پارتی بۆ قۆناخەكە حازرە" ئەمە بابەتێكی رێبوار كەریم وەلییە كە لە ژمارە 308 ی هەفتەنامەی رووداو بڵاوكراوەتەوە كە ئەمڕۆ دەرچووە، رێبوار كەریم وەلی نووسیویەتی "پارتی بە پێداگیری لەسەر كۆبوونەوەی پەرلەمان و هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆكایەتی، ترسی بەلاوەنا و بۆ یەكەمجار لە 10 ساڵی رابردوودا گوێی نەدایە ناڕەزایی و داخوازییەكانی یەكێتی هاوپەیمانی. ئەو هەنگاوە دیوە دزێوەكەی رێككەوتننامەی ستراتیژیی نێوان پارتی و یەكێتی لە گۆڕنا، كە بریتیبوو لە دابەشكردنی وڵات لە ئەلفەوە بۆ یا لەسەر بنەمای پەنجا بە پەنجا. بەڵام ئەو ئەنجامانەی لە هەڵبژاردنەكانی 30ی نیسان هاتوونەتە ئاراوە، وەك ئەوە وایە كە یەكێتی نیشتمانی بیەوێ لەسەر ئەو حیسابە هاوكێشە ناوخۆییەكان ئاوەژوو بكاتەوە".
هەروەها نووسیویەتی "بەپێی ئەنجامە بەراییەكان، پارتی و گۆڕان براوەی هەڵبژاردنەكانی ئەنجوومەنی پارێزگاكانن، بە واتایەكی دیكە دوو شەریكە سەرەكییەكەی ناو حكومەت لە حوكمی خۆجێییشدا بردوویانەتەوە، بەڵام لە هەولێر و سلێمانی هیچیان بێ ئەوی دیكەیان زۆرینە نین، ئەوەش دەرگا بۆ ئەوە دەكاتەوە كە گۆڕان و پارتی لەسەر ئەو ئاستەشدا هاوكاریی یەكتری بكەن. رەنگبێ پرسیار ئەوە بێت، ئەدی یەكێتی؟
پێناچێ گۆڕان لە سلێمانی و پارتیش لە هەولێر ئامادەی ئەوە بن بچووكترین تەنازول لەسەر پۆستی پارێزگار بكەن بۆ كەسی دیكە، بۆیە چاوەڕوانیی ئەوەی كە یەكێتی بەشدار بێت لە تەكریمكردنی پارتی و گۆڕان، ئەگەرێكی زۆر لاوازە".
رۆژنامەی ئاوێنە
"ئایا پێویستە یەكێتی وتاری خۆی جیا بكاتەوە؟" ئەمە ناونیشانی وتارێكی حەمە زیاد مەولوودە، كە لە رۆژنامەی ئاوێنە بڵاوكراوەتەوە و لە بەشێكیدا هاتووە "بێگومان یەكێك لە بنەماكانی دیموكراسی، بوونی حزبی سیاسییە، یەكێتیی نیشتیمانیی كوردستانیش وەكو حزبێكی كاریگەری دیموكرات و پێشكەوتنخواز یەكێكە لە پایە پتەوەكانی پتەوكردنی پرۆسەی دیموكراسی لە كوردستاندا ، بۆ چەسپاندنی دیموكراسی و ئاشتی كۆمەڵایەتی و سیاسی تا رادەیەك رووبەڕووی نارەزایی خەڵكی كردۆتەوە ئەویش بە حوكمی واقعی ژیانی سیاسی لە كوردستان و نەتوانینی جیاكردنەوەی وتاری سیاسی لە رابردوودا".
هەروەها نووسیویەتی "ئێستا قۆناغێكی نوێ لە پرۆسەی سیاسی كوردستاندا هاتۆتە پێشەوە، یەكێتیی نیشتیمانیی كوردستان كە جاران خۆی بە حزبی وەفاداری بۆ هاوپەیمانێتییەكان دەزانی، پێویستە ببێتەوە بە حزبێكی سیاسی و مامەڵەی سیاسیانە لەگەڵ بەرامبەر بكات، نەك مامەڵەی وەفادارانە..
قۆناغی ئێستا بۆ یەكێتی بازدانە لە وتاری كۆمەڵایەتی و نەریتی وەفاداریی بۆ قۆناغی مامەڵەكردنی سیاسیانە.. بۆ ئەمەش دەبێ وتاری خۆی ، رەنگی خۆی، دەنگی خۆی، ئاراستەی خۆی، بەرنامەی كاری خۆی، تێڕوانین و جیهانبینی خۆی لە هەموو حزب و لایەنەكانی دیكە جیا بكاتەوە و لەسەر بچووكترین پێشێلكردنی یاسایی و ستەم و نادادپەروەری بێتەگۆ. یەكێتیی دەبێ پێداگری راستەقینەی دادپەروەریی كۆمەڵایەتیی و ئازادی رادەربڕین و بە سیستەمكردنی خۆی و هەموو جومگەكانی دەسەڵاتەكانی یاسادانان و راپەڕاندن و دادوەریی بێ".
رۆژنامەی شەرقولئەوسەت
عەبدولڕەحمان ئەلراشد، لە رۆژنامەی ئەمڕۆی شەڕقولئەوسەت بابەتێكی لەبارەی هەڵبژاردنەكانی عێراق نووسیوە بەناونیشانی "هەڵبژاردنەكانی عێراق نائاسایین".
ئەلراشد لە بابەتەكەیدا نووسیوویەتی "راستە ئەنجامەكانی هەڵبژاردنی رابردوو، كە تێیدا دكتۆر ئەیاد عەلاوی و كوتلەكەی دەنگی زۆرینەیان هێنا دزران، بەڵام ئەوە دەرفەتی بۆ نووری مالیكی و كوتلەكەی دروستكرد، تاوەكو حكومەتی ئیتلافی پێكبهێنێت".
ئەلڕاشد لە نووسینەكەیدا بەردەوام دەبێت و دەڵێت "راستیشە لە هەڵبژاردنی چوارشەممەی رابردوو ژمارەیەكی زۆری ناوچەكانی عێراق لەدەنگدان بێبەشبوون، بەهۆی تووندوتیژی و پەراوێزخستنی بەشێكی پێكهاتەی گەلی عێراق، دوورنیە ئەنجامەكانی هەڵبژاردنەكەش پشتگوێ بخرێن، وەك جاری پێشوو و دەرفەتی دروستكردنی حكومەت بكەوێتە ئەو لایەنەی لەرووی سیاسییەوە "گونجاو"ترە، بەو مانایەی كامە تائیفی ترە و گرێدراوی زیاتری ئێرانە".
رۆژنامەی حەیات
"سەفەری وڵاتی كافران مەكە" بابەتێكی بەدریە ئەلبەشەرە و لە رۆژنامەی حەیات بڵاوكراوەتەوە، ئەلبەشەر لە بابەتەكەیدا نووسیوویەتی "ئەم بەیانییە لەخەو هەڵسام و ویستم خۆم دووربگرم لە هەواڵی ئەو بەكتریا پیسەی، كە هەواڵەكان باسی لێوەدەكەن، ویستم بابەتێكی نەرم و هەمەڕەنگ بخوێنمەوە، كەچی رێگام كەوتە دوو هەواڵی خراپتر، یەكێك لەو هەواڵانە، دەیگووت پێشنوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی خالیدی كوڕی سعود لە شاری ریاز، كە ئەندامی لیژنەی ئامۆژگاری سەر بە وەزارەتی ناوخۆشە، وەك رۆژنامەكە باسی لێوەكردبوو هۆشداری دابوو لە سەفەری وڵاتانی كافران و سەفەركردنی بۆ ئەو وڵاتانە بە حەرام دانابوو، گوتبووشی ئەوەی لە وڵاتانی كافران بمرێت بە كافری دەمرێت. ، هەروەك گوتبووشی خەڵكی كافر بۆ وڵاتانی مسوڵمانان كۆچ دەكەن، چۆن دەبێت ئێمە سەفەری وڵاتانی كافران بكەین، لە كاتێكدا ژمارەی گەشتیارانی سعودیە بۆ وڵاتانی دەرەوە دەگاتە ملیۆنان كەس، جگە لەو هەزاران وێنە و ئەو هەموو نووسینگە گەشتیارییەی لە سعودیە هەن.. كەوابوو ئەم قسانە كە دوو ساڵە پەیدابوونە و دەكرێن لەزیادەوەن".
رۆژنامەی زەمان
تایبەتمەندی ئەندام پەرلەمانە نوێكانی عێراق، ناونیشانی بابەتێكی رۆژنامەی زەمانە و موسەنا تەبەقجەلی، كە نووسەرێكی عێراقییە نووسیویەتی. نووسەر لە بابەتەكەیدا باس لەو كاندیدانە دەكات كە لەم خولەدا دەبنە ئەندامی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق و دەڵێت، لە سەروبەندی بانگەشەی هەڵبژاردنەكاندا ئەو پۆستەری وێنەی كاندیدەكان هێندە سەرنجراكێش بوون نەبێتەوە، چی تەكنەلۆجیا هەیە لە جوانكاری ئەو پۆستەرانە بەكارهێنرابوو و چی رستەی جوان هەیە، كرابووە دروشمی سەر ئەو پۆستەرانە".
ئینجا نووسەر سەركۆنەی ئەو كاندیدانە دەكات كە بابەتی تائیفیان كردبووە بابەتی بانگەشەی خۆیان و رەخنە لەو كاندیدانە دەگرێت، كە تەنیا تایبەتمەندی و مواسەفاتیان بابەتی تائیفیە.
نووسەری بابەتەكە لەبەرامبەریشدا نووسیوویەتی "بەڵام عەلمانییەكان كە كەسانی عاقڵ و دنیا دیدەن، پێویستە دەوڵەتی یاسا بونیاد بنێن كە دامەزراوەی دەوڵەتی و یاسایی تیایدا رۆڵ بگێڕن". ئەو بەردەوام دەبێت و دەڵێت "ئەوان كە لێهاتوون و خاوەن توانای زانستین، نەك توانای تائیفی و جیهادی، ئەوان دەتوانن وڵات بەرەو پێشەوە ببەن و رزگاری بكەن لە نەزانی و پاشكۆیی ئەم وڵات و ئەو وڵات".
05/0/2014
بههۆی ههرهسهێنانی زهوییهوه له ئهفغانستان، زیاتر له دوو ههزار و 500 كهس بوونه قوربانی و تا ئێستاش هێزهكانی فریاكهوتن نهیانتوانیوه ژیانی تهنها یهك كهسیش رزگار بكهن.
سهرۆكى ههرێمى كوردستان مهسعود بارزانى لهسهر بانگهێشتى پادشاى ئهردهن، بهرهو پايتهختى ئهو وڵاته بهڕێكهوت
به گوێرهى راگهيهندراوێكى سهرۆكايهتى ههرێم، ئێوارهى ئهمڕۆ يهكشهممه 4ى ئايار / مايۆى 2014، بارزانی لهسهر بانگهێشتێكی پادشای ئهردهن بهرهو عهمان بهڕێكهوتووه.
له راگهيهندراوهكهدا هاتووه: "بڕیار وایه سهردانهكهی سهرۆكی ههرێمی كوردستان بۆ وڵاتی ئوردن چهند رۆژێك بخایهنێت و تێیدا زنجیرهیهك كۆبوونهوه لهنێوان پادشای ئهردهن و سهرۆكی ههرێمی كوردستان و شاندی هاوڕێی ئهنجام بدرێت".
ههروهها هاتووه: "لهو كۆبوونهوانهدا باسی پهرهپێدانی پهیوهندییه ئابووری و فهرههنگی و بازرگانییهكانی نێوان ههرێمی كوردستان و ئهردهن دهكرێت".
هاوڕێ لهگهڵ بارزانيدا، ههريهك له راوێژكاری ئهنجوومهنی ئاسایشی ههرێمی كوردستان مهسرور بارزانی، وهزیری ناوخۆ كهریم سنجاری، سهرۆكی دیوانی سهرۆكایهتیی ههرێمی كوردستان فوئاد حوسێن و بهرپرسی فهرمانگهی پهیوهندییهكانی دهرهوه فهلاح مستهفا له گهشتهكه بهشدارن.
0/05/2014
خوێندكارێكی كورد له مهیدانی ئازادیی شاری كرماشان له خۆرههڵاتی كوردستان، ئاگری له جهستهی خۆی بهردا و به هۆیهوه گیانی لهدهستدا.
رێكخراوی مافی مرۆڤی كوردستان ئاشكرای كرد، رۆژی ههینیی رابردوو، خوێندكارێك به ناوی ئیحسان عهبدی كه خهڵكی شاری نهوسودهو خوێندكاری بهشی ئاوهدانكردنهوه بوه له زانكۆی ڕازی كرماشان، به هۆكارێكی نادیار له نزیك مهیدانی ئازادی، له رێگهی بهكارهێنانی بهنزینهوه، ئاگری له جهستهی خۆی بهرداوه و به هۆی بهرزیی رێژهی سوتاوییهكهیهوه، گیانی له دهستداوه.
رێكخراوی مافی مرۆڤی كوردستان ئهوهشی خستهڕوو: هۆكارهكانی خۆكوشتنی ئیحسان عهبدی، به تهمومژوازی ماوهتهوه و جهختیشی كردوهتهوه به هۆی نهبوونی ئاسۆیهك بۆ داهاتوو، رێژهی خۆكوشتن له زانكۆكانی ئێران بهرزبوهتهوه كه دهكرێت به جۆرێك ناڕهزایی بهرامبهر به رهوشی كۆمهڵگه و دهسهڵاتداران لهقهڵهم بدرێت
04/05/2014
له راپۆرتی ساڵانهی خۆیدا سهبارهت به تیرۆری نێودهوڵهتی، وهزارهتی دهرهوهی ئهمریكا تهئكید دهكاتهوه كه ههڵوهشاندنهوهی رێكخراوی قاعیده بووهتههۆی دهركهوتنی گروپی دیكهی تیرۆرستی.
لهو راپۆرتهدا، وهزارهتی دهرهوهی ئهمریكا رایگهیاندووه: ههرچهنده پێكهاتهی سهرهكیی رێكخراوی قاعیده دووچاری لاوازبوونێكی زۆر بووه، بهڵام باڵهكانی سهربهو رێكخراوه له باكوری ئهفریقا و خۆرههڵاتی ناوهڕاست كردهوه و ئاراسته دوژمنكارهكانیان زیادی كردووه، ههر ئهمهش وایكردووه كه تیرۆری نێودهوڵهتی بهڕٍێژهی 43% زیاد بكات.
بهپێی راپۆرتهكه، نهبوونی سهقامگیری و لاوازیی حكومهتهكانی خۆرههڵاتی ناوهڕاست و باكوری ئهفریقا وایكردووه كه باڵهكانی رێكخراوی قاعیده له یهمهن و سوریا و عیراق و سۆماڵ كردهوهكانیان چڕتر بكهنهوه.
له راپۆرتهكهی وهزارهتی دهرهوهی ئهمریكا باس لهوهشكراوه كه ههزاران كهسی توندڕهو، ئهوانهی به زمانی ئینگلیزی قسه دهكهن، خۆیان خزاندووهته سوریا و لهوێ لهگهڵ گروپه توندڕهوكان مهشق و راهێنان دهكهن و لهدژی بهشار ئهسهد شهڕ دهكهن.
لهو راپۆرتهدا ئاشكرا كراوه كه له ساڵی 2013، 90 له دانیمارك و 184 له فهرهنسا و 240 له ئهڵمانیا و نزیكهی 30 بۆ 40 له نهرویج و 100 بۆ 200 له بهلجیكا و 75 كهسی توندڕهو له سویدهوه چوونهته سوریا.
ئهمه جگهلهوهی لانی كهم 400 بهریتانی له قۆناغه جیاجیاكانی تهنگژهی سوریا بهشدارییان كردووه.
04/05/2014
بڕیارهكانی ئهنجومهنی ئاسایشی نهتهوهیهكگرتووهكان بۆ گهیاندنی هاوكاری مرۆیی بۆ سوریا جێبهجێ ناكرێن و قهیرانی مرۆیی رۆژ دوای رۆژ بهرفراوانتر دهبێت له سوریا.
ڤالێری ئامۆس، بهرپرسی كۆمیتهی كارهسات و رهوشه نائاسایی نهتهوهیهكگرتووهكان، له لێدوانێكی رۆژنامهوانیدا لهبارهی رهوشی مرۆیی سوریا رایگهیاند"سهرهڕای ئهوهی له رووی یاساییهوه جێبهجێكردنی مهرجه،بهڵام دوو مانگ به سهر بڕیاری ئهنجومهنی ئاسایشی نهتهوهیهكگرتووهكان بۆ گهیاندنی هاوكاری مرۆیی بۆ سهرانسهری سوریا تێپهڕ دهبێ و تا ئێستا بۆ جێبهجێكردنی ئهو بڕیاره هیچ ههنگاوێك نهنراوه ".
ئهو بهرپرسهی نهتهوه یهكگرتووهكان، ئاماژهی بهوهكرد كه لهدوای ئهو بڕیاره تا ئهمڕۆ قهیرانی مرۆیی سوریا پهرهی سهندووه، بۆیه ئهگهر ئهندامانی ئهنجومهنی ئاسایشی نهتهوهیكگرتووهكان پێكهوه بڕیارێكی هاوبهش دهرنهكهن ئهوا ناتوانرێ له سوریا گۆڕانكاری پێویست بكرێ.
باسیلهوهشكردووه كه رهوشی ناخۆی سوریا زۆر ئاڵۆزه و رێگه به گهیاندنی هاوكارییه مرۆییهكان بهو شوێنانهی پێویستییان پێیه نادرێ و له مانگی رابردوودا تهنیا توانراوه هاوكاری سهدا ١٠ی ئهو ٢٤٢ ههزار كهسه بكرێت.
ههر له چوارچێوهی بڕیاری ئهنجومهنی ئاسایشی نهتهوهیكگرتووهكاندا داوا دهكرێ رێگه بهو هاوكارییه مرۆییانه بدرێ كه له رێگای وڵاتانی دهراوسێوه رهوانه دهكرێن، بهڵام له مانگی نیسانهوه تا ئێستا تهنیا رێگه به ٧٨ بارههڵگردراوه كه له سنوری نوسێبینی توركیاوه روانهی سوریا بكرێن.
03/05/2014
بۆ یەكەمجار لە مێژووی كۆماری توركیا پارتێك كە وشەی كوردستان لە ناوەكەیدایە، موڵەتی كاركردنی وەرگرت. محەممەدئەمین كارداش، سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان- توركیا دەڵێت "زۆر خۆشحاڵ بووین بە بڕیارەكە، زۆر كەس پێیانگوتین كە داواكارییەكەی ئێمە قبوڵ ناكرێت لەبەرئەوەی وشەی كوردستانی تێدایە، بەڵام دەبینین داواكارییەكەمان قبوڵ كراوە".0 پارتی دیموكراتی كوردستان- توركیا (PDK-T) لە ئامەد لەلایەن 40 ئەندامی پلە بەرزی پارتەكەوە دامەزراوە. سەركردەكانی پارتەكە سەردانی وەزارەتی ناوخۆی توركیایان كردووە بۆ ئەوەی داواكارییەكان پێشكەش بكەن، هەفتەی رابردوو دوای سێ مانگ چاوەڕوانی داواكارییەكە قبوڵ كرا. ئامانجی پارتەكە دامەزراندنی دەوڵەتێكی سەربەخۆیە بۆ ئەو 15 ملیۆن كوردەی كە لە باشووری رۆژهەڵاتی توركیا (باكووری كوردستان) دەژین. ئامانجی پارتەكە كردنی ئامەدە بە پایتەختی ئەو دەوڵەتە و ئاڵای سەربەخۆ و سروودی ئەی رەقیب بەشێك دەبن لەو دەوڵەتەی پارتی دیموكراتی كوردستانی توركیا هیوای بۆ دەخوازێت. كارداش دەڵێت "ئێمە داوای خاكی كەس ناكەین. دەمانەوێت دەوڵەتێكی سەربەخۆی كوردی دروست بكەین و بەپێی یاسای نێودەوڵەتی كاری بۆ دەكەین". ئێستا ئەم پارتە نوێیە پشتگیری هیچ كەس و لایەنێكی نییە، بەڵام كارداش دەڵێت ئومێدی هەیە كە حكومەتی هەرێمی كوردستان لە داهاتوودا پشتگیری پارتەكەی بكات. ئەو هەروەها دەڵێت "لە ماوەی دوو ساڵی داهاتوودا دەنگی خۆیان دەگەیەننە خەڵكی و پشتگیری خەڵك بۆ خۆیان مسۆگەر دەكەن." پارتە كوردییەكانی دیكەی توركیا، وەكو پارتی ئاشتی و دیموكراسی (BDP) داوای ئۆتۆنۆمی دەكەن، نەك سەربەخۆیی . مەناف شیرناخی، نوێنەری ئەو پارتە نوێیە لە شرناخ جەخت دەكاتەوە كە پارتە نوێیەكە نایەوێت دوژمنایەتی لەگەڵ هیچ پارتێكی دیكەی كوردیدا بكات لە توركیا. ئەو بە (رووداو)ی گوت "بەڵام ئۆتۆنۆمی بەس نییە و پێداویستیەكانی كورد پڕناكاتەوە. ئێمە دەوڵەتی خۆمان دەوێت، چونكە دەوڵەت پارێزگاریە لە دژی سەركوتكاری و زەبروزەنگ". شرناخی وتەیەكی مستەفا بارزانی بە نموونە دەهێنێتەوە كە دەڵێت "سەربەخۆیی ئاواتی دڵی هەموو كوردێكە." كێشەی كورد لەم مانگەدا لە توركیا بووە بە سەردێڕی زۆر لەهەواڵەكان. هەر لەم مانگەدا راگەیەندرا كە بەم زووانە یەكەم زانكۆ بەزمانی كوردی لە ئامەد دەكرێتەوە و نەخۆشخانەكان لە ئامەد خزمەتگوزاری بە زمانی كوردی پێشكەش دەكەن. هەفتەی رابردوو زانكۆی دیجلە گۆڤارێك و ماڵپەڕێكی دامەزراند بۆ ناساندنی زانستی كۆمەڵایەتی كوردی بە جیهان. ئەوەش بۆ یەكەمجارە كە لە توركیا رێگە بە زمانی كوردی دەدرێت تێكەڵی جیهانی ئەكادیمیا ببێت. ئەمە لەكاتێكدایە كە رۆژی 12ی ئەم مانگە دەسەڵاتدارانی تورك داوایان لە كۆمەڵەیەكی بازرگانی كرد وشەی كوردستان لەناوەكەیدا و لە هەموو بەڵگە فەرمییەكاندا بسڕێتەوە، چونكە ئەو وشەیە وشەیەكی دەستووری نییە. لە ژێر هەمان بیانوودا، وەزارەتی ناوخۆی توركیا لەسەرەتای ئەمساڵدا داواكاری گرووپێك خوێندكاریان رەتكردەوە كە داوایان كردبوو رێگەیان پێبدرێ "بزووتنەوەی لاوانی كوردستان" دابمەزرێنن.
3/5/2014
بڕیار وایه بهمنزیكانه سهرۆك وهزیرانی توركیا رێكهوتنێك سهبارهت به بهرژوهندییهكانی توركیا لهگهڵ ئیسرائیل واژۆ بكات
به پێی ههواڵێكی تۆڕی (پی بی سی) ئهمریكی، رهجهب تهیب ئهردۆغان سهرۆك وهزیرانی توركیا رێكهوتننامهیهك لهگهڵ حكومهتی ئیسرائیل واژۆ دهكات، ئهوهش سهبارهت به پاراستنی بهرژوهندییهكانی توركیایه.
له درێژهی ئهو ههواڵهدا هاتووه، سهرۆك كۆماری ئهمریكا باراك ئۆباما ڕۆڵێكی بهرچاوی ههیه له باشتر كردنی پهیوهندییهكانی ئیسرائیل و توركیا و پاراستنی بهرژوهندییهكانیان.
سهرۆك وهزیرانی توركیاش سهربارهت بهوهی بنیامین نهتانیاهۆ سهرۆك وهزیرانی ئیسرائیل داوای لێبوردنی له توركیا كرد، دهڵێت ههموو ئهو كاره دهگهڕێتهوه بۆ باراك ئۆباما.
دهشڵێـت" ئهو دوو وڵاته گهیشتونهته رێكهوتنێك تاوهكو ئیسرائیل قهرهبووی ئهو هاوڵاتیه مهدهنییه توركییانه بكاتهوه كه لهسهر كهشتی مهرمهڕه كوژران."
رۆژنامهی (هارتز)ی ئیسرائیلیش سهبارهت بهو رێكهوتننامهیه له ههواڵێكدا پشتڕاستكراوهتهوه كه توركیا و ئیسرائیل رێكهوتننامه واژۆ دهكهن.
3/5/2014
رۆژنامهی "نیویۆرك تایمز"ی ئهمریكی، وایدهبینێت، كه 10 هۆكار ههیه بۆ ئهوهی نوری مالیكی، ویلایهتی سێیهم بهدهست بهێنێتهوه.
رۆژنامهكه، رایگهیاند :" یهكهم هۆكار ئهوهیه، كه بههۆی شكستهێنانی حكومهت له راگرتنی توندوتیژی و قهیرانی یهك لهدوای یهك، مالیكی پشتگیری مهرجعه ئاینییهكانی نهجهفی له دهستدا، هۆكاری دووهمیش بریتییه له بهدهستهوهگرتنی دهسهڵات لهلایهن مالیكی_یهوه، دڵڕاوكێی تایفی سهرههڵدهداتهوه، هۆكاری سێیهم، گهڕانهوهی ئهو دڵهڕاوكێ و توندوتیژییه تایفهییه، ئهگهری شهڕی ناوخۆیی زیاد دهكات.
بهپێی رۆژنامهكه، هۆكاری چوارهم بریتییه لهوه باوهشكدرنی مالیكی به كورسی دهسهڵات، وا له هاوپهیمانهكانی دهكات متمانهیان پێنهمێنێت، هۆكاری پێنجهمش، گهڕانهوهی مالیكی، واته خراپتربوونی پهیوهندییهكانی حكومهت لهگهڵ ههردوو پێكهاتهی كورد و سوننه، شهشهم، بریتییه لهوهی، مانهوهی مالیكی، واته ریشهكێشكردنی بهرههڵستكارهكانی.
رۆژنامهكه ئهوهش دهخاتهڕوو، كه هۆكاری حهوتهم كه رێگره لهبهردهم بهدهستهوهگرتنی پۆستی سهرۆكی حكومهت لهلایهن مالیكی_ییهوه بۆ جاری سێیهم و لهسهریهك، بریتییه له بوونی راپۆرتی رێكخراوهكانی مافهكانی مرۆڤ سهبارهت به پێشێلكارییهكان و بهرزبوونهوهی رێژهی (ئهشكهنجهدان له گرتووخانهكاندا، رهشبگیری، گرتن بهپێی تایفه و لهسهر پێناس)، ههشتهم هۆكار، رێژهی گهندهڵییه له حكومهتی مالیكی كه گهیشته ئهوهی تیرۆریستان بهرامبهر بڕێك پاره ئازاد بكرێن، نۆیهم، پشتگیری نهكردنی ئێران بۆ مالیكی، بهڵكو پشتگیریكردنی هێ.ی شیعه له عیراق، هۆكاری دهیهمیش، بریتییه له بوونی لیستێكی درێژ له جێگرهوهكان له ئیئتیلافهكهی خودی مالیكی خۆی و لیستهكانی دیكه.
رۆژنامهكه، باسی لهوهش كردووه، كه مالیكی نهیتوانی له شهڕهكهی ئهنبار، خۆی وهكو پاڵهوانێكی شیعی نیشان بدات، بهڵكو ئهستێرهی ئهو تادێت روو له كزی دهكات، چونكه حكومهتهكهی هیچ دهستكهوتێكی ئهوتۆی بهدینههێناوه.
له عهرهبییهوه: سۆران كهریم
رۆژنامهی "میلـلهت"ی توركی، لێدوانێكی رهغد، كچی سهدام حسێن، سهرۆكی رژێمی بهعسی بڵاوكردووهتهوه، كه رایگهیاندووه، گهڕانهوهی بۆ عیراق بهنده به دۆڕانی نوری مالیكی له ههڵبژاردنهكاندا، ئهوهشی خستووهتهڕوو، كه ههوڵ دهدات مالیكی لهو شوێنه له سێداره بدات كه باوكی له سێدار درا .
رهغد كچی سهرۆكی رژێمی بهعس سهدام حسێن، كه به ئیمزای نوری مالیكی له 30ـی كانوونی یهكهمی 2006 له سێدارهدرا، به رۆژنامهكهی راگهیاند :"گهلی عیراق، كه باوكم بهخێویانی كرد، دهنگ دهدهن بۆ رووخانی مالیكی".
ئهوهشی خستهڕوو، كه گهڕانهوهی بۆ عیراق بهنده به دۆڕانی مالیكی له ههڵبژاردنهكهی ئهمڕۆی ئهنجومهنی نوێنهراندا، ئاماژهی بهوهشدا، لهگهڵ گهیشتنیدا بۆ سهر خاكی عیراق، لێپرسینهوه لهگهڵ ههموو ئهو كهسانهدا دهكات، كه هاندهربوون بۆ لهسێدارهدانی باوكی، وتیشی :" یهكهم ههوڵم له سێدارهدانی مالیكی دهبێـت لهو شوێنهی باوكم لهسێدارهدرا". رۆژنامهكه ئهوهشی بڵاوكردووهتهوه، كه لهسهردهمی حوكمی سهدام حسێن_دا، بهههزاران كهس به تۆمهتی سیاسی لهسێدارهدران، ئهندامانی حزبهكهی مالیكی (حزبی دهعوه) به بێ دادگاییكردنیان لهسێداره دهدران.
رهغد سهدام، له خانوویهكی سهربهخۆدا له ناوچهیهك له شاری عهممان پایتهخهتی ئوردن دهژی، ئهوهش دهزانرێـت، كه دهسهڵاتدارانی ئهو وڵاته داوای لێكردووه كێشهیان بۆ دروست نهكات لهگهڵ حكومهتی عیراقی و لێدوانی سیاسی نهدات، بۆیه لهوبارهیهوه سایتی (قورهیش) كه بارهگایان له شاری لهندهن_ی پایتهختی بریتانیایه، بڵاویكردووهتهوه، كه نازانرێت ئهو لێدوانه به چی شێوازێك له كچهكهی سهدام حسێن وهرگیراوه، دهشنووسێت :" پێدهچێت له رێگهی پهیوهندی تهلهفونییهوه كرابێت، چونكه رهغد بهشێوهیهكی باش زمانی ئینگلیزی دهزانێت". له ههواڵهكهدا، ئاماژه بهوه نهدراوه، كه ئایا رهغد بهشداری له ههڵبژاردنهكهدا دهكات، یان دهنگ نادات.
لهعهرهبییهوه: سۆران كهریم
01/05/2014
کۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان رایگەیاند، رێژەی دەنگدانی گشتی لە هەموو عێراق بە هەرێمی کوردستانەوە گەیشتە نزیکەی 60%. لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا میقداد شەریفی، سەرۆکی بازنەی هەڵبژاردنی کۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان لە عێراق رایگەیاند "ژمارەی ئەو دەنگدەرانەی کە لە هەموو عێراق بەشداربوون گەیشتە 12 ملیۆن و 165هەزار و 532 دەنگدەر و رێژەی دەنگدانی گشتی لە هەموو عێراق بە هەرێمی کوردستانەوە گەیشتە نزیکەی 60%". شەریفی گوتیشی "کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکان نزیکەی 500 تیمی گەڕۆکی لە هەموو پارێزگاکانی عێراق پێکهێنا بۆ چارەسەرکردنی ئەو گرفتانەی لە بنکەکانی دەنگدان دێنە ئاراوە". ئەندامەکەی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکان ئاماژەی بەوەشدا، کە ژمارەی ئەو سکاڵانەی کە لە پرۆسەی هەڵبژاردنی خولی سێیەمی پەرلەمانی عێراق تا ئێستا تۆمار کراون گەیشتە 141 سکاڵا. دوێنێ پرۆسەی دەنگدانی گشتی بۆ هەڵبژاردنی خولی سێیەمی پەرلەمانی عێراق لە هەموو ناوچەکانی عێراق و هەرێمی کوردستان بەڕێوەچوو، کە تێیدا زیاتر لە 20 ملیۆن دەنگدەر مافی دەنگدانیان هەبوو. لەم هەڵبژاردنەدا زیاتر لە 9 هەزار کاندیدی 107 هاوپەیمانی و لیست و قەوارە رکابەری دەکەن بۆ بەدەستهێنانی 328کورسی پەرلەمانی داهاتوو. رێژەی بەشداربوونی دەنگدەران لە هەڵبژاردنی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق لەساڵی 2010 گەیشتە 62.4%.
1/5/2014
ئیدارهی ئهمریكا خهڵاتێكی گهورهی داناوه بۆ ههركهسێك كه شوێنی ئهو بازرگانه ئاشكرا بكات كه ئابڵوقهی سهرئێرانی شكاندوه.
ماڵپهڕی CNNی عهرهبی لهسهرزاری بهرپرسانی ئیدارهی ئهمریكاوه بڵاویكردهوه، (كارل لی فانگوی) كه بازرگانێكی چینییه، ئابڵوقهی سهر ئێرانی شكاندوهو چهكو پارچهی یهدهگی موشهكی بهئێران فرۆشتوه، بهو هۆیهشهوه ویلایهته یهكگرتوهكانی ئهمریكا بڕی پێنج ملیۆن دۆلاری وهك خهڵات داناوه بۆ ههركهسێك، بتوانێت زانیاری لهسهر ئهو بازرگانه بداتو ببێته هۆی دهستگیركردنی.
هاوكات ویلایهته یهكگرتوهكانی ئهمریكا پۆلیسی (ئینتهرپولی) سهرپشك كردوه كه لهههركوێیهك بێت، كارل لی فانگوی دهستگیر بكهن.
1/5/2014
پاش ئهوهی ئهمڕۆ 30ی نیسانی 2014 پرۆسهی دهنگدان له سهرتاسهری عیراق بهڕێوه چوو، چهندین سهركردهی كورد دوای ئهوهی له بنكهكانی دهنگدان دهنگی خۆیاندا، وتهی خۆیان لهو بارهییهوه راگهیاند.
مهسعود بارزانی، سهرۆكی ههرێمی كوردستان له بنكهیهكی دهنگدان له پیرمام دهنگیدا و دوای دهنگدانیشی، هیچ پهیامێكی بۆ هاوڵاتیان و رۆژنامهنووسان رانهگهیاند.
كۆسرهت رهسوڵ عهلی جێگری سهرۆكی ههرێمی كوردستان له شاری سلێمانی دهنگیدا، بهڵام هیچ پهیامێكی نهبوو.
دوای دهنگدانی، د. بهرههم ساڵح پیرۆزبایی له خهڵكی كوردستان كرد و هیوای خواست پڕۆسهی ههڵبژاردنهكان به هێمنی و پاكی و بێگهردی بڕوات بهڕێوه، سهرهنجامیش ههموان گوێبیستی بڕیاری گهل بكهن، چونكه ئهم ئهزموونه گهورهیه خۆی له خۆیدا دهستكهوتێكی گهورهیه بۆ میلهتی كورد.
وتیشی: "جوانی ئهم پڕۆسهیه لهوهدایه كه دوای تهواوبوونی ههڵبژاردنهكهش، ههموو هێزه سهرهكیهكان و ئهوانهی كێبڕكێیان كردوه بتوانین هاوكاری و ههماههنگی یهكتر بكهین لهپێناوی بهرژهوهندی وڵاتهكهماند".
نێچیرڤان بارزانی، سهرۆكی حكومهتی ههرێمی كوردستان له قوتابخانهی كورانی بنهڕهتی دهنگی دا.
دوای پڕۆسهكهش له وتهیهكیدا، هیوای خواست پڕۆسهكه به هێمنی بهڕێوهبچێت، ههروهك داواشیكرد هاونیشتیمانییان ههقی دیموكراتی خۆیان بهكاربهێنن.
لهبارهی پڕۆسهی پێكهێنانی حكومهتهوه، وتی: "رۆژی یهكشهممه پهرلهمانی كوردستان كۆ دهبێتهوه، هیوادارین به زوویی بتوانین پڕۆسهی پێكهێنانی حكومهت كۆتایی پێ بهێنین، بهڵام تا ئێستا لایهنهكان وهزیریهكانیان ئاماده نهكردوه.
نهوشیروان مستهفا، رێكخهری گشتی بزوتنهوهی گۆڕان، لهگهڵ ئهندامانی خێزانهكهی دهنگیاندا و له پهیامێكدا داوای له هاوڵاتیانكرد به گهرمی بهرهو سندوقهكانی دهنگدان بچن و بهشداریبكهن له پرۆسهی دهستاودهستكردنی دهسهڵات بهشێوهیهكی مهدهنییانه.
رێكخهری گشتی بزوتنهوهی گۆڕان ئاماژهی بهوهشكرد: ئهم ههڵبژاردنه پرۆسهیهكی گرنگی دهستاودهستكردنی دهسهڵاته له ههرێمی كوردستان.
نهوشیروان مستهفا وتیشی: "ئهمرۆ خهڵكی عیراق بهشداری دهكهن بۆ ههڵبژاردنی ئهندامانی ئهنجومهنی نوێنهرانی عێراق و له كوردستانیش بۆ ههڵبژاردنی ئهندامانی ئهنجومهنی پارێزگاكان" هیواشی خواست ئهنجامی ههڵبژاردنهكان بهخواستی خهڵك بێت".
له كاتی دهنگدانیدا، له شاری سلێمانی قوباد تاڵهبانی سهبارهت به ئهگهری بهشداریكردنی یهكێتی له كابینهی نوێی حكومهتدا رایگهیاند، ههموو ئهگهرهكان لهبهردهم یهكێتیدا كراوهیه به ئۆپۆزسیۆن بوونیشهوه.
وتیشی: "ههموو ئهگهرهكان پهیوهسته به دانووستانهكانی داهاتووی نێوان یهكێتی و پارتی".
لای خۆشیهوه، محهمهد فهرهج ئهمینداری گشتی یهكگرتوو دوای دهنگدانی بهرۆژنامهنوسانی راگهیاند: ئهم پرۆسهیه پرۆسهیهكی گرنگه و هۆكارێكه بۆ گۆڕانكاری و هاوڵاتیان بهدهنگیان دهتوانن ئهو كهسانه دیاری بكهن كهحوكمیان دهكهن.
سهبارهت بهچاوهڕوانی ئهمینداری گشتی بۆ ماوهیهكی زۆر بۆ دهنگدان، لهوهڵامی پهیامنێراندا هیوای خواست هاوڵاتیان زۆر دوانهخرێن لهپرۆسهی دهنگدان و داواشی لههاوڵاتیان كرد چاوهڕوانی ماندوویان نهكات و بهشداری لهو پرۆسه گهورهیه بكهن.
عهلی باپیر ئهمیری كۆمهڵی ئیسلامی پاش ئهوهی دهنگیدا، رایگهیاند"پهیامم ئهوهیه، ئهمڕۆ خهڵك و جهماوهری كوردستان بچن دهنگ بدهن، چونكه دهنگدان شایهتیدانه، ئهوان قهواره سیاسییهكان و كاندیدهكان دهكهنه نوێنهری خۆیان.
ئهمیری كۆمهڵی ئیسلامی وتیشی: "ئهگهر خهڵك و جهماوهر به جۆش و خرۆشهوه نهچن و دهنگ نهدهن، دوو سهرپێچییه. یهكهم، سهرپێچییه له ئهركێكی شهرعی، كه ئهگهر نهچێت كهمتهرخهمی كردووه، دووهم دهرفهت دهكرێتهوه بۆ ئهوهی یاری به دهنگهكان بكرێت و به ناحهق پڕ دهكرێتهوه".
30/04/2014
دادگای باڵای تاوانهکانی ئهنقهره لهراگهینراوێکدا ئاماژهی به دهستپێکی لێکۆڵینهوهکان لهسهر دۆسیهکهی فهتحوڵا گولهن (رابهری بزوتنهوهی خزمهت) داو ڕۆژنامهکانی ئهوروپاش باسی فهتحوڵا گولهن و ئهگهری ڕازیبوون یان رازینهبوونی حکومهتی ئهمریکا دهکهن لهسهر داواکهی رهجهب تهیب ئهردۆغان بۆ ناردنهوهی گولهن بۆ تورکیا یان دورخستنهوهی.
پێگهی ههبهرهلهر بڵاویکردهوه، له ئێستادا لێکۆڵینهوه لهسهر دۆسییهکهی فهتحوڵا گولهن (رابهری بزوتنهوهی خزمهت) دهستیپێکردووه و دۆسییهی لێکۆڵینهوهکه له ژوری لێکۆڵینهوهی تاوانه دهستوورییهکان له دادگای باڵای تاوانهکانی تورکیا بهڕێوهدهچێت.
بهپێی ههواڵهکه، دهسهڵاتدارانی دادگای باڵای تورکیا ڕایانگهیاندووه، له ئێستادا بههۆی کۆنهکردنهوهی بهڵگهی پێویست لهسهر دۆسیهکه، زانیاری لهسهر ئهو ماددانه ناخرێته ڕوو که لێکۆڵینهوهکهی پێبهڕێوهدهبرێت.
پاشئهوهی دوێنێ سێ شهممه، رهجهب تهیب ئهردۆغان سهرۆک وهزیرانی تورکیا له دیمانهیهکدا لهگهڵ کەناڵی ی(PBS) ئەمریکی داوای رادهستکردنهوهی فهتحوڵا گولهن-ی له دهسهڵاتدارانی ئهمریکا کردهوه و ڕایگهیاند " ئێمە بزووتنەوەی خزمەت وەکو ڕێکخراوێک دەبینین ، بۆیە ئاواتەخوازین کە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا گولهن ڕادەستی تورکیا بکاتەوە یان بۆ دەرەوەی ئەمریکای دووربخاتەوە"، ئهمرۆش ڕۆژنامهکانی وهکو نیویۆرک تایمز و فاینهنشیاڵ تایمز باسی فهتحوڵا گولهن و ئهگهری ڕازیبوون یان ڕازینهبوونی حکومهتی ئهمریکایان به بڕیارهکه دهست پێکرد.
نیویۆرک تایمزی ئهمریکی دهڵێت " وهزارهتی دهرهوهی ئهمریکا ئهو سیاسهتهی ههیه که لهسهر ئهم داوایانه قسه نهکات ، بهڵام سیاسهتمهداره تایبهتییهکان دهڵێن داواکارییهکهی تورکیا ڕووبهڕووی چهند ئاستهنگێکی قورس دهبێتهوه بهتایبهتی که داواکه تۆنی سیاسی ههیه".
" ئیرگون ئۆزبون پرۆفیسۆری یاسا له زانکۆی ئیستانبول شههر دهڵێت داواکهی ناردنه دهرهوهی فهتحوڵا گیولهن هیچ بنهمایهکی یاسایی نییه ،به تێبینی کردنی ئهو ئاستهنگانهی که لهبهردهم داوای ناردنهدهرهوهکهن به تایبهت که گومانلێکراوهکان به تۆمهتی قورس تاوانباکراون، بۆیه من باوهڕدهکهم داوای ناردنهدهرهوهی گیولهن سیاسییه و لهو باوهڕهدانیم ئهنجامی ههبێت".
" سایتی فاینهنشیال تایمزی بهریتانیش دهڵێت " رهجهب تهیب ئهردۆغان له چاوپێکهوتنه تهلهفیزیۆنییهکهیدا ڕایگهیاند ،بهم زووانه دهزانن داد چییه ، ئهوان ئێستا دهستیان کردووه به جێهێشتنی تورکیا " ههروهها دهڵێت سهرهڕای ئهو سهرکهوتنهی که حکومهتی تورکیا له گامبیا بهدهستیهێنا که توانی قوتابخانهکانی بزووتنهوهکه دابخات ، له 140 وڵاتی تردا ههوڵهکانی حکومهت بۆ داخستنی قوتابخانه و دامهزراوهکانی بزووتنهوهی خزمهت سهرنهکهوتوو بووه بهتایبهتی لهم مانگهدا 40 ئهندامی کۆنگرێسی ئهمریکا بهشداری کۆبوونهوهیهکیان کردووه که لهلایهن بزووتنهوهکهوه له واشنتن ڕێکخرابوو ، ههروهها سهرۆکی کینیاش ئوهورو کێنیاتا لهسهردانێکی تایبهتیدا بۆ ئهنقهره ڕایگهیاندبوو " که ئهو بوونی قوتابخانهکانی له کینیا بهرزدهنرخێنێت ".
بهرپرسێکی فهرمی ئهمریکیش دهڵێت " وهکو سیاسهت ئهمریکا نه بڕیاری ناردنه دهرهوه ڕهتدهکاتهوه نه پێشی ڕازیدهبێت".
لهلایهکی دیکهوه پێگهی میللیهت لهههواڵێکدا باسی لهو لێدوانانهی ئهردۆغان کرد که کهمێک بهر له ئێستا لهبهرنامهی (لهڕێگای خزمهتکردنی میللهت-دا) له کهناڵهکانی تورکیا بڵاوکرایهوه و تێیدا ئهردۆغان بهمشێوهیه باس له بزوتنهوهکه دهکات: لهڕێگهی ههڵبژاردنهکانی 30 مارتهوه، زۆر بهباشی ئهو نامانهمان خوێندهوه که ئاراستهتانکردین، زۆر بهباشی لێیان حاڵی بووین، لهوه دڵنیابن که بێ وهستان بهردهوام دهبین له ههوڵهکانمان دژی ئهو چهته و تاقمانهی که بوونهته ههڕهشه بۆسهر سهربهخۆییمان، بۆسهر یهکبوون و برایهتی و ئارامییمان."
1/05/2014
لە تورکییەوە
هاوڕێ فەریق-هەڵوێست ئەنوەر