در بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، که روز جمعه ۲۶ شهریور در پایتخت تاجیکستان برگزار شد، ایران که تاکنون به عنوان عضو ناظر در جلسات آن حضور داشت، رسما به عضویت کامل این سازمان درآمد.
علاوه بر ایران، کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، بلاروس، پاکستان، ترکمنستان و ازبکستان نیز در این اجلاس حضور یافته‌اند و سران کشورهای روسیه، چین، هند و مغولستان به صورت مجازی در آن شرکت کردند.
ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران پس از تصویب عضویت ایران گفت، سازمان شانگهای توانسته است در کوتاه‌مدت «جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی ممتازی» کسب کند و ابراز امیدواری کرد که به این روند تداوم بخشد.
وی تحریم را «تروریسم اقتصادی» نامید و آن را از موانع کلیدی پیشبرد همگرایی منطقه‌ای دانست و افزود، «سازمان همکاری شانگهای به طراحی ساختارها و مکانیسم‌های مقابله جمعی با تحریم نیاز دارد»، چرا که به گفته او تحریم‌های یک‌جانبه تنها علیه یک کشور نیست» و تعداد بیشتری از جمله اعضای سازمان را در بر می‌گیرد.
سازمان همکاری‌های شانگهای در سال ۲۰۰۱ با عضویت چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، و ازبکستان، تشکیل شد تا به عنوان یک «وزنه امنیتی تعادل» در برابر ناتو، ضمن فراهم ساختن اجازه رقابت با نفوذ آمریکا در آسیا برای چین و روسیه، به همکاری‌های اقتصادی نیز چشم داشته باشد.
هند و پاکستان پنج سال بعد از تاسیس این سازمان به عنوان اعضای جدید آن انتخاب شدند. اما ایران که از همان آغاز تلاش داشته به عضویت این پیمان درآید، تا به امروز موفق به انجام آن نشده بود.
ولادیمیر پوتین، رئيس‌جمهور روسیه، در سخنرانی امروز خود در نشست سران سازمان همکاری شانگهای در شهر دوشنبه، همکاری‌های ایران را «مثبت و مهم» خواند و گفت روسیه حامی «مشارکت تمام‌عیار» ایران در این سازمان است.
در سال ۱۳۸۵ جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در کنفرانس شانگهای دعوت شد. دونالد رامسفلد وزیر دفاع وقت ایالات متحده با انتقاد از این تصمیم گفت، برای او جالب است سازمانی که می‌گوید با تروریسم مخالف است، از یکی از حامیان عمده تروریسم دعوت کرده تا در کنفرانس شرکت کند.
محمود احمدی‌نژاد، نخستین رئیس جمهوری ایران بود که در اجلاس سران این سازمان شرکت کرد. او در سخنرانی خود در سال ۱۳۹۰، با حمله به کشورهای غربی، خواستار دگرگونی نظم جهانی شد. در همان سال، روسای جمهوری چین و روسیه، از جمهوری اسلامی خواستند برای شتاب بخشیدن به گام‌های سازنده‌تر جهت حل بحران هسته‌ای ایران تلاش کند.
17/9/2021
