فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-23-20-31-58 ڤیدیۆیەکە، فەرمانی پێویستم دەرکرد بۆ بەدواداچوون بۆ بابەتەکە." داواکاری گشتیی پارێزگای کرماشان گوتی، "بەمەبەستی لێکۆڵینەوەی زیاتر لە وردەکارییەکانی ئەم رووداوە، گفتوگۆ لەگەڵ بەرپرسانی پەروەردەش...
2025-04-23-20-28-02 گۆڵۆباڵیزم ( کەئەوکات بەسیستەمی نوێی جیهان) پێناسە دەکرا. ئەو ململانێ فکریەش لە نێوان (ساموئل هانتینگتون ) ی خاوەن تێزی (پێکدادانی شارستانیەکان) و فرەنسیس فۆکۆیامای خاوەن...
2025-04-23-19-52-21 ساڵ و دەیان ملیار دۆلاری تێچووی بوو . بەتایبەتی دوای ئەوەی ئیسرائیل بە بەکار هێنانی جۆرە موشەکێکی ئەمەریکی توانیتی حەسەن نەسرولله کە لە قولای...
2025-04-23-19-49-44 و بەشێوەی ناڕاستەوخۆ و تەنها لەسەر پرسی ئەتۆم، دانوستان لەگەڵ ئەمریكا ئەنجام بدات. هەروەها لە بەرامبەریشدا، ترامپ بە كۆمەڵێك پێشمەرجی زۆر و قورسەوە، نامەیەك بۆ...
2025-04-12-15-24-28 کۆچی دواییکرد و تەرمەکەی ناگەڕێندرێتەوە رۆژهەڵاتی کوردستان. رەنج پشدەری، چالاکڤانی کورد لە سوێد، ئەمڕۆ هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "سەید عەلی رەحیم پوور،...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

- وەک بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەڵاتی کوردستان داواکارین لە هەموو حیزب، لایەن و کەسایەتی سیاسی و ئاکادێمی و ئایینی و بەتێکرای خەڵکی کورد لە دەرەوە و ناوخۆی رۆژهەڵاتی کوردستان کە بە یەکگرتووی و یەکگوتاری هەوڵ بدەن بۆ دروست کردنی سازی و سیستەمێکی کوردستانی بۆ رۆژهەڵاتی کوردستان، واتە بە سوود وەرگرتن لە نەخشەرێگای بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەڵاتی کوردستان/ حکومەتی دیفاکتۆی تەوافقی و راگوێزەر وەک ئادرەسێکی موشەخەس و موحەد، بە چوارچێوە و ساختارێکی ئۆرگانیزەکراو و دەستووری فۆرموولەکراوەی سەردەم، کە ببێت بە مەرجەعێکی گەورەی نەتەوەیی،سیاسی و مودیریەتی بە نیسبەت بریاراتی کەلان سەبارەت بە پرسی کورد لە ئێران دا، هەربۆیە پێویستە کە گشت لایەک بە چڕی تێبکۆشن و راشکاوانە روو بە یار و نەیار ئەم حکومەتە رایبگەیەنن و بیکەین ئەمری واقع کە لە ئەنجام دا توانیبێتمان ئەسڵی سەروەری سیاسی بۆ کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان دەستەبەر بکەین.

-شکل گەلی سەروەری سیاسی یا حکومەت بۆ رۆژهەڵاتی کوردستان بە پێی بارودۆخ و توانایی و خواستی کورد، مومکین بوون و جێ بە جێ بوونی لە شەرایەتی ئێستادا« خۆدگەردانی، خودموختاری، فیدراڵی، سەربەخۆیی» .

-بە هۆکاری داخراو بوونی کەشی ئازادی سیاسی و نەبوونی دێموکراسی لە ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان دا، هەروەها رێگەنەدان بە بەشداری خەڵک بە شێوەی ئازاد کە پەیوەندی بە چارەنووسی سیاسی و نەتەوەییانەوخ هەیە، پاشان بە هۆکاری بوونی سیاسەتی سەرکوت و داپڵۆسین، ئینکار و میلیتاریستی لە لایەن حاکمیەتی تۆتالیتەر و سەرەرۆی کۆماری ئیسلامی، لەگەڵ دروست کردنی بەربەست بۆ ئازادی رادەربڕین و پاشا ئەوەی کە هێزە سیاسیەکانی کوردستان لە لایەن یاسای داسەپاوی رێژیمی کۆماری ئیسلامیەوە لەگەڵ لەمپەری یاسایی بەرەوروون. بەم پێیە پێویستە کە بە خێرایی هێز و لایەنە سیاسیەکان، کۆی رێکخراو و دامەزراوە فکری و نەتەوەیی و مەدەنیەکان، هاوکات بە شداری چالاکانەی کەسایەتیە شارەزا، پسپۆر و خاوەن پێگە لە رووی فکری، سیاسی، کۆمەڵایەتی و ئایینی، ئاکادێمی و بە گشتی لە دەرەوەی کوردستان دا، هەوڵ بۆ بەستنی «کۆنفرانسی ئاشتی نەتەوەیی»، دواتر «کۆنگرە یا پارلمانی نەتەوەیی کوردستان» لە دەرەوە، لە کۆتایی دا دامەزراندن و راگەیاندنی «حکومەتی دیفاکتۆی تەوافقی، ئێتلافی و راگوێزەر» لە تاراوگە دا لە شکلی مومکین دا

Read more...

 

یادگار واژەیی

 

تاکە میللەتین لە جیهاندا کە هیوایەتمان ئامۆژگاری کردنی بەرامبەرە و ڕێگە نیشانی هەموو کەسێک دەدەین کە چۆن ژیان بکات و چۆن بەختەوەری بەدەست بێنێت و ببێتە کەسێکی سەرکەوتوو، هەمیشە لای بەرامبەر وا بانگەشە بۆ خۆمان دەکەین کە خۆمان بەو شێوە سەرکەوتووین و خۆشبەختین دەمانەوێت تۆش وەک ئێمە سەرکەوتوو بیت بۆیە هەوڵ دەدەین لە هەموو بوارەکانی ژیاندا ڕێی درووست(ئەوەی کە خۆمان بە دروستی دەزانین) نیشانی بەرامبەرمان بدەین و ئامۆژگاری بەرامبەری پێ بکەین کە وابکات و وا نەکات یان ئەوە بخوات و ئەوە نەخوات ، یان وا بژی و وا مەژی، یان وا بڕوا و وا نەڕوات، یان هاوژینی لەگەڵ ئەودا بکە و لەگەڵ ئەم مەیکە، یان پچۆ بۆ ئەوێ و مەچۆ بۆ ئەوێ، یان گوێ لەو بگرە و گوێ لەو مەگرە، یان سەیری ئەو بکە و سەیری ئەم مەکە یان ئەوە بکڕە و ئەوە مەکڕە ، یان ئەوە بخوێنەرەوە و ئەوە مەخوێنەرەوە، لەگەڵ ئەو هاوڕێیەتی بکە و لەگەڵ ئەم مەیکە، یان بەداخەوە وای لێهاتووە ئەم ئامۆژگاریە هەندێ جار چووەتە ناو هەست و لاشعوریشمانەوە بە نموونە پێمان دەڵین ئەمت خۆشبوێت و ئەوت خۆشنەوێت یان ڕقت لەم بێت و ڕقت لەمەیان نەبێت...هتد
لە ناو میللەتانی پێشکەوتوودا شتێک نیە بەناوی ئامۆژگاری کردن بەڵکو ڕێنومایی و پێدانی زانیاری یان ڕوونکردنەوە هەیە، واتە فەرمانەکان بە ئەمە بکە و ئەمە بخۆ نیە بەڵکو بە ڕاگۆڕینەوە و بە پرسیارە نەک فشارخستنە سەرت بە ئەنجامدانی کارێک، وەرگرتنی بۆچوونتە سەبارەت بەو زانیاریە، بە نموونە لە ناو ئەوروپیەکاندا هەموو فەرمانەکان بە ڕاوێژکردن بۆت نمایش دەکەن ، لە جیاتی بڵێ بخۆ دەڵێ دەتوانی بیخۆیت؟ یان لەجیاتی ئەوەی بڵێ ئەمە بکە دەڵێ دەتوانی ئەمە بکەیت؟ یان وا باشترە ئەمە بکەیت ئیتر ناچێت بە شێوەی ئامۆژگاری و تەداخولی ژیانت فەرمانەکەت پێ بڵێت.
بەداخەوە زۆرینەی کورد لە تاکێکەوە بیگرە هەتا خێزانێک یان کۆمەڵەیەک یان گروپێک هەر خەریکی ئامۆژگاری و نەسیحەتی بەرامبەرە و بەردەوام ڕێ بۆ بەرامبەر نیشان دەدات لە کاتێکدا بە هیچ جۆرێک لە جۆرەکان خەریکی خۆی نیە و خۆی لە بیر کردووە یان بەهیچ شێوەیەک گرنگی

Read more...

 

محەمەد فاتیح

زانست و زانیاری لەهەمو شت گرنگترن چونكە تەنها بەو دوو شتە دەتوانین بگەینە دەرئەنجامی هۆشمەندی ئەگەر زانست و زانیاری نەبێت ژیان و بگرە گەردونیش پڕدەبن لە جەهالەت و هەمو شتێك پوچ و بێ واتا دەبێت.
لە ڕوی ئایینیشەوە یەكەم سورەت كە بۆ پێغەمبەری مەزنمان دابەزیوە "العلق" ە كە بە وشەی "اقرأ" دەست پێدەكات واتا بخوێنە ، ئەمە بێجگەلە لەچەند ئایەتێكی دیكە لەم بارەیەوە یەكێك لەوانە " قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ " ، واتا " ئایا ئەوانەی ئەزانن و ئەوانەی نازانن یەكسانن " ، هەروەها فەیلەسوفی ئیسلام علی كوڕی ئەبی تالیب دەڵێت " زانیاری سەرمایەمە ، عەقڵیش رەچەڵەكی ئایینمە ، زانستیش چەكەكەمە" هەروەها فەیلەسوفی یۆنانی سوقرات دەڵێت " زانست واتای خێرە، جەهالەتیش واتای شەڕە" ، بەهەمان شێوە فەیلەسوفی زانستی فرانسیس بیكون دەڵێت " زانیاری واتای هێزە".
لێرەدا ئەو دەرئەنجامەمان دەست دەكەوێت كە دەبێت لە ژاینماندا بە پلەی یەكەم پشت بە زانست و زانیاری ببەستین تاكو بەشێوەیەكی هۆشیارانە و دوور لە توند و تیژی رووبەڕووی ئەو كارانە ببینەوە كە رۆژانە لە ژیاندا رومان تێدەكەن ، بەهەمان شێوە پێویستە پێداگری لەسەر چاكسازی بكەین ، كە بە زانست و زانیاری دەگەینە ئەو باوەڕەی كە چاكسازی و بانگەشەكردن بۆ چاكسازی یەكیەكە لەهەرە خاڵە گرنگەكانی هاوسەنگی راگرتنی ژیان ، چونكە هەمو ئایینەكان و هەروەها هەمو دەستوری شارستانیەت و مرۆڤایەتی جەخت لەسەر چاكسازی كۆمەڵگا و ژیانێكی ئاسودە و پارێزرا و ئاشتی خوازانە دەكەنەوە ، هەروەها هەمو ئایین و پەرتوكە ئاسمانیەكان و عیلمانیەكان و چەپ و راستەكان پێداگری لەسەر چاكسازی

Read more...

 

سەروەر حەمە ئەحمەد

لە پێناسەی ئاڵادا ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان دەڵێت: (ئاڵا، واتە هێما‌و ناسنامەی گەل‌و نەتەوە‌و دەوڵەت‌و هەرێم‌و حزب‌و گرووپەكان و، شانازییەكی بەردەوامی بەرجەستەكراوی هەر یەكەیانە). وەك لە بەڵگە مێژووییەكاندا ئاماژەی پێ كراوە، تەمەنی هەڵكردنی ئاڵا دەگەڕێتەوە بۆ نزیكەی دوو هەزار ساڵ پێش زایین ‌و، بۆ یەكەم جار لە شارستانییەتی میزۆپۆتامیا _كوردستانی گەورە_ ئاڵا هەڵدراوە و، دەوڵەتی ماد‌و شارستانییەتی سۆمەرییەكان‌و ئاشوورییەكان‌و میدیاكان، ئاڵایان وەك نیشانەیەك بۆ دەسەڵاتدارێتیی خۆیان هەڵداوە و، میسرییە كۆنەكان‌و ئیمپراتۆرییەتی چین‌و ژاپۆن‌و ڕۆمانییەكانیش خاوەنی مێژوویەكی دەوڵەمەندن لە هەڵكردنی ئاڵادا. كەواتە، لەمەوە ئەوەمان بۆ ڕوون دەبێتەوە كە هەر لە مێژەوە سازكردن‌و هەڵكردنی ئاڵا، بووەتە پیشەی مرۆڤەكان ‌و، وەك بەشێك لە ناسنامە‌و هێمای تایبەت بە خۆیان سەیریان كردووە.

بیرمەندی ئەمریكی، "مایكل بیلگ"، ئاڵا بە یەكێك لە سیمبۆلە سەرەكییەكانی دەوڵەتی نەتەوەییی مۆدێرنەوە دەبەستێتەوە و، پێی وایە ئاڵای وڵات‌و نیشتمان‌و نەتەوە، ئەو هێما دیارەیە كە ڕۆڵێكی گرنگ‌و بەردەوام لە بەرهەمهێنان‌و پاراستنی گوتار‌و ناسنامەی نەتەوەییدا دەبینێت و، لەگەڵ ئەوەیشدا مایكل پێی وایە، ئاڵا یەكێكە لە سیمبۆلە سەرەكییەكانی ناسیۆنالیزم.

بە درێژاییی سەدەی بیستەم ‌و، دوای كۆتاییهاتنی جەنگە جیهانییەكان‌و دروستبوونی دەوڵەتان‌و ڕێكخراوی گەورەی سەر ئاستی جیهانی بە نموونەی نەتەوە یەكگرتووەكان، دەبینین ئاڵا، بە بەراورد بە ڕەمزە نەتەوەیییەكانی تر، ڕۆڵێكی بەرچاوی لە یەكخستنی

Read more...

 

دەقی بروسکەی پیرۆزبایی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەلاتی کوردستان، بە بۆنەی٧٤هەمین سالرۆژی دامەزرانی بنەمالەی گەورەی حیزبی دێمۆکرات(حدکا، حدک)

زۆر بەرێزان ئەندامانی بنەمالەی گەورەی حیزبی دیمۆکرات
لێپرسراوی گشتی و ئەندامانی سەرکردایەتی حیزبی دێموکڕاتی کوردستانی ئێران
سکرتێری گشتی و ئەندامانی سەرکردایەتی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان
خەڵکی بەشەرف و مافخوراویی کوردستان

بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەڵاتی کوردستان، به بۆنەی رۆژی مێژوویی 25ی گەلاوێژ، واته رۆژی دامەزرانی بنەماڵەی گەورەی حیزبی دێموکڕات و تێپەراندنی ٧٤ساڵ خەبات و کۆڵنەدان له پێناو دەستەبەرکردنی ئامانجی رزگاری و دەستەبەرکردنی سەروەری سیاسی/نەتەوەیی بۆ نەتەوەی مافخوراویی کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان، پر بە دل پیرۆزبایی لە سکرتێر و ئەندامانی سەرکردایەتی و گشت کادر، و ئەندامان و لاینگرانی بنەماڵەی گەورەی حیزبی دێمۆکرات بە هەر دوو لایەنی ئێستای دێموکڕات، واتە حیزبی دێموکڕاتی کوردستانی ئێران و حیزبی دیمۆکراتی کوردستان ئاراستە دەکات.
بزووتنەوەی کۆمایخوازان بێ سەبرانە داواکار و هێواخوازە، تابەڵکوو لەسەر ئاستی مێژووو و هێما هاوبەشەکان و هاوتەریبیان لە ئیستراتێژی و ئامانجی ئیستراتێژیکی موەحەدیان، هەرچی زووتر قۆڵی هەڵمەت و هیمەت هەڵماڵن و لە ئەنجامی دەستپێکی پرۆسێسی گۆران و گۆرانکاریەکانی پێکهاتەیی یەکانگیرانە، عەمەلەن بەرەو ساغکردنەوەی گووتاری موەحەد و ئاراستەکردنی شێواز و میتۆدی خەباتی ئاشتیخوازانە و سەردەمیانەی جەماوەرپەسەند، هەنگاویی یەکانگیر و هەمگەرایی بۆ یەکگرتنەوە هەڵێنن و بە ووتار، گووتار و کردار، بە یار و نەیار بسەلمێنن کە بنەماڵەی گەورەی حیزب هەر یەکە و نابێت بە دوو. بێگوومان هەر وەک هەموومان دەزانین، سەئەنجام و چارەنووسیی مەحتوومی هەموو ئینشعاب و لێکدابڕانەکان، هەر وەک مێژوو شاهیدە و سەلماندویەتی، گەرانەوە بۆ سروشتی یەکگرتنەوە و یەکانگیری بوونەوەیە، هەر بۆیەشە دەبێ بەراشکاویی هاوار بکەیین و بڵێین کە هەموو محکوم بە ملکەچی بۆ جەبری تاریخ و تەقەبوولی حوکمی یەکگرتنەوە و یەکانگیرین، لەم راستایەدا دەبێ گشت لایەک بۆ ئەنجامدانی ئەرک و رەساڵەتی مێژوویی ساغکردنەوەی ساختارێکی موەحەد و یەکانگیرانەی تەشکیلاتی بێ سەبرانە و ماندوو نەناسانە، تێبکۆشێت.

بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەڵاتی کوردستان، دامەزراندنی حیزبی دێموکرات وەک یەکەم دامەزراوەی مۆدیڕنی کورد لە شکلی حیزبێکی خاوەن پێرەو و پرۆگرامی نەتەوەیی و سیاسی، بە ساختارێکی ئۆرناگیزەکراوی رێک و  پێک لەئەو سەردەمی کوردستان دا و کە ئەویش لە سەر بنەما و بیری ژێکاف بوو بە نوختەوەرچەرخانێکی گرنگی سیاسی و مێژووی لە بزاڤی کورد دەزانێت، هەر بۆیە بزوتنەوەی کۆماریخوازان دەستکەوتەکانی ٧٤سال خەباتی پر لە هەوراز و نەشێویی بنەماڵەی گەورەی حیزبی دێموکڕات کە یەکێک لە قۆناغە زێرینەکانی ئەو حیزبە و مێژووی کورد هەژمار دەکرێت، کە ئەویش ساخکردنەوەی سەروەری سیاسی/نەتەوەیی کوردان لە شکلی مومکین واتە کۆماری کوردستان وەک نوێنگەی ئێرادەی نەتەوەیی گەلی کورد بوو، هەروەها رۆڵی بەرزی پێشەوا قازی محەممەد سەرۆک کۆماری شەهید و دەوری نەمر بارزانی لە پاراستنی کۆمار

Read more...

 

رەزا مەنوچەهری

هەموو هەوڵەکانمان بۆ ئەوەیە خزمەتکردنمان بە بەعس و تاوانەکانی‌ بە پاساوی ئەمری واقع، رۆحی سەردەم، دراوسێیەتی‌، بازرگانی، سنوور و پەیوەندی بشارینەوە. خزمەتەکانمان بە بەعس بە ناوی پاراستنی‌ کوردستان، کوردایەتی‌، بەهێزکردنی‌ کوردستان، و ئارامیی‌ کوردستان بە هەموو کەس دەفرۆشینەوە. هەر کەس بیەوێت بەرەنگاری خزمەتکانمان بۆ برا بەعسەکانمان ببێتەوە، بە هەموو هێزی سەربازی، ئاسایش، سیاسی، حیزبی، حکومی، میدیایی‌ و راگەیاندنەوە دەیکەین بە ناخی عەرزا بۆ هەتاهەتایە تۆماری حەیاتی‌ دەسوتێنین.
بەعس لەوپەڕی هێز و توانای سەربازی، ئابووری، موخابەراتی‌ و سیخوڕی، باڵادەستی‌، راگەیاندن و پەلامارداندایە بۆ سڕینەوەی‌ کورد لە رووی جەستەیی‌ و کولتورییەوە. بەهۆی پێگەی‌ ستراتیژیی‌ عێراق، سەرچاوەکانی‌ وزە، هەڕەشە بەردەوامەکانی لە زۆربەی‌ هەرە زۆری هێز و لایەن و دراوسێکان و کۆمەڵگەی‌ نێودەوڵەتی‌، هەموان دەستەونەزەر پشتیوانییان لێدەکرد و ئەوەی‌ نەیتوانیبا پشتیوانی‌ لێکردبا خۆی دەکردە غوڵام و خزمەتکارێکی‌ بە وەفا و بە ئەمەگ بۆی.


سەرباری ئەوانەش بزووتنەوەی‌ کوردستان لە باشوور لە رووی سەربازی، سیاسی، کۆمەڵگەی مەدەنی، ئابووری، شۆڕشگێڕی، نەتەوەیی‌ و ستراتیژییەوە پێگەیەکی‌ بەهێزی بوو و ئەو بەعسە زەبلاحەی دەستەوەستان کردبوو. بزووتنەوەی کوردستاندا لە شەڕدا، لە هەڵبژاردنی پەرلەمان، لە شارەوانییەکان دا و لە زۆربەی‌ بوارەکانی‌ تردا هەر هێزی‌ یەکەمی کوردستان بوون.

ئێمەش ئەو کاتە و دوور لە ئێستا هەموو کات باسی ئازادی، دیموکراسی، عەدالەت، خەباتی‌ نەتەوەیی‌، بەرەنگاریی‌ داگیرکەران و ئازادیی‌ کوردستانمان دەکرد و لە دژی هەموو داگیرکەران تاونەتاوێکیش بەیاننامەیەکمان دەردەکرد و بۆ هەموو کورد و دونیامان

Read more...

 



بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان، پیرۆزبایی‌ جه‌ژنی‌ قوربان له‌ خه‌لكی‌ كوردستان ده‌كات

بە ناوی خودای مەزن و دلۆڤان و بێ هاوتا
خەڵکی موسڵمان و خۆراگری کوردستان !
بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەلاتی کوردستان، بەبۆنەی هاتنی جێژنی پیرۆزی قوربان، واتە جێژنی عەهد و پەیمان و وەفاداری موسلمانان، کە خەلکی موسلمانی کوردستانیش هاوكات دەگەل گشت ولاتانی‌ ئیسلامی، به ‌رێزه‌وه‌ به‌ پێشوازی‌ ئه‌و جه‌ژنه پیرۆزەوە ‌ ده‌چن، پیرۆزبایی ئاراستەی گشت لایەک دەکات‌و ئاواتەخوازە تاعەت و خواپەرستی گشت خوشکان و برایانی موسڵمان، پەسندی پەروەردگاری بێهاوتا و  بەخشەندە و میهرەبان بێت، بزووتنەوەی کۆماریخوازان هیوادارە ئەم جێژنەش هەر وەک هەموو جێژنەکانی دیکە، سه‌ره‌تایه‌ك بێت بۆ تەبایی و ئاشتی نەتەوەیی، و هەروها بکرێت بە جێژنی یەکانگیری و سازانی نیشتیمانی،و بەرخۆدانی هاووەڵاتیان‌و سه‌رجه‌م موسلمانانی‌ كوردستان، لەپێناو ئاشتی نەتەوەیی و ئازادکردنی خاک و نیشتیمانی کوردان لەدەست ستەمکاران، داگیرکاران و دژبەران، وە گرانەوەی ئاشتی و دیالۆگ و

Read more...

 

عەلی كەریمی

لە چەند رۆژی رابردوو لەناكاو دوو رووداو بوو بە جێی مشتوومڕ و لێكدانەوەی جیاواز لە ناو گەلی كوردستان لە رۆژهەڵات بە گشتی و چالاكانی سیاسی و لەشكری ناو تۆڕەكانی فەیسبوك و سایتەكانی ئینتەرنێت بە تایبەتی. ئەوانیش "كۆنگرەی ناودارانی كورد لە سنە" و موفاوەزاتی ئەم چوار حیزبە بوو لە گەڵ بەرپرسێكی ئێران بە نێوندگیری رێكخراوەیەكی (NGO)ی نۆروێژی.
نەفسی وتووێژ باوەڕ ناكەم لە دنیای سیاسەت و بگرە غەیرە سیاسەتیشدا كەس نكۆلی لێ بكات و بە تەواوی رەدی كاتەوە، بەڵام ئەوەی ئەم رۆژانە لە نۆروێژ كرا دەبێ چی ناو لێبنێین جیا لە فێڵ و موئامەرەی رژێمی مەلایان.
چل ساڵە كۆماری ئیسلامی، گەلی كورد لە ئێران بە هەموو شێوەكانی دڕندەیی و بێبزەیانە دەچەوسێنێتەوە و تەنانەت لە مافی پەیاكردنی نان بۆ زگی برسیی بێ بەش كراون و رۆژانە كۆڵبەران دەكوژرێن. چالاكی سیاسی و لاوان دەچنە بەندیخانە و سەریان بە دارەوە دەكرێت، رێكخراوگەلی جیاوازی سیاسی بوونی نییە و كوردستان هەروا وێران و مەحروومە لە ئاوەدانی و سەرمایەگوزاری.
حیزبەكانی رۆژهەڵات لەوپەڕی نایەكگرتوویی و پارچە پارچە بوون و دووركەوتنەوە لەخەڵكدان بە تایبەت ئەم چوار حیزبەی روویان تێكراوە بۆ ئەو مەبەستە.
هەر چالاكێكی سیاسی و بە ئەزموون و مێژووزان، بە باشی ئەم راستییە دەزانێت حكومەتەكانی ئێران و بە تایبەت كۆماری ئیسلامی ئەگەر لە زەعف و فێڵ نەبێ هەرگیز مل بۆ موفاوەزات راناكێشن و بە درێژایی مێژوو دەوڵەتی عەجەم بە فێڵ و موئامەرە موفاوەزاتی لە لایەنی

Read more...

 

زانکۆ ناسر ئه‌حمه‌د

بەدرێژایی مێژوو گەر لاپەڕەکانی مێژوو هەڵبدەینەوە کارێکی تایبەتمەندو سەرنجڕاکێش بووە یاخود جێی تێڕامان بووە کە دەوڵەتێک بیەوێت پەلاماری ئەمریکا بدات یاخود گێچەڵی بەرامبەر بکات بەکردەوەکانی وەک ئەوەی ئێستا ئێران بەرامبەر بەویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەیکات .

لە دواین گێچەڵی ئێران ئەوە بوو هەینی ڕابردوو ئێران دەستی گرت بەسەر کەشتیەکی نەوت هەڵگری بەریتانی لە ڕێڕەوی ئاوی هورمز کە ناسراوە بە گەرووی هورمز ، کاتێک گاردی کۆماری ئێرانی لە ڕێگای هەلیکۆپتەرەوە دابەزینە ناو کەشتیەکە و دەستیان بەسەر کەشتیەکەدا گرت و هەموو ئەم ئۆپراسیۆنەش لە ڕێگای گرتەی ڤیدیۆییەوە تۆمار کراو دواتر پیشانی جیهان درا .

ئەم کارەش کاردانەوەیەکی نێودەوڵەتی و مقۆمقۆیەکی نێودەوڵەتی و بەتایبەت ڕۆژئاوای بەدوای خۆیدا هێنا لەپێش ئەمانەشدا لەدەمەکانی ڕابردوودا ئێران فڕۆکەیەکی بێ فڕۆکەوانی ئەمریکی خستە خوارەوەو ئەمەش وای کرد ترامپ بڕیاری جەنگ و پەلاماردانی ئێران بدات، بەڵام لەدوا ساتەکاندا پاشگەزبوەوە لەهەڵگیرسانی ئەو جەنگە خوێناویە سەرەڕای ئەو گێچەڵ و کردەوە ئیستیفزازیانەی ئێران و نەبوونی سیستمێکی بەرگری توندی ئێرانی بەرامبەر بەهەر هێرشێکی لەناکاو ، هەمووشمان دەزانین›› کە جەنگێکی دۆڕاو دەبێت بۆ ئێران ‹› بەڵام ئەمریکا زۆرترین کاردەکات کە ئەو جەنگە بەرپا نەکات

Read more...

 

رێبوار محەممەد

ئەمەریکاو ئێران زیاتر لە چل ساڵە لە ململانێ یەکی توندان بەهۆی تێڕوانین و ستراتیجی هەرلایەک بۆ کۆنترۆڵی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەتایبەت وزەی نەوت وگاز. لە ماوەی چوار دەیەیی ڕابردوو ململانێی بەردەوام هەبووە بەڵام توندبوونەوەی ململانێکان لەدوای هاتنەسەرکاری ترامپ و پاشەکشەی ئەمریکا لە ڕێکەوتنە ئەتۆمێکە و سەپاندنی هەمووجۆرە گەمارۆیەیەکی ئابووری قۆناغ بەقۆناغ بە تایبەت بەکارهێنانی کارتی نەوت بەڕاستی وڵاتی ئێرانی توشی کارەساتی ئابووری کردوە چونکە لەسەدا چلی بودجەی ئێران لەسەر داهاتی نەوتە.،بەهۆی گەمارۆکانەوە هەناردەی نەوت لە دوو ملێۆن و نیو بەرمیل دابەزیوە بۆ نزیکەی سێسەدهەزار بەرمیل.ململانێکان هێندە توندبونەتەوە کەهەرلایەک هەوڵ دەدات کارتە بەهێزەکانی خۆی بەکاربهێنت بۆ زاڵبوون بەسەرلاکەی تردا. ستراتیجی ئەمریکا چی یەو ئەوکارتانەی بەدەست یەیەتی چین بۆ بەدەستهێنانی ئامانجەکانی؟ ئەمەریکا دەیەوێت دەست بەسەر وزەی ڕۆژهەڵاتی ناوین و بریارە سیاسیەکان دا بگرێت هەروەها ئاسایشی ئیسرائیلیش بپارێزێت. .کارتەکانی دەستی گەمارۆی ئابوری و هێزی سەربازی یەتی کەبەکاری دەهێنێت.کارتی سەربازی کەلە ئێستادا ئەولەوێتی ئەمریکا نییە و نایەوێت بەکاری بهێنێ هۆکارەکەی ئەوەیە لە جەنگی عێراق و ئەفغانستان ئەنجامێکی

Read more...

 

بورهان شێخ رەئووف

جەبەل تاریق ناوێکی نامۆ نیە بۆ زۆربەمان بە تایبەتی بۆ جیھانی ئیسلامیش بە گشتی ئەم ناوە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی فتوحاتی ئیسلامی لە ئەندەلس و سەرکردەی ئەو شاڵاوە ش ( تاریقی کوڕی زیاد ) لە ساڵی ٧١١ زاینی , تەنگەی جەبەل تاریق ئەو شوێنەیە کە ئۆقیانووسی ئەتڵەسی بە دەریای سپی ناوەڕاستەوە دەبەستێتەوە کە ناوە عەرەبیە کۆنەکەی دەریای ( زقاق) بوو ھەرچەندە ئنگلیزو ئیسپانیەکانیش ناوی تایبەت بەخۆیان ھەیە بۆی , کە قووڵترین شوێنی ئاوەکەی ٣٠٠ مەترەو تەسکترین شوێنی پانتاییەکەی ١٤ کیلۆمەترە .

تەنگەی جەبەل تاریق یەکێک لە ھەستیارترین ڕێڕەو وپێگە دەریاییە گرنگەکانی جیھان کە کەشتیگەلی بارھەڵگر ھاتوچۆی بەردەوامی تێدا دەکەن لە نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژئاوا داو ناوچەیەکی جێناکۆکە لە نێوان ھەردوو وڵاتی بەریتانیا و ئیسپانیادا , لە ئێستا بووەتە گۆڕپانی ململانێکانی ئێران و ئەمریکا لە لایەکی ترەوە ئەمە ئەو ڕاستیە سامناکەمان دێنێتە پێش چاو کە ئەگەر ململانێ و ناکۆکییەکان ئەگەر زوو چارەسەر نەکرێت بە لۆجیک و ژیری ئەوە بۆی ھەیە پەل بھاوێ بۆ زۆر پنت و جوگرافیای دوورتر کە دواتر کۆنترۆڵکردنی لەوەیە ئاسان نەبێت لایەنی تریش ڕاکێشێتە ناو ھاوکێشەکەوە .

سەرھەڵدانی کێشەکە

کاتێک ئەم کێشە تازەیە سەری ھەڵدا کە دەستەڵاتدارانی تەنگەی

Read more...

 

کارزان نوعمان

شۆڕشی فەڕەنسا لە ١٤ی تەموزی ساڵی ١٧٨٩زاینی، بەیەکێک لەگەورەترین لەڕوداوەکانی مێژوی مرۆڤایەتی دادەنرێت کە چەرخێکی نوێی لە ئازادی و برایەتی هێنایە گۆڕ، کودەتایەکی ڕامیاری و شۆڕشێکی جەماوەری بوو كەتەواوی كۆمەڵگای فەڕەنسی گرتەوە، شۆڕشەكە کاریکردە سەر ھەموو جیھان و بە جارێک ھەموو جیھانی گۆڕی، شۆڕشی گەل لەماوەی حوکمی لویسی شانزەهەم دا هەڵگیرسا کەڕەگ و ڕیشەی لەناڕەزایێکی جەماوەریەوە لەدژی چەوسانەوە و دڕندەی چینی ئۆرستۆکڕاتی و حاکمەکەوە سەرچاوەی گرتبوو.

لەڕۆژی ١٤ی تەمووزدا جەماوەر گەمارۆی زیندانی باستیلیاندا کە گەورەترین زیندانی حوکومەت بوو دوای چوار کاتژمێر لە گەمارۆدان بەزۆر دەرگای زیندانیان شکاند و هەرچی زیندانی بوو ئازادکران، ڕوخانی ”باستیل” نیشانەیەکە بۆ كۆتایی هێنان بەزوڵم و زۆری تائەمڕۆش ڕۆژی ڕوخانی باستیل پشوی ڕەسمی ئەو وڵاتەیە و بەوبۆنەیەوە ئەمڕۆژە وەکو ڕۆژی نیشتیمانی فەڕەنسا دیارکراوە.

ئازادی، برایەتی و یەکسانی، ئەمانە ئەو سێ دروشمە بوون کە لەشۆڕشی فەڕەنسیدا بەرزکرابوونەوەو شۆڕشگێڕەکان ھەڵگری ئەم دروشمانە بوون و لەو کاتەدائەم دروشمانە چەند

Read more...

 

پرسی مزاکرە دەگەڵ تاران و نەقشەرێگا بۆ ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆ، تەوافقی و ئیتلافی و ئینتقالی لەتەبعییددا، دوو پرۆژەی بزووتنەوەی کۆماریخوازانن کە عەمەلەن تەواوکەر و ئاڵترناتیڤ بۆ یەکترن، دیارە ئەگەر لایەنەکان هاوکاری بکەن، مسەوگەربوونیان قەتعییە.

١- شەفافییەت لە حەوزەی چالاکی سیاسی و دیپڵۆماتیک دا، ٢- سەراحەت و راستی لە وتار و گوتار و مێدیادا، ٣- سەداقەت لە کردار و تعامل دەگەڵ جەماوەر ، سێ پڕنسیپن کە "سەربەخۆیی ناوەندی بریاردانی سیاسی" بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستانیان گارانتی کردووە.


ئەسڵی مزاکرە و دانووستان میکانیزمێکە کە کورد دەبێ لە ساحەی شەڕ و ئاشتی دا کاری پێ بکات، دیارە لە ئەگەری بێ ئاکام بوونی مزاکرە دایە، کە کوردی رۆژهەڵات بۆی هەیە پشت ئەستوور بە مافی قایم بە زاتی، حکومەتی دیفاکتۆ، تەوافقی و ئیتلافی و ئینتقالی لە تەبعییدا رابگەیەنێت.

بە ئیستیدلال و مەنتیقی حیزبەكان تاران كاتێك لاواز و داماو دەبێت داوای مزاكرە! دەگەل حیزبەكانی رۆژهەلات دەكات، ئێستا پرسیار ئەوەیە: ئەدی بۆ دەبێ؟ حیزبەكان كە زیاتر لە ٢٠سالە لاواز و داماو و دابراو دانیشتون، ئەگەر داوای مزاكرە لە تاران بكەن، عەیب بێ.

دەنگۆی مزاكرەی نێوان حیزبەكان و تاران بەناوبژیوانی نۆرێف دەبیسرێ، دەكرێت نۆرێف بۆ وەرگرتنی بودجەی سالی داهاتووی بەم پرۆژەیە هەستابێ بەلام بەهۆی ئەوە كە ئێران كەیسی كورد بە پرسێكی ناوخۆیی پێناسەدەكا محالە

Read more...

 

فارس نەورۆڵی

ھەمو ڕێباز و ئاینەکان و ئایدۆلۆجیاکان، ھەمو بیرمەندەکان بانگەشە بۆ ئازادی مرۆڤ و ئازادی گەلان دەکەن، ھەمویان بانگەشە دژی چەوسانەوە دەکەن بەڵام کە دێیت و سەیری دوێنێ و ئەمڕۆی کورد دەکەیت ھەمو ئەو ئەو فکر و ڕێبازانە دەکەونە ژێر پرسیارەوە، چون کورد گەورەترین نەتەوەی بێ دەوڵەتە.

بەدرێژایی مێژوو لەژێر ئاگری ئەو ئایدیانەدا سوتێنراوە، لەبەرامبەر ئەو ستەمە ویژدانی و لادانە ئەخلاقییەدا، کورد جەنگی بوونی بردووەتەوە وەک مانەوەی وەک کورد، ئەو جەنگەی کورد لەلایەکەوە بۆ مانەوە بووە، بەڵام لەلایەکی دیکەوە بۆ ئەوە بووە دەرەوە بمانبینێت، دواتر بمانخوێننەوە، کەچی سودێکی ئەوتۆی نەبووە چونکە جیھان چاوی لەئاست ئێمە دا داخستووە.

سەیرکەن لەسەردەمی دەسەڵاتی کۆمۆنیستی دا، لەسەردەمی خەلافەتی ئیسلام و ئێستای دەوڵەتانی ئیسلامی دا و دواتر لە جیھانبینی دەوڵەتانی سەرمایەداری و لیبراڵ ودیموکراتی دا، کورد وەک مرۆڤ وەک نەتەوە، وەک سیاسەت جێگایەکی لەستراتیجی ئەواندا نییە بەپێچەوانەوە، کورد بۆ ماوەیەکی زۆر لاوانی کردە قوربانی ڕێبازی کۆمۆنیزم بەناوی جیاجیا، لەلایەکی دیکەوە سەراپای مێژووی، ئەدەبی و سیاسی کورد خراوەتە خزمەت ئیسلام و لەوێوە چووەتە خزمەت نەتەوەکانی ناوچەکە کەھەموومان یەک پێناسەی ئاینیمان ھەیە، بەڵام کورد لای ئەوان پێناسەی کوردبوونی نیە لەلایەکی دیکەوە لەشەڕی دەوڵەتی ئیسلامی داعشدا، جیھان بەپارێزەری دیموکراتی جیھانی ناوی دەبردین، بەڵام کە دێتەسەر بوونی کورد وەک دەوڵەت کورد وەک پێناسی سەربەخۆ ھیچ کام لەم قوتابخانانە قبوڵیان نییە.

وەرن سەیری عێراق کەن لەسێ پێکھاتە و دوو پێناسە

Read more...

 

زریان رۆژهەڵاتی

هاوكات لەگەڵ زیادبوونی گرژییەكانی بەینی تاران و واشنتن، باسی دیالۆگی ئێران و ئەحزابی كوردی رۆژهەڵات هاتەگۆڕێ و ئەمە هەرایەكی ناوەتەوە. ناوەندی هاوكاریی حیزبەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان دەڵێن ئەوەی روویداوە دانوستاندن نەبووە، بەڵام هەندێكیشیان باسی جۆرێك دیالۆگیان لەگەڵ ئێران كردووە. ئێرانیش تا ئێستا بەڕەسمی هیچ شتێكی لەوبارەیەوە رانەگەیاندووە.

بەگشتی، بەستنی كۆنگرەیەك بەناوی "ناودارانی كورد" لە سنە و بڵاوەپێكردنی هەواڵی دیالۆگ لەگەڵ ئەحزابی كوردی، ئەو پرسیارەی وروژاندووە كە ئایا ئێران بە تەمای كرانەوەیەكی كوردییە یان دەیەوێ هەتا تێپەڕاندنی ئەم بارودۆخە دژوارەی لەگەڵ ئەمریكا وهاوپەیمانەكانی، كورد كۆنترۆڵ بكات؟

دیالۆگی ئێران و ئەحزابی كوردی

رێكخراوێك بەناوی نۆریف تەقریبەن ساڵی جارێك سەردانی ئەحزابی كوردی دەكات و هەر ئەمیش وەك بزوێنەری سەرەكی دیالۆگی ئەمجارەی ئێران و ئەحزابی كوردی دەردەكەوێت. هەرچەند لە دەورانی خاتەمیدا چەند جارێك هەوڵی دانوستاندن لەگەڵ ئەحزابی كوردی دراوە، بەڵام ئەمجارەیان

Read more...

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان