فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-23-20-31-58 ڤیدیۆیەکە، فەرمانی پێویستم دەرکرد بۆ بەدواداچوون بۆ بابەتەکە." داواکاری گشتیی پارێزگای کرماشان گوتی، "بەمەبەستی لێکۆڵینەوەی زیاتر لە وردەکارییەکانی ئەم رووداوە، گفتوگۆ لەگەڵ بەرپرسانی پەروەردەش...
2025-04-12-15-24-28 کۆچی دواییکرد و تەرمەکەی ناگەڕێندرێتەوە رۆژهەڵاتی کوردستان. رەنج پشدەری، چالاکڤانی کورد لە سوێد، ئەمڕۆ هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "سەید عەلی رەحیم پوور،...
2025-04-12-15-16-19ناوەڕاست لە عومان بە نێوەندگیری وەزیری دەرەوەی عومان دەستیان پێكردووە.  ئیسماعیل بەقایی، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران لە راگەیەندراوێكدا وتوشیەتی، گفتوگۆكان بەشێوەی "ناڕاستەوخۆ" لەو شوێنەی كە پێشبینی...
2025-04-12-15-08-28 زیانی یەکجار زۆری پێکەتووە و دەبێت چاوەڕوان بکات لە یەمەن و عێراقیش هەمان زیان و خراپتریشی پێ بکرێت. لەهەمان کاتدا نایشارنەوە "ئەوان دژی گفتوگۆ لەگەڵ...
2025-04-12-15-06-23 داواکاری تایبەت"ی ئەمریکای بۆ ئێران تێدابووە. ئەم داواکاریانە بریتین لە: داواکارییەکانی ئەمریکا لە ئێران 1- هەڵوەشاندنەوەی تەواوەتی بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران. 2- وەستاندنی تەواو و پشتڕاستکردنەوەی سیاسەتی پاڵپشتیکردنی...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

ئێنسکۆپیدیای (کوردیکا) کە فەرهەنگێکی بەربڵاوە، لە نووسینی عەباس جەلیلیان (ئاکۆ) خەڵکی ئیسلام‌ئاوای ڕۆژئاوا (شائاباد)ی سەر بە کرماشان، بەرگەی یەکەم و دووەم (پیتەکانی ئەلف و بێ) چاپ و بڵاو کرایەوە.

ئێنسکلۆپیدیای (کوردیکا) بە پێداچوونەوەی ورد و نوێ ئامادە کراوە کە بە سێ زمانی کوردی ئینگلیزی و فارسییە و پێکهاتووە لە زاراوەکانی کوردیی (کەلهوڕی، کورمانجی، سۆرانی، هەورامی، لەکی، لوڕی و شەبەک) کە لەلایەن وەشانگەی (دیباچە)ەوە چاپ و بڵاو کراوەتەوە.

ئەم فەرهەنگە ماوەی ساڵانێکی زۆرە بە شێوەی جیدی و بە شێوازەکانی سەرچاوەی کتێبخانەیی و توێژینەوەی مەیدانی لەلایەن عەباس جەلیلیانەوە کاری لەسەر دەکرێت و بەڕای شارەزایانی فەرهەنگ و ئێنسکلۆپیدیا یەکێک لە کتێبە بەنرخەکان و بە گەورەترین وشەنامەی کوردی دێتە ئەژمارکە لە بواری توێژینەوەی فەرهەنگی کوردیدا چاپ کراوە و گرنگیی خۆی هەیە و زۆربەری شێوەزارەکانی زمانی کوردیی لەخۆ گرتووە و هاوکات بە زمانەکانی فارسی و ئینگلیزیشە.

ئاکۆ جەلیلیان لەدایکبووی ساڵی 1972ی شار ئیسلام‌ئاوای (شائاباد)ی سەر بە کرماشانە و یەکێکە لە نووسەرە پێشەنگەکانی بووژناەوەی زمان و ئەدەبی کوردییە لە پارێزگاکانی ئیلام و کرماشانە و زۆربەی کارەکانی توێژینەوەی مەیدانین لە بواری زمان و فەرهەنگی کوردیدا لە بەرهەمەکانی دەکرێ ئاماژە بکەین بە:

۱ـ فه‌رهه‌نگ باشوور: وشه‌نامه‌ی کوردی خوارین.

۲ـ زەڕینه و سیمینه /بەرگی یەکیم / پەند و ئیدیۆمی کوردی.

۳ـ زه‌ڕینه و سیمینه /بەرگی دووەم/ مەتەڵی کوردی.

٤ـ زه‌ڕینه‌ و سیمینه /بەرگی سێیه‌م/ هه‌ڵبەستی فۆلکلۆر.

۵ـ زه‌ڕینه و سیمینه /بەرگی چوارم/ بیر و باوه‌ڕه‌ و ئەفسانە کوردیەکان.

۶ـ زه‌ڕینه‌ و سیمینه /بەرگی پێنجەم/ هه‌ڵبەستی شین و شەپۆڕ و ئازیه‌تی کوردی

۷ـ ڕه‌نگامه / کورتە چیرۆکی کوردی

٨ـ ئاگر مه‌لووچ / ڕومان کوردی (یەکەمین ڕۆمانی بە زاراوەی کەلهوڕی)

۹ـ گه‌نجینه‌ی شێوه‌زاره‌ ئێرانییەکان، شێوه‌زارناسی پارێزگای کرماشان /بەرگی یەکەم/

۱۰ـ تاریکخانه: ناسنامەیەکی نوێ بۆ مێژوویەکی کۆن / بەرهەمێک سەبارەت بە ناوی کوردی ئاواییەکانی کرماشان.

۱۱ـ فەرهەنگ کوردیکا: گەورەترین وشەنامەی کوردی (دایرەالمعارف). وشەنامەیەک له هەموو زاراوەکانی له باکوور و باشوور و ڕووژهەڵات و هاوکات زمانەکانی ئینگلیزی و فارسیشی تێدا گونجێندراوە.

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان