<sup>چەكدارانی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش) گرتەیەكی ڤیدیۆیی دیكەیان بڵاوكردووەتەوە، كە تێیدا سەری چوارەم بارمتە، كە خەڵكی بەریتانیا بوو پەڕێندراوە و هەر لەو گرتە ڤیدیۆییەدا هەڕەشەی پەڕاندنی سەری بارمتەیەكی دیكەش كراوە. 

ئالان هێنینگ، شۆفێری تاكسی بووە لە نزیك مانچستەر لە ئینگلتەرا، ئەو یەكێك بووە لەو خۆبەخشانەی كە  لە مانگی دیسێمبەری ساڵی 2013 رۆیشتووە بۆ سووریا بۆ ئەوەی خۆراك و پێداویستییە سەرەتاییەكان لە كاتی شەڕی ناوخۆیی ئەو وڵاتەدا بۆ خەڵكی سووریا دابینبكات. بەپێی قسەی ئەو كەسانەی لەگەڵی بوون، دەگوترێت رۆژێك پاش كریسمس لەلایەن پیاوێكی چەكداری دەمامك بەسەرەوە رفێنراوە . 

پاش ئەوەی لەلایەن داعشەوە هەڕەشەی سەربڕینی سەری ئالان هێنینگ كرا، باربارا هێنینگ، هاوسەری ئالان هێنینگ لە گرتەیەكی ڤیدیۆییدا داوای لە داعش كردبوو كە هاوسەرەكەی ئازاد بكەن و ئەگەر خۆیان بە دەوڵەت دەزانن ئازادی بكەن، چونكە هاوسەرەكەی كەسێكی بێتاوانە و هیچ تاوانێكی نەكردووە. 

لەو گرتە ڤیدیۆییەدا، كە چەککدارانی داعش بڵاویانکردووەتەوە، كەسێكی ئەمریكی وەك ئامانجی دواتر دەستنیشان كراوە، كە ئەویش پێتێر كاسینگە و هەڕەشەی سەربڕینی لێكراوە .

كاتالین هایدن ، گوتەبێژی ئەنجوومەنی ئاسایشی ویلایەتە یەكگرتوەكانی ئەمریكا رایگەیاند، كە راستە ئەو كوڕە لەلایەن داعشەوە دەستگیركرابوو و بنەماڵەی ئەو رایانگەیاندووە، كە كوڕەكەیان بۆ گەیاندنی هاوكارییەكان بۆ خەڵك، رۆیشتووەتە ئەو وڵاتە.

بنەماڵەی كاسینگ رایانگەیاندووە، كە كوڕەكەیان پێشتر ئایینی خۆی گۆڕیوە بۆ ئیسلام و ناوی خۆی ناوە عەبدولڕەحمان و ئەو لە ساڵی 2012 وەك خۆبەخشێك رۆیشتووەتە لوبنان . 

دوای بڵاوبوونەوەی ئەو گرتە ڤیدیۆییە، لیسا مۆناكۆ، راوێژكاری دژە تیرۆری باراك ئۆباما لە پرێس كۆنفرانسێكدا لە واشنتن، ئیدانەی كوشتنی ئالان هێنینگی كردووە و رایگەیاندووە، كە چاوی بە گرتە ڤیدیۆییەكە كەوتووە و دەست بە لێكۆڵینەوە دەكات. "ئێمە ئاگادارین و نوێترین گرتە ڤیدیۆییمان بینیوە و لێكۆڵینەوەی لەسەر دەكەین، لە راستیدا ئەمە گرتەیەكی راستییە و ئێمە زۆر نیگەرانین بۆ ئەو كرێكارە بەریتانییە و ئەو کەسەی ناوی لە گرتە ڤیدیۆییەكەدا هاتووە و بە هەمان شێوەش بۆ بارمتەكانی دیكەو  بنەماڵەكانیشیان".

ئەمە چوارەمین بارمتەی رۆژئاواییە، كە لەلایەن داعشەوە سەریان پەڕێندراوە ، ئالان هێنینگ پاش جەیمس فۆڵی ، ستیڤن سۆتلۆن و دیڤید هەینز سەری پەڕینراوە.

هەر سەبارەت بەم گرتە ڤیدیۆییە، باراك ئۆباما، سەرۆكی ئەمریكا و دەیڤید كامیرۆن ، سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا، ئیدانی ئەم كارەیان كردووە و كامیرۆن رایگەیاندووە، تا كاتی دۆزینەوەی ئەو كەسانە كۆڵنادەین و بەردەوام بە دوای ئەو كەسە دەمامك بەستراوەدا دەگەڕێین. وەك لە گرتەكەشدا دەركەوتووە ئەو كەسەی كە سەری هێنینگیشی بڕیوە، هەمان ئەو كەسەیە، كە لە سێ گرتەكەی پێشوودا دەركەوتبوو.</sup>  

^4/10/2014

میدیاکانی تورکیا بڵاویانکردەوە، کە پاشنیوەڕۆی ئەمڕۆ هێزە ئاسمانییەکانی ئەو وڵاتە لە نزیک کۆبانێ بۆردوومانی چەکدارانی داعشیان کردووە.

میدیاکان ئاماژە بەوەدەکەن کە سوپای تورکیا بە فڕۆکەی ئێف 16 بۆردوومانی کردووەو تۆپخانەکانی سەر سنووری باکوور و رۆژئاوای کوردستانیش تۆپبارانی داعشیان کردووە. 

دەستپێکردنی هێرشەکانی سوپای تورکیا بۆ سەر چەکدارانی داعش لەکاتێکدایە، کە پەرلەمانی توركیا لە دانیشتنی رۆژیا 2ی تشرینی یەكەمی 2014، بە 298 دەنگی بەڵێ بەرامبەر 98 دەنگی نەخێر، رەزامەندی لەسەر پڕۆژەپێشنیازی حكومەتی ئەنقەرە دەربڕی بۆ رووبەڕووبوونەوەی گرووپی دەوڵەتی ئیسلامی (ناسراو بە داعش) و ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە عێراق و سووریا دژی ئەو گرووپە.

بەپێی پرۆژەكە، هەركاتێك كۆماری توركیا هەستی بە مەترسی دەرەكی كرد لەسەر ئاسایشی نیشتمانی، ئەوا دەتوانێت ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە دەرەوەی خاكی وڵاتەكەی ئەنجامبدات. ئەمڕۆش ئەو مەترسییە لەسەر تورکیا زیاتر بوو کاتێک چەکدارانی داعش بۆردوومانی ناوچەی سورووچی باکووری کوردستانیان کرد.

03/10/2014

وەزیری پێشمەرگەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان روونکردنەوەیەک لە سەر دەنگۆی چەند پەیجێکی تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبووک بڵاودەکاتەوە و ئاماژە بۆ ئەوە دەکات لە ھیچ شوێنک قسەی لە سەر یەکێتی نەکردووە.

مستەفا سەید قادر، وەزیری پێشمەرگەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە روونکردنەوەیەكدا كە رۆژی 2ی تشرینی یەكەمی 2014 بڵاویكردووەتەوە، ئاماژە بەوە دەکات کە بەھیچ شێوەیەک لێدوانی لەو جۆرەی نەداوە کە گوایە "وەزیری پێشمەرگە بۆ یەکێتی: نازانم قسە لەگەڵ کێ بکەم‌و دەمڕاستتان کێیە".

مستەفا سەید قادر دەڵێ:" لێردا جەخت دەکەینەوە کە ئەم ھەواڵە بێ بنەمایەو زۆر دوورە لە راستییەوە، ئێمە لە ھیچ بۆنەو شوێنێکدا ئەو قسەیەمان نەکردووە".

03/10/2014

<sup>وەزیری دەرەوەی ئێران لە پەیوەندییەكی تەلەفۆنیدا لەگەڵ وەزیری دەرەوەی توركیا، نیگەرانی وڵاتەكەی دەربڕی لە دەستتێوەردانی سەربازی توركیا لە خاكی سووریا.

محەممەد جەواد زەریف، وەزیری دەرەوەی ئێران ئێوارەی ئەمڕۆ دوای بڕیارەكەی پەرلەمانی توركیا كە رەزامەندی دەربڕی بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە سووریا و عێراق دژی داعش،  لەپەیوەندییەكی تەلەفۆنیدا لەگەڵ مەولود چاوشئۆغڵو، وەزیری دەرەوەی توركیا رەخنەی لەو رێگەچارانە گرت كە بۆ بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر لە ناوچەكە هاتوونەتە ئاراوە و نیگەرانی خۆی دەربڕی لە هەر هەنگاوێك كە ئەو دۆخەی ئێستا لە ناوچەكە هەیە ئاڵۆزتر بكات.

وەزیری دەرەوەی ئێران داوادەكات وڵاتانی ناوچەكە بە بەرپرسیاریەتییەوە مامەڵە بكەن و نەبنە یارمەتیدەری خراپتربوونی دۆخی ناوچەكە. لەبەرامبەریشدا وەزیری دەرەوەی توركیا بە روونكردنەوەی چۆنیەتی بەشداری سەربازی توركیا لە هاوپەیمانێـی نێودەوڵەتی دژی داعش رایگەیاند،" پابەندین بە یەكپارچەیی خاك و سەربەخۆیی وڵاتانی ناوچەكە ".

پەرلەمانی توركیا لە دانیشتنی ئەمڕۆیدا 2ی تشرینی یەكەمی 2014، بە 298 دەنگی بەڵێ بەرامبەر 98 دەنگی نەخێر، رەزامەندی لەسەر پڕۆژەپێشنیازی حكومەتی ئەنقەرە دەربڕی بۆ رووبەڕووبوونەوەی گرووپی دەوڵەتی ئیسلامی (ناسراو بە داعش) و ئەنجامدانی ئۆپەراسینی سەربازی لە عێراق و سووریا دژی ئەو گرووپە.

بەپێی پرۆژەكە، هەركاتێك كۆماری توركیا هەستی بە مەترسی دەرەكی كرد لەسەر ئاسایشی نیشتمانی، ئەوا دەتوانێت ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە دەرەوەی خاكی وڵاتەكەی ئەنجامبدات.</sup>

^2/10/2014

هاوسەرۆكی پارتی دیموكراتی گەلان HDP ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكەی لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی توركیا ئاشكرا كرد و داوایکرد، کە "توركیا راهێنانی سەربازی بە شەڕڤانانی یەپەگە بدات".

لە بارەی كۆبوونەوەكە، كە رۆژی چوارشەممە 1ـی ئۆکتۆبەر لە باڵەخانەی ئەنجوومەنی وەزیرانی تورکیا بەڕێوەچوو، سەڵاحەدین دەمیرتاش، هاوسەرۆکی پارتی دیموکراتی گەلان، رایگەیاند، "ئەحمەد داودئۆغڵو، سەرۆک وەزیرانی تورکیا دەڵێ، (پێویستە داعش لە دەوروبەری كۆبانێ و عێراق وەدەربنرێ)، بەڵام ئێمە دەنگی نەخێر بە پڕۆژەیاسای رێگەپێدانی پەرلەمان بە سوپای توركیا بۆ ئەنجامدانی کردەوەی سەربازی لە دەرەوەی سنوور دەدەین".

دەمیرتاش لە زاری داودئۆغڵوەوە بیستوویەتی، کە "توركیا هاوكاری داعش ناكات". لەبارەی كردنەوەی سنووری توركیا بە رووی هاونیشتمانییانی كۆبانێش قسەیان كردووە و داودئۆغڵو پێیگوتووە، كە "دەروازەی سنووریی كۆبانێ بەرووی هەموو هاوكارییەكی مرۆیی كراوە دەبێت".

هاوسەرۆكی HDP هۆكاری خواستی توركیا بۆ دروستكردنی هەرێمێكی دژە فڕین لە باكووری سووریا (رۆژئاوای كوردستان) ئاشكرا دەكات و دەڵێ، كە "گوایە ئامانجی توركیا ئەوەیە رێگری لە فڕۆكەكانی رژێمی سووریا بكرێت لە ئاسمانی هەرێمەكەدا بفڕن".

لەبارەی پرۆژەیاسای رێگاپێدانی پەرلەمانی توركیا بە سوپای ئەو وڵاتە بۆ ئەوەی ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە دەرەوەی سنوور ئەنجامبدات، دەمیرتاش گوتی: "توركیا دەڵێ كە ئەم پڕۆژە یاسایە پڕۆژە یاسای شەڕكردن نییە، چونكە ئەگەر وەك راگەیاندنی شەڕ لە دژی پەكەكە بناسێنرێ، زیان بە رۆحییەتی پڕۆسەی ئاشتی دەگەیەنێت".

دەمیرتاش بەباشی دەزانێ، كە توركیا راهێنانی سەربازی بە شەڕڤانانی یەپەگە بدات و چەكیان پێبدات، بە بۆچوونی ئەو، ئەم رێگایە لۆژیكیترە و پەرە بە پەیوەندی كورد- تورك دەدات.

ئەو دەڵێ: "گەنگەشەی ئەوە دەكرێ كە ئەگەر توركیا چەك بە YPG بدات سبەی رۆژێ ئاگربەست كۆتایی پێدێت و ئەو چەكانە بەرەوڕووی توركیا دەبنەوە"، بەڵام ئەگەر پڕۆسەی ئاشتی بە رێگایەكی تەندروستدا بڕوات، ئەم نیگەرانییانە نامێنن".

دەمیرتاش ئاشكرای كرد، كە دەنگی "نەخێر" بە پڕۆژە یاساكە دەدەن، كە ئەمڕۆ پێنجشەممە 2ـی ئۆکتۆبەر لە پەرلەمانی توركیا دەنگدانی لەسەر دەكرێت و گوتی: "دەنگدان بە نەخێر مانای ئەوە نییە بڵێین بێندەگ بن بەرامبەر ئەوەی لەسووریا روودەدات، رەخنەی زۆرمان لە ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی زەمینی سوپای توركیا هەیە، پشتیوانیكردنی ئەو هێزانەی راستەوخۆ رووبەڕووی رژێم و داعش دەبنەوە ئەنجامی باشتر بەدەستەوە دەدات".

02/10/2014

هاوسەرۆكی پارتی یەكێتی دیموكراتی PYDدەڵێت، دروستكردنی هەرێمی پاراستن، داگیركردنە و ئاماژە بەوە دەكات، كاتێك پەیەدە بەرەنگاری رژێمی سووریا دەبووینەوە، "تورکیا بە بەردەوامی هەماهەنگییان لەگەڵ رژێمی سووریا هەبوو".

ساڵح موسلیم، هاوسەرۆكی پارتی یەكێتی دیموكراتی رەخنە لە قسەكانی وئەحمەد داودئۆغڵو، سەرۆک وەزیرانی تورکیا دەگرێت و دەڵێت: "ژمارەیەكی زۆر كەسمان شەهید بوو، لە زیندانەكان بەرخودانیان كرد، بەڵام ئەوان لە حەلەب و دیمەشق بەوانیان دەگوت براكانمان، ئێمەش لەو كاتەی ئەوان قۆڵیان نابووە قۆڵی رژێم، لەشەڕدابووین لەگەڵ ئەو رژێمە".

ساڵح موسلیم ئاماژەی بەوەشکرد، کە "خەڵكی رۆژئاوای كوردستان خاكی خۆیان دەپارێزن و دروستكردنی هەرێمی پاراستن لەلایەن توركیاوە، وەك داگیركاری سەیر دەكەین".

لە وەڵامی دەنگۆی بەزاندنی سنووری خاكی رۆژئاوای كوردستان و رەتكردنەوەی داودئۆغلو، كە گوتبووی: (كەس ناتوانێ ئەمە بسەلمێنێ) موسلیم گوتی: "هەموو كەس ئەو راستییە دەزانێت سنووریان بەزاندووە، بەڕێز داودئۆغڵو ناتوانێ لەو راستییەی، كە بەرچاوی هەموو خەڵكە وەك درۆزن دەربكەوێت".

لەبەشێکی دیکەی گوتەکانی، هاوسەرۆكی پارتی یەكێتی دیموكراتی رایگەیاندووە، "ئێمە هەمیشە دەستی برایەتیمان بۆ توركیا درێژكردووە، خەڵكی هەردوو دیوی سنوورەكەش خەڵكی خۆمانن، لەبەر ئەوە پاراستنی ئەمنییەتی سنوور بەر لە هەر كەس پەیوەندی بە خۆمانەوە هەیە".

ساڵح موسلیم پێیوایە كۆبانێ نوێنەرایەتی هەرچوار پارچەی كوردستان دەکات، "چارەسەركردنی كێشەی كورد لە كۆبانێ دەستپێدەكات و كۆبانێ ئێستا كوردی هەرچوار پارچەی كوردستانی یەكخستووە، بۆیە كۆبانێ خۆی رادەست ناكات، ناكەوێ، خەڵك و ئەو شەڕڤانانەی لەوێن تاوەکو كۆتایی بەرەنگاردەبنەوە".

02/10/2014

وەزارەتی بەرگری فەرەنسا رایگەیاند، لە چوارچێوەی هەوڵەكانی وڵاتانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی، كە ویلایەتە یەكگرتوەكانی ئەمریكا سەركردایەتی دەكات، وڵاتەكەی سێ فڕۆكەو كەشتییەكی جەنگی رەوانەی كەنداو دەكات.

وەزارەتی بەرگری فەرەنسا لە بەیاننامەیەكدا رایگەیاند:  بۆ هاوكاریكردنی هێزە سەربازییەكانی عێراق لە شەڕی داعش، فەرەنسا سێ فڕۆكەی جەنگی جۆری رافال لە ئیماراتی عەرەبی یەكگرتوو جێگیر دەكات، هاوكات كەشتییەكی جەنگیش دەنێرێتە كەنداو و بە بەكارهێنانی توانا دەریاییەكانمان، دەتوانین هاوكاری زیاتری عێراق بكەین لە رووی چاودێریكردنی جموجۆڵی گرووپە چەكدارەكان".

بە جێگیركردنی ئەم سێ فڕۆكەیە، ژمارەی فڕۆكە جەنگییەكانی فەرەنسا، كە بۆ هاوكاریكردنی عێراق لە ئیماراتی عەرەبی یەكگرتوو جێگیریكراون، دەبێتە 9 فڕۆكە.

هەوڵەكانی رێكخراوی داعش بۆ كۆنتڕۆڵكردنی سووریا و عێراق كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی نیگەرانكردووە، لەم رووەوە ژمارەیەك وڵاتی رۆژئاوایی و عەرەبی نیگەرانی خۆیان لە ئاست هەوڵەكانی داعش نیشاندا بۆ كۆنترۆڵكردنی سوریاو عێراق، پێش ئەوەی هێزی هاوپەیمانان بەسەرۆكایەتی ئەمریكا هێرشە ئاسمانییەكانیان دژی بنكەو بارەگاكانی داعش لە سوریاو عێراق دەستپێبكات.

02/10/2014

هاوسەرۆكی پارتی دیموكراسی گەلان و سەرۆكوەزیرانی توركیا لە كۆبوونەوەیەكدا تاووتوێی دوایین پێشهاتەكانی پرۆسەی ئاشتییان كرد.

دوای نیوەڕۆی نیوەڕۆی ئەمڕۆ 01-10-2014 سەڵاحەددین دەمیرتاش، هاوسەرۆكی پارتی دیموكراسی گەلان HDP سەردانی ئەحمەد داودئۆغڵو، سەرۆكوەزیرانی توركیای كرد.

بەپێی زانیارییەكان، مەبەستی سەردانەكە تاوتوێكردنی پێشهاتەكانی پرۆسەی چارەسەری بووە لەگەڵ ئەو پرۆژەیاسایەی شەوی پێشوو نێردرا بۆ پەرلەمانی توركیا بەمەبەستی پێدانی دەسەڵات بە سوپا بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە دەرەوەی سنوورەكانی ئەو وڵاتە.

هاوكات لە سەردانەكەدا، دەمیرتاش تێڕوانینەكانی سەبارەت بە كۆبانێ دوای سەردانەكەی بۆ ئەو شارە گەیاندە سەرۆكوەزیرانی توركیا و لە لێدوانێکدا رایگەیاندووە، کە کۆبوونەوەکە بەشێوەیەکی باش بەڕێوەچوو و زۆر ئەرێنی بووە".

دەمیرتاش لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا لەدوای کۆبوونەوەکە، پشتیوانی خۆی بۆ حکومەتەکەی داودئۆغڵو راگەیاند و گوتویەتی، "هەرچیمان لەدەست بێ بۆ بەرەوپێشبردنی پرۆسەی ئاشتی، دەیکەین".

هاوسەرۆکی پارتی دیموکراسی گەلان هەروەها سوپاسی داودئۆغڵو و حکومەتی تورکیای کردووە، لەبەرامبەر کردنەوەی سنوورەکانی تورکیا بەسەر ئاوارەکانی رۆژئاوای کوردستان.

لە كۆبوونەوەكەدا هەریەك لەیاڵچن ئاكدۆغان، جێگری سەرۆكوەزیرانی توركیا و سەلما ئیرماك، ئەندام پەرلەمانی پارتی دیموكراسی گەلان HDP بەشدار بوون.

01/10/2014

ئەندامێكی سەركردایەتیی یەكێتی رایدەگەیێنێت، كورد لە سوپا و دەزگا ئەمنییەكانی عێراق پەراوێزخراوە و بە پێی قەبارە و قورسایی خۆی مافی پێنەدراوە.
 
ئارێز عەبدوڵڵا، پەرلەمانتاری عێراق و ئەندامی سەركردایەتیی یەكێتی نیشتمانیی كوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند:" دامودەزگا ئەمنییەكان و سوپای عێراق هاوسەنگی لە نێوان پێكهاتەكان تێدانییە، كورد لە زۆر دەزگا ئەمنی پشكی نییە یاخوود زۆر كەمە، ئەمەش لەگەڵ مەبدەئی تەوافوق و بەشداری حەقیقی ناگونجێ‌".
 
سەبارەت بە پشكەكانی كورد لە سوپای عێراق و دەزگا ئەمنییەكان، ئارێز عەبدوڵڵا دەڵێ‌:" سوپاسالار و سەرۆكی دەزگای هەواڵگری سەربازی كوردن، بۆیە ئەو دوو پۆستە ئەمنییە هەر لە لایەن كورد دەمێننەوە، بەڵام تاوەكو ئێستا ئەم بابەتە یەكلانەكراوەتەوە كە ئایا دەستكاری بەرپرس و فەرماندە سەربازییەكان دەكرێت یان نا، ئەم بابەتە بە دانوستاند و گفتوگۆكانی نێوان شاندی دانوستاندكاری كورد و لایەنەكانی دیكەی عێراق بە تایبەتی شیعەكان بەستراوەتەوە".
 
ئەو ئەندامەی سەركردایەتی یەكێتی كە هاوكات پەرلەمانتاری عێراقیشە، رەخنە لە سیاسەتەكانی نووری مالیكی، سەرۆكوەزیرانی پێشووی عێراق لە ناو سوپاو دامەزراوە سەربازی و ئەمنییەكان دەگرێت و دەڵێت‌:" بە گوێرەی دەستوور سەرۆكوەزیران فەرماندە سەربازی و بەرپرسی دەزگا ئەمنییەكان كاندیددەكات و پەرلەمانی عێراق بە دەنگدان ئەو كەسانە دەستنیشاندەكات، بەڵام لە ماوەی 8 ساڵی رابردوودا مالیكی بەبێ‌ گەڕانەوە بۆ پەرلەمان هەموو بەرپرس و فەرماندە سەربازییەكانی دادەنان".

01/10/2014

پڕۆفیسۆر د.هەننەر فورتگ، پسپۆڕی كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و بەڕێوەبەری پەیمانگەی ئەڵمانی بۆ لێكۆڵینەوە جیهانییەكان (GIGA) لە زانكۆی هامبۆرگ، دەڵێت دراوسێیەكانی كورد نایانەوێ دەوڵەتێكی كوردی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دروست ببێت. بەڵام بارودۆخی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە جۆرێك شڵەژاوە كە "كەس نازانێت ئەنجامەكەی چی دەبێت".

ئەو توێژەرە ئەڵمانە لە هەڤپەیڤینێكدا لەگەڵ گۆڤاری فۆكوس دەڵێ "لە دوای جەنگی یەكەمی جیهانییەوە لە عێراق نەتوانراوە هەستی هاووڵاتیبوون و بوونە نەتەوە لەنێو خەڵكەكەیدا دروست بكرێت، مرۆڤ ناتوانێت بڵێت كە خەڵكی عێراق وەكو هاونیشتمانی خۆشەویستییان بۆ دەوڵەتەكەیان نییە، بەڵام دەتوانێت بڵێت كە متمانەی هاونیشتمانیان بە دەوڵەتی عێراق هەمیشە لاواز بووە".

بەبڕوای ئەو، یەكێكی دیكە لە كێشەكانی عێراق ئەوەیە كە دراوسێكانی نایانەوێت دابەش ببێت "چونكە هەموو دراوسێكانی عێراق لە چەندین نەتەوە پێكدێن. ئەوان پێیانوایە دابەشبوونی عێراق واتە دابەشبوونی ئەوانیش".

فورتگ وەك زۆربەی پسپۆڕ و شارەزا رۆژئاواییەكان باسی رۆڵ و پێگەی كورد دەكات لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و پێیوایە كورد بوونی خۆی لە جیهاندا سەلماندووە، بەڵام دەڵێت كورد بۆ مەسەلەی سەربەخۆیی دەبێت بە وریاییەوە بڕیار بدات.

لەوبارەوە دەڵێت "وڵاتانی رۆژئاوا دەزانن هەرێمی كوردستان لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا تەنیا جێگایەكی ئارامە. بەیارمەتی ئەمریكا و بە لەناوبردنی سەدام لە ساڵی 2003، كورد خۆی سەلماند كە تەنیا ئەوان بۆ بەرژەوەندییەكانی وڵاتانی رۆژئاوا هاوپەیمان و جێی متمانەن".

بە بۆچوونی فۆرتگ، ئەوەی ئێستا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست روودەدات لە بەرژەوەندیی كوردە، بۆیە رۆژ بەڕۆژ پرسی سەربەخۆیی زیاتر دێننە پێشەوە "كورد حەز دەكات خۆی لە عێراق دووربخاتەوە و سەربەخۆیی خۆی فراوانتر بكات. بارودۆخی ئێستاش ئەوە ئاشكرا دەكات كە رۆژ بە رۆژ سەربەخۆیی كورد فراوانتر و بەهێزتر دەبێت".

بەبڕوای ئەو، كێشەی گەورەی كورد ئەوەیە كە خاكەكەیان لە نێوان چوار دەوڵەتدا پارچەپارچە كراوە و لەنێو ئەو وڵاتانەدا دەژین. ئەگەر لە ‌بارودۆخی ئەمڕۆدا دامەزراندنی دەوڵەتێكی كوردستانی زۆر ناواقعیش بێت، بەڵام وردە وردە دەرفەتی ئەوە فەراهەم دەبێت، ئەگەر حكومەتی هەرێمی كوردستان بتوانێت سوود لە سەركەوتنەكانی ئێستای وەربگرێت".

بەڵام دەشڵێت "پێویستە مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان بۆ بڕیارێكی لەوجۆرە باش بیربكاتەوە. چونكە سەربەخۆییەكی فراوانتر یان كۆنفیدراڵییەكی راستەقینە لەگەڵ عێراق بۆ بەرژەوەندی كورد باشتر دەبێت، لەبەر ئەوەی دراوسێكانی نایانەوێت دەوڵەتێكی سەربەخۆ لە كوردستان دابمەزرێ".

01/10/2014