کاوە خضری

^{کردها در طول تاریخ همواره در حال مبارزه در راستای احقاق حقوق خود و بدست آوردن آزادی و حق خودحاکمیتی بودەاند و در این راه هزینەهای مادی و معنوی زیادی را نیز متحمل شده اند.  رهبران وشخصیتهای زیادی در گوشه وکنار این سرزمین سر بر افراشته و علیه ظلم و ستم حکام حکومتی قیام نمودەاند و حکومتهای کوچک و بزرگ زیادی در نقاط مختلف آن شکل گرفتەاند از امپراطوری بزرگ مادها گرفته تا اکنون حکومت اقلیم کردستان در قسمت جنوبی آن(عراق).}

^{اما اینکه چرا تا بحال این همه مبارزه به درازای تاریخ نتوانسته نتیجه دلخواه برای آنها در بر داشته باشد،و منجر به برآورده شدن آرزوی دیرینەشان مبنی بر حق خودحاکمیتی یا همانا تشکیل کشور کردستان شود و شاید کردها از محدود ملتهایی باشند که هنوز نیز نتوانستەاند به این مهم برسند دلایل ریز و درشت زیادی داشته و دارد که بررسی تمامی آن موارد در این مجال و نگارش کوتاه نمی گنجد و شاید بتوان از آن چندین کتاب به رشته تحریر درآورد.}

^{اما نگارنده در این نگارش میخواهد به بررسی افکار و شیوەهای مبارزاتی احزاب کردی در نیم قرن گذشته پرداخته و خلاء وجود یک عنصر مهم و حیاتی را در افکار مبارزاتی تقریبا تمامی احزاب فعال در عرصه مبارزاتی کردستان را یادآوری و بررسی نماید.}

از امضای «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) در چهاردهم ژوییه ۲۰۱۵، تابستان ۹۴، تا امروز، ده‌ها هیئت بزرگ اقتصادی از چندین کشور رهسپار تهران شدند که شمار زیادی از آنها اروپایی بودند.

هم اتحادیه اروپا و هم ایران اطمینان داشتند که در پی بسته شدن پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی و آغاز فرایند رفع تحریم‌ها، راه برای گسترش روابط اقتصادی میان دو طرف هموار شده و ایران بهشت آتی سرمایه‌گذاران بین‌المللی خواهد بود. امضای قراردادهای مقدماتی در عرصه‌های گوناگون میان شرکت‌های ایرانی و اروپایی، از جمله در جریان دیدار حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی از فرانسه و ایتالیا در ژانویه سال جاری این خوش‌بینی را بیشتر کرد.

اوج‌گیری نگرانی

اما خوش‌بینی دیری نپایید. البته بن‌بست پیش از «برجام» شکسته شد و در بعضی عرصه‌ها (زیربناهای توریستی، خودروسازی، گاز…) حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران ملموس‌تر شد. با این همه پویایی مورد انتظار به دست نیامد و سرمایه‌گذاری خارجی در ایران، آن هم بعد از سال‌ها سکون، از آهنگ و چشم‌اندازی که بتواند تغییر چشمگیری را در اوضاع اقتصادی کشور به وجود آورد، برخوردار نشد.

شاهزاده ترکی الفیصل از مقام‌های ارشد سابق در حکومت عربستان سعودی می‌گويد دونالد ترامپ نباید توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی را لغو کند، ولی باید ایران را به خاطر «ایجاد بی‌ثباتی در خاورمیانه» مسئول بداند.

به گزارش رویترز، شاهزاده ترکی الفیصل رئیس سابق نهادهای امنیتی عربستان سعودی و سفیر سابق آن کشور در لندن و واشنگتن روز پنجشنبه در سخنرانی خود در یک مرکز پژوهشی در شهر واشنگتن تأکید کرد که به اعتقاد او، دونالد ترامپ نباید توافق هسته‌ای با ایران را فسخ کند.

این شاهزاده سرشناس سعودی در توضیح این موضوع گفت که «سال‌ها روی این توافق کار شده و برداشت عمومی نه فقط در آمریکا بلکه در سراسر جهان این است که این توافق به هدف خود که متوقف کردن برنامه‌های هسته‌ای ایران در راستای تولید سلاح‌های اتمی به مدت ۱۵ سال است، رسیده است».

چند روز پیش از این حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران در سخنانی اذعان کرد که، بزرگترین مشکل ایران در سال‌های آینده «موج بیکاری» خواهد بود و در عین‌حال اعتراف کرد که دولت توان اشتغال‌زایی ندارد. به گفته رئیس‌جمهوری ایران، امسال برای نخستین بار بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر متقاضی شغل بودند. حسن روحانی، تاکید کرد که برای حل بحران بیکاری، باید «دعواهای کودکانه» در ایران پایان گیرد تا رونق و سرمایه‌گذاری به اقتصاد ایران بازگردد.

بالاترین نرخ بیکاری در ۱۶ فصل گذشته

اما وقتی رئیس دولت یازدهم از معضل بیکاری سخن می‌گوید دقیقا از چه آمار و ارقامی صحبت می‌کند. روایت رسمی از بازار کار که مرکز آمار ایران ظرف روزهای اخیر منتشر کرده است. نرخ بیکاری را در تابستان امسال، ۱۲٫۷ درصد اعلام کرده است.

نرخ بیکاری تابستان امسال بالاترین نرخ بیکاری اعلام شده در ۱۶ فصل گذشته است، یعنی اقتصاد ایران از بهار سال ۹۱ که نرخ بیکاری حدود ۱۳ درصد بود تا تابستان ۹۵ که نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر به رقم ۱۲٫۷ دهم درصد رسید، چنین نرخی را تجربه نکرد. نرخ بیکاری تابستان امسال در مقایسه با فصل پیش، نیم واحد درصد رشد کرده‌است. مقایسه این نرخ بیکاری در تابستان امسال نسبت به فصل مشابه پارسال نیز بیانگر ۱٫۸ واحد درصد، افزایش در نرخ بیکاری است.

^{در پایان ماه اکتبر، دونالد ترامپ، نامزد حزب‌ جمهوری‌خواه، که اکنون رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده است، برنامه‌ای را ارائه کرد با عنوان «پیمان‌نامه ترامپ با رای‌دهندگان آمریکایی». او در این برنامه، اهداف خود برای تحقق بخشیدن، در نخستین صد روز هدایت دولت را مطرح کرده‌است.}

^{این «پیمان‌نامه» که رادیو عمومی آمریکا (ان‌پی‌آر) آن را بازنشر کرده، مواردی از آنچه «پایان دادن به فساد» در نهادهای تصمیم‌گیری و دولتی توصیف شده، تا برنامه‌های آقای ترامپ برای کارگران و مسائل مالیاتی، امنیت ملی، مقابله با جرم و جنایت یا مسئله مرزها را در بر می‌گیرد.}

^{«مقابله با فساد»}

^{شش بند نخست این پیمان که «پایان دادن به فساد و بهره‌برداری از منافع خاص در واشینگتن» نام دارد، به طور مشخص به مسائل فدرال، لابی‌گری یا نمایندگی در کنگره می‌پردازد.} بند نخست، بر محدود کردن دفعات نمایندگی، برای اعضای کنگره تاکید دارد. در بند دوم، گفته شده به جز ارتش و نیروهای امنیتی و خدمات بهداشتی، استخدام برای سازمان‌ها و نهادهای فدرال متوقف می‌شود. در بند سوم به کاهش ضوابط و قوانین فدرال اشاره شده‌است. در بند چهارم از ممنوعیت لابی‌گری برای اعضای پیشین کنگره و دولت، پنج‌سال پس از آن‌که نهادهای دولتی را ترک کردند، سخن به میان آمده، در بندهای بعدی، موضوع لابی و لابی‌گری گسترش پیدا کرده و دونالد ترامپ خواستار آن شده تا لابی‌های خارجی، به‌طور عمومی، حق پرداخت پول در روند انتخابات آمریکا را نداشته باشند.

^{روز یکشنبه هفته گذشته صد نماینده مجلس شورای اسلامی اولین نشست آنچه را که فراکسیون مناطق ترک نشین نام نهادند، تشکیل دادند. نشستی که مسعود پزشکیان، نایب رییس مجلس را به ریاست این فراکسیون برگزید و نادر قاضی پور، نماینده ارومیه و رضا کریمی، نماینده اردبیل را به عنوان دو نایب رییس این فراکسیون انتخاب کرد.} همزمان زهرا ساعی سخنگوی این فراکسیون اعلام کرد ۲۵ نماینده مجلس عضو شورای مرکزی این فراکسیون هستند. اهداف اعلام‌شده‌ی این فراکسیون از جمله حل مشکلات مناطق ترک نشین، توسعه متوازن در کشور و توسعه و تقویت وحدت ملی است.

^{علاوه بر نمایندگان استان‌های آذربایجان غربی و شرقی، اردبیل و زنجان،‌ نمایندگانی از ساوجبلاغ، تهران، شیراز و قم در کنار نماینده آشتیان عضو این فراکسیون هستند.}

^{پیش زمینه تشکیل چنین فراکسیونی چیست؟ تشکیل یک فراکسیون زبان محور در مجلس ایران در چه صورت فرصت به شمار می‌رود و در چه صورت تهدید؟}

^{این پرسش‌ها را با میهمانان این هفته برنامه دیدگاه‌ها در میان گذاشتیم: قاسم شعله سعدی نماینده شیراز در دوره‌های سوم و چهارم مجلس شورای اسلامی در تهران، حسن شریعتمداری،‌فعال سیاسی منتقد جمهوری اسلامی در هامبورگ و تورج اتابکی، پژوهشگر ارشد پژوهشکده تاریخ اجتماعی آمستردام.}

^{آیا گروه‌هایی از ایرانیان را می‌توان عرب‌ستیز خواند؟ آیا تبعیض، خصومت، نفرت، یا پیش‌داوری نسبت به فرهنگ و مردمان عرب در میان گروه‌هایی از ایرانیان وجود دارد؟}

^{یوسف عزیزی بنی‌طرف دبیر کانون مبارزه با نژادپرستی و عرب‌ستیزی، و رضا قاسمی دیپلمات پیشین، در تابوی این هفته در همین باره با هم مناظره می‌کنند.}

^{آقای بنی‌طرف شما از چهره‌هایی هستید که تأکید دارند در ایران عرب‌ستیزی وجود دارد. کمی درباره این موضوع توضیح بدهید که عرب‌ستیزی که از آن حرف می‌زنید به چه شکلی و در چه سطوحی وجود دارد؟}

^{یوسف عزیزی بنی‌طرف، روزنامه‌نگار مقیم لندن و دبیر کانون مبارزه با نژادپرستی و عرب‌ستیزی است.
​یوسف عزیزی بنی‌طرف: به گمان من مسئله در ایران گاهی از عرب‌ستیزی هم فراتر می‌رود و شامل دعوت به عرب‌کشی می‌شود. شما اگر آهنگ «عرب‌کش» بهزاد پکس را شنیده باشید، ایشان در شعرش دقیقاً دعوت به عرب‌کشی می‌کند.}

^{خب آیا این به این معناست که در کل ایران عرب‌ستیزی هست؟}

^{موج ملی گرایی اقتصادی در کشور‌های پیشرفته صنعتی جهان بالا گرفته و مخالفت با گشایش مرز‌ها بر جا به جایی کالا‌ها و خدمات و سرمایه ها، با تشویق و تهییج شماری از سیاستمداران این کشور ها، رو به اوجگیری است.} به بعضی از تازه‌ترین نشانه‌های این موج، که «جهانی زدایی» لقب گرفته، اشاره میکنیم:

^{یک) چانه زنی بر سر قرار داد مبادله آزاد میان کانادا و اتحادیه اروپا (ستا)، که در پی هفت سال مذاکره میان دو طرف سر انجام یکشنبه سی‌ام اکتبر به امضا رسید، با دشواری‌های زیاد روبرو شد.}  حتی در پایان راه، با توجه به مخالفت سرسختانه منطقه فرانسوی زبان «والونی» در بلژیک، و مشکلات ناشی از ساختار فدرال این کشور، بیم آن میرفت که این قرار داد اصلا امضا نشود. خطر شکست بر طرف شد، ولی پیچیدگی مذاکرات نشان داد که بخشی از تولید کنندگان اروپایی از برداشته شدن باز هم بیشتر موانع گمرکی و غیر گمرکی بر سر مبادله با جهان بیمناک اند و منافع خود را در خطر می بینند.

^{دو) گفتگو‌های میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا بر سر امضای یک قرار داد مبادله آزاد میان دو سوی اقیانوس اطلس، در پی مقاومت‌های درون اروپا به خصوص از سوی فرانسه، متوقف شده است.}

رامین جهانبگلو

^{رامین جهانبگلو، فیلسوف، در مقاله‌ای با عنوان «فلسفه و آزادی: چگونه می‌توان در دنیای بدبینانه امروز فیلسوف باقی ماند»که در سایت Catchnews.منتشر شده است، به وظیفه فلسفه و فلاسفه در دنیای امروز و در برابر تفکر نهادینه شده دمکراسی می‌پردازد.} او می‌گوید که ما در زمانی زندگی می‌کنیم که فراگیر شدن نسبیت اخلاقی باعث ایجاد نگرش «هرچیزی توجیه شدنی است» در نسل نو شده است. زمانی که شک و تردید عمومی نسبت به نقش فلسفه هم افزایش یافته است. «بسیاری از مردم به این باور رسیده‌اند که قسم‌های سقراط برای رسیدن به حقیقت، هدر دادن وقت و آرمان‌گرا بودن در جهان‌ امروزی است.» بنابراین،‌در این زمان، بیان اینکه که فلسفه یک راه رهایی‌بخش است، باعث بدبینی و خنده و تمسخر مردم است.

^{صفات گم‌شده}

^{فلاسفه بر این باورند که در جهان امروزی، دیگر آموزشی در راستای فضیلت برای انسان‌ها وجود ندارد، بنابراین یک انسان معمولی از نظر اجتماعی قادر به دوری جستن از وسوسه قدرت بدون مسئولیت نیست.}

حسین علیزاده 

^{در پی دست یافتن داعش به تصرفات ارضی در عراق و سوریه و اعلام خلافت اسلامی در این سرزمین‌ها، داعش ویدئویی را با عنوان پایان سایکس پیکو (The end of Sykes-Picot) به زبان انگلیسی منتشر کرد که به شدت در محافل غربی مورد توجه و تجزیه تحلیل قرار گرفت.} پیام این ویدئو با نامی که برای آن برگزیده شده بود، روشن بود. در این ویدئو یک پیکارجوی داعشی وعده می‌دهد همانگونه که داعش مرزهای میان عراق و سوریه را درنوردیده، دیگر مرزهای تصنعی را هم برخواهد چید و گستره خلافت خود را توسعه خواهد داد.

^{سایکس پیکو و ترسیم خاورمیانه‌ای جدید}

^{در ۱۶ مه ۱۹۱۶ قرارداد محرمانه‌ای موسوم به سایکس- پیکو بین دو کشور فرانسه و بریتانیا، با موافقت روسیه تزاری برای تقسیم سرزمین‌های عربی برجا مانده از امپراتوری عثمانی منعقد شد که از آن زمان تاکنون سرنوشت خونباری را برای خاورمیانه رقم زده است. اینک دقیقاً صد سال از آن تاریخ گذشته ولی آثار و پیامدهای آن قرارداد همچنان برجاست.} این از آن روست که ریشه بسیاری از منازعات جاری در منطقه از قبیل سرنوشتی که برای کردها و ترک‌ها و عرب‌ها رقم‌خورده، به قراردادی باز می‌گردد که نه بر اساس واقعیت‌های موجود بلکه بر اساس منافع دولت‌های استعماری آن زمان تدوین شد.