^{چندفرهنگ‌‌گرایی ویل کیملیکا و فدرالیسم چندملیتی در ایران - بخش یکم}

^{میثم بادامچی – این مقاله مدخل بحث درباره دیدگاه کیملیکا، فیلسوف سیاسی کانادایی درباره حقوق اقلیت‌هاست. خوانش دیدگاه او با نظر به وضعیت ایران صورت می‌گیرد.نگارنده این سطور قبلا در سال ۱۳۹۱ (یعنی سه سال پس از اعتراضات جنبش سبز) در سلسله مقالاتی در زمانه و بعدتر برخی از مهم‌ترین ایده‌های کیملیکا در باب چندفرهنگ‌گرایی، خصوصا در کتاب شهروندی چندفرهنگ‌گرا: یک نظریه لیبرال برای حقوق اقلیت ها (۱۹۹۵)، را مرور کرده و کوشیده بود بسنجد آن اندیشه‌ها، خصوصا در بحث اقلیت‌های قومی و ملی، بر ایران معاصر قابل انطباق‌اند یا نه.[1] در این مقاله و دو مقاله بعدی ضمن مرور برخی از مهم‌ترین نکاتی که در مقالات گذشته‌مان آورده بودیم به به سراغ آثار متاخرتر کیملیکا می‌وریم و به طور مشخص با بازخوانی فصل کتابی از او با عنوان «فدرالیسم چندقومیتی»[2] که در کتابی با عنوان فدرالیسم در آسیا در سال ۲۰۰۷ منتشر شده و بحث‌های درگرفته حول آن، اندیشه کیملیکا در مورد اینکه آیا مدل فدراسیون چندملیتی او بر کشورهای خاورمیانه و بطور مشخص ایران قابل کاربست است یا نه را جویا می‌شویم. این مباحث بخشی از پروژه کلان نگارنده در یازده سال اخیر است در جستجوی مدلی بومی از چندفرهنگ‌گرایی که سازگار با مطالبات قومیت‌های غیرفارس‌زبان باشد و همخوان با وضعیت تاریخی-ژئوپولیتیک ایران و منطقه.}

^{مروری بر برخی مهم‌ترین مباحث کتاب شهروندی چندفرهنگ‌‌گرا
کتاب شهروندی چندفرهنگ‌گرا: یک نظریه لیبرال در مورد حقوق اقلیت ها[3] از زمان انتشارش در دهه نود میلادی مورد توجه جدی صاحب نظران واقع شد وحداقل دو جایزه یکی در کانادا و دیگری درآمریکا را از طرف انجمن‌های علوم سیاسی برای نویسنده‌اش به ارمغان آورد. کتاب با جملات زیر آغاز}

^{مصطفی فحص}

^{در پایان دور پنجم مذاکرات وین بین گروه کشورهای «4+1» و ایران پیرامون پرونده هسته‌ای آن کشور، طرف‌های شرکت کننده به توافق نرسیدند، اما ترجیح دادند به شکست این مرحله اعتراف نکنند و بهتر دیدند فضاهای مثبت درباره امکان رسیدن به توافق را شایع کنند. از جهتی، طرف ایرانی که زیر فشار انتخابات ریاست جمهوری و نیاز نظام به یک دست‌آورد قراردارد تا آن را به رئیس جمهوری هدیه کند که با دقت انتخاب کرده و پیش از انتخاب شکلی او عملاً وارد کار شده و دست به شایع ساختن فضای خوشبینانه کرد که نشان می‌دهد ایران در آستانه امضای توافق هسته‌ای جدید قرار گرفته که مواضع ثابت آن را درنظر می‌گیرد، به طوری که رئیس هیئت مذاکره کننده ایرانی عباس عراقچی تأکید کرد« اختلافات به نقطه‌ای رسید که همه براین نظرند برای حل شدن دشوار نیستند».}

^{تهران از وین اشاره می‌کند که اطراف شرکت کننده موفق شدند از موانع اساسی بگذرند و موانع باقیمانده قابل حل هستند و توان رسیدن به توافق برسر راه حلی که همه را راضی کند امکان پذیر است... موضع روسیه همچنین اظهارات نماینده همآهنگ کننده اروپایی در مذاکرات در پایان گفت‌وگوهای چند روز پیش، این خوشبینی ایرانی را تقویت کرد؛ انریکه مورا گفت « پیش‌بینی می‌کند در دور آینده گفت‌وگوها که هفته بعد در وین برگزارمی‌شود به توافق با ایران برسند». اما واشنگتن به عنوان مذاکراه کننده اصلی تلاش کرد سکوت عجیبی را در پیش بگیرد که می‌توان آن را در دو سمت و سوی منفی یا مثبت تفسیرکرد.}

^{براساس این فضاهای مثبت، هیئت‌های مذاکره کننده چمدان‌های خود را بستند و تصمیم گرفتند برای مشورت به کشورهای خود برگردند و روز دهم ماه جاری را به عنوان موعد اولیه برای بازگشت به پایتخت اتریش به منظور آغاز دور جدید مذاکرات تعیین کردند که ششمین و آخرین دور خواهد بود؛ آنگونه که طرف‌های شرکت کننده اروپایی گفتند. براین اساس دور جدید 8 روز پیش از انتصاب محافظه‌کار رادیکال ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران آغاز خواهد شد؛ مسئله‌ای که این احتمال را تقویت می‌کند، اعلام پیروزی او با اعلام رسیدن}

ایلی لیک

^{نرگس محمدی یکی از برجسته‌ترین و شجاع‌ترین فعال حقوق بشر در ایران است. او انتخابات آینده در کشورش را تنها فریبی می‌داند که بسیار زیرکانه طراحی شده است.}

^{خانم نرگس به وسیله اپلیکیشن «واتساپ» از ایران به من گفت:« اصل ولایت مطلقه فقیه همه اصول قانون اساسی در کشورمان را تعطیل کرده و با اختیاراتش همه نهادهای ایرانی دیگر را از کار انداخته و آنها را بی اثر ساخته است. قدرت مطلق در دست‌های رهبر معظم جمع شده که منتخب مردم نیست، علاوه براینکه شورای نگهبان که مسئول بررسی پرونده نامزدهای ریاست جمهوری در کشور است، دارای اختیارات گسترده در لغو قوانین و قانون‌گذاری‌هایی است که مجلس قانون‌گذاری ایران(پارلمان) تصویب می‌کند».}

^{در تلاش برای تأیید درستی دیدگاه و موضعی که گرفته می‌گوید، شورای نگهبان ایران طی ماه گذشته اقدام به حذف چهره‌هایی کرد که نامزد پست ریاست جمهوری شده‌ بودند، به استثنای 7نامزد که در رقابت انتخابات ریاست جمهوری آینده وارد می‌شوند. این تصمیم استبدادی عجیب موجب مخالفت و نارضایتی بسیاری بین گروه‌های پیشرو در ایران حتی از میان کسانی شد که طرفدار نظام حاکم درکشورند. اما انتقادهایی که خانم نرگس محمدی واردمی‌کند بسیارعمیق‌تر از این است. از آنجا که او از اواخر دهه نود قرن پیش روزنامه‌نگاری پخته محسوب می‌شد، در آن زمان از رئیس جمهوری اصلاح طلب ایران محمد خاتمی طرفداری می‌کرد. اما اکنون به یک حقیقت نهایی رسیده که نشان می‌دهد، انتخابات ریاست جمهوری هیچ فرصت قابل ذکری ارائه نمی‌کند تا ایران را به سمت پذیرش اصول دموکراسی حقیقی راه ببرد.}

^{می‌گوید، شهروندان ایرانی در انتخابات ریاست جمهوری پیشین به نفع نامزدهایی رأی دادند که می‌توانستند یک شکاف حقیقی در دیوار نظام سرکوب‌گر حاکم ایرانی ایجاد کنند. شکافی که می‌تواند فضایی برای تنفس مردم مهیا سازد که از راه آن عطر آزادی بوزد و شاهد استقرار اصول دموکراسی}

^{منصور امان}

^{شُعاری که تا کاخ سفید هم رفت}

^{در همان حال که ادامه گُفتُگوها پیرامون "برجام" در وین به هفته آینده موکول گردیده، ایالات مُتحده تصویری که از طرف مُذاکره خود دارد را ترسیم کرده است. آنچه که وزیر خارجه این کشور، آقای بلینکن، در این رابطه ابراز داشته، شباهت شگفت آوری به تعریفی دارد که مُعترضان ایرانی چهارسال پیش در جریان خیزشهای سراسری خود از ترکیب و توازُن رژیم حاکم ارائه کردند.}

^{وی می گوید نمی خواهد وارد "حدسیات پیرامون این یا آن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری" مُلاها شود، چون "روشن است که در سیستم ایران، رهبر تصمیم گیرنده است و اوست که تصمیمهای اصلی و کلان را می گیرد".}

^{این بدان معناست که دموکراتهای آمریکا چندان دیگر به تقسیم بندی دوگانه تُند رو – میانه رو در ساختار قُدرت ج.ا باور ندارند. این جناح قُدرتمند سیاسی از هنگام صدارت آقای بیل کلینتون و در دوره های مُختلفی که قُدرت را در دست داشته و نیز حتی آنگاه که نقش اپوزیسیون را عُهده دار بوده، سیاست ایران خود را به گونه یکجانبه بر این پایه بنا کرده و در طالع ج.ا یک دگردیسی جادویی از اژدها به پروانه را می دیده است.}

^{اکنون دولت آقای بایدن در قُطب مُخالف دیدگاه پیشین اش جایی برای خود می گشاید؛ نُقطه ای که در تسخیر مُخالفان رژیم ج.ا است. ایران در سال ۹۶ شاهد حُضور یک جُنبش قُدرتمند و گُسترده سرنگونی طلب بود که اُمیدی به تغییر شرایط در چارچوب نظم حکام نداشت و توهُم نسبت به چهره های بزک کرده ای که وعده امروز و فردای بهبود را می دادند را پشت سر گذاشته بود.}

^{مُعترضان و مُخالفان بر سر دستگاه حاکم فریاد می کشیدند: "اصلاح طلب، اُصول گرا – دیگه تمومه ماجرا"؛ شُعاری که به سُرعت تبدیل به یک گُفتمان شد تا جایگاه قُطب جامعه را صیقل بزند و جهتگیری و روش مُبارزاتی جنبشها و حرکتهای پس از دی ماه ۹۶ را تبیین کند.}

^{بی تردید واشنگتُن روی قطار مُعترضان ایرانی نپریده، اما سُست شدن دُگم دیرینه آن مبنی بر حاکم بودن قُدرت دوگانه در ایران نیز در خلاء اتفاق نیفتاده و از جُمله زیر تاثیر گُفتمان عُمومی}

Read more...