهگهڵ سهرۆك وهزیرانى ئهو وڵاته له كۆنگرهیهكى رۆژنامهوانی هاوبهشدا له عهممانى پایتهخت، نورى مالیكى رایگهیاند "عێراق و ئوردن چهند رێككهوتنێكى جیاوازیان واژوو كردووه دیارترینیان رێككهوتنه لهسهر راكێشانى بۆڕیهكى ههناردهكردنى نهوتى خاوى عێراق بهرێگهى بهندهرى عهقهبهى ئوردنى".
مالیكى گوتیشى "هێلكارى راكێشانى ئهو بۆڕیه نهوته لهلایهن وهزارهتهكانى نهوتى عێراق و وزهى ئوردنییهوه تهواو كراوه بۆ ههناردهكردنى نهوت له كێڵگهكانى پارێزگاى بهسرهوە".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان بۆ درێژەپێدانی خەبات و تێکۆشانی گەلی کورد، جەخت لەسەر پێویستی یەکێتی و یەکڕیزی لایەنە سیاسییەکان دەکاتەوە.
ئەمڕۆ سێ شەممە، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا لە سلێمانی رایگەیاند "بوونی مام جهلال بۆ یهكێتی و پارتی و ههموو حیزبهكان گرنگه"، بهپێی دوایین ههواڵ كه له تیمی سهرپهرشتی پزیشكییهوه بهدهستمان گهیشتووه، تهندروستی مام جهلال زۆرباشه و پشتیوان به خوا بهخۆشی دهگهڕێتهوه بۆ كوردستان".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان سەبارەت بە دیاریکردنی جێگرەوە بۆ جەلال تاڵەبانی گوتی "هێشتا جهنابی مام جهلال لهژیاندا ماوهو تائێستاش هیچ شتێك لهو بارهیهوه لهگهڵ كهس باس نهكراوە".
بارزانی لە هەمانکاتدا راشیگەیاند "پێویستە ههموو ئهگهرهكان لهبهرچاو بگرین".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان سەبارەت بە کێشەکانی نێوان هەولێر و بەغدا، رایگەیاند "بهرنامهیهكمان ههبوو بۆ چارهسهركردنی قهیرانی عێراق كه مام جهلال دهستی پێكردبوو، ههندێ ههنگاوی ناوبوو. کشانەوەی هێزی پێشمەرگە بەندە بە کشانەوەی هێزەکانی عێراق لە ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی هەرێمی کوردستان و بەم زوانە کۆبوونەوەیەک لەنێوان شاندی هەولێر و بەغدا بەڕێوە دەچێت".
مەسعود بارزانی، سەبارەت بە رێکەوتننامەی ستراتیژی نێوان یەکێتی نیشتمانی کوردستان و پارتی دیموکراتی کوردستان گوتی "هاتووین پهیامی برایهتی بۆ یهكێتی رابگهیهنین و هاتنمان بۆ ئهوهیه تا به یهكێتی بڵێین لهگهڵتانین لهههموو كاتێكدا و لهئێستاشدا ئێمه زیاتر پهیوهست دهبین به رێككهوتننامهی ستراتیژییهوە".
بەیانی ئەمڕۆ سێ شەممە، بە چاودێری مەسعود بارزانی، هەردوو مەکتەبی سیاسی یەکێتی و پارتی لە بارەگای مەکتەبی سیاسی یەکێتی لە سلێمانی کۆبوونەوە.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
قهیرانی سووریاو ئومێدی بهرقهرار بوونی ئاشتی له جیهان و چاكبوونهوهی تاڵهبانی ناونیشانی قهداسهكانی لهدایكبونی عیسای مهسیحن.
مهسیحیهكانی ههرێمی كوردستان لهكهش و ههوایهكی ئارامدا یادی لهدایكبوونی حهزرهتی عیسای مهسیح دهكهنهوه و بەپێی ئەو ئامارانەی بەدەست (رووداو) کەوتووە، بۆ ئەو مەبەستە، زیاتر لە 6 هەزار هاوڵاتی مەسیحی لە پارێزگاکانی ناوەند و باشووری عێراقەوە روویان لە هەرێمی کوردستان کردووە.
بەهۆی هاوکاتبوونی جەژنی لەدایکبوونی مەسیح لەگەڵ چلەی ماتەمینی ئیمام حوسێن، زۆربەی مەسیحییەکانی عێراق روویان لە هەرێمی کوردستان کردووە و بڕیاریانداوە له قهدداسی ناو كلێساكان ئاههنگهكان كورت بكهنهوە.
رۆژێك بهر لهو ئاههنگانه مهسیحیهكانی ههرمۆتهی شاری كۆیه بۆ تهندروستی جهلال تاڵهبانی، سەرۆک کۆماری عێراق و سکرتێری گشتی یەکێتی نیشتمانی کوردستان نوێژو نزایان كردو هیوای زوو چاكبوونهوهیان بۆ خواست.
بهیت لهحم نوێژ بۆ بهرقهراربوونی ئاشتی له ناوچهكه دهكات
نوێژو قهداسی لهدایكبونی عیسای مهسیح له كلێسای مههد –شوێنی لهدایكبونی مهسیح- له شاری بهیت لهحمی كهناری رۆژئاوی فهڵهستینی بهرێوه دهچێت.
فوئاد تیوال، بهتریاكی كهنیسهی لاتین لهو مهراسیمهدا كه به بهشداری ههزاران مهسیحی بهرێوهچوو، داوای له ئامادهبووان كرد نوێژهكانیان بۆ بهرقهرار بوونی ئاشتی نێوان فهلهستین و ئیسرائیلیهكان بكهن.
ئهو بهتریاكهی كهنیسهی لاتین دهلێت "با نوێژ بۆ برایانمان له سووریا بكهین كه بێ بهزهییانه دهكوژرێن، بۆ یهكریزی و ئاشتهوایی له لوبنان و عێراق و سودان و وڵاتانی دیکەی ناوچهكهو تهواوی جیهان نزا بكهین".
وهك نهریتی بهردهوام بهتریكی لاتین بههاورێیهتی تیپی كهشافی فهلهستینی و ژهنینی مۆسیقا له قودسهوه به كهژاوهیهكی گهورهو سهرنج راكێشهوه گهیشته بهیت لهحم، لهگهڵ هاتنی تاریكاییش داری گهورهی لهدایكبوون به گلۆپی سووری بچوك رووناك كرایهوە.
دوای ناساندنی لهلایهن یونسكۆوه وهك شوێنێكی كەلتوری جیهانی، ئهمساڵ بۆ یهكهمجار له بهیت لهحم یادی لهدایكبونی پێغهمبهری مهسیحیهكان دهكرێتهوە.
قهدداسی ڤاتیكان
له رۆماش پاپا بندیكتۆسی شازدههەم بۆ بهرقهرار بوونی ئاشتهوایی رۆژههڵاتی ناوهراست نوێژی كرد.
پاپا هیوای خواست مهسیحیهكان بتوانن پارێزگاری له ماڵ و شوێنهكانیان بكهن و لهگهڵ موسلمانان وڵاتهكانیان بنیات بنێن.
ئامادەکردن: ئادهم بێدار
سەرۆکی هەرێمی کوردستان سەردانی سلێمانی دەکات و لەگەڵ مەکتەبی سیاسی یەکێتی نیشتمانی کوردستان کۆ دەبێتەوە.
سهعدى ئهحمهد پیره، ئهندامی مهكتهبی سیاسی یهكێتی نیشتمانى كوردستان بە (رووداو)ى راگهیاند "سبهى بارزانى بهسهردانێك دهگاته سلێمانى و بڕیاره لهگهڵ مهكتهبی سیاسی یهكێتی نیشتمانی كوردستان كۆ بێتهوە".
سهردانهكهى بارزانى بۆ سلێمانى دواى چهند رۆژێك دێ له تێكچوونی بارى تهندورستی جهلال تاڵهبانى، سكرتێری یهكێتی نیشتمانى کوردستان كه ئێستا له یهكێک له نهخۆشخانهكانى بهرلین لهژێر چارهسهركردن دایە.
رۆژی شەممە، مەکتەبی سیاسی یەکێتی نیشتمانی کوردستان کۆبووەوە و لە کۆبوونەوەکەدا پابهندی خۆیان به رێككهوتننامهی ستراتیژی نێوان یهكێتی و پارتی دهبڕی.
رێکەوتی 2012/12/19، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە پەیامێکدا کە لە پەیجی تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبووک بڵاوی کردبووەوە، وێڕای هاوخەمی و نیگەرانی دەربڕین بۆ تەندروستی جەلال تاڵەبانی، بە ئەندامانی سەرکردایەتی و لایەنگرانی یەکێتی راگەیاند "هەمیشە وەک برا لەگەڵیان دەبم و هەرواش لەگەڵیان دەمێنمەوە".
سەرچاوە: رووداۆ/ مەحمەد خۆشناۆ
بهگوێرهی دهرئهنجامی دوایین راپۆرتی پزیشكی، تهندروستی جهلال تاڵهبانی، سهرۆك كۆماری عێراق "زۆر جێگیره و كاردانهوهی باشی بۆ چارهسهرهكان ههبووه".
د.نهجمهدین كهریم، پزیشكی پڕۆفیسۆر له بواری مێشك و دهمار "جومله عهسهبی" كه هاوڕێیهتی تیمی پزیشكی ئهڵمانی دهكات بۆ چارهسهركردنی جهلال تاڵهبانی، سهرۆك كۆمار، به PUKmedia ی رایگهیاندووه "بهپێی دوایین راپۆرتی پزیشكی، تهندروستی سهرۆك مام جهلال زۆر جێگیره، ههر بهپێی راپۆرتهكهش دڵ و جهستهی بهتهواوهتی كاری ئاسایی خۆیان دهكهن".
جهلال تاڵهبانی، سهرۆك كۆماری عێراق و سكرتێری گشتی یهكێتی نیشتمانی كوردستان شهوی دووشهممه لهسهر سێشهممه باری تهندروستی تێكچوو، بهپهله گهیاندرایه نهخۆشخانهی مهدینه توب له شاری بهغدا دوای وهرگرتنی چارهسهری سهرهتایی بهرهبانی رۆژی پێنجشهممه به فرِۆكهیهكی تایبهتی پزیشكی گهیاندرایه ئهڵمانیا بهمهبهستی تهواوكردنی چارهسهری پزیشكی.
د.نهجمهدین كهریم، كه ئهندامی مهكتهبی سیاسی یهكێتی نیشتمانی كوردستان و پارێزگای كهركووكیشه دهڵێ "بهپێی دهرئهنجامی راپۆرتهكه تهندروستی مام جهلال باشهو زۆر گهشبینین بهوهی كه بهتهواوهتی چاك ببێتهوه، ههروهها سهرۆك تاڵهبانی كاردانهوهی باشی بۆ چارهسهرهكان ههبووه".
نههرۆ محهممهد
رۆژنامهكانى هەرێمی كوردستان ئهمڕۆ یەک شەممە، باس له كۆبونهوهى دوێنێی مهكتهبى سیاسى یهكێتى نیشتیمانى دەکەن و دۆخى ئهو حزبهیان له دواى تاڵهبانى وروژاندووه.، ههروهها سهردانى نوجێفى بۆ ههولێر و لێدوانى سهرۆكى حكومهتى ههرێمى كوردستان لهبارهى دهوڵهتى كوردستانهوه جێگاى بایهخى ههندێك له میدیاكانى كوردستانە.
رۆژنامهى هاوڵاتى، له ژماره 954ى ئهمرۆیدا له زارى سهرۆكى ههرێمى كوردستانى گواستهوهتهوه "ناچارم مهرسومى دانانى سهرۆكى دهستهى مافى مرۆڤ دهربكهم"، ودهڵێ "لاى مهسیحییهكان ئیحراج دهبم"، ئهمه لهكاتێكدایه ههر چوار لایهنهكهى ئۆپزسیۆن له ههرێمی کوردستان (گۆڕان و یهكگرتوو و كۆمهڵ و ئایندە) داوایهكى فهرمییان پێشوهخت پێشكهش به سهرۆكى ههرێمی کوردستان كردبوو تاوهكو مهرسوم بۆ دانانى سهرۆكى دهستهى مافى مرۆڤ دهرنهكات.
هاوڵاتى له راپۆڕتێكدا به ناونیشانى كۆمپانیاى ئیكسۆن مۆبیلى ئهمریكى "تهشهنه" بهشهڕى نێوان ههرێم و بهغدا دهدات"، بڵاویكردوهتهوه "بهرپرسانى عێراق هۆشدارى دهدهن گهر ئیكسۆن مۆبیل له ناوچه جێناكۆكهكان دهست بهدهرهێنانى نهوت بكات رووبهرووى سوپاى عێراق دهبێتهوه"، له كاتێكدا ئهو كۆمپانیایه شهش گرێبهستى له گهڵ ههرێمی کوردستان واژووكردووە.
هاوڵاتی له مانشێتێكى دیکەدا دهڵێ "عێراقیهو هاوپهیمانى كوردستانى بۆ كشانهوه له حكومهتى عێراق ههمههانگى دهكهن"، ههروهها "ئۆپۆزیسیۆنى ههرێم دهنگ بهحساباتى كۆتایى 2011 نادات"، له وردهكاریدا دهڵێ "حكومهتى ههرێمی کوردستان پابهند نابێت بهو یاسایهى پهرلهمانى كوردستان ساڵانه بۆ بودجه پهسهندى دهكات، ئهمهش واى له ئۆپۆزیسیۆن كردووه دهنگ بهژمێرهى كۆتایى خهرجیهكانى 2011ى حكومهت نهدات".
له لایهكى دیکەوە رۆژنامهى كوردستانى نوێ له ژماره (5960)ى ئهمرۆیدا له مانشێتهكانیدا دهڵێ "نهجمهددین كهریم ئهندامى مهكتهبى سیاسى یهكێتى نیشتمانى كوردستان دهڵێ رۆژ بهرۆژ بارى تهندروستى تاڵهبانى بهرهو باشتر دهچێت"، له وردهكاریدا د.نهجمهدین دهڵێ "ئهوهى جێى دڵخۆشییه له كاتى گرژبوونى یهكێك له خوێنبهرهكانى تاڵهبانى هیچ ئـهندامێكى مێشكى لهكار نهوهستاوە".
كوردستانى نوێ له ههمان كاتدا لێدوانێكى ههڵۆ ئیبراهیم ئهحمهد دهخاته روو کە تێیدا دهڵێ "ماڵپارى ئهلعهرهبیه نێت ههواڵێكى لهبارهى جێگرتنهوهى سهرۆك مام جهلال بهناوى كهسانى نزیك منهوه بڵاوكردوهتهوه، ئهو ههواڵه دووره لهڕاستى"، هاوكات دهڵێ "ههڵبژاردنى كهركوك له گهڵ پارێزگاكانى دیكهدا نابێت"، له وردهكاریدا "سهرۆكى لیژنهى یاسایى ئهنجومهنى نیشتمانى عێراق ئاشكراى دهكات ههڵبژاردنى ئهنجومهنى پارێزگاى كهركوك له گهڵ پارێزگاكانى دیكهى عێراق بهرێوهناچێت"، له مانشیتێكى تردا چاوپێكهوتنێك له گهڵ سرى ساكیك بهناونیشانى "توركهكان ههموو شتێكیان بهرامبهر كورد تاقیكردهوه تانها دانوستاندن ماوە"، بڵاودهكاتهوە.
كوردستانى نوێ لهمانشێتێكى دیکەدا دهڵێ "راگهینراوى مهكتهبى سیاسى یهكێتى نیشتمانى كوردستان جهخت له سیاسهتى بڕیارلێدراوى پێشووى یهكێتى لهسهر ئاستى عێراق دهكاتهوهو باس له گهشهپێدانى رێكهوتننامهى نێوان یهكێتى و پارتى دهكات".
له نێو مانشێتهكانى ئهمرۆى رۆژنامهى خهباتدا هاتووه "بارزانى: ئهگهر حكومهتى فیدراڵ حكومهتى شهراكهته، شهراكهت بهو شێوهیه نییه كه دهیبینین"، نێچیرڤان بارزانى بۆ گۆڤارى تایم "ئهگهر هیوامان بهدهستوور نهما ئهوا رێگهى دیكه ههیه بگرینهبهر.. سهپاندنى ههر چارهسهرێك لهسهر ئهرزى واقیع كێشهى لێدهكهوێتهوه.. دهبێت رێككهوتنێك ههبێت.. ئێمه ئامادهین بۆ ئهوه.. ئێمه دهزانین كه ناتوانین ئهم كێشهیه چارهسهر بكهین له رێگهى كێ بههێزه وكێ لاوازه"،"ڤلادیمیر پۆتینى سهرۆكى روسیا ئهرێنى باسى ههرێمى كوردستان دهكات".
رۆژنامهى ههولێر لە ژماره (1511)ى ئهمرۆى له مانشێتهكانیدا دهڵێ "ئهمریكا نهیتوانى ڕێگه لهو شتانه بگرێت كه ئێستا له عێراقدا ڕوو دهدهن"، "سهرۆكى ههرێمى كوردستان مهسعود بارزانى: ڕاوێژ له گهڵ هێزو لایهنه سیاسییهكانى ههرێم دهكهین له بارهى وتوێژ له گهڵ حكومهتى بهغدا"، سهرۆكى ئهنجومهنى نیشتمانى عێراق ئوسامه نوجهیفى دهڵێ "دواى ڕاوێژ له گهڵ سهرۆك بارزانى بڕیارى خۆمان دهدهین".
ئامادەکردن: ئاسۆ حەسەن
سەرچاوە: رووداۆ
سەرۆکی رێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان بەدانانی بارمەتە، بۆ ماوەی 4 رۆژ لە زیندان ئازاد کرا.
شەوی رابردوو،محەممەد سەدیق کەبوودوەند، سەرۆکی رێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان دوای نزیکەی 6 ساڵ زیندانی بوون، بە دانانی بارمتهى 700 ملیۆن تمهنى، بۆ ماوهى 4 رۆژ گهڕایهوه نێو بنهماڵهكهى.
محمد سەدیق کەبوودوەند دامەزرێنەری رێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستانە کە لە ساڵی 2007وە لە لایەن هێزه ئەمنییەکانی ئێران دەستبەسەر کراوە.
کەبوودوەند لە لایەن دادگای شۆڕشی ئێران به تاوانی دامەزراندنی رێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان و تێکدانی ئاسایشی نەتەوەیی و شێواندنی بیرورای گشتی ، به 11 ساڵ زیندان سزا درا.
ناوبراو نزیکەی6 ساڵه له گرتووخانەی ئێوینی تاران دەستبەسەرە و ئەوە یەکەم جارە مۆڵەتی پێ دەدرێت بگەڕێتەوە ناو خێزانی.
سەرۆکی بەندکراوی رێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان كه له لایهن چالاكڤانانی رۆژههڵاتی كوردستان به "باوكی مافی مرۆڤی كوردستان" ناوزهد كراوه، براوەی چەندین خەڵاتی نێودەوڵەتییە و یەکێک لە بەرپژێرەکانی خەڵاتی ئاشتی نۆبێلی 2011 بووە.
لە ساڵی 2008، لەناو زینداندا خهڵاتى "هێلمهن ـ هێمت"ى رێكخراوى چاودێرى مافى مرۆڤى پێ بهخشرا.
لە ساڵی 2009، خهڵاتى چاپهمهنییهكانى بریتانیای پێ بەخشرا و وەک رۆژنامهوانى نێونهتهوهیى ساڵ هەڵبژێردرا.
هەروەها کەبوودوەند، لە رێکەوتی 26/04/2012، لە لایەن وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا به "رۆژنامەنووسی رۆژ" هەڵبژێردرا.
بههۆى ئهو شهپۆله سهرما و سۆڵهیهى كه رووسیاى گرتووەتهوه، 88 كهس گیانیان لهدهستداوە.
دهستهى پێوانهكارى كهشناسى رووسیا رایگهیاند "شهپۆڵێكى سهرما و سۆڵه سهرتاسهرى وڵاتى گرتووەتهوه و بههۆیهوه تاكو ئێستا 88 كهس گیانیان لهدهستداوه،".
دهستهكه پێشبینی ئهوهشى كردوه كه بههۆى ئهو شهپۆلهوه پلهكانى گهرما له شهوانى مۆسكۆ، بۆ 30 پله لهژێر سفر داببهزێت.
شارهوانى مۆسكۆش ناچار بووه بههۆى ئهو شهپۆڵه سەرمایەوە، داوا له هاووڵاتیان بكات كه منداڵهكانیان رهوانهى قوتابخانه نهكهن و لهماڵهكانى خۆشیاندا بمێننهوە.