فریدون خاوند
با یک قرار داد بیست ساله بر سر توسعه فاز یازده میدان گازی پارس جنوبی، که دوشنبه دوازدهم تیر ماه در تهران به امضای نهایی میرسد، شرکت فرانسوی «توتال» در راس یک کنسرسیوم سه جانبه به میدانهای نفت و گاز ایران باز میگردد. در این کنسرسیوم علاوه بر «توتال» (با سهم ۵۰.۱ در صد )، شرکت ایرانی پتروپارس (۱۹.۹ در صد) و شرکت ملی نفت چین (۳۰ در صد) حضور دارند. پارس جنوبی، همراه با بخش قطری آن که گنبد شمالی نامیده میشود، بزرگترین میدان گازی کشف شده در جهان است.
بر پایه ارزیابیهای منابع ایرانی، توسعه فاز یازده میدان گازی پارس جنوبی ۴.۸ میلیارد دلار هزینه بر میدارد و تولید نهایی گاز آن (معادل سیصد و هفتاد هزار بشکه نفت در روز) به بازار داخلی ایران اختصاص دارد. بازگشت «توتال» به میدان گازی پارس جنوبی را می توان نقطه عطفی در رابطه ایران با شرکتهای بین المللی نفت و گاز در دوران «پسا برجام» به شما آورد. اهمیت امضای نهایی این قرار داد را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
یک) بازگشت نخستین غول نفت و گاز غربی به ایران - در پی امضای «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) در ژوییه ۲۰۱۵ و به ویژه بعد از آغاز اجرای آن در ژانویه ۲۰۱۶، وزارت نفت جمهوری اسلامی امیدوار بود غولهای نفتی اروپایی و آسیایی و حتی در دراز مدت آمریکایی را بعد از یک غیبت طولانی دوباره به ایران بکشاند.