فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-05-31-11-52-19ئەم سێ هاووڵاتییە و بەبێ مۆڵەتی یاسایی دەستبەسەریان کردوون. جەلا فەڕوخی و هەردوو خوشکەزاکەی، ڕەعنا خۆران و ڕۆژان خۆران، پێشتریش بە بۆنەی ڕێوڕەسمی نەورۆزی ورمێوە لە...
2025-05-31-11-50-23 بە نرخی هەرزان پێبدرێت و کرێی گواستنەوەیان بۆ زیاد بکرێت. تائێستاش ژمارەیەکی زۆری بارهەڵگرەکان راگیراون و ئامادەنین کەلوپەل بگوازنەوە. هەروەها سوپای پاسدارانی کۆماری ئیسلامی ئێران لە...
2025-05-31-11-38-33 نووسینی عەبدوڕەحمان ئاداک هەڵبژێردران. بە پێی هەواڵی هاژە ڕۆژی یەکەمی خەڵاتی قەڵەمی هەژار ئەمڕۆ ٧ی جۆزەردانی ۱۴۰۴ی هەتاوی لە سنە لە حاڵی بەڕێوەچووندایە.یادگار کەریمی سەرۆکی...
2025-05-31-11-19-20؟! پێم وانەبێ! لانیکەم لەو ئاستەدا وا هەوڵدراو بوودجە بۆ هەژار دابینکرا، پێم وانەبێ ئەوندە پێشوازی بکرێ و کەسی وا پەیدا ببن شان بدەنە بەر...
2025-05-24-13-02-30 ئەمریکیدا هەبێت. دانوستانە ناڕاستەوخۆکان هێشتا بەردەوامن و ئەگەری پێشکەوتن لە خولی داهاتودا هەیە. وەزیری دەرەوەی ئێران باسی لەوەشكرد، پێشنیازەكان جێگەی گفتوگۆ بون، ڕێککەوتن لەسەر ئەوە...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

 

kurdi bashuri rojhelati k

ساکار عەبدوڵڵازاده

رووداو- رۆژهەڵاتی کوردستان

کوردانی سەر بە زاراوەی کوردی خواروو (کەلهۆری، لۆری، لەکی، فەیلی، گۆرانی و...هتد) زۆرینەی دانیشتووانی رۆژهەڵاتی کوردستان پێک دێنن و لە زیاتر لە 6 پارێزگا نیشتەجێن، کەچی لە کەناڵە راگەیاندنەکان و تەنانەت سیاسەتی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان گرنگیەکی ئەوتۆیان پێ نەدراوەشاهۆ نادری، رۆژنامەنووس و چالاکوانی مەدەنی کرماشان، لەو بارەوە به (رووداو)ی راگەیاند "لە 70% سەرچاوە ئابوورییەکان و هێزی مرۆیی رۆژهەڵاتی کوردستان لە ناوچەکانی خواروویدا کۆ کراوەتەوە، کەچی ئەو ناوچانه لە بڕیاری سیاسی و بەرنامەی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان فەرامۆش کراون و بایەخێکی ئەوتۆیان پێنەدراوە".

شاهۆ نادری ئاشکراشی کرد "ئەگەر سەیری پێکهاتەی سەرکردایەتی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان بکەین دەبینین له 100%ی سەرکردایەتیان لە کوردی سونی پێک هاتووە. راسته هەندێک دروشمی بریقەداریان هەڵگرتووە بەڵام ئەمانه بە کردەوە نابیندرێ. نمونەیەکی هەرە بەرچاو بۆ سکۆلارنەبوونی حیزبەکانی رۆژهەڵات، پێک هێنانی یەکێتی زانایانی ئیسلامی کوردستانه لە لایەن یەکێک لە حیزبەکانەوە".  ناوبراو گوتیشی "پێویسته ناسیۆنالیزمی کوردی پێناسەیەکی تایبەت و نوێی پێ بدرێت و خوێندنەوەیەکی نوێ بۆ ئەو بابەتە بکرێت. بەداخەوە ئێستا کوردبوون تەنیا لە سونی بوون و دانیشتووبوونی ناوچەیەکی دیاریکراو وەک موکریان و سنه کورت کراوەتەوە. پێویسته ناسۆنالیزمی کوردی به شێوەیەکی زۆر سەردەمیانه و زانستیانه دابڕێژرێتەوە بۆ ئەوەی خەڵکی ناوچەکانی خوارووش لەخۆیدا جێ بکاتەوە". 

هەر لەو بارەوە، وەحید کەماڵی، چالاکڤانی سیاسی ئیلام که خۆی کوردی لۆره به (رووداو)ی راگەیاند "حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان نەک لە ئاستی سەرکردایەتیان بەڵکو لە ئاستی کادر و ئەندامیش، 50 کەسی ناوچەکانی خوراوویان تێدابەدی ناکرێت کەچی ئەو ناوچانه زۆرینەی دانیشتووانی رۆژهەڵاتی کوردستان پێک دەهێنن". زۆربەی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان لە رابردوودا بەرنامەیەکی ئەتۆیان بۆ ئەو ناوچانه نەبووە، بەڵام ئێستا مژدەی ئەوە دەدەن که بە بەرنامە و سیاسەتێکی نوێ، خۆیان بۆ خزمەتکردنی ئەو ناوچانه ئامادە کردووەئەرسەلان یارئەحمەدی، چالاکڤانی سیاسی خەڵکی کرماشان و ئەندامی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران لەو بارەوە به (رووداو)ی راگەیاند "حیزبەکان لە ئاست ئەو دروشم و بەرنامه کوردستانیەی کە هەڵیانگرتبوو کاریان بۆ ناوچەی خواروو نەکرد، بەڵام ئێستا چالاکیان لەو ناوچانەدا زۆر بەرفراوان بووە و به بایەخیکی زیاترەوە کار بۆ کوردی خواروو دەکەن".

هەرەها ئەرسەلان یارئەحمەدی کەم و کورتیەکانی بۆ خەڵکیش گەراندەوە و گوتی "جگە لە حیزبەکان، خەڵکی ئەو ناوچانەش بەرپرسیارن. کوردی خواروو کەمتر پەیوەندیان به حیزبەکانەوە گرتووە و تەنانەت ئێمه زۆرجار بۆ بەڕێوەبردنی بەرنامه تەلەفیزیۆنیەکان به زاراوەی کوردی خواروو رووبەرووی کەمی هیزی مرۆیی دەبینەوە". لە لایەکی دیکە، نەجمەدین گوڵپەری، ئەندامی کومیتەی ناوەندی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحکەتکێشانی کوردستان لە لێدوانێکدا بۆ (رووداو) بوونی جیاوازی لەنێوان کوردانی شیعه و سونی لەناو حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان رەت کردەوە و راشیگەیاند "بەرپرسان و ئەندامانی سەرکردایەتی لە رێگەی هەڵبژاردن و بە دەنگی ئەندامانی حێزبەکان هەڵدەبژێردرێن و هیچ جۆرە رێگرێکی نووسراو و گوتراو بۆ هەڵبژاردنی کوردانی ناوچەی خواروو بوونی نیه، تەنها ئەو کوردانە بەهۆی کەمی ئەندام و بەشداربووانیان تا ئێستا به ئاستی سەرکردایەتی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان نەگەیشتوون".

وەحید کەماڵی، چالاکی سیاسی ناوچەی ئیلام لەسەر ئەو باوەرەیه کە شەپۆلێکی بەئاگا هاتنەوەی خەڵکی ناوچەکانی خواروو و گەڕاندنەوەیان بۆ رەسەنایەتی و شوناسی نەتەوەیی خۆیان لە ئارادا هەیه که پێویسته حیزبەکان بە پێداچوونەوە به سیاسیەتی خۆیان لە رووی رێکخستن و ئەندامێتی، جیاوازییەکی ئەرێنی بۆ خەڵکی ئەو ناوچەیە دابنێن و لە سەرکردایەتی حیزبەکاندا بەشداریان بکەنهەفتەی رابردوو، گروپێکی چەکدار بەناوی (پارتیزانانی خوارووی کوردستان) لە بەیاننامەیەکدا بوونی خۆیان راگەیاند. 

بە بروای چاودێران، راگەیاندنی ئەو گروپه پارتیزانیه بۆ ئامادەنەبوونی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان لە ناوچەکانی خوارووی کوردستان دەگەڕێتەوە. 

عەلی ئیلامی، چالاکڤانی سیاسی لەو بارەوە به (رووداو)ی راگەیاند "پێویسته سەرجەم حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان به دڵیکی کراوە و رۆحێکی کوردانەوە پاڵپشتی لە بزوتنەوەی نەتەوەخوازی خوارووی کوردستان بکەن کە لەو رۆژانەدا باڵی سەربازی خۆی ئاشکرا کردووە".

پارێزگاکانی کرماشان، ئیلام و بەشێکی زۆر لە پارێزگاکانی هەمەدان، لۆرستان، چوارمەحاڵ و بەختیاری، کەهکیلویه و بۆیر ئەحمەد، خوزستان و بوشێهر شوێنی نیشتەجێ بوونی کوردانی کەلهۆر، لەک و لۆرن و به ناوچەی خوارووی رۆژهەلاتی کوردستان ناسراون ئەو ناوچانه، سەرەرای پانتایی خاک و زۆری ژمارەی دانیشتووانیان، لەو ساڵانەی دواییدا کەمترین بەشداریان لە خەباتی رزگاریخوازی رۆژهەڵاتی کوردستان هەبووە، کەچی لە مێژووی کۆنی کورددا چالاکانه رۆڵیان گێڕاوە و ئیمپراتۆری مێدیا و ساسانیەکان لەو ناوچانەدا دامەزراونزۆرینەی دانیشتووانی ئەو ناوچەیە سەربه ئایینی شیعەن و لە دابەشکردنی نوێی زمانی کوردیدا، زاراوەکەیان به زاراوەی کوردی خواروو ناوبانگی دەرکردوە.

 

komarixwaz logo

 

بەڕێز کاک عارف باوەجانی، سەرۆکی پارتی سەربەستی کوردستان

بەداخ و پەژارەیەکی زۆرەوە، هەوالی کۆچی دووایی خوالێخۆشبوو کاک فەرهاد جەهانگیری، جێگری سەرۆکی پارتی سەربەستی کوردستانمان، پێگەیشت،ئەم رووداوە چاوەروان نەکراوە دەگەل ئەوەی زۆر غەمگینی کردین، وەک رووداوێکی پر لە خەساریش کە تووشتان هاتوە، دەنرخێنین. بۆیە دەگەل هێوای لەسەرخۆبوویی و سەبووریتان، بە دلێکی پر لە غەم و پژارەوە، سەرخۆشی خۆم و گشت چالاکوانانی بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان، ئاراستەی بەرێزتان و گشت ئەندامانی سەرکردایەتی پارتی سەربەستی کوردستان و بنەمالەی بەرێزی خوالێخۆشبوو کاک فەرهاد جەهانگیری دەکەین و هیوادارین روحی تیکۆشەری کۆچکردووتان، بە بەهەشتی بەرین شاد بێت و  ناۆ و یاد و یادمانی هەر دم زیندوو، رێگە و رێبازی پر رێبوار بێت.

مستەفا شەمامی

بەرپرسی شورای هاۆئاهەنگی بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان

رێکەۆتی ٢٠/٠٤/٢٠١٢

zanyar u_luqman

 

ساکار عەبدوڵڵازاده

رووداو- سلێمانی

ئیقباڵ مورادی، باوکی زانیار، که خۆی پێشمەرگەیەکی دێرینه و 5 ساڵی تەمەنی لە زیندانەکانی کۆماری ئیسلامی ئێران تێپەڕاندووە و ئێستاکەش لە باشووری کوردستان سەرقاڵی خەباتی سیاسیە، به (رووداو)ی راگەیاند "ماوەیەک پێش دەسگیرکردنی زانیار، چەند کەسێک لە لایەن کۆماری ئیسلامی ئێران هەوڵی تیرۆرکردنی منیاندا و من لەو رووداوەدا به سەختی بریندار بووم، کە هەواڵی دەسگیرکردنی لوقمان و زانیارم پێ گەیشت هەر وامزانی ئەو کارە بۆ ترساندن و کپ کردنی منه، تا ئەوەی به کوشتنی کوڕی ئیمام جومعەی مەریوان تۆمەتبار کران". ناوبراو دەڵێت "راستە زانیار لە بنەماڵەیەکی سیاسی پەروەردە بووە، بەڵام زانیار سەرقاڵی خوێندن بووه و هیچکات تێکەڵی سیاسەت نەبوو. ئەو تۆمەتانەی دادگا سیاسی و بێ بنەمان. زانیار و لوقمان هیچ تاوانێکیان ئەنجام نەداوە". باوکی زانیار گوتیشی "زانیار و لوقمان لەژێر ئەشکەنجە و لێدان و هەڕەشه دانیان به تاوانێک ناوە که ئەنجامیان نەداوە".

ئیقباڵ مورادی داوای له ئیمام جومعەی شاری مەریوان کرد که وەک مرۆڤێکی باش و راست کردار ئەرکی ئایینی و نەتەوەیی خۆی بەجی بگەیەنێ و رەزامەندی خۆی بۆ ئازادکردنی لوقمان و زانیار دەرببڕێ. باوکی زانیار هەروەها داوای لە سەرجەم چالاکڤانان و رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ و کۆمەڵگای مەدەنی کرد که رێگری لە جێ بەجێ کردنی بڕیاری لەسێدارەدانی زانیار و لوقمان موردای بکەن و لە رێگەی رێکخراوە نێودەوڵەتیەکانەوە به هانایان بچن. زانیار و لوقمان مورادی له دوو ساڵ لەمەوبه‌ر بە تۆمەتی كوشتنی كوڕی ئیمام جومعەی شاری مەریوان دەستبەسەر كراون و لە لایەن دادگای شۆڕشی شاری تاران به تاوانی (محاربه) سزای لە سێدارەدانیان بەسەر سەپێندرا. رێکخراوی لێبوردنی نێونەتەوەیی و ئەحمەد شەهید، رێپۆرتێری تایبەتی نەتەوەیەکگرتووەکان لە بواری مافی مرۆڤ له ئێران، لە سێ بەیاننامەی جیاوازدا رایانگەیاندووە کە ئەو دوو گیراوە کوردە لە ژێر ئەشکەنجه و هەڕەشە ناچار کراون تاوانێک قەبووڵ بکەن کە ئەنجامیان نەداوە. ئەو دوو زیندانییە سیاسیە کورده که ئێستاکه لە بەندی 4ی گرتووخانەی رەجایی شاری کەرەج چاوەڕوانی پەتی سێدارە دەکەن، لە چەندین نامەدا داوایان له چالاکانی مافی مرۆڤ کردوە تا به هانایانەوە بچن.

رۆژنامه‌ی (حورِیه‌ت)ی توركی نووسیویه‌تی"توركیا وه‌ك سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت پێشوازی له‌ مه‌سعود بارزانی ده‌كات". رۆژنامه‌ی (حورِیه‌ت)ی توركی هه‌روه‌ها ده‌ڵێ" مه‌سعود بارزانی له‌ دوای كشانه‌وه‌ی هێزه‌كانی سوپای ئه‌مریكا له‌ عێراقدا رۆڵێكی گرنگ ده‌گێرِێ له‌ ناوچه‌كه‌دا، بۆیه‌ ده‌رفه‌تێكه‌ كێشه‌ی كورد به‌ شێوه‌یه‌كی نوێ چارسه‌ربكرێت".

 ئه‌مرِۆ مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان له‌گه‌ڵ ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگان، سه‌رۆك وه‌زیرانی توركیا له‌ ئه‌سته‌مبول كۆده‌بێته‌وه‌ و سبه‌ی ده‌چێته‌ ئه‌نقه‌ره‌ له‌گه‌ڵ عه‌بدوڵا گول، سه‌رۆك كۆماری توركیا كۆده‌بێته‌وه‌. هه‌روه‌ها حورِییه‌ت ئاماژه‌به‌وه‌دان ئه‌مه‌ نیشانی ده‌دات "كه‌ توركیا گرنگی زۆر به‌ مه‌سعود بارزانی ده‌دات و رێگه‌ نادات كورد بكه‌وێت، به‌تایبه‌تی دوای كشانه‌وه‌ی هێزه‌كانی ئه‌مریكا له‌ عێراقدا". سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به‌ فرِۆكه‌یه‌تی تایبه‌ت له‌ شاری زیوریخی پایته‌ختی سویسرا گه‌یشته‌ ئه‌سته‌مبول و له‌ فرِۆكه‌خانه‌ی ئه‌تاتورك له‌ هۆڵی (VIP) له‌لایه‌ن فه‌ره‌یدون سنرلی ئۆغلۆ، راوێژكاری وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی توركیا پێشوازی لێكرا. بارزانی ئه‌مرۆِ له‌ نووسینگه‌ی دۆڵمه‌ باخچه‌ی، له‌گه‌ڵ ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگان، سه‌رۆك وه‌زیرانی توركیا كۆده‌بێته‌وه‌.

ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگان، سه‌رۆك وه‌زیرانی توركیا دوێنێ له‌ كۆنگره‌یه‌كی رۆژنامه‌وانیدا رایگه‌یاند"له‌كۆبوونه‌وه‌كه‌ی ئه‌مرِۆماندا له‌گه‌ڵ بارزانی، مه‌سه‌له‌ی سووریا و كێشه‌ی تیرۆر و پارتی كرێكارانی كوردستان (PKK) تاوتوێ ده‌كه‌ین". ئه‌ردۆگان گوتیشی "هیودارم ئه‌و دیداره‌ی من و بارزانی له‌ كاتێكی نزیكدا كاریگه‌ری خۆی لێبكه‌وێته‌وه‌". سه‌ردانه‌كه‌ی مه‌سعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كورددستان بۆ توركیا 2 رۆژ به‌رده‌وام ده‌بێت. كاژێر 2ی دوای نیوه‌رِۆ به‌كاتی توركیا، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان له‌ دۆڵمه‌ باخچه‌ نووسینگه‌ی سه‌رۆك وه‌زیرانی توركیا له‌گه‌ڵ ئه‌ردۆگان دوایین پێشهاته‌كانی ره‌وشی سیاسی عێراق و ناوچه‌كه‌ تاوتوێ ده‌كات. هه‌روه‌ها راگه‌یاندنه‌كانی توركیا ئاماژه‌ی به‌وه‌ش ده‌كه‌ن، بارزانی له‌گه‌ڵ عه‌بدوڵا گول، سه‌رۆك كۆماری توركیاش كۆده‌بێته‌وه‌، ئه‌مه‌ له‌كاتێكدا پێشتر راگه‌یاندنه‌كانی توركیا باسیان له‌وه‌نه‌كردبوو كه‌ بارزانی له‌گه‌ڵ گول كۆده‌بێته‌وه‌.

 

لەیلا زانا، پارلەمانتاری ئامەد، سبەی چوارشەممە لە پارلەمانی ئەورووپا، لە چوارچێوەی کۆنفڕانسێکی ڕۆژنامەوانی دا، سەبارەت بە ڕەوشی مانگرتوانی ستراسبورگ دەدوێ. زانرا کە سبەی چوارشەممە، 18ی ئاپریل و هاوکات لەگەڵ 49مین ڕۆژی مانگرتن لە خواردنی چالاکانی سیاسی و مەدەنی کورد لە ستراسبوورگی فەرانسە، خاتوو لەیلا زانا، نوێنەری ئامەد لە پارلەمانی تورکیا، پاش کۆبوونەوە لەگەڵ پارلەمانتارانی ئەورووپا، بەشداری کۆنفڕانسێکی ڕۆژنامەوانی دەبێت و باس لە ڕەوشی تەندرووستی، داواکاری مانگرتووان و بابەتە پێوەندیدارەکان دەکات. بە گوێرەی ئاژانسی فرات، "نیگار عینایەتی"، بە نوێنەرایەتی لە 15 چالاکی مانگرتوو "بێرنارد ڕێڤێلۆن"، ئەندامی دەستەی پشتیوانی لە مانگرتووان و "یورگێن کلووتێ"، پارلەمانتاری ئەوورووپایی بەشداری کۆنفڕانسەکە دەبن.

شایانی باسە کە گرووپێکی 15 کەسی، کە 5 چالاکی ژنیشیان لەگەڵ دا، لە یەکی مارسی 2012وە لە ستراسبوورگی فەرانسە، مانیان لە خواردن گرتووە و ڕۆژ بە ڕۆژ ڕەوشی تەندرووستیان بەرەو خراپتربوون دەڕوا و هەر ئێستا مەرگ هەڕەشە لە ژیانیان دەکات.چالاکیەکە پاش ئەوە دەستیپێکرد کە لە 15ی فێوریەی ئەمساڵەوە 2 پارلەمانتاری گیراوی BDP لە گرتووخانەکانی باکووری کوردستان مانیان لە خواردن گرت و بە پێوەستبوونی سەدان گیراوی تر لە ڕۆژەکانی دواتر دا، هەژمارێکی 2000 کەسی لە گیراوانی سیاسی، مەدەنی و ڕۆژنامەوانی کورد لە گرتووخانەکانی باکووری کوردستان و تورکیا دەستیان بە مانگرتن لە خواردنێکی بێسنوور کرد.داواکاری چالاکانی مانگرتوو، کۆتایی هاتن به گۆشەگیری سەر ڕێبەری زیندانی پارتی کرێکارانی کوردستان و کۆتایی زەخت و گووشاری تورکیا بۆ سەر گیراوان و چالاکانی سیاسی و مەدەنی کورد ڕاگەیاندراوە. مانگرتنی یەکەم گرووپ، دوو مانگی تێپەڕکردووە.

 

jirard  faransawi

 

نووسەری فەرەنسی جیرارد چالیاند، باس لە ئەزموونی كوردستان دەكات دوای رووخانی رژێمی پێشووی عێراق، چالیاند دەڵێ "هەرچەندە گەندەڵی لە هەرێمی كوردستان هەیە، بەڵام بووژانەوەیەكی ئابووری باش هەیە، هەر وڵاتێك بووژانەوەی ئابووری هەبێ پێشدەكەوێ". چالیاند، لە هەڤپەیڤینێكدا لەگەڵ (رووداو)دا گوتی"پێویستە كورد لەم دۆخەدا وریابێ و ئەوە لە بیرنەكەن، كە پێویستە هەوڵی چارەسەركردنی كێشە ناوخۆییەكان بدەن و خۆیان بۆ بەیانی ئامادە بكەن".
رۆژی 4/4/2012 لەلایەن دەزگای ئاراس بۆ چاپ و بڵاوكردنەوە، كۆڕێك بۆ جیرارد چالیاند، نووسەری نێوداری فەرەنسی سازكرا، بۆ ناساندنی ئەو دوو كتێبەكەی لەسەر كوردی نووسیون، هەردوو كێتبەكەی جیرارد لەلایەن عەبدولسەلام نەقشبەندی، وەڕگێڕدراون بۆ زمانی عەرەبی. جیرارد چالیاند، نووسەرێكی بەنێوبانگی فەرەنسییەو خوێندنەوەو شارەزاییەكی زۆری لەسەر نەتەوەی كورد هەیە، دوو كتێبی بە ناوەكانی (گەلێكی بێ نیشتمان) و (كورد و كوردستان) بە زمانی فەرەنسی لەسەر كورد نووسیون، بە زمانەكانی فەرەنسی، ئینگلیزی، ئیسپانی، ئەڵمانی، فارسی، عەرەبی لە دەیان وڵاتی جیهاندا بڵاوكراونەتەوە. وەك نووسەر خۆی باسیدەكات، بۆ نووسینی كتێبەكانی سوودی لەو نووسراوانە بینیوە، كە بە زمانەكانی فارسی، فەرەنسی، ئینگلیزی و ئەڵمانی لەسەر كورد نووسراون. نووسەر لە كتێبەكانیدا باس لەوە دەكات، كە كورد پێشتر هیچ ئەزموونێكی بەڕێوەبردنی دەوڵەتی نەبووە. چالیاند دەڵێ "جارێكیان كامەران بەدرخان، پێیگوتم لەكاتی خۆی بیركردنەوەی ئێمە نیوەی عوسمانی و نیوەكەی دیكەشی ئیسلامیبوو، كە ئەوە بواری بیركردنەوەی لە نەتەوە كەمكردووەتەوە".
چالیاند، باس لە كەمی دۆستی كورد دەكات و دەڵێ "لە رابردوودا كورد هاوڕێی كەمبووە، بەڵام ئێستا باشترە، چونكە مالیكی بەهۆی ركابەریكردن لەگەڵ سوننەكانی عێراق پێویستی بە كوردەو توركیاش سوودی ئابووری لە هەرێمی كوردستان دەبینێ، بەهۆی چوونە دەرەوەی نەوتی عێراق لە رێگەی هەرێمی كوردستانەوە بەو وڵاتەدا، ئەمەش بارودۆخێكی باشترە لەچاو پێشتر".
لە كۆڕەكەیدا چالیاند باس لە بەهاری عەرەبی دەكات و پێیوایە گرنگییەكی تایبەتی بۆ كورد هەیە "هەوڵدان بۆ رووخانی رژێمی سووریا، مالیكی تووشی دڵەڕاوكێ كردووە، ئەمەش وا لە مالیكی دەكات لە كورد نزیك ببێتەوە، بەڵام ئەم دۆخە پێگەی دەوڵەتی توركیا بەهێز دەكات، رەنگە ئەمەیان بۆ كورد باش نەبێت". 
عەبدولسەلام نەقشبەندی، ئەو نووسەرە فەرەنسییە بە دۆستی كورد دەزانێ و دەڵێ "چالیاند برای كوردە، ئەو زۆر كاری بۆ ناساندنی كورد كردووە". نەقشبەندی، داوایكرد پەیكەر بۆ هەردوو كەسایەتی ناوداری جیهانی دانیال میتران و جیرارد چالیاند لە هەرێمی كوردستان دروستبكرێن.

barzani and_hashmi

 

سبەی مەسعود بارزانی و رەجەب تەیب ئەرۆدگان کۆدەبنەوە و بارزانی، هاشمی لەگەڵ خۆیدا دێنێتەوە کوردستان. لە چوارچێوەی سەردانەکەیدا بۆ چەند وڵاتێکی جیهانی، مەسعو بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان سبەی دەگاتە تورکیا لەگەڵ رەجەب تەیب ئەردۆگان، سەرۆک وەزیرانی تورکیا و ئەحمەد داود ئۆغلۆ، وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتەکۆدەبێتەوە.

کاژێر 2ی دوای نیوەڕۆ بەکاتی تورکیا، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە کۆشکی دۆڵمە باخچەی نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی تورکیا لەگەڵ ئەردۆگان دوایین پێشهاتەکانی رەوشی سیاسی عێراق و ناوچەکە تاوتوێ دەکات. هەروەها بارزانی و ئەردۆگان گفتوگۆ دەکەن لەسەر رەوشی کورد لە سووریا و چەکدانانی پارتی کرێکارانی کوردستان و کۆنگرەی نەتەوەیی و مەسەلەی تارق هاشمی، جێگری سەرۆک کۆماری عێراق.
رۆژنامەکانی تورکیا ئاماژەی بەوەدەکەن، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان تارق هاشمی، جێگری سەرۆک کۆماری عێراق لەگەڵ خۆی دێنێتەوە هەرێمی کوردستان، کە ئێستا بە سەردانێک لە تورکیایە. هاشمی لەلایەن دادگای عێراقیەوە بە تۆمەتی "تیرۆر" داواکراوە و ئەویش پەنای بۆ هەرێمی کوردستان هێناوە و ئەو تۆمەتانە رەتدەکاتەوە و بە "سیاسی" وەسفی دەکات، ماوەیەک بەرلە ئیسَتا سەردانی قەتەر و سعودیە کرد و ئێستاش لە تورکیایە و هاشمی پێشچوونی بۆ دەرەوەی وڵات رایگەیاندبوو کە دەگەڕێتەوە هەرێمی کوردستان.

سەرچاوە: رووداۆ

barzani-erdo

 

زانرا کە مەسعوود بارزانی سەردانی تورکیا دەکات و لە دوو دیداری جیاواز دا، لەگەڵ تارق هاشمی و ئەردۆغان کۆدەبێتەوە. "تارق هاشمی"، جێگری سەرکۆماری عێراق بە مێدیاکانی تورکیایی ڕاگەیاند کە هەفتەی داهاتوو، لە شاری ئیستانبووڵ چاوی بە سەرۆکی هەرێمی باشووری کوردستان "مەسعوود بارزانی" دەکەوێ. لە لایەکی ترەوەش باس لەوە دەکرێ کە بارزانی بڕیارە لەگەڵ "ڕەجەب تەیب ئەردغان" سەرۆک وەزیری تورکیا کۆبێتەوە و دوایین ڕەوشی ناوچە، دۆسیەیی هاشمی، مەسەلەکانی پێوەندیدار بە پارتی کرێکارانی کوردستان و پێوەندی ئابووری دوو لایەن تاووتوێ بکەن. تارق هاشمی، جێگری جەلال تاڵەبانی، سەرۆک کۆماری عێراقی فێدراڵ، کە بە تێوەگلان لە تیرۆریسم تاوانبار کراوە، لەم مانگانەی دوایی دا لە کوردستان گیرسابۆوە و پاش سەردانی بۆ قەتەر و عەرەبستانی سعوودی، لە 10ی ئاپریلەوە لە تورکیایە.

 

 

 

7 رێكخراو و كومیتەی خوێندكاری رۆژهەڵاتی كوردستان كۆبوونەوە

 

حەوت رێكخراو و كومیتەی خوێندكاری رۆژهەڵاتی كوردستان بۆ ئامادەكاری  بە مەبەستی خۆرێكخستن و یەكدەنگبوون   بۆ بەشداریكرن لە كۆنگرەی نەتەوەیی خوێندكاری كورد  پێكەوە كۆبوونەوە.

 كاتژمێر 3ی دوای نیوەڕۆی رۆژی شەممە،26 خاكە لێوەی 1391 ، حەوت رێكخراو و كومیتەی خوێندكاری رۆژهەڵاتی كوردستان، لە شاری كۆیە و بە میوانداری یەكیەتی خوێندكاری دێموكراتی كوردستانی ئێران پێكەوە كۆبوونەوە. لەم كۆبوونەوەدا ئەم حەوت رێكخراوە لە سەر كۆمەڵێك باس و بابەتی هاوبەش بە مەبەستی ئامادەكاری بۆ گرتنی كونگرەی نەتەوەیی چوار پارچەی كوردستان، ساغ بوونەوە. هەورەها لەم كۆبوونەوەدا باس و بابەتی پێكهێنانی فیدراسیۆنێكی نەتەوەیی بۆ رێكخراوە خوێندكارییەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان بە مەبەستی دروستكردنی هاودەنگی و هاوپێوەندی هەرچی زیاتری خوێندكاران لە  رۆژهەڵاتی كوردستان خرایە بەرباس و تاوتوێ كردن و  بڕیار درا لە داهاتوویەكی نزیكدا ، ئەم فیدراسیۆنە پێك بێت و بوونی خۆی رابگەنێت.

رێكخراو و كومیتەی خوێندكارییەكانی بەشدار لەم كۆبوونەوەدا بریتی بوون لە :

1ـ كۆمەڵەی خوێندەوارانی رۆژهەڵات

2ـ یەكیەتیی خوێندكارانی  دێموكراتی كوردستانی ئێران

3ـ كومیتەی خوێندكاری سازمانی خەباتی كوردستانی ئێران

4ـ كومیتەی خوێندكاری حیزبی دێموكراتی كوردستان

5ـ كومیتەی خوێندكارانی كۆمەڵەی زەحمەتكێشانی كوردستان

6ـ كومیتەی خوێندكاری یەكیەتی شۆڕشگێڕانی كوردستان

7ـ كومیتەی خوێندكاری یەكیەتی دێموكراتیكی كوردستان

 

 

 

 

 

 

 

 

jehangirghefari

فەرهاد جەهانگیری جێگری دووەمی سەرۆکی پارتی سەربەستیی کوردستان کۆچی دواییکرد. سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان. 

 

 

خەڵکی وڵاتداگیرکراوی کوردستان، هاوبیران و ئەندامان و لاینگرانی پارتیمان. بەداخ و کەسەرەوە پێتان ڕادەگەیەنین، کە لە ڕێکەوتی ٢٤ی خاکەلێوەی ٢٧١٢ی کوردی. هاوڕێی تێکۆشەرمان کاک فەرهاد جەهانگیری ناسراو بە فەرهادە رەش بە هۆی ڕاوەستانی دڵەوە گیانی لە دەستداو ماڵئاوایی لێکردین.
شەهید فەرهاد لە ساڵی ١٩٦٧ لە سنە لە دایکبووە، هەر لە تەمەنی مناڵیوە بووەتەپێشمەرگەی حدکا، لەو حیزبەدا چەندین بەرپرسایەتی و تا پلەی کادرێتی بریوە. 
کاک فەرهاد بە مەبەستی درێژەدان بە خەبات لە پێناو کوردستانێکی سەربەخۆدا، له ٢ی ڕێبه‌ندانی ٢٧٠٨ی کوردی، کە ڕۆژی سەربەخۆیی کوردستانە، بڕیاریدا سه‌نگه‌ری خه‌باتی بگوێزێته‌و‌ه‌ بۆ نێو ڕیزه‌کانی پارتی سه‌ربه‌ستیی کوردستان. هەر لەو رۆژەشدا لە لایەن سەرکردایەتییەوە پێشوازی لێکرا.
شەهید فەرهاد جەهانگیری لە کۆنگرەی یەکەمی پارتی سەربەستیی کوردستان کەلە١٣/١١/٢٠٠٩ لە ئۆسڵۆی پایتەختی نۆرویژ بە ڕێوە چوو وەک ئەندامی سەرکردایەتی هەڵبژێردرا. لەیەکەم کۆبوونەوەی سەرکردایەتی تازە هەڵبژێردراوی کۆنگرەی یەکەم، وەک جێگری دووەمی سەرۆکی پارتی سەربەستیی کوردستان هەڵبژێردرا.
بەداخەوە لەم چەند مانگەی ئاخردا تووشی نەخۆشی دڵەیەشە دەبێت، و تا سەر ئەنجام دۆێنێ شەو واتە ٢٥ی خاکەلێوەی ٢٧١٢ی کوردی، ١٤/٤/٢٠١٢ ی زاینی لە ماڵەکەی خۆی لە شاری لینشۆپینگی سوید بە هۆی ڕاوەستانی دڵەوە گیانی لە دەستداوە.
بە ناوی سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان سەرەخۆشی و خەم و پەژارەی خۆمان ئاراستەی بنەماڵەی هاوبیرمان کاک فەرهاد لە شاری سنەی قارەمان و هەروەها لە گشت ئەندامانی پارتی سەربەستیی کوردستان و خۆمان دەکەین. 
هەزاران سڵاو لە گیانی پاکی یەکەم شەهیدی پارتەکەمان 
ڕۆکی شاد و ڕێگای پر ڕێبوار بێت.
سەرکردایەتی پارتی سەربەستیی کوردستان 
٢٦ی خاکەلێوەی ٢٧١٢ی کوردی، ١٥/٤/٢٠١٢ ی زاینی

تێبینی لە نزکترین کاتدا لە ڕێگەی مالپەرەکەمانەوە ئاگاداری لە شۆینی سەرەخۆشی و کاتی بە خاکسپاردنی بڵاودەکەینەوە.
www.psk2006.org 

بۆ دیتنی چەند وێنەیەکی شەهید فەرهاد تکایە تەماشای ئەم لینکە بکەن . https://www.facebook.com/media/set/?set=a.434190913263287.121506.100000171455211&;type=1¬if_t=like
سەرکردایەتی پ س ک


2012-04-15 10:35:49

palaishgai ilam

 

به گوتەی عەبدولڕەزا ئەکبەرزاده، بەرێوەبەری گشتی پاڵاوتگەی غازی پارێزگای ئیلام، رۆژانه زیاتر لە 6 ملیۆن و 800 هەزار پێی سێجا، غازی سروشتی لە پاڵاوتگەی ئیلام بەرهەم دێت. بڕیار وایه، لە ماوەیەکی نزیکدا ئەو رێژەیە بۆ 10 ملیۆن پێی سێجا بەرز بکرێتەوە. پاڵاوتگەی غازی سروشتی ئیلام ، جگە لەدابین کردنی پێداویستییەکانی غازی سروشتی پارێزگای ئیلام و ناوچەکانی دەورووبەری، رۆژانه بڕێکی زۆر بەنزین و گوگردیش بەرهەم دێنێت. ئیلام یەکێک لە گەورەترین پارێزگاکانی بەرهەم هێنەری نەوت و غازی ئێرانه و 11% یەدەگی غازی سروشتی ئێران لەو پارێزگایه هەڵکەوتووە.

ئێران لە رێگەی کێڵگە نەوتییەکانی دانان، سەرکان، چەشمە خۆش، ماڵه کێو و دێلۆران له پارێزگای ئیلام، رۆژانه بە دەیان هەزار بەرمیل نەوت هەناردەی دەرەوە دەکات. رۆژهەڵاتی کوردستان لە رووی دەوڵەمەندی کانزاکانی ژێرزەوی گرنگیەکی زۆری هەیه و به دەیان ساڵه له پارێزگاکانی کرماشان و ئیلام نەوت و غازی سروشتی بەرهەم دەهێندرێت. جگە لەوەی لە سەرجەم شار و گوندەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان، دەیان کانزای ژێرزەوی وەک زێڕ، مس، ڕووی و سورب، جیوە، سیلیس و کانزای بەردە بەهادارەکان دۆزراونەتەوە. بەپێی ئەو رێژە زێرەی لە کانزاکانی سەقز، قوروە، تکاب و سەردەشت دۆزراوەتەوە، رۆژهەڵاتی کوردستان گەورەترین کانزای زێری رۆژهەڵاتی ناوەڕاسته.

 

tutu  kashishi afriqai

سالە کوردە
رووداو-سوێد
قەشەی بەنێوبانگی ئەفریقای باشوور و هەڵگری خەڵاتی ئاشتی نۆبڵ،  دیسمۆند توتو لە نامەیەکدا کە ئاراستەی سکرتێری یەکێتی ئەوروپا تۆربیۆرن یاگلاندی کردووە، داوادەکات کە گۆشەگیری سەر عەبدوڵڵا ئۆجەلان رێبەری  پارتی کرێکارانی کوردستان هەڵبگیرێت. 
توتو لە نامەکەیدا ئاگاداری تۆربیۆرن یاگلاندی کردووەتەوە کە ژمارەیەک کورد مانگرتنێکی بەردەوامیان دەستپێکردووە، بەهۆی نیگەرانیان لە رەوشی ژیانی ئۆجەلان. لە نامەکەیدا توتو داوادەکات کە هەنگاو بۆ چارەسەری کیشەی کورد بەشێوەیەکی دیموکراتیانە و ئاشتیانە بنرێت.
توتو روونیدەکاتەوە کە ئەو وەک هەڵگری خەڵاتی ئاشتی نۆبڵ دژی شەڕە و خەبات بۆ ئاشتی دەکات و بەهیوایە کە مرۆڤەکان لە دۆخێکی ئاشتیانەدا بژین. هەروەها دەڵێ "چەندین ساڵە ئێمە شایەتی شەڕێکی دژوارین لە تورکیا بەهۆی کێشەی کوردەوە، کە بەداخەوە سەدان کورد و تورک بوونە قوربانی، کە زۆربەیان ژن و منداڵن. ئێمە هیواخوازین کە داوودەزگا نێودەوڵەتییەکان  و ئەو ئینیستیشوونەی کە ئێوە نوێنەرایەتی دەکەن، خۆیان ماندوو بکەن بۆ کۆتایی هێنان بەو کێشەیە و لایەنەکان لەیەکتر کۆبکەنەوە. دیالۆگ لەنێوان ئەو دوولایەنە زۆر گرنگە. دەبێ بەڕێز ئوجەلان کە لەلایەن کوردەوە وەک ئیرادەیەکی سیاسی قبوڵکراوە، ببێتە لایەنێکی گفتوگۆ. ماوەی هەشت مانگە هیچ پەیوەندییەک لەگەڵ ئۆجەلان نەکراوەو رێگە بە پارێزەران و بنەماڵەکەی نادرێت بیبینن، ئەوەش بووەتە هۆی ئەوەی کە کورد بە جیدی نیگەران ببن. داوا لە بەڕێزتان دەکەین کە کەمێک لەکاتی بەهاداری خۆتان بۆ ئەم کێشەیە تەرخانبکەن کە کێشەیەکی مرۆڤانەیە و پێویستە بایەخی پێبدرێت."

 

ئەمڕۆ 14ئابریل 2012، رۆژی ئەنفال، واتە 24هەمین ساڵرۆژی دەستپێکی شێوەیەک لە وەحشیانە وبگرە ترسناکترین چەشنی سرینەوەی نەتەوەیەکی بێ‌دەسەلات و بندەستە کە تاکوو هەنووکە، مێژوویی کۆمەلگای مرۆفایەتی متەمەدین وەها کارەسات و تراژدیایەکی سامناکی بەخۆیەوە نەدیووە. ئەم کارەساتە لەدرێژەی سیاسەتی تەعقیب و ئەشکەنجە و کووشتن و برین، تەبعید، تەخریب، تەعریب،،،، وەک گەلالەیەکی دارێژراۆ بۆ سرینەوەی نەتەوەیەک بەئەژمار دێت کە لە راستای تەکمیلی سیاسەتی ژینۆسایدی نەتەوەی کوردی بندەست و بێدەسەلات، وە لەبەرچاوویی دوونیای مووتەمەدین و موودەعی ئاشتی و ئازادی، مافی مرۆف و دێمۆکراسی، لە چەندین قۆناغی یەک لەدوای یەک ئەنجام دەدرا.

دروست ٢٤ ساڵ لەمەۆپێش بوو، کە رژێمی بەعسی ئەفلەقی عێڕاق، بە پێی بڕیاری١٦٠ی "شوورای سەرکردایەتی شۆڕش" پرۆسەی سرینەوەی نەتەوەکەمانی لە چەند قۆناغدا دەست پێکرد و بەم چەشنە بێباکانە دەستی کرد بە کۆمەلکووژی وسرینەوەی نەتەوەکەمان لە باشووری کوردستان. ئیراقی ئەفلەقی ئەم پرۆسەی بە کۆمەل کووشتن و تالان کردنی سەرومال و سەروەتی سەر عەرز و بن عەرزی کورد و کوردستانی، لەژێر ناویی ئەنفال و بە پێ ئایەی ئەنفالی قورئانی پیرۆز، بەحەلال دەقبلاند و بەم چەشنە پێاۆکووژەکانی ئەفلەقی لەئاست ئازار ویژدانی و قەهر و غەزەبی ئیلاهی ئازاد و دەرباز دەکرد، بۆیە جەلادانی بەعسی لە زنجیرە چالاکیگەلێکی سەربازی دا، بێرحمانە دەستیان دایە خاپوورکردن‌و سوتاندنی خاک و سروشتی رازاوەی کوردستان و سرینەوەی کەلەپوور و کوولتوری کوردی و لەوەش وەحشیانەتر زیندەبەچالکردنی بەکۆمەلی ژن و مندال و لاۆ و پیر و پەککەۆتەی کوردی.

رژیمی داگیرکەری ئێراقی ئەفلەقی، لە راستای سیاسەتی ژینۆسایدی نەتەوەی کورد و بۆ تەکمیل و بەیەکجاری سرینەوەی نەتەوەکەمان لەم بەشە لە خاکی داگیرکراوەکەمان دا، تاوانی ئەنفالی کوردی بە ٨ قۆناغی جێواز بەلام زنجیرەیی و یەک لەدوای یەک دا دەست پێکرد، کە تیدا ٦ لشکری عێراقی بەشدار بوون. لەم زنجیرە چالاکیە پرتاوانەیەدا، سەرای وێران و خاپوورکردنی گووندەکانی کوردستان و تەقاندنەوەی کانیەکان و سووتاندنی باغ و رەز و بێستانەکان،هەموو دانیشتوانی ئەم گووندانەیان بە چووک و گەۆرە و ژن و پیاوەوە راپێچی بیابانەکانی خوواروی عێراق دەکرد و بەخری زیندەبەچال دەکران. بەپێ ئامار و ئەرقامی جێگای باوەر لەم تاوانە دژە ئینسانیەدا هاۆرێ دەگەل ٨٠٠٠ بارزانی کە لەسالی ١٩٨٣ بەکۆمەل کوژرابوون، بەگستی نێزیک بە ٢٠٠٠٠٠ مرۆفی بێتاوان بە جوورمی کورد بوون لە ناۆچوون.

بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان، سەرەرای دەربرینی غەم و پژارەی دەگەل بنەمالەی شەهیدانی کارەساتی ئەنفال، ئەم تراژدیە سامناکەی ئەنفالی کوردی، مەحکووم دەکات و هێوادارە لەدوونیای گلۆبالی هەنووکەییدا، کە بە جیهانی فرەکولتووری و فرە شووناسی و دوونیای پر لە تەعاموول و لێکتێگەیستن و ژیانی بە ئاشتی پێناسەکراوە، نەک کورد بگرە هیچ نەتەوەیەکی دیکەی سەرتۆپی ئەم زەویە، تووشی وەها کارەساتێکی سامناکی وینەی ئەنفالی کوردی نەبێتەوە.

شوورای هاۆئاهەنگی بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان

١٤ی ئابریلی ٢٠١٢ بەرامبەر بە ٢٦ی خاکەلێوەی ٢٧١٢ی کوردی

xurasan u kteb xwendanawa

 

ساکار عەبدوڵڵازاده

رووداو- باکوووری خوراسان

ئێستاکه بازاری کتێب و بلاڤۆکی کوردی لە باکووری خوراسان گەرمییەکی بەرچاوی پێوە دیارە و سەرەڕای ئەوەی زۆربەیان چەندین جار به چاپ گەیشتوون، رێژەیەکی کەمیان لە بازارەکاندا ماوەتەوە. هەر لەو ماوەیەدا، کتێبی چیکسای، لە نووسینی حەسەن رۆشان، شاعیری کوردی باکووری خوراسان بۆ جاری دووەم به چاپ گەیشت و بەپێی پێشوازی بێ وێنەی کوردان، پێش بینی دەکرێت ئەو کتێبە لە ماوەیەکی کەمدا بچێتە ژێر چاپی سێهەمەوە.

مێهدی جەعفەرزاده، نووسەر و چالاکی مەدەنی باکووری خوراسان لە لێدوانێکدا بۆ (رووداو) پێشوازی کوردانی خوراسان لە کتێب و بلاڤۆکه کوردییەکانی پشتڕاست کردەوە و راشیگەیاند "لەم دوو ساڵەدا زیاتر لە 5 هەزار بەرگ لە کتێبی چیکسای فرۆشراوە". به گوتەی ناوبراو، چیکسای بە مانای شەوێکی ساماڵی پڕ ئەستێرەی ساردی زستان دێت که به زاراوەی کورمانجی خوراسان و بە هەردوو پیتی ئارامی و لاتینی نووسراوە. سەرەڕای پێشوازی گەرمی کورمانجەکانی خوراسان له بەرهەمه کوردیەکان، بەڵام شاعیران و نووسەرانی کورد لە خوراسان رووبەڕووی ئاستەنگ و کێشە دەبنەوە و له بڵاوکردنەوەی بەرهەمەکانیان ئازاد نین.

مێهدی جەعفەرزاده لە بارەوە رایگەیاند "هەندێک ئاستەنگ و لەمپەر لە بەردەم بڵاڤۆکی کوردی لە خوراسان دانراوە و نووسەرانی کورد ناتوانن ئازادانه بابەتەکانیان بنووسن و بڵاو بکەنەوە، بۆ نمونه تا ئێستا رێگە نەدراوە بەرهەمە کوردییەکانی عەلیڕەزا سپاهی لایین، نووسەری كوردی باكووری خوراسان بڵاو بکرێتەوە". جەعفەرزاده ئاماژە بە رەوشی ئەو نووسەرە کرد و گوتی "عەلیرەزا سپاهی لایین بەهۆی نووسین و لێکۆڵینەوەکانی لەسەر کوردستان، ماوەیەکی زۆر لە گرتووخانەی مەشهەد دەستبەسەر کرا و ئێستا بە دانانی بارمەتە و بەشێوەیەکی کاتی ئازاد کراوە".

مێهدی جەعفەرزادە، نووسەر و چالاکوانی مەدەنی کورد لە خوراسان ئاشکراشی کرد "لە خوراسان سیاسەتی جوداکردن و دابڕاندنی کورمانج لە کورد بەڕیوە دەچێت، بەشێوەیەک ئەگە لە خوراسان بڵێیت من کورمانجم هیچ کێشەیەکت بۆ ناخولقێت، بەڵام ئەگە بڵێیت کوردم و نیشتمانی دایکیم کوردستانه، ئەوە رووبەرووی ئاستەنگ و کێشە و تەنانەت گرتن و ئەشکەنجەش دەبییەوە" بەپێی ئامارە نافەرمییەکان، نزیکەی 2 ملیۆن کورد لە خوراسان دەژین که زۆربەیان به  زاراوەی کورمانجی دەدوێن و مسوڵمانی شیعەن. ئەو کوردانە لە سەردەمی ئیمپڕاتۆری سەفەوی، بە زۆرە ملی بۆ باکووری خوراسان کۆچیان پێکرا، تا هەم سنوورێکی مرۆیی لەبەردەم هێڕشی ئۆزبەک و تاتار و تورکان بن و هەمیش ببنە پەند بۆ ئەو کوردانەی بەدژی دەسەڵات هەڵدەستنەوە.

burhan surya

 

د.بورهان غەلیون، سەرۆكی ئەنجوومەنی نیشتمانی سووریا رایدەگەیێنێ، كە لە سووریا شتێك نییە بە ناوی "كوردستانی سوریا"، هەروەها فیدراڵی بە "وەهم" دەزانێ و دەشڵێ "ئۆتۆنۆمی"یش بۆ گەلی كورد قبوڵ ناكەن. د.بورهان غەلیون، كە یەكەمجارە قسە بۆ دەزگایەكی راگەیاندنی كوردی دەكات، لە هەڤپەیڤینێكی تەلەفۆنیدا لەگەڵ (رووداو) لە پاریسەوە، بەهەموو شێوەیەك ئەوە رەتدەكاتەوە دان بە بوونی ناو و خاكی كوردستان دابنێ لە چوارچێوەی دەوڵەتی سووریادا.

بورهان غەلیون، سەبارەت بە داواكردنی فیدرالی لەلایەن هەندێ حیزبی رۆژئاوای كوردستانەوە گوتی " كورد نابێ وابەستەی وەهمی فیدراڵی بێ، چونكە سوودی نییە و، وا پیشاندەدات كە كورد داوای جیابوونەوە دەكات". هەروەها دەڵێ ئەوان ئامادەنین دوای رووخانی رژێمی بەشاری ئەسەد ئۆتۆنۆمیش بدەنە كورد "ئێمە ئۆتۆنۆمی قبوڵ ناكەین، چونكە هیچ هەرێمێك نییە لە سووریا كە رێژەی 100%ی دانیشتووانی كوردبن". غەلیون، كە پێش بوونی بە سەرۆكی ئەو ئەنجوومەنە، لە زانكۆی سۆربۆن لەپاریس مامۆستای زانستی كۆمەڵناسی و سەرۆكی سەنتەری لێكۆڵینەوەكانی رۆژهەڵات بوو، دەستەواژەو و ناوی (كوردستانی سووریا)ی قبوڵ نییەو دەڵێ "شتێك نییە بەناوی كوردستانی سووریا، ئەمە گواستنەوەی نموونەی عێراقە. لە سووریا ناوچەیەك هەیە زۆربەی دانیشتووانی كوردە، لە هەندێك شار كورد زۆرینەیە، بەڵام هیچ هەرێم و ناوچەیەك نییە بەناوی "كوردستان"، سووریا هەر سووریایە".

بە بڕوای بورهان غەلیون بەشداری فراوانی كورد لە شۆڕشدا و هەماهەنگیكردن لەگەڵ لایەنەكانی ئۆپۆزیسیۆن، پێگەی كورد لە دواڕۆژدا بەهێز دەكات بۆ داواكردنی ماف و رۆڵی زیاتر لە سووریادا، نەك تەنیا لەو ناوچانەی تێیدا زۆرینەن، بەڵكو لە هەموو سووریادا.

دكتۆر عەبدولحەكیم بەشار، ئەندامی كۆمیتەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی (ئەنجوومەنی نیشتمانی كورد لە سووریا) لە بەرامبەر لێدوانەكانی غەلیون، بە (رووداو)ی راگەیاند "تاوەكو ئەوان خۆیان لە عەقڵییەتی بەعس و رەگەزپەرستی رزگارنەكەن، ناتوانین لەگەڵیان رێكبكەوین"، دكتۆر عەبدولحەكیم، كە لە هەمانكاتدا سكرتێری پارتی دیموكراتی كورد لە سووریاشە، گوتی "كوردستانی سووریا، واقیعێكی جوگرافی مێژووییە و هەیە، بەڵام ئەوە خاڵی گفتوگۆ نییە، لێرەدا ئەوەی گرنگبێ ئەوەیە، ئەگەر ئەوان بەردەوامبن لە پشتگوێخستنی داواكانی كورد، بەوشێوەیە زیان بە شۆڕش دەگەیێنن و تەمەنی رژێمی ئێستای سووریا درێژدەكەن".


دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان