به‌ڕێزان ( عوسمان عه‌به پێنجوێنی یان عوسمان قه‌ڵادزه‌یی) و( جه‌واد حه‌یده‌ری) به‌داخه‌وه وتیان به‌ڵێ ڕاسته و كۆچی دوایی كردووه؟
هونه‌رمه‌ند و پێشمه‌رگه ، سروودبێژ و گۆرانیبێژ...
کۆڕەوو شەنگال وتووەو دەیڵێت و بەشداریی کاریگەری لەئاهەنگەکانی سەرفیرازیدا بووەو دەبێت.
مستەفا داداری موکریانی مەهابادی خۆی بەخوێندکاری (مام هێمنی شاعیر ١٩٢١-١٩٨٦) دەزانێ و کاتێک قسە دەکا...
باسمان بۆ بکەن، ئەو ئۆرکێسترەی ئێوە چەنساڵێک ژەنیاری بوون؟ئەو ئۆرکێسترە بە ئۆرکێستری رادیۆ کرماشان ناسراو بوو و لە سەرەتاشەوە سەرپەرەشتییەکەی بەدەستی بەڕێز عەبدولسەمەدیان بوو کە...
بەر دەکەوێت بەڵام لەو لایشەوە هەر بە پاڵپشتی ئەو سامانە دەوڵەمەندە،خۆی دوو هێندە لە نێو ڕووبەری فەرهەنگیی کورددا دەردەخات. هێشتاکەیش کتێبخانەکەی پڕیەتی لە دەیان بەرهەمی...
لە ئیستەنبوڵ خۆپێشاندانێک لە بەردەم باڵەخانەی رۆژنامەی Sabah ی نزیک لە حکومەتی تورکیا سازکراو چەندین درووشم لە دژی سەرۆککۆماری ئەو وڵاتە بەرزکرانەوە.
ئێوارەیرۆژی چوارشەممە 17-12-2014 لە ساڵیادی لێکۆڵینەوەکانی گەندەڵی و بەرتیلخۆری کە کەسانی نزیک لە رەجەب تەییب ئەردۆغان، سەرۆکوەزیرانی ئەو کاتەی تورکیا و وەزیرەکانی حکومەتەکەی تێیدا دەستگیرکرابوون، لە ئیستەنبوڵ خۆپێشاندانێک سازکرا.
خۆپێشاندانەکە لەبەردەم کەناڵی تەلەڤزیۆنی ATV و رۆژنامەی Sabah سازکرا کە بە نزیکییان لە حکومەتی ئەو وڵاتەوە ناسراون. خۆپێشاندەران درووشمی "دزی دەکرێت" و "ئەردۆغانی دز" یان بەرزکردەوە.
لە ئەنجامدا دوو کەس لە خۆپێشاندەران بە تۆمەتی بێڕێزی بەرامبەر بە سەرۆککۆمار دەستگیرکران.
18/12/2014
وه‌ك پێشتر له دهۆك بڕیاری لێدرابوو، شه‌ش ئه‌ندامی مه‌رجه‌عی سیاسی رۆژئاوا هه‌ڵبژێردران و به‌وشێوه‌یه‌ش ژماره‌ی ئه‌ندامانی مه‌رجه‌عه‌كه گه‌یشته 30 كه‌س.
له رۆژانی 14- 22ی تشرینی یه‌كه‌می رابردوو بزووتنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی "ته‌ڤده‌م" و ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانیی كورد له سوریا دوای زنجیره‌یه‌ك كۆبوونه‌وه له شاری دهۆك رێككه‌وتن و یه‌كێك له به‌نده‌كانی رێككه‌وتنه‌كه پێكهێنانی مه‌رجه‌عی سیاسی رۆژئاوا بوو له 30 ئه‌ندام كه هه‌ردوولایه‌ن یه‌كی 12 ئه‌ندامیان هه‌بێت و شه‌ش ئه‌ندامه‌كه‌ی تر له كه‌سایه‌تی سه‌ربه‌خۆ و حزبه‌كانی سه‌ربه ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانیی كورد و ته‌ڤده‌م بن.
ئه‌مڕۆ له هه‌ڵبژاردنێكدا له هۆڵی كۆنگره‌كانی پارتی دیموكراتی پێشكه‌وتنخوازی كورد له سوریا له شاری قامیشلۆ، له كۆی 96 كه‌س كه خۆیان كاندیدكردبوو بۆ ئه‌وه‌ی ببنه ئه‌ندامی مه‌رجه‌عی سیاسی رۆژئاوای كوردستان، شه‌ش كه‌س هه‌ڵبژێردراون.
ئهو شه‌ش كه‌سه‌ی بۆ مه‌رجه‌عی سیاسی رۆژئاوای كوردستان هه‌ڵبژێردران بریتین له:
1-ساڵح گه‌دۆ سكرتێری پارتی چه‌پی دیموكراتی.
2-جه‌مال مه‌لا مه‌حمود
3-محه‌مه‌د موسا سكرتێری پارتی چه‌پ
4-سه‌لوا به‌دران
5-ئه‌حمه‌د ئیسماعیل
6-په‌روین محه‌مه‌د
سه‌رچاوه: هاوار نیوز
17/12/2014
ئه‌مرۆ له‌سه‌ر جه‌م دامه‌زراوه‌كانى حكوومه‌ت و په‌رله‌مانى كوردستان رۆژى ئاڵاى كوردستان به‌رزڕاگیرا. له‌ناوه‌نده په‌روه‌رده‌یییه‌كانیش سه‌رجه‌م قوتابیان به‌پۆشینى جل و به‌رگى كوردى یاده‌كه‌یان كرده‌وه.
ئه‌مرۆ 17/12/2014 یادى ئاڵاى كوردستانه بەبریاری ژمارە ٤٨ ی پەرلەمانی کوردستان کە لە ١٩-٦- ٢٠٠٤ دەرچووە ، رۆژی ١٧ی کانونی یەکەمی هەموو سالێک کە رۆژی هەڵکردنی ئالای کوردستانە، کراوە بە رۆژی ئاڵا لە کوردستان.
به‌مه‌به‌ستى به‌رزڕاگرتنى ئاڵاى كوردستان په‌رله‌مانى كوردستان له رێوڕه‌سمێكى تایبه‌ت له‌ناو بینایه‌ى په‌رله‌مان یادى ڕۆژى ئاڵاى كوردستانى كرده‌وه، له په‌یامێكیشدا رایده‌گه‌یه‌نێت، هه‌رێمى كوردستان به‌رده‌وام ده‌بێت له مافه ده‌ستورى و یاساییه‌كانى خۆى و پێداگیرى له‌سه‌ر ئه‌وه ده‌كاته‌وه ده‌بێته هۆكارێك بۆ ئه‌وه‌ى په‌یامى ئاشتى به هه‌موو جیهان بدات.
لە پارێزگاى هه‌ولێریش له رێوڕه‌سمێكدا به ئاماده‌بوونى خه‌ڵكێكى زۆرى شارى هه‌ولێر یادى رۆژى ئاڵاى كوردستان كرایه‌وه، پارێزگارى هه‌ولێر له په‌یامێكدا پیرۆزبایى خۆى و پارێزگاى هه‌ولێرى به‌هه‌موو خه‌ڵكى كوردستان و دایكانى شه‌هیدان راگەیاند.
له ناوه‌نده په‌روه‌رده‌یییه‌كانیش سه‌رجه‌م قوتابیان به پۆشینى جل و به‌رگى كوردى سرودى نیشتیمانى یاده‌كه‌یان به‌رز ڕاگرت.
basnews
17/12/2014
پەیمانگایەكی ئەمریكی رایدەگەیەنێت، كە سەربەخۆیی كوردستان نزیكترین ئەگەری داهاتووە و وڵاتانی توركیا، ئێران و سووریا بەهۆی ئەوەی ناتوانن مافەكانی كورد بۆ ئۆتۆنۆمی و هەرێمی سەربەخۆ بە كورد بدەن نایانەوێت كورد وەك بەشێك لەوڵاتەكەیان بمێنێتەوە.
رووداوەكانی نیوەی ساڵی رابردوو لە كوردستان و ناوچەكە شارەزایانی بەسەر دوو بەرەدا دابەشكرد، بەشێكیان دەڵێن، سەربەخۆیی كوردستان نزیكبووەتەوە، چونكە كورد لە دووبەشدا بە كردەوە یەكیانگرتووە و چاوەڕوانی هەنگاوی زیاتریش دەكرێت، لەوكاتەی بەشێكی دیكە وایدەبینن كە جیابوونەوەی كورد لە توركیا و ئێران مەحاڵە ، چونكە ئەو دوو وڵاتە رێگەی جیابوونەوەی ناوچە كوردییەكان نادەن.
پەیمانگای گەیت ستۆنی ئەمریكی بۆ لێكۆڵینەوە لە پرسە سیاسییەكان لەدوا راپۆرتی خۆی ئاماژەی بۆ ئەوەكردووە، "رەوتی دیموكراسی لەگەڵ هەندێك كەموكوڕی لە باشووری كوردستان روو لە باشبوونە و ئێستا حكومەتێكی گشتگیر لە كوردستان پێكهێنراوە، بۆیە چاوەڕوانی لەدایكبوونی كۆماری كوردستان بن".
ئەو پەیمانگایە كە بارەگاكەی لە نیویۆركە، ئاماژەی بۆ ئەوە كردووە " لە رابردوودا دوو پارت (پارتی و یەكێتی) دەسەڵاتەكانیان قۆرخكردبوو، بەڵام ئێستا یەكگرتووییەكی بەهێز لە كوردستان هەستی پێدەكرێت، چونكە پارتی و یەكێتی هەرچەندە بەشی زۆری كورسییەكانی پەرلەمانیان بەدەستە، بەڵام هێزی دیكە لە كوردستانیش هەن، كە نوێنەر و بڕیارەكانیان لەدەستە. وەك پەیمانگاكە دەڵێت: "كۆنتڕۆڵی سیاسەتی دوو پارتەكە لە رابردوو گۆڕاوە بە حكومەتێكی گشتگیر، كە دەتوانن ببنە هەوێنی دروستبوونی كۆمارێكی كوردستان لە داهاتوودا".
گەیت ستۆن ئینستیوت دەنووسێت: "بۆ راگەیاندنی ئەو دەوڵەتە ناعەرەبیە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست تەنیا كاتێكی گونجاو ماوە و كورد ئامادەیە لە هەركاتێكدا دەوڵەتێكی سەربەخۆ دروست بكات، هەرچەند هەندێك هۆكار هەن كە دروستبوونی ئەو دەوڵەتەیان دواخستووە، بەڵام لە كۆتاییدا دەوڵەتی كوردی هەر دروست دەبێت".
بەپێی لێكۆڵینەوەی پەیمانگەكە "شەڕی كوردستان لەگەڵ داعش هۆكارێكی دواكەوتنی دروستكردنی ئەو دەوڵەتە بوو، بەڵام ئێستا پێشـمەرگە دوای ئەوەی لە سەرەتاكانی شەڕ چەندین ناوچەی لەدەستدا، ئێستا باوەڕی بەخۆی پەیداكردووەتەوە و ناوچەكانی لەدەستی داعش دەرهێناوە، لەوكارەشدا فڕۆكەكانی هاوپەیمانان هاوكاری پێشمەرگەیان كردووە".
بەپێی راپۆرتی پەیمانگاكە "فەیلەقی قودس و سوپای شیعەی عێراقی سەر بە ئێران، وایانكردووە كە شەڕی داعش لە عێراق تارادەیەك بە ئاراستەی دژە داعش بشكێتەوە".
لە راپۆرتەكەدا هاتووە: "هەروەها هۆكارێكی دیكەی دواكەوتنی سەربەخۆیی كوردستان، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكایە كە زۆر جەخت لەمانەوەی كورد لەگەڵ عێراق دەكاتەوە، لەوەشدا ئەمریكا بە هەوڵەكانی بۆ رێككەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا سەركەوتوو بووە بۆمانەوەی كورد لەگەڵ عێراق و دواخستنی سەربەخۆیی كوردستان، واقیعی سیاسی ناوچەكەش رێگەی نەداوە كورد بەو خەونەی بگات، چونكە هەریەك لە وڵاتانی دراوسێی كورد ئامادەنین هیچ مافێك بە كورد بدەن و لەگەڵ سەربەخۆیی كوردستانیش نین، چونكە بە هاوپەیمانێكی ئیسرائیلی دەزانن، هۆكاری دژایەتی وڵاتان بۆ سەربەخۆیی كوردستان بەرژەوەندی سیاسی ناوخۆیی و دەرەكییە".
پەیمانگاكە بە هێنانەوەی نموونەی لێدوانی چەند پرسێك باس لەوەش دەكات، كە كورد چی دیكە ئامادە نییە لە عێراق عەرەب بڕیاری لەسەر بدات، هەروەها كورد نایەوێت هەڵەكانی رابردوو دووبارە بكاتەوە و دەیەوێت بە سیاسەتێكی هێواش و زیرەكانە بەرەو سەربەخۆیی بڕوات، چونكە پێشتر وڵاتانی زلهێز زۆر بەڵێنیان بە كوردداو جێبەجێیان نەكرد.
پەیمانگای گەیت ستۆن هۆكارەكانی بەهێزبوونی ئەگەری سەربەخۆیی كوردستانیش دەخاتەڕوو و دەنووسێت " شانازی كورد بە هەرێمەكەیان و شارستانییەت و پێشكەوتوویی هەرێمەكە و سەركەوتنەكان بەسەر داعش ، وایكرد كورد زیاتر باوەڕی بەخۆی هەبێت بۆ جاڕدانی سەربەخۆیی كوردستان، كورد ئێستا ناڕازییە لە رێگرتنی بەغدا لە هاتنی چەكی زیاتر بۆ هەرێمەكە لەلایەن وڵاتانەوە، ئێستا لە كوردستان لە هەموو شوێنێك ئاڵای كوردستان هەڵكراوە و ئاڵای عێراقیش نابینرێت، زمانی سەربەخۆی كوردی و غەریبی زمانی عەرەبی لە باشووری كوردستانیش هۆكاری بە‌هێزن بۆ سەربەخۆیی ، بۆیە كوردستان چاوەڕێی لەدایكبوونە و بەم زووانە لە دایك دەبێت".
rudaw
16/12/2014
بڕیارە سبەی شاندێکی پەرلەمانی عێراق بە سەرۆکایەتیی سەلیم جبوری سەردانی ئێران بکات کە چەند پەرلەمانتارێکی کوردیش لە نێو شاندەکەدا دەبن.
ئارام شێخ محەممەد، جێگری سەرۆکی پەرلەمانی عێراق كە لەسەر پشكی كورد پۆستەكەی وەرگرتووە، بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند:" سبەینێ سێشەممە بە یاوەری سەرۆکایەتیی پەرلەمان و شاندێکی پەرلەمان کە لە چەند پەرلەمانتارێکی کورد و سوننە و شیعە پێكهاتووە، سەردانی تارانی پایتەختی ئێران دەکەین".
پەرلەمانتارە کوردەکانی ناو شاندەکە بریتین لە تاریق گەردی، شوان داودی و دکتۆر ئەمین بەکر کە بە گوتەی ئارام شێخ محەممەد بڕیارە " لەگەڵ شاندەکەی پەرلەمان بڕۆنە ئێران بەمەبەستی زیاتر تووندوتۆڵکردنی پەیوەندییەکانی نێوان هەردوو وڵات و هەروەها بۆ گفتوگۆکردن لەسەر ئەو بارودۆخە ئەمنی و سیاسی و ئابوورییەی کە بەرەوڕووی ناوچەکە بووەتەوە".
سەبارەت بە دیدارەکانیان لەگەڵ بەرپرسانی ئێران، جێگری سەرۆکی پەرلەمانی عێراق رایگەیاند:" دیدار لەگەڵ سەرۆکایەتیی پەرلەمانی ئێران، وەزارەتی دەرەوەی ئێران، ئەنجوومەنی دیاریکردنی بەرژەوەندییەکانی ئێران، حەسەن رۆحانی سەرۆکی ئێران لەبەرنامەدایە، بەڵام دیدار لەگەڵ رێبەری ئێران تاوەکو ئێستا دیارینەکراوە".
rudaw
16/12/2014
سه‌ركونوسڵی توركیا رایده‌گه‌یه‌نێت هه‌ڵه تێگه‌یشتنێكی باو هه‌یه، كه‌توركیا هاوكاری داعش ده‌كات ئه‌مه‌ش سه‌رئه‌نجامی بڵاوكردنه‌وه‌ی چه‌ند هه‌واڵیكی ناڕاسته، جه‌ختیشی له‌وه كرده‌وه كه ئاسایشی هه‌رێمی كوردستان بۆ وڵاته‌كه‌ی گرنگه.
ئێواره ئه‌مڕۆ كونسوڵخانه‌ی توركیا له‌هه‌ولێر گفتوگۆیه‌كی كراوه‌ی بۆ ژماره‌یه‌ك له میدیاكانی كوردستان له هوتێلی (دیده‌مان) ی شاری هه‌ولێر رێكخست. له‌و گفتوگۆیه كراوه‌دا كه نوێنه‌ری ماڵپه‌ڕی خه‌ندانیش به ره‌سمی بانگهێشیت كرابوو، تێیدا محه‌مه‌د ئاجیف سه‌ركونوسڵی توركیا له هه‌ولێر له وته‌یه‌كدا رایگه‌یاند كه ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ له‌رێگه‌ی رێكخراوی (ئافات)ی توركی ، كه‌سه‌ربه‌ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی توركیایه 625مین ئۆتۆمبێلی بارهه‌ڵگری هاوكاری گه‌یه‌ندرایه ئاواره‌كانی هه‌رێمی كوردستان به‌بێ جیاوازی ئاینی و نه‌ته‌وه‌یی.
ئاجیف وتی: "له‌كاتێكدا داعش هاته موسڵ هه‌رئه‌وشه‌وه ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان كه ئه‌وكات سه‌رۆكی وه‌زیرانی توركیا بوو ته‌له‌فۆنی بۆكردم و ئاماژه‌ی به‌وه‌كرد، ئاواره‌یه‌كی زۆر روو له هه‌رێمی كوردستان ده‌كات، بۆیه ئاماده‌كاری بكه‌ن هه‌رچییان بووێت هاوكارییان بكه‌ن".
وتیشی: "ئهو شه‌وه‌ی داعش له‌هه‌ولێر نزیك بووه‌وه، زۆربه‌ی وڵاتان كۆمپاینا و كرێكاره‌كانیان گواسته‌وه، به‌ڵام ئێمه هه‌ر له‌هه‌ولێر ماینه‌وه و له‌ئێستاشدا 1500 كۆمپانیای توركیا له هه‌رێمی كوردستان كارده‌كه‌ن و وه‌به‌رهێنانی توركیا له هه‌رێمی كوردستان 8 ملیار دۆلاره".
سه‌باره‌ت به كۆبانێ، محه‌مه‌د ئاجیف وتی: "200 هه‌زار ئاواره‌ی سڤیل كه خه‌ڵكی كۆبانێن ئێستا له توركیان و تائێستاش 5 ملیۆن ژه‌م خۆراكیان بۆ ئاماده‌كراوه و به‌هه‌موو شێوه‌یه‌ك هاوكاری ئهو 200 هه‌زار كه‌سه ده‌كرێت كه له‌نێویاندا 60هه‌زار منداڵ هه‌یه".
له دوو پرسیاری په‌یامنێری خه‌ندانیش له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی كه ئایا بۆچی وڵاتی توركیا هه‌ڵمه‌تی ده‌ستگیركردنی رۆژنامه‌نووسانی ده‌ستپێكردووه، له‌كاتێكدا ئێوه ئه‌مڕۆ كۆمه‌ڵێك رۆژنامه‌نووستان له‌یه‌كێك له به‌ناوبانگترین هۆتێله‌كانی هه‌ولێر داوه‌ت كردووه، محه‌مه‌د ئاجیف له‌وه‌ڵامدا وتی: "ئه‌وان به‌پێی یاسا ده‌ستگیر كراون و ئێستاش لێكۆڵینه‌وه به‌رده‌وامه".
له‌پرسیارێكی تری نوێنه‌ری خه‌ندان، له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی ئێوه باسی چه‌ند ژه‌مه خورادنێك ده‌كه‌ن و چه‌ند ژه‌مه خواردنێكمان به‌چاودا ده‌ده‌نه‌وه، به‌ڵام بۆچی له‌ملاوه هاوكاری داعش ده‌كه‌ن، له وه‌ڵامدا سه‌ركونووسوڵی توركیا وتی: "هه‌ڵه تێگه‌یشتنێكی باو هه‌یه به‌وه‌ی توركیا هاوكاری داعش ده‌كات، هۆكاره‌كه‌شی بۆئه‌وه ده‌گه‌ڕێـته‌وه ، كه‌چه‌ند هه‌واڵێكی ناڕاست له‌سه‌ر ئه‌م مه‌سه‌له‌یه بڵاو كرایه‌وه ئێمه چۆن هاوكاری داعش ده‌كه‌ین، ئێمه له ساڵی 2013 داعشمان خستۆته لیستی تیرۆره‌وه، چونكه خۆمان قوربانی زۆرمان داوه له‌ده‌ست تیرۆر، به‌ڵام له‌سه‌ره‌تادا هه‌ڵوێسته‌كانمان جیابوون ئه‌مه‌ش به‌هۆی ئه‌وه بوو، كه ئێمه 49 كارمه‌ندی كونسوڵخانه‌ی توركیامان له‌موسڵ له‌ده‌ست داعش بوو".
وتیشی: "چۆن ئاسایشی توركیا بۆئێمه گرنگه ، هێنده‌ش ئاسایشی هه‌رێمی كوردستان بۆ ئێمه گرنگه".
xendan
16/12/2014
پێكهێنان و دامه‌زراندنی رێكخراوی ژنان بۆ داكۆكی له مافی ژنان له‌لایه‌ن خودی ژنانه‌وه كارێكی ئاسایی بووه، به‌ڵام ئه‌گه‌ر پیاوان رێكخراوێكی ژنان دابمه‌زرێنن ره‌نگه كه‌مێك جێگه‌ی سه‌رسوڕمان بێت، ژنه رۆژنامه‌نووسێكیش پێشنیازێك ده‌كات بۆ ئهو پیاوانه‌ی جددین له داكۆكیكردن له ماف و ئازادییه‌كانی ژنان رێكخراوێكی تایبه‌ت به ژنان دابمه‌زرێنن، سه‌رۆكی رێكخراوی داكۆكیكردن له مافی پیاوانیش پێشوازی له هه‌نگاوێكی له‌و جۆره ده‌كات.
ژنه رۆژنامه‌نووس ڤینۆس فایه‌ق، له په‌یجی ره‌سمی خۆی له تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبوك ده‌نووسێت: "داوا له پیاوان ده‌كه‌م ئه‌گه‌ر جددین له قسه‌كردن و داكۆكیكردنیان له ماف و ئازادییه‌كانی ژنان با رێكخراوێك دانێن بۆ داكۆكی له مافه‌كانی ژنان و پرۆتۆتسكردنی ئهو تاوانانه‌ی له دژیان ئه‌نجامده‌رێت، به‌تایبه‌ت كه زۆرێكیان ره‌خنه‌یه‌كی زۆر له رێكخراوه‌كانی ژنان و ژنه چالاكوانه‌كان ده‌گرن، ده‌شێ ئه‌وان بتوانن شتێك بكه‌ن.. ره‌نگه ببنه پێشه‌نگ له‌و بواره‌دا".
بورهان عه‌لی، سه‌رۆكی یه‌كێتی پیاوانی كوردستان به خه‌ندانی راگه‌یاند: "دامه‌زراندنی هه‌ر رێكخراوێك كه داكۆكی له مافی مرۆڤ بكات كارێكی پیرۆزه و باشه".
وتیشی: "دامه‌زراندنی رێكخراوه‌كه‌ی ئێمه سه‌ره‌تا ئامانجمان داكۆكیكردن بوو له مافی مرۆڤ ئه‌وجا له مافی پیاوان، چونكه مرۆڤ به هه‌ردوو ره‌گه‌زه‌وه كه دووچاری چه‌وساندنه‌وه و توندوتیژی بوویه‌وه ده‌بێت داكۆكی لێ بكرێت".
تانیا تاهیر، چالاكوانی بواری ژنان به خه‌ندانی راگه‌یاند: "ئه‌گه‌ر بیرۆكه‌ی دامه‌زراندنی رێكخراوێكی ژنان له‌لایه‌ن پیاوانه‌وه هه‌بێت، ده‌بێت له به‌رنامه و په‌یڕه‌وه‌كه‌ی بڕوانیت، تا بزانیت هۆكاری دامه‌زراندنی ئهو رێكخراوه به‌چی مه‌به‌ستێكه، ئایا بۆ داكۆكی له مافی ژنانه یان نا؟".
وتیشی: "دامه‌زراندنی رێكراوێكی تایبه‌ت به داكۆكیكردن له مافی ژنان كارێكی باشه له‌ڕووی شكڵیه‌وه، به‌ڵام ده‌بێت له ناوه‌ڕۆكی وردبیته‌وه، تا هۆكاره‌كه‌ی بزانیت".
xendan
15/12/2014
زیندانییە مانگرتووەکانى زیندانى ورمێ تادێت رەوشى تەندروستییان بەرەو خراپى دەچێت، بە جۆرێک چیدى ناتوانن لەسەر پێى خۆیان بوەستن.
ماوەى 26 رۆژە زیندانیانی سیاسی بەندی 12ی گرتووخانەی ورمێ بە مەبەستی جێبەجێکردنی داوکارییەکانیان لەلایەن بەرپرسانی ئێرانەوە، مانیان لەخواردن گرتووە.
ئەو زیندانییانە سەرەتا 29 کەس بوون، دواتر یەک لە مانگرتووان بۆ بەندیخانەی مەهاباد و یەکێکی دیکە‌ش بۆ بەندێکی دیکەی گرتووخانەی ورمێ گوازرایەوە. ماوەی چەند رۆژێکیشە پارێزەر مەسعود شەمس نەژاد کە لە بەندێکی دیکەی گرتووخانەی ورمێ- دایە، بەهۆی رێگەنەدان بە چوونەدەرەوەی لە زیندان بۆ چارەسەری پزیشکی و هەروەها پشتیوانی لەو مانگرتووانە، دەستی داوەتە مانگرتن. ئێستا 28 زیندانی لەو بەندیخانەیەدا مانیان لە خواردن گرتووە.
مانگرتووان داوا دەکەن بەندی زیندانیانی سیاسی لە زیندانیانی دیکە کە زۆرتر بەهۆی بازرگانی بە ماددەی هۆشبەر یان تاوانی کۆمەڵایەتی دەستگیرکراون، جیا بکرێنەوە و لە بەندێکی تایبەتیدا رابگیرێن. بەڵام بەرپرسانی بەندیخانەی ورمێ داواکارییەکەیان رەتکردوونەتەوە و هەڕەشەیان لێکردوون ئەگەر مانگرتنەکەیان نەشکێنن سزا دەدرێن، هەروەها سزای ئەو کەسانەی کە لەسێدارەدانیان بەسەردا سەپاوە، جێبەجێ دەکەن.
دوای ئەوەی مانگرتنی ئەو زیندانیانە لە میدیاکاندا دەنگیدایەوە، چەند چالاکییەک لە دەرەوە و نێوخۆی رۆژهەڵاتی کوردستان بۆ پشتیوانی لەو مانگرتووانە بەڕێوەچوو. بنەماڵەی زیندانیانی مانگرتوو تاوەکو ئێستا چەندجارێک لەبەردەم دادگا و بەندیخانەی ورمێ کۆبوونەتەوە.
هەروەها لە باشووری کوردستان نزیکەی 20 چالاکڤان و بنەماڵەی زیندانیانی سیاسی بۆ ماوەی دوو رۆژ لەبەردەم نووسینگەی پەرلەمانی کوردستان لە سلێمانی، مانیان لەخواردن گرت و لە هەولێریش خۆپێشاندانێک بۆ پشتیوانی لەو زیندانییانە بەڕێوەچوو.
خۆپێشاندەرانی هەولێر و مانگرتووانی سلێمانی لەڕێگەی پەرلەمانەوە داوایان لە حکومەتی هەرێمی کوردستان کرد، لەڕێگەی پەیوەندییەکانییەوە لەگەڵ حکومەتی تاران، هەوڵ بدا گوشاری سەر بەندکراوانی سیاسی کەم بکاتەوە.
لە هەندێک وڵاتی ئەوروپاش وەکو نەرویج و بەریتانیا، خۆپێشاندان بۆ پشتیوانی لەو زیندانییانە بەڕێوەچوو، ئەوانیش داوایان لە بەرپرسانی وەزارەتی دەرەوەی ئەو وڵاتانە و ناوەندەکانی مافی مرۆڤ کرد، بۆ جێبەجێکردنی داواکاری مانگرتووان، گوشار بخەنە سەر حکومەتی ئێران. هەروەها لەسەر تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانیش چەندین هەوڵ بۆ سازدانی گردبوونەوە و خۆپێشاندان لەنێوخۆی رۆژهەڵاتی کوردستان دراوە. بەڵام هیچکام لەو هەوڵانە سەرکەوتوو نەبوونە و تاوەکو ئێستاش نە خەڵک و نە دامەزراوە نێودەوڵەتییەکانی پارێزەری مافی مرۆڤ و وڵاتانی رۆژئاوایی لەسەر ئەو مانگرتووانە بەدەنگ نەهاتوون. ئەوەش رەخنەی زۆری هێناوەتە سەر حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و بە کەمتەرخەمی لە ئاست ئەو مانگرتنە تۆمەتبار دەکرێن.
زۆربەی ئەو زیندانییانە بەهۆی چالاکیی سیاسی و بە تۆمەتی ئەندامێتی لە حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان سزای بەندکردن یان لەسێدارەدانیان بەسەردا سەپاوە. لە بەرامبەر ئەو مانگرتنەشیاندا، بەشێک لە حیزبەکانی رۆژهەڵات، راگەیەندراویان بۆ پشتیوانیکردنیان دەرکرد.
سوودى مانگرتنەکە بۆ حیزبەکانى رۆژهەڵات
خالید محەممەد زادە، چالاکڤانی مافی مرۆڤ، لەبارەى هەڵوێستى حیزبەکانى رۆژهەڵات لە مانگرتنى زیندانیان بە (رووداو)ى گوت "حیزبەکان دەیانتوانی پرسی مانگرتنەکە بکەنە بابەتێکی میدیایی گەورە و هەروەها لەئاستی نێودەوڵەتیدا، کاری دیپلۆماسی بۆ ئاگادارکردنەوەی رێکخراوە نێودەوڵەتییەکان بکەن. لەنێوخۆی رۆژهەڵاتی کوردستانیش هانی خەڵک، پارێزەری بەندکراوان و بنەماڵەکانیان دابا، پشتیوانی و بەدواداچوونی زیاتری ئەو پرسەیان کردبا".
بەگوتەی ئەو چالاکڤانە سیاسییە، ناکۆکییە ناوخۆییەکانی حیزبەکان کاریگەری لەسەر پێکەوەکارکردنی ئەو حیزبانە داناوە و ئەوان ئامادەنین تەنانەت بۆ پشتیوانی لەو زیندانییە مانگرتووانەش، هەوڵی هاوبەش بدەن و پێکەوە هاوکاری بکەن.
خالید عەزیزی، سکرتێری گشتی حیزبی دیموکراتی کوردستان لەبارەی هەوڵەکانیان بۆ پشتیوانی لە زیندانیانی مانگرتوو بە (تۆڕی میدیایی رووداو)ی راگەیاند، ئەوان وەکو حیزبەکانی رۆژهەڵات دەبێ پشتیوانی لەو زیندانییانە بکەن و وەکو حیزبی دیموکراتی کوردستان هەوڵیانداوە ئەو بابەتە بە میدیایی بکەن، هەروەها بەرپرسان و ناوەندە نێودەوڵەتییەکانی لێ ئاگادار بکەنەوە.
عەزیزی ئاماژەی بەوەش دا، بەهۆی بەرتەسکبوونی گۆڕەپانی چالاکییەکانیان لەنێوخۆی رۆژهەڵات، ناتوانن بە رادەی پێویست بە هانای ئەو زیندانیانەوە بچن.
بەپێی زانیارییەکانی (رووداو) دۆخی تەندروستی مانگرتووان نالەبارە، بە جۆرێک کە توانای لەسەر پێ وەستانیان نییە و ژمارەیەکیشیان بۆ بنکەی تەندروستی نێو بەندیخانە گوزراونەتەوە. هەروەها یەکێک لە مانگرتووانیش بەناوی عەلی ئەفشاری بۆ نەخۆشخانەیەکی دەرەوەی بەندیخانە بردراوە کە لەڕێگەدا لەلایەن سەربازەکانی پاراستنی بەندیخانەوە هێرشی کراوەتە سەر.
ژمارەیەک لە چالاکڤانانی مافی مرۆڤ و زیندانیانی نێو بەندیخانەی ورمێ داوایان لە زیندانیانی مانگرتوو کردووە، بۆ پاراستنی ژیانیان مانگرتنەکەیان بشکێنن، بەڵام پێشنیازەکەیان قبوڵ نەکراوە.
rudaw
15/12/2014
هه‌ریه‌ك له سه‌رۆك وه‌زیران و سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عیراق ده‌ستیان به سه‌ردانی وڵاتانی ده‌وروبه‌ر و ناوچه‌كه كردووه و حه‌یده‌ر عه‌بادی به‌ره‌و ئیمارات به‌ڕێكه‌وت و سه‌لیم جبوریش سبه‌ی ده‌گاته ئێران.
به‌پێی به‌یاننامه‌یه‌كی نووسینگه‌ی سه‌رۆك وه‌زیرانی عیراق، سه‌رله‌به‌یانیی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 15ی كانونی یه‌كه‌می 2014، حه‌یده‌ر عه‌بادی به‌ره‌و میرنشینه‌كانی ئیمارات به‌ڕێكه‌وتووه و سه‌ردانه‌كه‌ش له‌سه‌ر بانگهێشتی ره‌سمیی به‌رپرسانی ئهو وڵاته بووه.
به‌پێی به‌یاننامه‌كه، هه‌ریه‌ك له وه‌زیری ده‌ره‌وه و پلاندانان و رۆشنبیری و راوێژكاری ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی عیراق یاوه‌ریی حه‌یده‌ر عه‌بادی ده‌كه‌ن و سه‌ردانه‌كه‌ش ته‌نیا یه‌ك رۆژ ده‌خایه‌نێت.
له به‌یاننامه‌كه‌دا هاتووه كه مه‌به‌ست له سه‌ردانه‌كه‌ی عه‌بادی، په‌ره‌پێدانی په‌یوه‌ندیی دوو قۆڵی به‌تایبه‌ت له بواری تیرۆر و دواتر پرۆسه‌ی بنیادنانه‌وه‌ی ئهو ناوچانه‌یه كه له‌ده‌ست داعش رزگار كراون.
هاوكات له‌سه‌ر بانگهێشتی ره‌سمیی حكومه‌تی ئێران، بڕیاره سبه‌ی سێشه‌ممه، سه‌لیم جبوری، سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عیراق به سه‌ردانێكی ره‌سمی بگاته تارانی پایته‌خت.
سه‌ردانه‌كه‌ی جبوری له‌سه‌ر داوای عه‌لی لاریجانی، سه‌رۆكی په‌رله‌مانی ئێرانه و جبوری له ماوه‌ی سێ رۆژی مانه‌وه‌ی له‌و وڵاته، دۆسیه گه‌رمه‌كانی عیراق و ناوچه‌كه له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی ئێران تاوتوێ ده‌كات.
xendan
15/12/2014
رووسیا 22 کەشتی رەوانەی دەریای باڵتیک دەکات و ئەمەش وڵاتانی بەڵتیكی نیگەران کردووە، سوپای وڵاتانی سوید، لیتوانیا، لاتیڤیا و ئیستۆنیا خراونەتە ئامادەباشییەوە.
سوپای رووسیا لە دەریاوە تەنیا پێنج كیلۆمەتر لە وڵاتی لیتوانیاوە دوورە. ئەم جمجوڵە سەربازییانەی مەگەر لەسەردەمی جەنگی سارد روویدابێت.
وەزارەتی دەرەوەی سوید رایگەیاند، فڕۆكەیەكی جەنگیی رووسیا خەریكبووە فڕۆكەیەكی مەدەنی سویدی بخاتە خوارەوە، كە لە كۆپنهاگنەوە بەرە و سوید هەڵفڕیبوو.
لە ترسی سەرهەڵدانی جەنگ یاخود ململانێیەكی گەورە لە ناوچەكە، سوید داوای لەسەربازەكانی پێشووی كرد، بگەڕێنەوە بنكەكانی مەشق و راهێنان.
وڵاتانی باڵتیك بەرگەی هیچ هێرشێكی سوپای رووسیا ناگرن، بۆیە ناچار پەنا بۆ هاوپەیمانی باکووری ئەتڵەسی (ناتۆ) دەبەن.
سەرچاوەیەكی سەربازیی ناتۆ رایگەیاندووە، تەنیا لە یەك رۆژدا 32 فڕۆكەی جەنگیی رووسیا بەسەر ئاسمانی ناوچەكە سووڕاونەتەوە.
ئەلیكسەندەر ماتیوس، شڕۆڤەكاری ئاسایشی نێودەوڵەتی رایگەیاند، كە لەشكركێشی رووسیا بۆ سەر باڵتیك رەنگە رووبەڕووی بەرگرییەكی زۆر لاواز ببێتەوە و ئەو وڵاتانە چاوەڕێی ناتۆ دەكەن، بەڵام جوڵەپێكردنی سوپا پێویستیی بە كات هەیە.
تاڤی رویاڤس، سەرۆكی حكومەتی ئیستۆنیا رایگەیاندووە، رەنگە بەهۆی سەرماو بەفرێكی زۆرەوە، كە پلەكانی گەرما لە هەندێك جاردا دەچنە خوار سفرەوە، هاوكێشە ئەمنییەكان لەم وەرزەدا وەكو خۆیان بمێننەوە.
جگە لە سوید، وڵاتانی بەڵتیك لە بازنەی یەكێتی سۆڤێتی جاران بوون، لە دوای ساڵی 1991 و رووخانی یەکێتییەکە، سەربەخۆییان بەدەستهێنایەوە.
ململانێكانی نێوان رۆژئاوا و رووسیا، وڵاتانی باڵتیكی ناچاركردووە، كە خۆیان پڕ چەك بكەن، ئەمەش بارگرانییەكی ئابووری زۆری بۆ دروستكردوون.
rudaw
15/12/2014
کەسایەتییەکی ئۆپۆزسیۆنی سووریا وایدەبینێت، كە هاوئاهەنگییەكی تەواو لە نێوان واشنتن و تاران هەیە لەسەر هەموو بابەتە هەرێمایەتییەكان، كە لە یەمەنەوە دەستپێدەكات تاوەکو دژایەتیكردنی داعش و هەروەها ئۆباما بەشێوەیەكی جددی لەگەڵ هاوپەیمانەكانی لە ناوچەكە كارناكات.
غەسان ئیبراهیم، بەڕێوەبەری تۆڕی عەرەبیی جیهان بۆ لێکۆڵینەوە، وای بۆدەچێت، كە لە قۆناخی داهاتوودا ئێران گیرۆدەی جەنگێكی گەورەتر دەبێت لەگەڵ داعش، روونیشی دەكاتەوە، كە "بوونی قاسم سولەیمانی ئێرانی لەسەر زەمین و مەشقپێكردنی میلیشیا سوورییەكان لەلایەن سوپای پاسدارانەوە بۆ دەستڕۆیشتوویی لەسەر ناكۆكییەكان و بوونی فڕۆكەی ئێرانیش لە ئاسمانەوە"، ئەمە دەسەلمێنێت.
ئیبراهیم وایدەبینێت، كە "ئەمریكییەكان بە جددی هەڵسوكەوت لەگەڵ هاوپەیمانەكانیان لە ناوچەكە ناكەن، تاوەکو ئێستاش لەرووی سەربازییەوە مەشق بە ئۆپۆزسیۆنی سووری ناكەن، هەروەك چۆن لە پێشتردا بەڵێنی دابوو".
بەڕێوەبەری تۆڕی عەرەبی جیهان بۆ لێکۆڵینەوە دەشڵێت "بەكورتییەكەی ئەمریکا دەیەوێت ئێرانییەكان رازی بكات بۆ ئەوەی لە دۆسییەی ئەتۆمی تەنازول بكەن لەبەرامبەر دەستوەردانیان لە لە سووریا".
ئیبراهیم ئاماژە بۆ ئەوەش دەكات، کە ئێران رۆڵێكی كاریگەری دەبێت لە جەنگی دژ بە داعش، ئەمەش واتە جەنگێك لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاست بۆ ماوەیەكی درێژخایەن.
غەسان ئیبراهیم باس لەوەدەکات، كە هیچ ستراتیژیەتێكی جددی نادۆزینەوە یانیش جووڵانەوەیەكی كاریگەر لەو ماوەیەی، كە ئۆباما حوكمی تێدا دەكات، "ئەوەی دەشیدۆزینەوە یاریكردنێكە بە كڕینی كات و سڕكردنی دۆسییەكان".
ئەو ئۆپۆزسیۆنەی سووریا دووپاتیشی دەكاتەوە، كە "جددییەتێك نابینین لە هیچ دۆسیەیەك لە دژایەتیكردنی داعش"، دەشپرسێت "ئایا ئەوە راستە هێزە نێودەوڵەتییەكان بەو زلهێزی و چەكە قورس و پێشكەوتووانەی هەیانە، هیچ پێشڤەچوونێك بەخۆیانەوە نەبینن لە جەنگی دژ بە داعش لە سووریا".
لەم چوارچێوەیەشدا ئیبراهیم پێیوایە زیاتر تیشك خراوەتە تەنیا سەر شارێك، بەلای ئێرانیشەوە شارە عێراقییەكان بۆ ئەو گرنگن، تاران ناشیەوێت لەو ناوچانەوە تێوبگلێت، كە هۆزە سەركێشەكانی تێدایەو ناشیەوێت لێیانەوە نزیك بێتەوە.
بە بڕوای غەسان ئیبراهیم، لە كۆتاییدا مامەڵەیەكی نێودەوڵەتی لەسەر چەند شێوازێك دروست دەبێت، وەكو دابەشبوونی هێز و دابەشبوونی جوگرافی، یانیش رێگە بە ئێران دەدرێت وەك چۆن دەیەوێت، "بۆیەش ئەنقەرە ترسی لە واشنتن هەیە، ئەمەش پاڵی پێوەناوە زیاتر بەرووی رووسیادا بكرێتەوە".
ئاژانسەكان - ئیلاف
14/12/2014
گۆڤاری پترۆڵم ئیكۆنۆمیست هه‌رێمی كوردستان به ده‌ركه‌وتنی سه‌رچاوه‌یه‌كی گه‌وره‌ی دابینكه‌ری وزه له قه‌ڵه‌م ده‌دات و پێیوایه كه هه‌رێم وه‌ك هه‌نارده‌كارێكی نوێی وزه له‌دایكبووه.
له راپۆرتێكدا گۆڤاری پترۆڵم ئیكۆنۆمیست باسی له‌وه‌كردووه كه وێڕای كێشه ئه‌منییه‌كانی سه‌ر سنوور، هه‌رێمی كوردستانی عیراق وه‌ك به‌رهه‌مهێنه‌رێكی نوێی وزه له ناوچه‌كه‌دا ده‌ركه‌وتووه و له ماوه‌ی پێنج ساڵدا بووه‌ته هێزێكی گه‌وره‌ی وزه له ناوچه‌كه‌دا.
گۆڤاره‌كه له زاری به‌رپرسانی كورده‌وه بڵاویكردووه‌ته‌وه كه ئێستا هه‌رێمی كوردستان رۆژانه 400 هه‌زار به‌رمیل نه‌وت هه‌نارده‌ی بازاڕه‌كانی جیهان ده‌كات، تا كۆتایی ساڵی داهاتووش ده‌توانێت رۆژانه یه‌ك ملیۆن به‌رمیل نه‌وت بنێرێته ده‌ره‌وه، ئه‌مه‌ش له‌كاتێكدایه كه تا ساڵی 2009، حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان نه‌یتوانیووه هیچ بڕه نه‌وتێك ره‌وانه‌ی ده‌ره‌وه بكات، به‌ڵام له‌وكاته‌وه تائێستا پێشكه‌وتنێكی به‌رچاوی له‌و بواردا به‌ده‌ستهێناوه.
گۆڤاری پتڕۆڵم ئیكۆنۆمیست باسی له‌وه‌شكردووه كه هه‌رێمی كوردستان كار بۆ ئه‌وه ده‌كات كێڵگه‌ی نه‌وتی بای حه‌سه‌ن بخاته ناو سیستمی هه‌نارده‌كردنی خۆی و چاوه‌ڕوانیش ده‌كرێت به‌رهه‌مه‌كانی خۆی له كێڵگه‌ی ته‌ق ته‌ق له 110 هه‌زار بۆ 170 هه‌زار به‌رمیل نه‌وتی رۆژانه و كێڵگه‌ی تاوكێ بۆ 200 هه‌زار و به‌رهه‌می كێڵگه‌ی خورماڵه بۆ 240 هه‌زار به‌رمیل له رۆژێكدا زیاد بكات.
له‌سه‌ر ئاستی نێوده‌وڵه‌تیش، گۆڤاره‌كه ئاماژه‌ی به‌وه‌كردووه كه ستراتیژیه‌تی هه‌رێمی كوردستان له بواری نه‌وتدا جێگه‌ی خۆی گرتووه، پێشتر ئه‌مریكا كه خه‌ونی هه‌رێمی كوردستانی له‌و بواره‌دا به هه‌ڕه‌شه بۆسه‌ر یه‌كپارچه‌ییه له‌رزۆكه‌كه‌ی عیراق ده‌زانی، ئێستا و به‌هۆی سه‌رهه‌ڵدانی داعشه‌وه كۆشكی سپی به‌جۆرێكی تر له‌و مه‌سه‌له‌یه ده‌ڕوانێت.
سه‌رچاوه: سایتی پیتڕۆڵم ئیكۆنۆمیست
14/12/2014
دوای ئەوە چەندین دۆسیەی گەندەڵی دارایی، ئیداری و بانکی لە ئێران ئاشکراکرا و هەریەک لە بەرپرسان بە جیا لەو بارەوە هەڵوێستیان هەبوو، وەزیری دادی ئەو وڵاتە رەخە لە دامەزراوەی دەنگ و رەنگی حکومەتی وڵاتەکەی دەگرێ و دەڵێ؛ رێگەیان پێنەداوە لەسەر ئەو پرسە قسە بکات.
رێکخراوی لێکۆڵینەوە و بەدواداچوون، چاودێری سەرجەم دامەزراوەکانی حکومەت دەکات، بەڵام بەرپرسی ئەو رێکخراوە لە بارەی دۆسیەی گەندەڵییەکان چ لە کاتی ئاشکرابوونیان و چ پێش ئەوەش لە لایەن دامەزراوەی دەنگ و رەنگی ئێرانەوە رێگەی پێنەدراوە لەسەر ئەو دۆسیانە و وردەکارییەکانی گەندەڵی لەو وڵاتە قسە بکات.
مستەفا پوور محەممەدی، وەزیری داد لە وتووێژێکی تەلەفزیۆنیدا رەخنەی لە دامەزراوەی دەنگ و رەنگی کۆماری ئیسلامی ئێران گرت و گوتی، لە سەردەمێکدا کە سەرۆکی رێکخراوی لێکۆڵینەوە و بەدواداچوون بووە، ویستوویەتی باس لە کێشە و گرفتەکانی پێکهاتەی سیستەمی بانکی بکات، بەڵام نەیانهێشتووە.
پوور محەممەدی ئاماژەی بە ماوەی ٥ ساڵ سەرۆکایەتی خۆی لە رێکخراوی لێکۆڵینەوە و بەدواداچوونی گشتیی ئێران کرد و گوتی: "زۆر جار لەبارەی گرفتە بانکییەکان هۆشداریم داوە، بەڵام دامەزراوەی دەنگ و رەنگ نەیهێشتووە من قسە بکەم و پێیان گوتووم؛ سیاسیی، هیچ کارێک مەکە، چونکە دوژمنان کەڵکی نەرێنیمان لێ وەردەگرن".
بەگوتەی ئەو بەرپرسەی ئێران، لە دنیای ئەمڕۆدا دوژمنان بە هەموو وردەکارییەکانیان دەزانن و گوتیشی؛ لە کۆبوونەوەی نافەرمیی پەرلەمانیشدا، بۆ ماوەی 72 خولەک قسەی لەسەر ئەو بابەتە کردووە و سەرجەم وردەکارییەکانی گرفتی بانکی بۆ نوێنەرانی پەرلەمانی ئێران شیکردووەتەوە.
وەزیری داد دەڵێت؛ میدیاکان دەبێ لە لایەنی بەرەنگار بوونەوە لە گەڵ گەندەڵی بێت و بەو مەبەستەشە کە ئاییننامەی کاری میدیاکان راگەیەندراوە. ئەو بەرپرسە دەشڵێت سەرجەم کارەکانی حکومەت دەبێ لە ژوورێکی شووشەیی دا بێت؛ لە دەزگای دادیشدا دەبێ بەو شێوازە بێت و بە باوەڕی ئەو پێویستە سەرجەم دۆسییەکانی گەندەڵی، دوای ئەوەی تاوانبارانی ئاشکرا کران، لە میدیاکان بڵاو بکرێنەوە و گەندەڵی بە خێرایی لە میدیادا رووماڵ بکرێت.
لەماوەی چەند رۆژی رابردوو، هەندێک لە بەرپرسانی باڵای حکومەتی کۆماری ئیسلامی ئێران لە سەر پرسی گەندەڵی هەڵوێستیان نواند و داوایان لە دامودەزگا پەیوەندیدارەکان کرد کە ئەنجامدەرانی گەندەڵی دەستبەسەر و دادگایی بکرێن.
13/12/2014
بوومەلەرزەیەك بە گوڕی 5.2 بە پێوەری رێختەر لە باشووری رۆژئاوای ئێرانی دا.
ناوەندنی تۆماركردنی بوومەلەرزە لە زانكۆی تاران رایگەیاند، ''شەوی رابردوو بوومەلەرزەیەك بە گوڕی 5.2 بە پێوەری رێختەر لە شاری بهبەهانی لە باشووری خوزستان داوە و هیچ زیانێكی گیانی بەدواوە نەبووە''.
ئێران دەكەوێتە سەر هێڵی بوومەلەرزە و ساڵانە بوومەلەرزە چەند ناوچەیەكی ئەو وڵاتە دەگرێتەوە، ساڵی 2003 بوومەلەرزەیەك لەشاری بەمی لە نێوەڕاستی ئێران دا و بووە هۆی كوشتنی 31 هەزار كەس.
13/12/2014
هاوشان له‌گه‌ڵ فراوانی هێرشه‌كانی داعش بۆسه‌ر كۆبانێ‌‌و مه‌ترسییه‌كان له‌سه‌ر شار‌و ناوچه كوردییه‌كانی دیكه‌ی رۆژئاوا، هێزه كوردییه‌كانی ئهو به‌شه‌ی كوردستان كار له‌سه‌ر یه‌كخستنی هێز‌و توانا ناوخۆییه‌كان ده‌كه‌ن، ئه‌مه‌ش به‌پشت به‌ستن به‌و رێكه‌وتنانه‌ی له‌چه‌ند مانگی رابردودا واژۆكران.
مسته‌فا عه‌بدی، رۆژئاوا: نوێنه‌رانی ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی كوردی‌‌و بزوتنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی (TEV- DAM) رۆژی پێنجشه‌ممه له‌شاری قامیشلی باكوری سوریا یه‌كه‌م كۆبونه‌وه‌ی خۆیان ئه‌نجامدا له‌پێناو ته‌واوكردنی هه‌نگاوه‌كانی پێكهێنانی مه‌رجه‌عیه‌تی كورد‌و جێبه‌جێكردنی راسپارده‌كانی رێكه‌وتنی دهۆك كه له 23ی تشرینی یه‌كه‌می رابردو راگه‌یه‌نرا‌و تیایدا جه‌ختده‌كاته‌وه له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی "ئه‌ركی به‌رگری‌‌و پارێزگاری له‌رۆژئاوای كوردستان ده‌كه‌وێته سه‌ر ئه‌ستۆی رۆڵه‌كانی" هه‌روه‌ها مه‌رجه‌عیه‌تی كورد ئه‌ركی نه‌خشه‌كێشانی سیاسه‌ت‌و داڕشتنی هه‌ڵوێسته‌كانی له‌سه‌ر سه‌رجه‌م بوار‌و لایه‌نه‌كانی تایبه‌ت به‌كوردی سوریا داده‌رێژێت، كه گرنگترینیان كاركردنه له‌سه‌ر په‌ره‌پێدان‌و یه‌كخستنی توانای به‌رگریكردن له‌رێی راگۆڕینه‌وه‌‌و هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ فه‌رمانده‌یی یه‌كینه‌كانی پاراستنی گه‌ل.
پێشتر ئه‌نجومه‌نی یاسادانانی كانتۆنی جزیره له‌دانیشتنێكی خۆیدا له 2014/7/13 بڕیاریدا له‌سه‌ر یاسای "له‌ئه‌ستۆگرتنی ئه‌ركی به‌رگری خۆیی" له‌ناوچه‌كانی خۆبه‌ڕێوه‌به‌ری‌‌و ئاماژه‌شیدا "خزمه‌تی ناچاری ئه‌ركێكی كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و ئه‌خلاقی یاساییه‌‌و سه‌رجه‌م پێكهاته كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان ده‌گرێته‌وه".
ئه‌ركێكی كۆمه‌ڵایه‌تی ئه‌خلاقییه
هاوسه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی یاسادانانی كانتۆنی جزیره، حكم خه‌لۆ، رایگه‌یاند "یاساكه ئه‌ركی به‌رگری خودییه، نه‌ك سه‌ربازی زۆره‌ملێ" رونیشیكرده‌وه، ئه‌م ئه‌ركه له‌روی ئه‌خلاقییه‌وه پرۆژه‌یه‌كی تایبه‌ته به‌هۆی ئهو روداوانه‌ی ناوچه‌كه پایی تێپه‌رده‌بێت له‌ئاكامی هێرشه‌كانی رێكخراوی داعش.
به‌پێی وته‌ی خه‌لۆ "ئه‌ركێكی كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و ئه‌خلاقییه‌‌و ده‌سه‌ڵاتی خۆبه‌ڕێوه‌به‌ری مافی ئه‌وه‌ی هه‌یه یه‌كینه‌كانی پاراستنی گه‌ل به‌هێزبكات بۆ به‌رگریكردن له‌پێكهاته كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كانی كانتۆنی جزیره، ئه‌م مافه‌ش هاوته‌ریبه له‌گه‌ڵ سه‌رجه‌م باسا نێوده‌وڵه‌تیه‌كان‌و ئایینه ئاسمانیه‌كان".
خه‌لۆ به‌دوریزانی كاتی جێبه‌جێكردنی یاساكه ببه‌ستێته‌وه به‌و جه‌نگه توندی له‌به‌ری كۆبانێ-دا له‌ئارایه‌‌و وتی "ئهو گه‌نجانه ناخرێته به‌ره‌كانی روبه‌ڕوبونه‌وه‌‌و هێڵه‌كانی پێشه‌وه‌ی شه‌ر، له‌به‌رئه‌وه‌ی ده‌بنه سوپایه‌كی میللی‌‌و ته‌نها ئه‌ركی پاراستنی ناوچه‌كانیان له‌ئه‌ستۆ ده‌بێت له‌كاتێكدا ئه‌گه‌ر روبه‌ڕوی هه‌ڕه‌شه ببێته‌وه" ئاماژه‌شیدا، هیچ په‌یوه‌ندییه‌كیان به‌روداوه‌كانی كۆبانێ-وه نیه‌‌و نابرێن بۆ ئه‌وی‌‌و رایگه‌یاند "یاساكه به‌ر له‌جه‌نگی كۆبانێ ده‌ركراوه‌‌و په‌یوه‌ندی به‌شه‌ڕی توندی ئهو به‌ره‌یه‌وه نیه".
یاسای "له‌ئه‌ستۆگرتنی ئه‌ركی به‌رگری خۆیی" داوا له "هه‌ر خێزانێكی هاونیشتیمانی كانتۆنه‌كه ده‌كات یه‌كێك له‌ئه‌ندامه‌كانی بۆ ئه‌نجامدانی ئه‌ركی به‌رگری پێشكه‌شبكات كه ته‌مه‌نی له‌نێوان 18-30 ساڵدا بێت" سه‌باره‌ت به‌ئافره‌تانیش به‌پێی یاساكه "په‌یوه‌ندیكردنیان به‌هێزه‌كان به‌شێوه‌ی "خۆبه‌خشانه" ده‌بێت، ماوه‌ی ئهو ئه‌ركه‌ش شه‌ش مانگی ته‌واوه كه ده‌كرێت به‌سه‌ر یه‌كه‌وه بێت، یان پچڕ پچڕ له‌ماوه‌ی ساڵێكدا ئه‌نجامبدرێت.
یاساكه داوا له‌هه‌ر خێزانێك ده‌كات یه‌كێك له‌رۆڵه‌كانی بۆ ئه‌نجامدانی خزمه‌ته‌كه خۆبه‌خش بكات، به‌مه‌ش ئه‌ودوای رۆڵه‌كانی ئهو خێزانه له‌خزمه‌ته‌كه ده‌به‌خشرێن.
خه‌لۆ وتی "رێنماییه‌كانی جێبه‌جێكردنی یاساكه ئاسانكاری تیایه‌‌و گونجاوه له‌گه‌ڵ سه‌رجه‌م حاڵه‌ته تایبه‌ته‌كاندا‌و خاڵی ئیمتیازات‌و به‌خشینی تیایه" له‌و باره‌یه‌شه‌وه رونیكرده‌وه "ئه‌وه‌ی شه‌هیدی هه‌بێت یان تاكه كوڕی ماڵ بێت یان بخوێنێت یان خێزانه‌كه‌ی به‌ڕێوه‌ببات وه‌یان نه‌خۆش بێت له‌خزمه‌تكردنه‌كه ده‌به‌خشرێت".
به‌ره‌ی هاوبه‌ش
پارێزه‌ر مسته‌فا ئوسو، ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان له‌سوریا (PDK-S) رایگه‌یاند، گه‌لی كورد له‌سوریا به‌قۆناغێكی سه‌خت‌و هه‌ستاردا تێپه‌ڕده‌بێت بۆیه پێویست به‌یه‌كخستنی به‌ره‌ی ناوخۆیی ده‌كرێت بۆ روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی مه‌ترسی داعش‌و به‌رفراوانبونی.
وتیشی، كاركردن به‌شێوه‌ی تاك لایه‌نه‌‌و به‌بێ حزب‌و هێزه كوردیه‌كانی دیكه هه‌نگاوه‌كانی لاواز كردوه‌و دوپاتیشیكرده‌وه "تاكه هێزێكی سه‌ربازی ناتوانێت به‌ته‌نها روبه‌ڕوی ئهو ئاسته‌نگانه ببێته‌وه".
پارێزه‌ر ئوسو وتیشی "پێویست بو به‌شێوه‌یه‌كی هاوبه‌ش كاربكه‌ین به‌پشت به‌ستن به‌رێكه‌وتنه‌كانی پێشو كه له‌نێوان هه‌ردو ئه‌نجومه‌ن سازكراوه‌‌و زه‌مینه ده‌ره‌خسێنێت بۆ بنیاتنانی به‌ره‌ی سه‌ربازی هاوبه‌ش له‌پێناو روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی مه‌ترسی ئهو رێكخراوه توندڕه‌وه".
awene
14/12/2014
- داواکاری گشتیی کرماشان: لێکۆڵینەوە لەبارەی لێدانی قوتابیان دەکەین
- هونەرمەندی نەتەوەیی کورد سەید عەلی سەردەشتی لەوڵاتی سوید کۆچیدوایی کرد
- گفتوگۆكانی ئێران و ئەمریكا لە عومان دوای دو کاتژمێر کۆتایی هات
- ئێران شەڕو دانوستانی ناڕاستەوخۆی پێ باشە!
- داواکارییەکانی ئێران و ئەمریکا لەیەکتریی چیە؟
- وەزیری بەرگریی ئیسرائیل هۆشداری دەداتە ئەحمەد شەرع
- وادەی هێرشی ئەمریکا بۆ سەر ئێران ئاشکرا کرا
- دەستووری کاتی سوریا نیگەرانی لایەن کوردییەکان و چاودێرانی لێدەکەوێتەوە
- بارودۆخی نالەباری ئابووریی ئێران پێدەچێت کۆماری ئیسلامی ناچار بکات لەگەڵ سەرۆک ترامپ ڕێککەوتن بکات
- عڕاقچی: هێشتا نامەکەی ترەمپ بە دەستمان نەگەیشتووە
- وەزیری دەرەوەی ئێران دەڵێت بڕیارە نامەکەی ترامپ لە لایەن نێردراوێکی وڵاتێکی عەرەبیەوە بگەیەنرێتە تاران
- مەزڵوم عەبدی و ئەحمەد ئەلشەرع بە ڕێکەوتن دەگەن
- 8ی مارس.. شۆڕشێك لەپێناو مافی ژنان
- سری سورەییا ئۆندەر: باخچهلی پێی گوتم، ڕۆژێک دێت پێکەوە هەڵپەڕکێی ئاشتیی دەکەین
- حكوومهتی ئێران : له‌گه‌ڵ ئهورووپا درێژه به گفتوگۆ ئهتۆمییهكان دهدهین
- عەلی باپیر، سەرۆکی کۆمەڵی دادگەری کوردستان سەبارەت بە پەیامی ئۆجەلان"هیوادارم هەردوولا بە کردەوە بەدەم بانگەوازەکەوە بچن."
- ئەمینداری گشتیی یەکگرتوو پەیامی ئۆجەلان "پەیامێکی پڕ لە بەرپرسیاریەتی و بایەخ و واقعیەتە"
- سەرۆك بافڵ جەلال تاڵەبانی: پێشوازی لە پەیامەکەی بەڕێز عـ.ـەبدوڵا ئـ.ـۆجەلان دەکەین
- سەرۆک بارزانی: هیوادارین پەیامەکەی ئۆجەلان دەستپێکێک بێت بۆ ئەوەی پڕۆسەی ئاشتی رێی خۆی بگرێت
- زەینەب جەلالیان لە 17هەمین ساڵی زیندانیکردنیدا لە ناو زیندانەوە باس لە ئازارەکانی دەکات
- بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان ٢ی ڕێبەندان، ٧٩هەمین سالرۆژی دامەزرانی یەکەم کۆماری کوردستان، لە نەتەوەی کورد پیرۆزدەکات
- پەیامی پیرۆزبایی کۆماریخوازان بۆ بەرێز مەسعوود پزیشکیان
- پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی پیرۆزی قوربان
- پەیامی پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی پێنجەمین کۆنگرەی ئاسایی هەدەپە
- پەیامی پیرۆزبایی بزوتنەوەی کۆماریخوازی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە بۆنەی جێژنی ڕەمەزانی پیرۆزەوە
