سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەڵێ "بڕینی قوتی خەڵكی هەرێمی كوردستان ئەگەر وەك كیمیابارانكردنی هەڵەبجە نەبێ ئەوا كارێكی خراپترە" و رایدەگەیەنێت، "ئەگەر هەوڵەكان لەگەڵ بەغدا نەگەنە ئەنجام، ئەوا كوردستان ناچار دەبێ پشت بەداهاتی خۆیەوە ببەستێ و ئەوكات هەموو شتێك دەگۆڕدرێت". مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەربارەی كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا رایگەیاند، "هەرێمی كوردستان چاوەروانی ئەنجامی نێوانگیری ئەمریكایە بۆ چارەسەركردنی كێشەی نەناردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی كوردستان، كە لەلایەن نووری مالیكییەوە بڕیاری لەسەر دراوەو ئەگەر ئەو هەوڵانە لەگەڵ بەغدا نەگەنە ئەنجام، كوردستان ناچاردەبێ پشت بە داهاتی خۆیەوە ببەستێ و ئەوكات هەموو شتێك دەگۆڕدرێت". بارزانی گوتیشی "بڕینی قوتی خەڵكی هەرێمی كوردستان ئەگەر وەك كیمیابارانكردنی هەڵەبجە نەبێ ئەوا كارێكی خراپترە". سەرۆكی هەرێمی كوردستان بەتووندی رەخنەی لە نووری مالیكی گرت بەوەی لەبەرامبەر كوژرانی رۆژنامەنووسێكی عەرەب لە بەغدا، كە ئەفسەرێكی لیوای پاراستنی سەرۆك كۆماری عێراق بە كوشتنی تۆمەتبارە، گوتبوی "خوێن بە خوێن تۆڵە دەكەینەوە". مەسعود بارزانی دەڵێ "تاوانی كوشتنی ئەو رۆژنامەنووسە ئیدانەكراوەو دەبێ تاوانبارەكە بە سزای خۆی بگات، بەڵام جێگەی داخە سەرۆك وەزیرانی عێراق بەو شێوەیە قسە دەكات". بارزانی دەپرسێ، "ئاخۆ كێ خاوەنی خوێنی 400 مامۆستای زانكۆیە، كە لە چەند ساڵی رابردوو لە عێراق كوژراون و كێ خاوەنی خوێنی قوربانیانی هەڵەبجەو تاوانی شاڵاوەكانی ئەنفال و كوژرانی 8 هەزار بارزانییە، ئێمە لاپەرەی تۆڵەكردنەوەمان داخست، ئیتر بۆچی پەنا بۆ ئەو زمانە ببەینەوە". سەرۆكی هەرێمی كوردستان هەروەها قسەكانی حوسێن شەهرستانی، جێگری سەرۆك وەزیرانی عێراق رەتدەكاتەوە، كە تێیدا كوردی بە دزینی نەوتی عێراق تۆمەتبار كردبوو و دەڵێ "ئەگەر نەوتی كەركووك نەبوایە دەوڵەتی عێراق نەدەبوو". مەسعود بارزانی لە هەڤپەیڤینێكدا لەگەڵ رۆژنامەی (حەیات)ی لەندەنی لەبارەی ئەنجامی هەڵبژاردنی پەرلەمانی داهاتووی عێراقیشەوە، رایگەیاند، "هیوادارم هەڵبژاردن ئەنجام بدرێ، چونكە ئەگەر هەیە گۆڕانكاری لێببێتەوەو ئێمە پێداگری لە بەڕێوەچوونی هەڵبژاردن دەكەین لەوادەی دیاریكراوی خۆی ،و ئەگەر هەموو لایەنەكان لەسەر بەرنامەیەكی دیاریكراو رێككەون، ئەو كات گۆڕین دێتە ئاراوە". بارزانی جەختیشی لەوەكردەوە، كە "پرسەكە شەخسی نییەو ئەگەر كەسێكی دیكەش لە بری مالیكی بێت و هەمان سیاسەتەكانی مالیكی پەیڕەو بكات، ئەو كات ئەویش رەتدەكەینەوەو بگرە دەكرێ هەموو شتێك بگۆڕێن".
6/4/2014
گەورەترین كۆمپانیای بەرهەمهێنانی فڕۆكە لە جیهان، بۆینگ توانی مۆڵەتی فرۆشتنی پارچەی یەدەگی فڕۆكە بە ئێران لە وەزارەتی دارایی ئەمریكا وەربگرێت. جەنەڕاڵ ئەلەكتریك، گەورەترین بەرهەمهێنەری بزوێنەر و پارچەی یەدەگی فڕۆكەیەو دەڵێت: "مۆڵەتمان بۆ چاككردنەوەی فڕۆكەكانی ئێران وەرگرتووە". گوتەبێژی بۆینگ رایگەیاند ئەو مۆڵەتە لە هەفتەی رابردوو دراوەتە ئەو كۆمپانیایە و ئێستاش بۆینگ دەیەوێت پەیوەندی بە لایەنی ئێرانەوە بكات، بۆ ئەوەی بزانێت پێویستییەكانی ئێران لەمبارەیەوە چییە. هەروەها ئاماژەی بەوەشكرد، كە بۆینگ تەنیا مۆڵەتی فرۆشتنی پارچەی یەدەگی فڕۆكەی نەفەرهەڵگری پێش ساڵی 1979-ی وەرگرتووە، كە بە ئێران فرۆشراون و رێگەیان پێنەدراوە هیچ گرێبەستێك بۆ ئەو فڕۆكانەی لەدوای ساڵی 1979 بە ئێران فرۆشراون لەگەڵ ئەو وڵاتە ببەستن. گوتەبێژی جەنەڕاڵ ئەلەكتریكیش رایگەیاند كۆمپانیایەكەیان رێگەی پێدراوە كە چەند بزوێنەرێكی ئەو فڕۆكانەی كە بە ئێران فرۆشراون چاك بكاتەوە. ئەمە دەبێتە یەكەمین پەیوەندی بازرگانی نێوان ئێران و كۆمپانیاكانی بۆینگ و جەنەراڵ ئەلەكتریك لەدوای هێرشبردنی ئێرانییەكان لە ساڵی 1979 و گرتنی باڵیۆزخانەی ئەمریكا لە تاران و بە بارمتەگرتنی كارمەندانی ئەو باڵیۆزخانەیە. لە ساڵی 1979 بەدواوە ئێران لەلایەن ئەمریكاوە گەمارۆی ئابووری خراوەتەسەر و نەیتوانیوە هیچ پەیوەندییەكی راستەوخۆی لەگەڵ كۆمپانیا گەورەكانی بەرهەمهێنەری فڕۆكە هەبێت، ئەوەش بووەتە هۆكاری ئەوەی هێڵی گواستنەوەی ئاسمانی ئێران، كێشەی جدی بۆ درووست بێت و بە پێی ئاماری ئاژانسی فەرمی دەوڵەتی ئێران لە ساڵی 1990 تاوەكو ئێستا، 200 رووداوی كەوتنەخوارەوەی فڕۆكە لە ئێران روویداوە و بەو هۆیەوە 2000 كەس گیانیان لەدەستداوە. -
5/4/2014
تەقینەوەی مین هەڕەشەیەکی گەورەیە لەسەر ژیانی دانیشتووانی ناوچە سنوورییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان یان ئەو کەسانەی بەو شوێنانەدا هاتووچۆ دەکەن. لە ساڵی رابردوو 52 کەس بەهۆی تەقینەوەی مین لە رۆژهەڵاتی کوردستان بوونەتە قوربانی، کە لەونێوەدا 17 کەسیان کوژراون و 35 کەسی دیکەش بریندار بوون. لە کۆی ئەو رێژەیە زۆرترین حاڵەت لە پارێزگای ئیلام تۆمار کراوە کە 16 جار مین بە دانیشتووانی ئەو پارێزگایەدا تەقیوەتەوە. هەروەها لە پارێزگای کرماشان 7 حاڵەت، لە پارێزگای سنە 14 حاڵەت و لە پارێزگای ورمێ 15 حاڵەتی تەقینەوەی مین تۆمارکراوە. هاونیشتمانیانی مەدەنی زۆرترین رێژەی ئەو کەسانە پێکدێنن کە بوونەتە قوربانی تەقینەوەی مین. لە ساڵی 2013دا 6 کاسبکاری سەر سنوور ناسراو بە کۆڵبەر، 5 فەرمانبەری دەزگای هەڵگرتنەوەی مین، 41 هاونیشتمانی مەدەنی و هەروەها 9 منداڵ کە تەمەنیان لەژێر 15 ساڵدابووە، مینیان پێدا تەقیوەتەوە. لەماوەی شەڕی 8 ساڵەی نێوان عێراق و ئێراندا زۆربەی ناوچەکانی نێوان باشوور و رۆژهەڵاتی کوردستان مینرێژ کراون. حکومەتی ئێران لەساڵی 1987ەوە دەستی بە هەڵگرتنەوەی مین کردووە. کارناسان ناوچە مینڕێژکراوەکانی ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان بە 3 ملیۆن هێکتار واتا 12 ملیۆن دۆنم زەوی بەراورد دەکەن. بە پێی ئامارە فەرمییەکان لەنێوان ساڵەکانی 1988 بۆ 2004 لە ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان 800 کەس بەهۆی تەقینەوەی مین گیانیان لەدەستداوە کە لەو نێوەدا هاونیشتمانیانی مەدەنی پشکی شێریان بەرکەوتووە.
5/4/2014
دوێنێ 3/4/2014 كۆنگرەی یەكگرتنی چوار حیزبی رۆژئاوای كوردستان لە شاری هەولێر دەستیپێكرد و ، ژمارەیەكی زۆر لە ئەندامانی كۆنگرە دەڵێن دەبێ سكرتێری نوێی ئەو حیزبە دانیشتووی رۆژئاوای كوردستان بێت ، نەك وەك ئەو سكرتێرانەی ئێستای چوار حیزبەكە دانیشتووی ئەوروپا یان باشووری كوردستان بن. رۆژی پێنجشەممە كۆنگرەی یەكگرتنی پارتی دیموكراتی كورد لە سووریا ( ئەلپارتی) ، پارتی یەكێتی كوردستانی ، هەردوو باڵی (پارتی ئازادی كورد لە سووریا) ، لە هۆڵی سەعد عەبدوڵڵا بەبەشداریی 643 ئەندام دەستیپێكرد ، كە 360یان ئەندامی ئەلپارتین و 90 ئەندامی هەردوو باڵەكەی ئازادین و 60یان ئەندامی پارتی یەكێتی كوردستانین ، لەگەڵ چەند ئەندام كۆنگرەیەكی دیكە. بەپێی ئەو زانیاریانەی دەست تۆڕی میدیایی رووداو كەوتوون ، لە رۆژی یەكەمی كۆنگرەدا هەر چوار سكرتێری پێشووی حیزبەكان لە بەڕێوەبردنی كۆنگرەدا لادران ، بەپێی ئەو پرەنسیپەی ئەوەی دیوانی كۆنگرە بەڕێوەببات نابێت خۆی بۆ سەركردایەتی هەڵبژێرێت ، بەوشێوەیە چەند كەسێكی دیكە بۆ بەڕێوەبردنی دیوانی كۆنگرە هەڵبژێردران و چوار سكرتێرەكە لادران . بەڵام ئێستا ناكۆكی لەسەر دوو پرسی دیكەی بنچینەییە ، یەكەمیان ئەوەیە زۆر لە ئەندامانی كۆنگرە نایانەوێ كۆنگرەكە بە پەلە پەل تەواوبكرێت ، كە خۆی گلەییان لەكەمی ئامادەكارییەكانیشی هەیە ، بەڵام سكرتێرە پێشووەكان دەیانەوێ ئەمڕۆ كۆتایی پێبێنن . ناكۆكی دووەم لەسەر سەركردایەتییە ، بەشێكی زۆر لە ئەندامانی كۆنگرە رازی نین سەركردایەتییەكی تەوافوقی و مەنفایی دروستبكرێت ، بەڵكو دەیانەوێ ئەوان بە ئازادی ئەندامانی سەركردایەتی هەڵبژێرن و ئەوانەی دەبنە ئەندامانی سەركردایەتی ، بەتایبەتی سكرتێری حیزب دەبێ ئەو مەرجەی تێدابێت كە دانیشتووی رۆژئاوای كوردستان بێت و لەوێ كاربكات لەنێو جەماوەرەكەیدا بێت . ئەوەش كێشەی بۆ ژمارەیەكی زۆر لە ئەندامانی سەركردایەتی و سكرتێرەكانی ئێستا ناوەتەوە. بەپێی ئەو زانیاریانەی دەست تۆڕی میدیایی رووداو كەوتوون ، بۆ ئەو حیزبە نوێیە كە بڕیارە بەناوی ( پارتی دیموكراتی كوردستان – سووریا) بێت ، 250 ئەندامی كۆنگرە بەنیازن خۆیان بپاڵێون بۆ سەركردایەتییەكەی كە لە 51 كەس پێكدێت . كە لەو پاڵێوراوانە 110 پاڵێوراو ئەندامی سەركردایەتی پێشووی چوار حیزبەكەن . بەڵام بەپێی قسەی ئەندامە ناڕازییەكان ، سەركردایەتی پێشووی چوار حیزبەكە بە رێككەوتنی ناوخۆییان ، دەیانەوێ سەركردایەتییەكی تەوافوقی لە كۆنگرەدا دروستبكەن ، بەبیانووی ئەوەی بۆ ماوەیەكی كاتییە كە یەك ساڵە ، هەروەها دەیانەوێ سكرتێر لەلایەن سەركردایەتییەوە هەڵبژێردرێت نەك كۆنگرە ، بۆ ئەوەی لە مەرجی نیشتەجێبوونی لە رۆژئاوای كوردستان رزگاری بكەن . پێشتر ئالدار خەلیل ، یەكێك لە سەركردەكانی پارتی یەكێتی دیموكراتی PYD، كە ئێستا دەسەڵاتدارە لە رۆژئاوای كوردستان ، سەركردەكانی ئەو حیزبانەی لە باشووری كوردستان نیشتەجێن ، بە "راكردوو" ناوبردن ، لەكاتێكدا بەپێی بۆچوونی شرۆڤەكاران ئەوەی دەبینرێت ئەو حیزبەی ئێستا دروستدەكرێت خاوەن جەماوەرێكی زۆرە لە رۆژئاوای كوردستان ، بۆیە ئەندامانی كۆنگرەی یەكگرتنی ئەو چوار حیزبە دەڵێن دەبێ سەركردایەتی و سكرتێرەكەیان دانیشتووی رۆژئاوای كوردستان بێت .
4/4/2014
كتوپر، بهرنامهیهكی تایبهته لهسهر ڕوداوه كتوپڕو بابهته گهرمهكانی ڕۆژ، له ههموو بواره جیاجیاكاندا.
كاتی دیاری كراوی نیه، بهڵكو لهكاتی كتو پڕدا بهشێوهی ڕاستهوخۆ پێشكهش دهكرێت به میوانداری كهسانی تایبهتمهندو پهیوهندیدار به بهرنامهكه.
تهوهری بهرنامه/دۆخی سیاسیو كاری پارتهكانی خۆرههڵاتی كوردستانو ناكۆكیهكانی نێوانیان.. ههروهها لهبارهی دامهزراندنی پارتی نوێو كاری پێكهوهیی پارتهكان لهئێستا بۆ داهاتوی ئهو پارچهیهی كوردستان.
میوانی بهرنامه/(د. مستهفا شهمامی) ڕێكخهری گشتی بزوتنهوهی كۆماریخوازانی ڕۆژههڵاتی كوردستان.
http://radionawxo.org/kurdi/index.php/programme/suddenly/item/17593-2014-03-27-11-45-12
4/4/2014
’ ئێمه له عێراقدا تهنیا شهڕ دهبینین ’
نوێنهرایهتی نهتهوه یهكگرتوهكان له عێراق یۆنامی رایگهیاند، لهمانگی ئازاری رابردوودا بههۆی كردهوه توندوتیژیهكانی ناوخۆی ئهو وڵاتهوه 2723 كهس كوژراونو بریندار بونو، لهژمارهیهش 897 كهسیان له پارێزگای ئهنبار بوه.
ئاژانسی ئاسایشی نیشتیمانی ئهمریكا بڵاویكردهوه، لهماوهی 9 ساڵی رابردودا توانیویهتی نیوهی بروسكهو پۆستی ئهلكترۆنی دوژمنهكان لهعێراق ئاشكرابكات كه پهیوهندی ههبوه به گروپو ڕێكخراوه چهكدارهكانی ناوخۆی ئهو وڵاتهوه.
گولەر ئۆزئاڤجی ساڵانی پێشوو لەبەر ئەوەی سەرپۆشبەسەر بوو دوو جار لە زانکۆ دەرکرا ئەمساڵ لە هەڵبژاردنی شارەوانییەکانی تورکیا لەسەر لیستی بەدەپە خۆی بۆ سەرۆکی شارەوانیی حەزرۆ- پارێزگای ئامهد کاندید کرد و سەرکەوتنی بە دەستهێنا.
گولەر ئۆزئاڤجی، دوای ئاڵوگۆڕە سیاسییەکانی ٢٨ ی شوباتی ١٩٩٧، کاتێك نەجمەدین ئەربەکان لەسەر کار لابرا و فشار خرایە سەر ژنانی سەرپۆشبەسەر، بیرەوەری تاڵی هەیە، ئەوکاتە لەبەر ئەوەی لەچکی دەپۆشی، دوو جار لە زانکۆ دەرکرا.
دوای زیاتر لە ١٧ ساڵ لەو مێژووە، ئێستا گولەر بە هەمان لەچکەوە لە لایەن زۆربەی خەڵکی حەزرۆ لە پارێزگای ئامهد، بە سەرۆکی شارەوانی هەڵبژێردرا.
ئۆزئاڤجی بۆ ئاژانسی ئانادۆڵ، باسی ئەو رۆژانەی کرد کە تێیدا بە فشار لە زانکۆ وەدەر نراوە "ساڵانی ١٩٩٨ و ١٩٩٩ دا لە کۆنیا کاتێ خوێندکاری زانکۆ بووم، بەهۆی باڵاپۆشیەکەمەوە توشی کێشەی زۆر هاتم ئەو کاتە فشاری زۆر دەخرایە سەر ئەو خویندکارانەی سەرپۆشبەسەر بوون. تەنگ پێ هەڵچنینم سەرەتا لە زانکۆ بوو لە وانەکان وەریان نەدەگرتم، دواتر لەناو بینای بەشەکەم لە زانکۆ و چەندین شوێنی دیکە بێبەش دەکرام. بێجگە لەوانە لە لایەن پۆلیسەوە هەراسان دەکرام. ساڵی ١٩٩٨ دوو جار هۆشداریم پێدرا لە لایەن سەرۆکایەتیی زانکۆ، دوای شەش مانگ هۆشداریدانەکە بووە راستی و بە تەواوی دوور خرامەوە".
دەڵێت "ئەو رۆژانە بڕۆن و نەگەڕێنەوە، زەحمەتی زۆری تیابوو بۆ ئەو خەڵکانەی باڵا پۆش و لەچک بەسەر بوون. چونکە ئەو ژنانە هیچ ئومێدێکیان بەوە نەبوو دوای خوێندن ببنە فەرمانبەر."
گولەر ئۆزئاڤجی دوای ئەو هەموو ئازارە، ئێستا یەکێکە لەو ژنانەی پەسەند کراوی زۆربەی دانیشتووانی شارەکەی خۆیەتی، ئیتر بۆ ئەوان گرنگ نییە گولەر لەچک بەسەرە یان نا.
02/04/2014
سكرتێری گشتی نەتەوەیەكگرتووەكان بان كی مون رایگەیاند، كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی ئامادەكاری بۆ سازكردنی كۆنگرەی "ژنێف 3"ـی تایبەت بە رەوشی سوریا دەكات.
لە هەڵبژاردنی شارەوانییەکانى تورکیا لە ناوچە کوردییەکان پازده ژن سەرکەوتنیان مسۆگەر کرد کە تێیدا دوو شارەوانیی گەورەی تێدایە.
بە پێی ئەنجامە بەراییەکانی ھەڵبژاردنی شارەوانییەکانی تورکیا لە ناوچە کوردییەکان، ژنی كاندید سەرکەوتنی بەرچاویان بە دەستهێناوە.
سەرۆکی داهاتووی شارەوانیی ئامهدو ئورفا ژنن و هەریەکەیان لە پارتێکی جیاوازن.
لە ئامهد ژنە سیاسەتوان و هاوسەرۆکی بەدەپە (گوڵتان کشاناک) سەرکەوتنی مسۆگەر کرد و بە دەنگی زۆرینەی دانیشتووانی شارەکە، بووە سەرۆکی داهاتووی شارەوانیی مەزنی ئامهد.
هەروەها لە عەنتاب، وەزیری پێشووی کاروباری کۆمەڵایەتیی تورکیا فاتمە شاھین، بە دەنگی زۆرینەی خەڵکی شارەکە بووە سەرۆکی داهاتووی شارەوانیی گەورەی عەنتاب. شاهین بەربژاری ئاکپارتی بوو.
بێجگە لەو دوو ژنە، لە سنووری پارێزگای ئامهد ئەم ژنانە بۆ شارەوانییە جیاوزەکان دەرچوون:
بیرسەن کایا ئاکات بۆ سەرۆکی شارەوانیی باغلار
یوکسەل بۆداکچی لە فارقین
گولەر ئۆزئاڤجی لە حەزرۆ
پەتەک ئەلیوسە لە ئێغلە
جەمیلە ئەمینئۆغڵو لە شارۆچکەی بسمیل
رێزان زۆغرڵو شارۆچکەی لجێ
پارێزگای ماردین ئەم ژننانە دەرچوون:
زەینەب سیپچێک لە کەربۆران
سارا کایا لە نسێبین
نەجلا یڵدرم لە مازیداغ
پارێزگای شرنەخ
ئەمینە ئەسمەر لە سلۆپی
لەیلا ئیمرەت لە جزیر
پارێزگای هەکاری
زەینەب ئۆرەن لە شەمزینان
رابیعە تەکاس لە باشوەرەملییش
لەو ١٥ ژنە کە بۆ پۆستی سەرۆکی شارەوانی ھەڵبژێردراون، یەکیان ئەندامی ئاکپارتی و ١٤ی دیکە ئەندامی بەدەپەن.
رێزان رۆغورلوی تەمەن ٢٥ ساڵ کە بۆ سەرۆکی شارەوانیی لجێ سەرکەوتوون لەگەڵ لەیلا ئیمەرتی تەمەن ٢٧ ساڵ بۆ شارەوانی جزیر، گەنجترین سەرۆک شارەوانی تورکیان.
01/04/2014
راوێژکاری یاسایی سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان رایگهیاند حکومەتی عێراق هیچ نیازپاكیهكی نیشان نهداوه بۆ چارهسهرۆكردنی كێشهكان و حكومهتی عێراق دەیەوێ کورد جیابێتەوە.
مهسعود بارزانی سهرۆكی ههرێمی كوردستان جهختیكردهوه، ئهگهر دهسهڵاتدارانی بهغدا بهردهوام بن له پێشێلكردنی دهستوور و بیانهوێ لهڕێی ههڕهشه و بڕینی بودجهوه گوشار بۆ ههرێم بهێنن ئهوا ناچار دهبن ڕێگهی تر بگرینهبهر.
مهسعود بارزانی سهرۆكی ههرێمی كوردستان پهیامێكی ئاڕاستهی پارتی ئاشتی و دیموكراسی (بهدهپه) كرد بهبۆنهی سهركهوتنی ئهو پارتهوه له ههڵبژاردنی شارهوانییهكانی توركیا.