<sup>یچیەك لەو هەشت پێشمەرگانەی هەفتەی رابردوو میلیشیا شیعەكان لە خورماتوو گرتبوویانن، لەلای ئەو میلیشیایانە نەماون. قایمقامی خورماتوو دەڵێت ئەوانە رادەستی هیچ لایەنێك ناكرێن و لەلایەن ئاسایشی كوردستانەوە لێكۆڵینەوەیان لەگەڵ دەكرێت.

شەلال عەبدول باسی دوایین رووداوی پێكدادانی نێوان پێشمەرگە و میلیشیا شیعەكان دەكات كە لە خاڵێكی پشكنیندا لە دەوروبەری خورماتوو روویدا و بەهۆیەوە ئەفسەرێكی میلیشیاكان كوژرا. لەدوای ئەو رووداوە میلیشیاكان 10 پێشمەرگەیان دەستگیركرد و تەنیا دوو كەسیان لێ ئازادكردن. بەڵام ئێستا هەشت پێشمەرگەكەی دیكەش رادەستی ئاسایش كراون. 

عەبدول لە ماڵەكەی خۆی لەنێو شارۆچكەی خورماتوو ئاشكرای دەكات كە ئەفسەرە كوژراوەكە سەر بە میلیشیای خوراسانی بووە: "زۆربەی كێشەكانی نێوان پێشمەرگە و میلیشیای شیعەش لە ناوچەكەی ئێمەدا لەگەڵ سەرایای خوراسانی بووە". مانگی رابردوو، باراك ئۆباما، سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا، لە وتارێكدا باسی میلیشیای خوراسانیی كرد و گوتی: "مەترسیی ئەو میلیشیایە لە مەترسیی رێكخراوی تیرۆریستیی داعش گەورەترە". هەروەها كۆماری ئیسلامیی ئێرانی تۆمەتباركرد بە هاوكاریكردنی ئەو میلیشیایە لە عێراق و سووریا.

ئەمریكییەكان میلیشیای خوراسانی بەوە تۆمەتبار دەكەن كە راستەوخۆ فەرمان لە قاسم سولەیمانی، فەرماندەی لەشكری قودس-ی سەر بە سوپای پاسدارانی ئێران وەردەگرێت و لە پارێزگاكانی دیالە و سەلاحەدین و دەوروبەری بەغدا كردەوەی رفاندن و كوشتن و تۆقاندن ئەنجامدەدات. قایمقامی خورماتووش لەبارەی كێشەكەی ئەم دواییەوە دەڵێت: "بەداخەوە كێشەكە لەسەر تاڵانی بوو". ئەو روونیدەكاتەوە كە تەنیا میلیشیا شیعەكان نا، بەڵكو هەندێك كوردیش بەناوی پێشمەرگەوە خەریكی تاڵانی و دزین: "بێگومان ئەوانە پێشمەرگە نین و پێشمەرگە ئەو كارانە ناكات". 

تەقینەوە بە مۆدێلی نوێ

قایمقامی خورماتوو، هەروەها دانیشتووانی شارۆچكەكەش دەڵێن دوای هاتنی پێشمەرگە و ئاسایش بۆ ناوچەكەیان، رەوشی ئەمنی باشتر بووە. بەڵام لە قسەكانیاندا دەردەكەوێت كە باشتربوون بەو مانایەیە چیدی رۆژانە چەندین تەقینەوە روونادەن و رەنگە رۆژانە یەك تەقینەوە رووبدات. دار و دیواری ماڵ و دووكانەكانی شارۆچكەكە ئاسەواری تەقینەوەی پێوە دیارە. 

باڵەخانەی بارەگای مەڵبەندی یەكێتی ئاسەواری تەقینەوەی پێوە دیارە. لەبەردەم ئاسایشی پارتی لە خورماتووش هێشتا ئاسەواری تەقینەوەیەك هەر ماوە. 

چیرۆكێكی بەنێوبانگ كە لە خورماتوو هەیە، چیرۆكی ئەو خێزانە توركمانیە شیعەیەیە كە ساڵی پار چەند كەسێكیان بەهۆی تەقینەوەوە گیانیان لەدەستدا، كاتێك پرسەیان بۆ دانرا لەناو پرسەكەشدا تەقینەوەیەكی گەورەتر روویدا. یەكێك لەو كەسانەی لە پرسەكەدا بەشداربووە دەڵێت: "دوای ئەوە بیرمانكردەوە چیدی لەدوای تەقینەوەكان پرسە دانەنێین، چونكە دەترساین ناچاربین پرسە بۆ پرسەگێڕانیش دابنێین". 

لە خورماتوو تەكنیكەكانی ئەنجامدانی تەقینەوە گۆڕانیان بەسەردا هاتووە. بۆنموونە چیدی تەنیا ئۆتۆمبێلی بۆمبڕێژكراو ناتەقێندرێتەوە، بەڵكو ماتۆڕ و پایسكلیش بۆمبڕێژ دەكرێن.

هەردوو سەری زۆر لە كۆڵانەكانی خورماتوو دەرگای گەورەیان لێدانراوە، تاوەكو ئۆتۆمبێلی بۆمبڕێژكراو نەتوانێ پێیدا تێپەڕێت و بە ماڵی هاووڵاتیاندا بتەقێتەوە. ئەو ماڵانە زۆرتر ماڵە توركمانییە شیعەكانن. یەكێك لەو ماڵانە نزیكەی 100 مەتر لە بارەگای ئاسایشی پارتییەوە دوورە و لەماوەی رابردوودا تەقینەوەیەكی هێندە بەهێز تێیدا روویداوە كە دیوی پێشەوەی ماڵەكە بەتەواوەتی وێران بووە و ئەندامانی خێزانەكەش بریندار بوون. ئەو ماڵە ئێستا چۆڵە و چیدی كەسی تێدا ناژیت. لەجیاتی دیوار پەڕۆیەك دانراوە و پەنجەرەی ژوورەكانیش بە پەردەی ئەستوور داپۆشراون. لەناو حەوشەی ماڵەكەدا هێشتاش تەباخی غاز و كەرەستەی دیكەی ناوماڵ بە پەرش و بڵاوی كەوتوون و كەس دەستی بۆ نەبردوون. وەك بڵێی هەمووان چاوەڕێ بن ئەندامانی ئەو خێزانە دیسان بگەڕێنەوە سەر ماڵە وێرانەكەیان. 

تەقینەوەی تۆڵە

ئەو تەقینەوانەی لەناو خورماتوودا روودەدەن، زۆرتر توركمانە شیعەكان و عەرەبە سوننەكان دەكەنە ئامانج. بەرپرسێكی ئەمنی كە نەیویست ناوی ئاشكرا بكرێت، بە (رووداو)ی گوت: "ئامانجی تەقینەوەكانی ئێرە تەنیا تێكدانی رەوشی ئەمنی نییە، بەڵكو تۆڵە سەندنەوەی شیعە و سوننەیە لە یەكدی". 

ئەو باسی ئەوە دەكات كە بەر لە دەستپێكردنی شەڕی داعش لەم ناوچەیەدا، زۆرتر شیعەكان دەكرانە ئامانجی تەقینەوەكان: "ئێستا كە میلیشیا شیعەكان لەم ناوچەیەن، رەوشەكە پێچەوانە بووەتەوە و زۆرتر عەرەبە سوننەكان دەكرێنە ئامانج".

شەلال عەبدولیش ئەو زانیارییانە پشتڕاستدەكاتەوە و دەڵێت: "ئەو بۆمبانەی لە تەقینەوەكاندا بەكاردێن دوو جۆرن، جۆرێكیان ئێرانین و جۆرەكەی دیكەش دەستكردی خۆماڵین".

هەفتەی رابردوو تەقینەوەیەك لەناو ماڵی ئەندامێكی میلیشیای بەدر لە خورماتوو روویدا. تەقینەوەكە لە ژووری نووستنی كەسەكەدا بووە. بەرپرسە ئەمنییەكە لەوبارەوە گوتی: "وا راگەیەندرا كە عەرەبی سوننە دزەیان كردووەتە ناو ئەو ماڵە و توانیویانە بۆمبی تێدا دابنێن، بەڵام هێندەی ئێمە لێی تێگەیشتبین لەو ژوورەدا بۆمب دروستكراوە و بە كەسەكەدا تەقیوەتەوە". هەرواش كەس ئەو زانیارییەی بۆ (رووداو) پشتڕاست نەكردەوە. 

سوننە ناچنەوە

ژمارەیەكی زۆر عەرەبی سوننە بەهۆی شەڕی داعشەوە لە دیالە و ناوچەكانی دیكەی پارێزگای سەلاحەدین روویان لە خورماتوو و دەوروبەری كردووە. 

دانیشتووانی شارەدێی سلێمان بەگ-ی سەر بە قەزای خورماتووش، كە زۆرینەیان عەرەبی سوننەن، ناوچەكەیان چۆڵكردووە و هاتوونەتە خورماتوو. هەرچەندە ئێستا سلێمان بەگ شەڕی لێنەماوە و لەدەست داعش دەرهێنراوە، بەڵام دانیشتووانی ئەو شارۆچكەیە ناتوانن بگەڕێنەوە بۆی. 

ئەوان دەڵێن میلیشیا شیعەكان رێگەیان نادەن بگەڕێنەوە. بەڵام مەهدی تەقی، فەرماندەی هێزە خۆبەخشە شیعەكانی ئامرلی، ئەوە رەتدەكاتەوە و دەڵێت: "ماڵەكانی ئەو ناوچەیە لەلایەن داعشەوە بۆمبڕێژكراون و مەترسیدارە بۆ خەڵك بگەڕێنەوە ناوی". 

"ئاسایش ژمارەیان زیاد بكرێت"

شەلال عەبدول بۆ باشتركردنی رەوشی ئەمنی لە خورماتوو داوا لە حكومەتی كوردستان دەكات هێزی ئاسایشی ناوچەكە ژمارەیان زیادبكرێت. ئەو دەڵێت: "ئەوەی ئێستا لێرە هەیە باشە و ژمارەیان نزیكەی 100 كەسە، بەڵام گرنگە ژمارەیان زیاتر بكرێت. چونكە ئێستا نزیكەی 90%ی رەوشی ئەمنی لەلایەن ئاسایشەوە كۆنترۆڵ كراوە". بەڵام پرسیارەكە ئەوەیە كە كاتێك زۆرتر لە حەوت گرووپی میلیشیایی جیاواز لە قەزای خورماتوو هەبن، زۆركردنی ژمارەی هێزەكانی ئاسایش كێشەكان چارەسەر دەكات یان چانسی پێكدادانی نێوان ئەو میلیشیایانە و ئاسایش زیاتر دەكات؟ 

قەزای خورماتوو

قەزای خورماتوو دەكەوێتە داوێنی زنجیرە چیاكانی حەمرین، كە بە سنووری سرووشتیی باشووری كوردستان لەگەڵ عێراق دادەنرێت. دانیشتووانی خورماتوو كورد و توركمان و عەرەبن. پەیڕەوانی هەردوو مەزهەبی سوننە و شیعەش لە ناوچەكەدا دەژین. جاران خورماتوو سەر بە پارێزگای كەركووك بوو، بەڵام لە ساڵانی حەفتای سەدەی رابردوودا، لە چوارچێوەی سیاسەتی تەعریبدا خرایە سەر پارێزگای سەلاحەددین. بەپێی گێڕانەوە كوردییەكان ناوی خورماتوو لەوەوە هاتووە كە داری توو لەو ناوچەیەدا هەن و تووەكانیان هێندەی خورما گەورەن. بەڵام توركمانەكانی ناوچەكە دەڵێن ناوە راستەكە تووز خورماتووە. تووز بە توركی واتە خوێ. 

توركمانەكان دەڵێن ناوچەكەیان بە خوێ و خورما و توو بەناوبانگ بووە و ئەو ناوەش لەوەوە هاتووە.</sup>

هێمن عەبدوڵڵا 

rudaw

^4/11/2014

<sup>جەمیل بایك، هاوسەرۆكی كۆما چڤاكێن كوردستانێ، لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، ئەوان دەیانەێت لایەنی سێیەم هەبێت بۆ وتوێژی ئاشتی نێوانیان لەگەڵ توركیا. داواشیكردووە توركیا ناچاریان نەكات درێژە بە شەڕەكەیان بدەن لەگەڵ دەوڵەتی توركیا. 

بایك لە لێدوانەكەیدا بۆ رۆژنامەی دێر ستانداردی نەمسایی، گوتوویەتی "توركیا شەڕی كوردانی سووریا بە وەكالەت بە داعش دەكات و پشتیوانی ئەو گرووپە دەكات لە هێرشەكانیان بۆ سەر كوردانی رۆژئاوای كوردستان".

توركیا رەتیدەكاتەوە، كە ئەوان پشتیوانی هیچ گرووپێكی ئیسلامی بكەن دژی كوردانی سووریا و هەروەك رایگەیاندووە بە بەردەوامیش دیداریان لەگەڵ ساڵح موسلیم هاوسەرۆكی پارتی یەكێتی دیموكراتی- PYD هەبووە.

بایك ئاماژەی بۆ ئەوەشكردووە، لە حاڵی بوونی شەڕ شتێك نییە بەناوی چارەسەری ئاشتی، "لەبەرئەوە پێویستە چارەسەر هەبێت بۆ كێشەی كورد، ئێستا ئێمە كە گەیشتووینە خاڵی چەقبەستن، لەبەرئەوە پێمان باشە نێوانگیر و چاودێری دانوستاندنەكانی نێوانمان هەبێت و داوا دەكەین و قبوڵمانە وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا نێوانگیری دانوستاندنەكانمان بكات لەگەڵ توركیا".</sup>

rudaw/

غازی حارس

^3/11/2014

<sup>لیوا روكن كارزان شەقڵاوەیی، بەڕێوەبەری میرەی وەزارەتی پێشمەرگە بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، كەمێك لەمەوبەر كاروانێكی دیكەی چەك و تەقەمەنی وەزارەتی پێشمەرگە رەوانەی كۆبانێ كراوە.

گوتیشی "ئەو چەكانە بۆ پاڵپشتی پێشمەرگەو شەڕڤانانە لە كۆبانێ". 

ئەو فەرماندەیەی پێشمەرگە ئاماژەی بەوەشكرد، كە ئەو پێشمەرگانەی چوونەتە  كۆبانێ ئامانجی خۆیان پێكاوەو هەموویان سەلامەتن. راشیگەیاند كاروانی چەكەكان هەر بەڕێگای باكووری كوردستان دەنێردرێتە كۆبانێ.

بەڵام جەبار یاوەر، ئەمینداری گشتیی وەزارەتی پێشمەرگە لە لێدوانێكدا بۆ تۆڕی میدیایی رووداو رەتیكردەوە چەكی نوێ رەوانەی كۆبانێ كرابێ و گوتی "تەنیا تەقەمەنی نێردراوە".</sup>

^rudaw

^3/11/2014

<sup>جێگری سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی بەحرەین، ئێران بەوە تۆمەتبار دەكات، كە هیچ رۆڵێك لە دژی چەكدارانی رێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش) ناگێڕێت و تۆمەتباری دەكات بە دەستوەردان لە كاروباری وڵاتەكەی.
 
شێخ محەممەد موبارەك ئال خەلیفە، جێگری سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی بەحرەین لە چاوپێكەوتنێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، "دەمانەوێت هاوسێیەكی باشی ئێران بین و پێویستە ئێران بە كێشە و گرفتەكانی وڵاتەكەی خۆیەوە سەرقاڵ بێت، نامانەوێ دەستوەربداتە كاروباری وڵاتەكەمان" و پێشیوایە، "هیچ رۆڵێكی ئێران نابینین بۆ لەناوبردنی داعش و سەرۆكی سووریا" و ئێرانیشی بەلایەنی كێشەكان تۆمەتباركرد.

شێخ محەممەد موبارەك ئال خەلیفە ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، کە بە ملیۆنان دۆلار تەرخان دەكرێت بۆ نانەوەی پشێوی لە وڵاتانی كەنداو .</sup>

rudaw/ 

ئەحمەد عەبدوڵڵا

^3/11/2014

<sup>راوێژكاری ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی كوردستان ئاشكرایدەكات، کە نزیكەی 200 كورد لە نێو ریزەكانی داعشدان و زۆربەیان ناسراون لای ئەوان.

مەسرور بارزانی، راوێژكاری ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی كوردستان لە دیمانەیەكدا لەگەڵ رۆژنامەی "شرق الاوسط" باس لەو كوردانە دەكات، کە لە نێو ریزەكانی داعش دژی پێشمەرگە دەجەنگن و دەڵێت:" زۆربەیان ناسراون لامان وئەوانە خیانەت لە وڵات، نیشتمان و ئایینی خۆیان دەكەن".

مەسرور بارزانی ئاماژەی بەوەشکرد، کە چوونە نێو ریزەكانی داعش مانای ون بوونە و "ئەوانەی گومانیان لێدەكەین، كە بە نیازن پەیوەندی بە داعشەوە بكەن، گفتوگۆیان لەگەڵ دەكەین و رێگەیان لێ دەگرین وهۆشیارییان دەدەینێ لەسەر مەترسییەكانی چوونە نێو داعش".

هەر لەو هەڤپەیڤینەدا راوێژكاری ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی کوردستان داوای لە هاوپەیمانان كرد، كە چەكی قورس بدەنە هێزەكانی پێشمەرگە و رایگەیاند، "ئەوەی گەیشتووە چەكی مامناوەندە، كە  یەكلاكەرەوە نییە بۆ جەنگ لە بەرژەوەندی پێشـمەرگە".

بە گوتەی مەسرور بارزانی، ئەو چەكانەی ئێستا لە دەستی پێشمەرگەیە، كۆنن و هەر ئەو چەكانەن، كە سوپای پێشووی عێراق بەكاریهێناون.

لەبارەی پەیوەندییەكانی هەرێـمی كوردستان و توركیا، راوێژكاری ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی کوردستان رایگەیاند،م کە ئەوان وەک هەرێمی کوردستان، چاوەڕوانن تورکیا رۆڵێكی زیاتر لەوەی ئێستا بیگێڕێ و گوتی، "پەیوەندییەكانمان لەگەڵ توركیا ئاساییە و هیچ كێشەمان نییە و دەمانەوێ ئەو وڵاتە رۆڵی هەبێ لە بواری سیاسی و ئابووری و ئەمنی، وەك دراوسێیەكی كوردستان".</sup>

rudaw

^3/11/2014

^{سه‌رۆک وه‌زیرانی هه‌رێمی کوردستان ڕایده‌گه‌یه‌نێت که‌ هێزه‌کانی پێشمه‌رگه‌ له‌ کۆبانێ به‌ شێوه‌یه‌کی کاتی ده‌مێننه‌وه‌ و به‌شداریکردنی پێشمه‌رگه‌ له‌ جه‌نگی سوریاشدا هیچ مه‌به‌ستێکی به‌ده‌ستهێنانی ئامانجی سیاسی له‌ پشته‌وه‌نه‌بووه‌.}

^{نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆک وه‌زیرانی هه‌رێمی کوردستان له‌ چاوپێکه‌وتنێکی تایبه‌تیدا له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئاسۆشییه‌یتد پرێسدا ڕایگه‌یاندووه‌ " ڕۆڵی ئێمه‌ پشتیوانی کردنی ئه‌وانه‌یه‌ که‌ له‌ کۆبانێ له‌ جه‌نگدان ، له‌ ناوچه‌که‌دا به‌گشتی پێشبینی گۆڕانکاری گه‌وره‌ له‌ هاوکێشه‌ی سیاسیدا ناکه‌م ".}

^{به‌پێی ئاسۆشییه‌یتد پرێس نێچیرڤان بارزانی وتووشیه‌تی " حکومه‌تی ئه‌مریکا ڕۆڵی هه‌بووه‌ له‌وه‌ی کاریگه‌ری له‌سه‌ر تورکیا دروستبکات تاوه‌کو ڕێگه‌ بدات هێزه‌کانی پێشمه‌رگه‌ به‌ خاکی تورکیادا بچنه‌ کۆبانێ و ده‌ڵێت " هه‌موومان ده‌زانین ئه‌مه‌ بڕیارێکی قورس بوو که‌ هێزه‌کانی پێشمه‌رگه‌ له‌ هه‌رێمی کوردستانه‌وه‌ به‌ ناو خاکی تورکیادا تێبپه‌ڕێن بۆ ئه‌وه‌ی بچنه‌ کۆبانێ ".}

^{سه‌رۆک وه‌زیرانی هه‌رێم وتیشی " ئه‌مه‌ به‌بێ تورکه‌کان ڕووینه‌ده‌دا".}

^{ئاماژه‌شی به‌وه‌کردووه‌ که‌ هێرشه‌ ئاسمانییه‌کان ناتوانێت ئه‌و هه‌ڕه‌شه‌یه‌ چاره‌سه‌ربکات که‌ وه‌کو شێرپه‌نجه‌ وایه‌ و پێویسته‌ حکومه‌ته‌ هاوپه‌یمانه‌کان هه‌وڵی جددی تر بده‌ن بۆ چه‌کدارکردنی هێزه‌ کوردییه‌کان.}

^{ده‌شڵێت " ئێمه‌ ناتوانین بڵێین که‌ ئه‌وان شتێکی یه‌کلایکه‌ره‌وه‌یان ناردووه‌ بۆ ئه‌وه‌ی بارودۆخه‌که‌ له‌ مه‌یدانی جه‌نگدا گۆڕانی به‌سه‌ردا بێت ، ئه‌و چه‌کانه‌ی له‌م دواییه‌دا به‌ده‌ستمان گه‌یشتوون هه‌مووی چه‌کی سووک بوون ، به‌ڵام ئێمه‌ پێویستییه‌کی زۆرمان به‌ چه‌کی قورسه‌،به‌ تایبه‌تی چه‌کی دژه‌ تانک که‌ ته‌نها ئه‌ڵمانیا بۆی دابینکردووین ".}

^{ده‌رباره‌ی ڕێگه‌دانی حکومه‌تی ناوه‌ندی بۆ ئه‌وه‌ی ڕێگه‌ به‌ هه‌رێم بدات ڕاسته‌وخۆ گرێبه‌ستی کڕینی چه‌ک واژۆ بکات ده‌ڵێت " له‌ 2003-ه‌وه‌ نه‌ عیراق نه‌ ئه‌مریکا ڕێگه‌یان پێنه‌داوین که‌ ته‌نها فیشه‌کێکیش له‌ ده‌ره‌وه‌ بکڕین ، چ شتێک هه‌یه‌ که‌ مایه‌ی ترس بێت ؟، بۆچی له‌م ڕووه‌وه‌ یارمه‌تی پێشمه‌رگه‌ نایه‌ن ؟".}

^{سه‌رچاوه‌: AP}

هه‌ڵوێست ئه‌نوه‌ر

^3/11/2014

<sup>دكتۆر كۆبی میشیل، لێكۆڵەرێكی بیانییە و چەندین لێكۆڵینەوەی لەسەر دۆخی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست كردووەو لێكۆڵەرە لە پەیمانگای ئاسایشی نەتەوەیی لە زانكۆی تەلئەبیب- ئیسرائیل. ئەمجارە لە رۆژنامەیەكی ئیسرائیلی داوای دروستكردنی دەوڵەتێكی كوردی دەكات، چونكە بەبڕوای ئەو دەبێتە بەربەستێك لەبەردەم هەڕەشەكانی داعش.

ئەو نووسەرە دەڵێت: "داعش بەشێوەیەكی بەرفراوان تەشەنەی سەندووەو تا دێت چەكداران زیاتر پەیوەندی پێوە دەكەن، شوێنی چەكدارەكانی دیاریكراو نییە، ئەوان لە هەموو شوێنە جیاوازەكانەوە پەیوەندییان پێوە دەكرێت لە رووی نێودەوڵەتی و ناوخۆیی و هەرێمییەوە بووەتە دیاردەیەك زۆربەی وڵاتانی ناوچەكەی بەخۆیەوە سەرقاڵ كردووە. هاوپەیمانێتییەكی نێودەوڵەتی بۆ رووبەڕووبوونەوەی پێكهاتووە، ئێستا بووەتە هەڕەشەیەكی گەورە لەسەر كوردانی باكووری سووریا  و عێراق".

میشیل ئاماژە بەوەدەكات، كە ئە‌و گرووپە (داعش) لە چەندین وڵاتی ناوچەكە لق و پۆپی هەیە و  دەڵێ "لە ناوچەی سینا لە میسر پشتیوانی هەیە و ئەمەش مەترسییەكی جدییە بۆ سەر ئیسرائیل". هەروەها دەڵێ "لە راستیدا فراوانبوونی سنوورەكانی داعش رووبەڕووی كۆمەڵێك بەربەست دەبێتەوە، لە باكوورییەوە توركیا و لە باشوورییەوە ئوردن و سعودیە و لە رۆژهەڵاتی شیعەی عێراق. لەم دۆخە هەموارەدا تاكە بەربەست بۆ لاوازكردنی ئەم گرووپە دروستكردنی دەوڵەتێكی كوردییە ئەویش لە یەكگرتنی كوردانی سووریا و عێراق و دەبێتە مەترسییەكی گەورە لەسەر ئەم گرووپە".

لەو وتارەیەدا ئەو لێكۆڵەرە دەڵێ "كورد مێژوویەكی دوورودرێژیان هەیە و نەتەوەیەكی دێرینن و هەروەها بنەماكانی دەوڵەتبوونیان هەیە و هاوپەیمانێكی سرووشتی وڵاتانی رۆژئاواو ئیسرائیلە، ئەم بیرۆكەیەش هیوایەك بۆ كوردانی سووریا دەگەڕێنێتەوە، هەروەها دروستكردنی دەوڵەتێكی كوردی بناخەی ناوچەكە دادەڕێژێتەوە".

پێشیوایە دروستكردنی دەوڵەتێكی كوردی زۆر گونجاوتر دەبێ لە پێكەوە لكاندنی كۆمەڵێ نەتەوە لە چوارچێوەی یەك دەوڵەتدا، كە دواتر لە ناكۆكی بەردەوامدا بژین.

نووسەر ئاماژەی بە پاڵپشتییەكەی بنیامین نەتانیاهۆ، سەرۆكوەزیرانی ئیسرائیل كردووە كە پشتیوانی خۆی بۆ سەربەخۆیی كوردستان دەربڕی ‌و دەڵێ "بۆیە كاتی ئەوە هاتووە سەركردەكانی دیكەی جیهان بەدەنگ ئەم بانگەوازەوە بێن، چونكە رەنگە ببێتە هۆی گۆڕانكاری گەورەو بەرقەراركردنی ئەمن و ئاسایش لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، كە بەردەوام بەدەست كێشەو قەیرانەوە دەناڵێنێت".</sup>

rudaw/ 

هەڵۆ کاکەوەیس

^2/11/2014

<sup>فەرماندەی هێزی دەریایی سوپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامی ئێران هەڕەشەی دەرکردن لە ‌هێزە ئەمریکییەکان لە کەنداوی عەرەبی (فارس) دەکات و رایدەگەیەنێت، "بۆ نغرۆکردنی کەشتییەکی فڕۆکەهەڵگری ئەمریکی، تەنها 50 چرکەمان پێویستە".

عەلی فەدەوی، فەرماندەی هێزی دەریایی سوپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامی ئێران لە میانی بەرنامەیەكی تەلەفزیۆنی، كردنە دەرەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە كەنداوی فارس-ی لە پلانەكانی سوپای پاسدارانی ئێران دانا.

فەدەوی بە ئاماژەدان بە ستراتیژی پاراستن و پارێزگاریكردن لە "كەنداوی فارس" و گەرووی هوورمز، رایگەیاند، "ئێمە بەرنامەمان هەیە كە دەبێت ئەمریكییەكان لە كەنداو بڕۆن" ئەو پێشتریش رایگەیاندبوو، كە "هێزەكانی سوپای پاسداران بۆ نقومكردنی كەشتییە جەنگی و فڕۆكە هەڵگرەكانی ئەمریكا، مەشقی زۆریان پێكراوە و دەتوانن كەشتییەكی جەنگی ئەمریكی لە 50 چركەدا نغرۆ بكەن".

ئاژانسێكی هەواڵیی فارس نیوز، كە ئەو راپۆرتەی نووسیوە، رایدەگەیەنێت، "كەشتییە جەنگییەكانی ئەمریكا بۆ هاتن و چوون لەو ناوچانەی، كە ئازادن و لە سنووری هیچ وڵاتێكدا نیین، سنوورێكی چەند كیلۆمەترییان بۆ خۆیان داناوە، كە كەس ناتوانێت نزیكیان بێت، بەڵام ئەو سنوورە تەنها لەلایەن یەختە خێراكانی سوپای پاسدارانەوە بەزێندراوە و تەنانەت تا چەند مەترێکیش، لە كەشتییە جەنگییەكانی ئەمریكیش نزیك بوونەتەوە".

فەرماندەكانی هێزی دەریایی سوپای پاسداران پێیانوایە، "ئەگەرچی هێزە بیانییەكان لە كەنداوی فارس بە كەرەستەكانی خۆیان و بە رادار هەر هاتن و چوونێك لە كەنداو دەخەنە ژێر چاودێری خۆیان، بەڵام دەبێت ئەمریكییەكان، بە چاوی خۆیان یەختەكانی ئێمە ببینن بۆ ئەوەی هێزی ئێمەیان بۆ دەربكەوێت".

عەلیرەزا تەنگسیری، جێگری فەرماندەی هێزی دەریایی سوپای پاسدارن رایگەیاند، كە" لە ساڵی 1985 تاوەكو ئێستا هێزەكانی ئێمە توانیویانە 6 جار لە كەنداو زلـلەی تووند لە ئەمریكا بدەن، بەڵام بە هۆكاری ئەمنی ناتوانین وردەكارییەكانی بڵاوبكەینەوە".

كەشتییەكانی ئەمریكا بە ئامانجی جێبەجێكردنی یاسای نێودەوڵەتی دەریایی، لە كەنداوی عەرەبی "فارس" دەسووڕێنەوە و
بە پێی فیلمێكی دۆكیۆمینتاری، كە بە ناوی "رووبەڕوو لەگەڵ شەیتان" بڵاوكراوەتەوە، بەشێک لە پێكدادانێکی نێوان هێزەكانی ئێرانی و ئەمریكی لە كەنداو بڵاوكراوەتەو، كە لە ساڵی 1987 و لەكاتی هێرشی ئێران بۆ كەشتی نەوتی بریجتۆن، وێنەی گیراوە.

لە 24-6-1987 كەشتی نەوتهەڵگری ئەلرەكارە-ی كوەیتی، كە بە ناوی بریجتۆن لە كەنداوی فارس لە رۆیشتندا بوو و ئەركی پاراستنی لە ئەستۆی هێزەكانی ئەمریكی بوو، مینێكی ئێرانی پێدا تەقییەوە، كە زیانی بە كەشتییەكە گەیاند، "
هەروەها لە 15-8 تەنكەرێكی ئەمریكی كە لە كەناراوەكانی كوێت راگیرابوو، لەلایەن مووشەكێكی ئێرانییەوە كرایە ئامانج، كە دواتر هێزەكانی ئەمریكا هێرشیان كردە سەر دوو سەكۆی نەوتی ئێرانی لە كەنداو و هەردووكیان نغرۆكران و لە 21ـی سێپتەمبەری هەمان ساڵدا هێزەكانی ئەمریكی هێرشیان كردە سەر یەختێكی ئێرانی، كە خەریكی دانانی مین بوون لە دەریا و یەختە ئێرانییەكەیان لە دەریا نغرۆكرد.</sup>

rudaw/ 

عومەر شایان

^2/11/2014

<sup>لە چەند رۆژی رابردوودا هێزەكانی پێشمەرگەی كوردستان گەیشتنە كۆبانێ بۆ هاوكاریكردنی شەڕڤانانی یەکینەکانی پاراستنی گەل (یەپەگە)، سەرچاوەكانی هەواڵ لە كۆبانێوە رایدەگەیەنن، ناوە ناوە شەڕ روودەدات لە نێوان شەڕڤانانی یەپەگە و چەكدارانی داعش لە باشوور و باشووری خۆرئاوای شاری كۆبانێ.

شەوی رابردوو هێرشێكی چەكدارانی داعش تێكشكێندرا، كە لە خوارووی كۆبانێوە كردبوویانە سەر شەڕڤانانی یەپەگە و هێزەكانی پێشمەرگەی كوردستان و بەپێی زانیارییەكان، داعش زەرەر و زیانی زۆری بەركەوتووە لەو هێرشەدا . 

هێزەكانی پێشمەرگەی كوردستانیش ئامادەكاری دەكەن بۆ شەڕكردن لە دژی داعش لەگەڵ شەڕڤانانی یەپەگە، پۆڵات جان، گوتەبێژی یەكینەكانی پاراستنی گەل رایگەیاند، كە هێزەكانی پێشمەرگە بڵاودەبنەوە و شوێنەكانییان پێ دەناسێندرێت.

ئەو گوتەبێژەی یەپەگە بە ئاژانسی فرانس پرێسی راگەیاندووە، ئەو چەكە قورسانەی لەگەڵ پێشمەرگە هێندراون رۆڵێكی كاریگەر دەبینن بۆ رووبەڕووبوونەوەی چەكدارانی رێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش) و هەروەها دەشڵێت، كە لەماوەی داهاتوودا گۆڕانكاری لە ناوچەكە روودەدات. 

لەهەمان كاتدا سوپای ئەمریكا رایگەیاند، شەوی رابردوو پێنج هێرشییان كردووەتەوە سەر بنكەی چەكدارانی داعش لە نزیك كۆبانێ .</sup>

^rudaw

^2/11/2014

<sup>وەزیری تەندروستی حكومەتی كۆماری ئیسلامی ئێران، لە نەخۆشخانە سەردانی منداڵانی گوندی نشكاشی مەریوانی كرد و ئامادەیی نیشاندا، بۆ ئەوەی بە زووترین کات سەردانی رۆژهەڵاتی کوردستان بکات.

حەسەن قازی زادەی هاشمی، وەزیری تەندروستی و دەرمان و راهێنانی پزیشكی كابینەی حەسەن رۆحانی، بە هاورێیەتی جێگرەكەی و چەند ئەندام پەرلەمانێكی كورد لە پەرلەمانی ئێران، رۆژی هەینی لە نەخۆشخانەی ئەفشاری تارانی پایتەختی ئێران، سەردانی شەش منداڵی گوندی نشكاشی مەریوانی رۆژهەڵاتی كوردستانی كرد.

كەمال حوسەینی، چالاكڤانی مافی مرۆڤی رۆژهەڵاتی كوردستان لە نەخۆشخانەی ئەفشارەوە لە پەیوەندییەكدا لەگەڵ تۆڕی میدیایی رووداو گوتی، "وەزیری تەندروستی لە میانەی سەردانیدا بۆ نەخۆشخانەی ئەفشار، هەموو منداڵانی گوندی نشكاشی بەسەركردەوە و لە رێی تیمی پزیشكی و پارێزەری ئەو منداڵانە، لە رەوشی تەندروستییان ئاگاداربووەوە" .

ئاڵا روبینا، یەكێك لە منداڵانی گوندی نشكاشە، كە پرووشكی مین لە دەماری چاوەكانی نزیك بووەتەوە و سۆمای چاوێكی لەدەستداوە و ئێستا مەترسی ئەوە هەیە، كە سۆمای چاوەكەی دیكەشی لەدەستبدات.

كەمال حوسەینی هەروەها راگەیاند، كە وەزیری تەندروستی بەڵێنی ئەوەی داوە لە نەخۆشخانەی تایبەتیی خۆی(نوری تاران) پشكنین بۆ چاوی ئاڵا و گەشین، كە یەكێكی دیكە لە منداڵانی گوندی نشكاشە و چاوی لە رووداوەكەدا بریندار بووە،  ئەنجامبدات و لە ئەگەری پێویستدا، نەشتەرگەری بۆ چاوی هەردووكیان ئەنجامبدات.

حوسێن ئەحمەدی نیاز، پارێزەری منداڵانی نشكاش سەبارەت بە سەردانی وەزیری تەندروستی بۆ لای منداڵانی نشكاش بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، "ئێمە وەزیرمان ئاگادار كردەوە لە دۆخی خراپی ئەو منداڵانە و پرسی هەڵەی پزیشكی لە رۆژهەڵاتی كوردستان، ئەویش بەڵێنی پێداین كە بە زووترین كات سەردانی كوردستان بكات".

بە گوتەی حوسێن ئەحمەدی نیاز، جێگری وەزیری تەندروستی ئێران دوای بینینی منداڵانی نشكاش و ئاگادار بوونەوە لە دۆخی خراپی قوتابخانەكەیان، هەر لەوێ بەڵێنی ئەوەی بەو منداڵانەداوە، كە بە زووترین كات قوتابخانەیەكی پێشكەوتوویان لە گوندی نشكاش بۆ دروستبكات.

لەو سەردانەدا تاكە پێڵاوێكی گەشین، سەرنجی وەزیری تەندروستی ئێرانی راكێشا، گەشین لە رووداوی نشكاشدا پێیەكی پەڕیوە و بە هۆی هەڵەی پزیشكییەوە ئێستا قاچی لە جیاتی درێژایی لە پاناییدا گەورە دەبێت ، ئەگەرچی گەشین ئێستا تەنیا پێیەك و تاكە پێڵاوێكی هەیە، بەڵام ئەو تاكە پێڵاوەشی دڕابوو، لەو گرتانەی كە تایبەت بە تۆڕی میدایی رووداو لە نەخۆشخانەی ئەفشارەوە نێردراون، دەردەكەوێت، كە وەزیری تەندروستی پێڵاوەكەی گەشینی گرتووەتە دەست و لە گەشین  دەپرسێت، "لە مەریوان ئێستا كەشوهەوا دەبێ سارد بێت، پێیەكانت سەرمای نابێت ؟"  دواتر داوا دەكات كە پێڵاوی نوێی بۆ بكڕدرێ .

ماوەی ساڵێك لەمەوپێش 7 منداڵی گوندی نشكاش لە كاتی یاریكردندا مینیان پێدا تەقییەوە و بە سەختی برینداربوون، بە گوتەی بنەماڵەی منداڵانی نشكاش، لە ماوەی یەكساڵی رابردوودا، حكومەت خۆی پاراستووە لە بەئەستۆگرتنی تێچووی پزیشكی و قەرەبووكردنەوەی ئەو منداڵانە و بەرپرسانی ناوچەکەش تەنیا چەند جارێك سەردانی ماڵی ئەوانیان كردووە و چەند كیلۆیەكیان شەکر و رۆن و برنج لەگەڵ خۆیان بە دیاری بردووە، ئێستاش بە هەوڵی پارێزەری منداڵانی نشكاش و چەند چالاكڤانێكی ماڤی مرۆڤی رۆژهەڵاتی كوردستان و بە هاناوەچوونی تیمێكی پزیشكی نەخۆشخانەی ئەفشار، كە هەموو تێچووی نەشتەرگەریی و پرۆسەی چاكبوونەوەی ئەو منداڵانەیان لەئەستۆگرتووە ، بڕیارە نەشتەرگەری بۆ منداڵانی نشكاش بكرێت.</sup>

لەلایەن ئومێد بەرین

^1/11/2014