^{کیشوەر پیرۆتی/ بەکالۆریۆسی بەڕێوەبەرایه‌تیی بازرگانی/ وەرگێڕ و توێژەری ئەدەبیاتی منداڵان}

^{دیموکراسی، کە بە حکوومەتی خەڵک بۆ خەڵک پێناسە کراوە، یەکەم جار لە یۆنانی کەونارا دروست بووە. سەرەتای جموجووڵی دیموکراسییە نوێیەکان لە ئاڵوگۆڕەکانی سەدەی حەڤدەیەمی ئینگلستان، بەتایبەت شۆڕشە مەزنەکەی ١٦٦٨ەوە دەستیان پێ کرد. بیرمەندانی وەکوو "مه‌کیاڤێللی" تا "ئارسۆم"، "لۆتێر"، "کاڵڤین" و تەنانەت "کۆپرنیک"، کە نامیلکەی "شۆڕشەکانی جیهانی سه‌رووسروشتی"ی نووسی و وێناکانی جیهانی "سروشتی"ی تێک دا، هەروەها "بۆیی سی" کە ساڵی ١٥٤٩ پرسیاری "بۆچی خەڵک ملکەچی دەکەن"ی هێنایە گۆڕێ، هەموویان ڕێخۆشکەری دیموکراسیی نوێن.}

^{لە سەدەی هەژدەیەمدا، لە لایەکەوە بە هۆی "مۆنتسکیو" و "ڕۆسۆ"وە ڕەوتی فکرە سیاسییەکان چوونە قۆناغێکی نوێوە و، لە لایەکی دیکەیشەوە ئاڵوگۆڕە کۆمەڵایەتییەکان دوو شۆڕشی مەزن و گرینگی وەک سەربەخۆییی ئەمریکا و شۆڕشی مەزنی فەڕەنسایان لێ کەوتەوە و هەردووکیان کاریگەرییەکی زۆر قووڵیان لەسەر وەدیهاتنی هزری دیموکراسی هەبوو. "نەبوونی خۆشباوەڕی سەبارەت بە ئیمکانی جێگیربوونی سیستەمێکی ئازادی" لە فکری مۆنتسکیو و ڕۆسۆدا، وەکوو باوکان و بناغەدانەرانی دیموکراسیی نوێ، شایانی وردبوونەوەیە. ئەو بارودۆخەی مۆنتسکیو لە کتێبی "ڕۆحی یاساكان/Spirit of the Law''دا لە باری جوگرافی و پاناییی وڵات و ڕێژەی سامانەوە بۆ بەدیهێنانی ئازادی و دیموکراسی}

^{لە کاتێکدا کە دەوڵەتی تورکیە بە کەڵک وەرگرتن لە تانکی ئاڵمانی و پێشکەوتووترین چەکەکانی ناتۆ هێرشی کردووەتە سەر خاکی کوردستانی ڕۆژئاوا، فڕانسوا هۆڵاند سەرۆک کۆماری پێشووی فەڕانسە، بە دانوستان لەگەڵ بەرپرسانی وڵاتانی دیکە لەهەوڵی ئەوەدایە کە هێڵێکی دژەفڕین بۆ کوردستانی ڕۆژاوا جێبەجێ بکات.}

^{یەکێک لە ڕاوێژکارانی نزیک لە فڕانسوا هۆڵاند، سەرۆککۆماری پێشووی فەڕانسە و یەکێک لە دۆستانی نزیکی کورد، لە وتووێژێکدا لەگەڵ ناوەندی ڕۆژی کورد گوتی، فڕانسوا هۆلاند بەچڕی هەوڵەکانی خۆی خستووەتە گەڕ و بەڵێنی داوە تاکوو هێڵی دژەفڕین بۆ کوردستانی ڕۆژاوا جێبەجێ بکات.}

^{بەو پێیە، سەرۆک کۆماری پێشووی فەڕانسە خەریکی ئامادەکردنی}

^{حوکمی سیدارەی هاووڵاتییەکی خەڵکی خۆی لە بەندیخانەی ناوەندیی ئەو شارە کە سەر بە پارێزگای ئورمیەیە جێبەجێ کرا.}

^{بەپێی ڕاپۆرتی گەیشتوو بە ماڵپەڕی مافی مرۆڤیی ”هەنگاو“، بەرەبەیانی ڕۆژی شەممە (١٩ی ڕەشەممە / ١٠ی مارس)، حوکمی سێدارەی هاووڵاتییەکی خەڵکی خۆی لە بەندیخانەی ناوەندیی ئەو شارە جێبەجێ کرا.}

^{ناسننامەی ئەو هاووڵاتییە ”جەواد گوڵ نیەت“ خەڵکی خۆی ڕاگەیندراوە کە باوکی دوو کجی دوانەی تەمەن ٨ ساڵانە.}

^{جەوا ساڵی ١٣٩٣ی هەتاوی بە تۆمەتی ”دەستدریژی سێکسی“ دەستبەسەر و دواتر لەلایەن دەزگای دادوەریی ئێرانەوە حوکمی سێدارەی بەسەردا سەپێندرا.}

^{بە پشتبەستن بە ئاماری تۆمارکراو لەناوەندی ئاماری ”هەنگاو“ لە}

^{ڕۆژنامەی نیویورک پۆست، لە بابەتێکدا لەسەر هەڕەشە جیهانییەکانی ڕێژیمی ئێران هۆشداری داوە.}

^{ڕۆژی یەکشەممە ڕێکەوتی ٢٠ی ڕەشەمەی ١٣٩٦ی هەتاوی، بابەتێکی سەبارەت بە مەترسییەکانی ڕێژیمی ئێران لەسەر ئەمنییەتی جیهانی بڵاو کردۆتەوە و لەو بابەتەدا باس لەوە کراوە، کە نابێت بەرنامەی ناوکیی کورەی باکوور، مەترسیی بەرنامە مووشەکییەکانی ڕێژیمی ئێران بیخاتە پەراوێز و لەبیر بکرێت.}

^{لەو بابەتەدا ئاماژە بە هەڕەشەی فەرماندەکان سپای پاسداران کراوە، کە ڕایانگەیاندووە، درێژە بە بەرنامەی بەرهەمهێنانی مووشەکی بالستیکی دەدەن و لە بارەوە بە هیچ شێوەیک وتووێژ ناکەن و سەرەڕای گوشارە جیهانییەکان و گەمارۆوەکانی ئامریکا، بەرهەمهێنانیان سێ قات کردۆتەوە.}

^{هەروەها باس لەوە کراوە، کە ژنراڵێکی سووریەیی کە لە ڕێژیمی بەشار ئەسەد دابڕاوە، باسی لەوە کردووە، کە ڕێژیمی ئێران مووشەکێکی تاقی کردۆتەوە، کە دەتوانێت کڵاوەی ناوکی هەڵبگرێت و ئاماژەی بەوە کردووە، کە پاشکەوتە کیمیایییەکانی ڕێژیمی ئەسەد لە ئێران و کورەی باکوور هاتووە و}

^{ڕێکخراوی داکۆکی لە مافی مرۆڤی کوردستان، بێدەنگی ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان و یەکێتی ئورووپا لە بەرانبەر هێرشی تورکیە بۆ سەر عەفرینی بە کارەسات ناوزەد کرد.}

^{ڕێکخراوی داکۆکی لە مافی مرۆڤی کوردستان، لە بەیاننامەیەکدا داوا لە ناوەندەکان و کۆمەڵگای مافی مرۆڤ و داکۆکیکارانی مافی مرۆڤ لە سەرتاسەری جیهان دەکات بارودۆخی نالەباری خەڵکی گەمارۆدراوی شاری عەفرین لە بەرچاوبگرن.}

^{لە بەشێکی ئەم بەیاننامەیەدا هاتووە:}

^{نزیکەی پەنجا ڕۆژە کە ئەرتەشی تورکیە و گرووپە جیهادییەکانی سەر بەم وڵاتە، هێرشی هەمەلایەنەیان کردووەتە سەر کانتۆنی عەفرین لە باکووری سوریە “ڕۆژئاوا”، هێزە هاوبەشەکانی تورکیە و جیهادییەکان لە ڕێگەی زەوینی و ئاسمانییەوە تا ئێستا زیاتر لە هەزار تۆن بۆمب و مووشەك و گولەیان بەسەر خەڵکی بێدیفاعی عەفریندا باراندووە. بەپێی ڕاگەیەندراوی سەرچاوە سەربەخۆکان ژمارەیەک لە گوندەکان و شارەکانی}

^{بە هۆی تەقینەوەی مین، لە بەخشی مووسیان سەر بە شاری دێهلوران، شوفێری تەراکتۆرێک تووشی شەپۆڵ گرتووی هات.}

^{بەپێی هەواڵی  ئاژانسی هەواڵدەریی کوردپا، دوو ڕۆژ پێش، بە هۆی تەقینەوەی یەکێک لە مینە چێندراەکانی شەڕی ٨ ساڵەی ئێران و عێراق، لە بەخشی مووسیانی شاری دێهلوران شوفێری تەراکتۆرێک لەو ڕووداوەدا بریندار بوو.}

^{ماڵپەڕی "مین و زندگی" لەو بارەوە نووسیوویەتی: "تەقینەوەی مینی دژە تانک لە نێوان گوندی "چەم هێندی"ـی ئەبووعوێز بریندارێکی لێ کەوتەوە.}

^{بەپێی ئەو سەرچاوەیە، شوفێری تەراکتۆرەکە، لە کاتی گواستنەوەی لوولەی ئاو، یەکێک لە مینە بەجێماوەکان دەتەقێنەوە و شوفێری ئەو تەراکتۆرە"موج گرفتگی" شەپۆل گرتووی هات.
هەتا ئێستە}

^{ێزە ئیتلاعاتییەکان لە یەکێک لە گوندەکانی سەر بە شاری سنە، هاووڵاتییەکیان دەسبەسەر کرد.}

^{بەپێی هەواڵی ئاژانسی هەواڵدەریی کوردپا، هاووڵاتییەکی کورد، بە ناوی "فەردین عەیوەزی"، کوڕی محەممەدعەلی خەڵکی گوندی "تەنگیسەر"، لە ناوچەی ژاوەرۆی شاری سنە، لە لایەن هێزە ئیتلاعاتییەکانەوە دەسبەسەر کرا.}

^{ئەو هاووڵاتییە کوردە ڕۆژی ١٢ی ڕەشەممە دەسبەسەر کراوە و بۆ گرتووخانەی ئیدارەی ئیتلاعاتی شاری سنە گوازراوەتەوە.}

^{بە وتەی سەرچاوەیەکی ئاگادار، هێزە ئیتلاعاتییەکان، هۆکاری دەسبەسەر کردنی ئەم هاووڵاتییە کوردەیان بۆ چالاکیی لە کاناڵی تێلگرام و "هەوڵدان بە دژی تەناهی نەتەوەیی" تاوانبار کردووە و}

^{کۆماڵێک لە کرێکارانی شارەداریی شاری سنە، کە ماوەی ٤ ساڵە مووچەیان وەرنەگرتووە، لە بەردەم بینای ئەو ئیدارەیە بە نیشانەی ناڕەزایەتی دەربڕین کۆبوونەوە.}

^{بەپێی ڕاپۆرتی سەرچاوە خۆجێیەکان، کۆمەڵێک لە کرێکارانی شارەداریی شاری سنە، بە هۆی پێنەدانی حەقەدەستی ٤ ساڵەیان بە نیشانەی ناڕەزایەتی دەربڕین لە بەردەم بینای شارەداری کۆبوونەوە.}

^{بە وتەی یەکێک لە خاوەنکارانی شارەداریی سنە، قەزردار بوونی ئەو دەزگا دەوڵەتییە بەو خاوەنکارە، لە ساڵی ٩٣وە دەستی پێ کردووە و سەرەڕای پێنەدانی پارەی خۆی، بەڵکوو لە بواری قانوونییەوە کەمتەرخەمیش کراوە.}

^{هەواڵدەریی تەسنیم لە زمان یەکێکی دیکە لە خاوەنکارەکان بڵاویکردووتەوە، دواکەوتنی مووچەکانی ئێمە لە ساڵی ٩٢ و٩٣ دەستی پێ کردووە و شارەداری پێشووی شاری سنە، بە ئێمە}

^{کۆماڵێک لە کرێکارانی شارەداریی شاری سنە، کە ماوەی ٤ ساڵە مووچەیان وەرنەگرتووە، لە بەردەم بینای ئەو ئیدارەیە بە نیشانەی ناڕەزایەتی دەربڕین کۆبوونەوە.}

^{بەپێی ڕاپۆرتی سەرچاوە خۆجێیەکان، کۆمەڵێک لە کرێکارانی شارەداریی شاری سنە، بە هۆی پێنەدانی حەقەدەستی ٤ ساڵەیان بە نیشانەی}

^{ژمارەیەک لە هەواڵنێرانی سەر بە ناوەندە ئیتلاعاتییەکان لە کوردستان داوای هەڵسوکەوتی قەزایی لەگەڵ ڕۆژنامەوانێکی کوردیان کرد.}

^{بەپێی هەواڵی ئاژانسی هەواڵدەریی کوردپا، ژمارەیەک لە هەواڵنێرانی سەر بە ناوەندە ئیتلاعاتییەکانی کۆماری ئیسلامی لە نامەیەکدا بۆ دۆزگەری گشتی و ئینقلابی شاری سنە، داوایان لە ناوبراو کردووە تا لەگەڵ ئیجلال قەوامی ڕۆژنامەنووس و چالاکی مافی مرۆڤ}