فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-23-20-31-58 ڤیدیۆیەکە، فەرمانی پێویستم دەرکرد بۆ بەدواداچوون بۆ بابەتەکە." داواکاری گشتیی پارێزگای کرماشان گوتی، "بەمەبەستی لێکۆڵینەوەی زیاتر لە وردەکارییەکانی ئەم رووداوە، گفتوگۆ لەگەڵ بەرپرسانی پەروەردەش...
2025-04-23-20-28-02 گۆڵۆباڵیزم ( کەئەوکات بەسیستەمی نوێی جیهان) پێناسە دەکرا. ئەو ململانێ فکریەش لە نێوان (ساموئل هانتینگتون ) ی خاوەن تێزی (پێکدادانی شارستانیەکان) و فرەنسیس فۆکۆیامای خاوەن...
2025-04-23-19-52-21 ساڵ و دەیان ملیار دۆلاری تێچووی بوو . بەتایبەتی دوای ئەوەی ئیسرائیل بە بەکار هێنانی جۆرە موشەکێکی ئەمەریکی توانیتی حەسەن نەسرولله کە لە قولای...
2025-04-23-19-49-44 و بەشێوەی ناڕاستەوخۆ و تەنها لەسەر پرسی ئەتۆم، دانوستان لەگەڵ ئەمریكا ئەنجام بدات. هەروەها لە بەرامبەریشدا، ترامپ بە كۆمەڵێك پێشمەرجی زۆر و قورسەوە، نامەیەك بۆ...
2025-04-12-15-24-28 کۆچی دواییکرد و تەرمەکەی ناگەڕێندرێتەوە رۆژهەڵاتی کوردستان. رەنج پشدەری، چالاکڤانی کورد لە سوێد، ئەمڕۆ هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "سەید عەلی رەحیم پوور،...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

مه‌شخه‌ڵ كه‌وڵۆسی

چوار مانگ تێده‌په‌ڕێت به‌سه‌ر ده‌ستتێوه‌ردانی سه‌ربازی له‌سوریا، كه‌ ڕووسیا به‌هۆی بۆردوومانی ئاسمانی و له‌شكركێشی زه‌مینییه‌وه‌ ده‌ستی پێكرد.نێرده‌ی "بی.بی.سی" له‌مانگی نۆڤه‌مبه‌ر/2015دا سه‌ردانی بنكه‌ی "حمیمیم" ی سه‌ربازی كرد، به‌رله‌وه‌ی سه‌ربازه‌كانی سوریا پێی تێ بخه‌ن، به‌ڵام ئێستا ئه‌و بنكه‌یه‌ زۆر گۆڕاوه‌.له‌دوای 10 ڕۆژ له‌سه‌ردانی كردنی ئه‌و بنكه‌یه‌، توركیا فڕۆكه‌یه‌كی ڕووسیای خسته‌ خواره‌وه‌، به‌وه‌ش یه‌كه‌م كوژراوی ڕووسیا له‌سوریادا تۆماركرا.ئێستا ئاسمانی سوریا زۆر قه‌ره‌باڵغه‌، له‌مانگی ڕابردوودا به‌ریتانیا فڕۆكه‌كانی خۆی نارده‌ ئاسمانی سوریا، به‌ڵام به‌شێوه‌یه‌كی كه‌متر له‌وانه‌ی ڕووسیا بۆردوومان ده‌كه‌ن.ئێستا وه‌زاره‌تی به‌رگری ڕووسیا ڕه‌زامه‌ندی ده‌ربڕیوه‌ له‌سه‌ر بردنی ژماره‌یه‌ك ڕۆژنامه‌نووس بۆ ناو سوریا، نێرده‌ی "بی.بی.سی"ش یه‌كێك بوو له‌وانه‌. ئه‌وان 4 ڕۆژ له‌سوریادا مانه‌وه‌. به‌ڕاستی ئه‌و گۆڕانكارییانه‌ی ڕوویانداوه‌ مرۆڤی سه‌رسام ده‌كرد.

Read more...

 کورد‭ ‬گوتوویەتی‭ (‬دار‭ ‬کرمی‭ ‬لە‭ ‬خۆی‭ ‬نەبێت‭ ‬هەزار‭ ‬ساڵ‭ ‬دەژی‭)‬،‭ ‬لە‭ ‬واقعى‭ ‬ئەمڕۆماندا‭ ‬خەریکە‭ ‬کرمەکە‭ ‬ئەو‭ ‬دارەمان‭ ‬لێ‭ ‬دەخوا‭.‬ناگەڕێمەوە‭ ‬ساڵەکانی‭ ‬دوای‭ ‬1916‭ ‬و‭ ‬پەیماننامەی‭ ‬سایکس‭ - ‬بیکۆ‭ ‬و‭ ‬بەرژەوەندییەکانی‭ ‬نێوان‭ ‬فەرەنسا‭ ‬و‭ ‬بەریتانیا‭ ‬و‭ ‬ڕووسیای‭ ‬دوای‭ ‬فەرمانڕەوایەتیی‭ ‬عوسمانییەكان،‭ ‬بەڵکو‭ ‬هەڵوەستە‭ ‬لەسەر‭ ‬بابەتی‭ ‬دار‭ ‬و‭ ‬کرمەکە‭ ‬و‭ ‬پەرتەوازەیی‭ ‬نێو‭ ‬ماڵی‭ ‬کورد‭ ‬دەکەم‭.‬زۆر‭ ‬جار‭ ‬وتاری‭ ‬نیشتمانییمان‭ ‬بەهۆی‭ ‬هەندێک‭ ‬کەس‭ ‬و‭ ‬لایەنەوە‭ ‬‌پەرتەوازییەکی‭ ‬زۆری‭ ‬پێوە‭ ‬دیار‭ ‬بووە‭ ‬و‭ ‬بووەتە‭ ‬گرفتێکی‭ ‬جدی،‭ ‬بۆیە‭ ‬ئێستا‭ ‬جیاوازیی‭ ‬نێوان‭ ‬ئەو‭ ‬بەرەی‭ (‬دژ‭) ‬و‭ ‬بەرەی‭ (‬لەگەڵ‭)‬،‭ ‬خەریکە‭ ‬یەک‭ ‬هەڵوێستی‭ ‬و‭ ‬یەک‭ ‬وتاریمان‭ ‬لاواز‭ ‬دەکات‭.‬بەرژەوەندیی‭ ‬حزبەکان‭ ‬و‭ ‬وڵاتانی‭ ‬ناوچەکەش‭ ‬کاریگەریی‭ ‬زۆریان‭ ‬بەسەر‭ ‬بەرەی‭ (‬دژ‭)‬ـەوە‭ ‬بەجێ‭ ‬هێشتووە،‭ ‬ئەو‭ ‬کاریگەرییانە‭ ‬لە‭ ‬شیکردنەوەی‭ ‬دۆخەکە‭ ‬و‭ ‬لێدوانەکانیاندا‭ ‬هەست‭ ‬پێکراو‭ ‬بووە،‭ ‬بەتایبەتیش‭ ‬لە‭ ‬کاتە‭ ‬زۆر‭ ‬هەستیارەکاندا،‭ ‬لەبەر‭ ‬ئەم‭ ‬هۆکارە‭ ‬نەتوانراوە‭ ‬بە‭ ‬شێوەیەکی‭ ‬دروست‭ ‬بەرژەوەندییە‭ ‬باڵاکان‭ ‬بخرێنە‭ ‬پێش‭ ‬بەرژەوەندییەکانی‭ ‬دیکەوە‭.‬

Read more...

د. ساقی بارزان

سەربەخۆیی بنەمای شوناس و مۆرکی نەتەوەیە. گەلێک تا نەگاتە قۆناغی سەربەخۆیی، نکارێ بەرەوکامیل بوون و شارستانیەت هەنگاو بنێ. چەمکی ئازادیی ڕاگەیاندن و ڕادەربڕین و تاکەکەسی بێ واتایە کاتێ ئازادیی نەتەوەیی دەستەبەر نەکرابێ. ئەم چەشنە ئازادیی یانە و تەنانەت جێکەوتکردنی سیستمی دیموکراسی دەبێ چی مانایەک ببەخشێ کاتێ نەتەوەیەک بندەست بێ و داگیرکەردەستەڵاتی بە سەر تەواوی ڕەهەندەکانی ژیانی دا بشکێ؟ لە نێو هەناوی سیستمی سیاسیی فرەنەتەوەیی و فرە ئەتنیکیی کام ووڵاتی ڕۆژهەڵاتی ناڤین، گەلێکی ژێر دەستە سەرجەم مافەکانی پارێزراوە و بەختەوەرە؟ ووڵاتێکیش نادۆزینەوە کە تژی نەبێ لە تەنگژە و کێشمەکێشی سیاسیی کەمە نەتەوەکانی ناوخۆیی و تەنانەت نیوەی مافەکانی کەمایەتییەکانی پاراستبێ. ئەنجا سیستەمی سیاسیی ئەو ووڵاتە چی ئیسلامی بێ یان سکیولار؛ دیموکراسی بێ یانیش دیکتاتۆری؛ لە ناو هەموو ئەم حکومەتانە دا ئاراستەیەکی وێکچووی تاکڕەویی و تۆتالیتاریی بەدی دەکرێ کە دان بە مافی کەمە نەتەوەکانی تری ئایینی و ئەتنیکی دا نانێ نەخاسمە گەلی کورد .

Read more...

 

سەرۆ قادر نووسەر و چاودێری سیاسی, دووپاتی دەكاتەوە كە مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان, سەربەخۆیی كوردستان رادەگەیەنێ و شەڕیشی بۆ دەكات. سەرۆ قادر لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ "وشە", ئاماژە بە گۆڕانكارییە ناوچەییەكان دەكات و شیان دەكاتەوە و دەڵێ, "ئیسرائیل بەچەك پارێزگاری لە دەوڵەتی كوردستان دەكات و ئامادەیە ببێتە هاوپەیمانێكی گەورەی كوردان".

دوای ئەوەی مەسعوود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە كۆبوونەوەیدا لەگەڵ چەند لایەنێكی سیاسی داوای بەڕێوەچوونی ریفراندۆمی كرد، هەندێ لایەن كە لە كۆبوونەوەكەدا بەشدار نەبوون، دووپاتیان كردەوە كە ئەو كارە پێویستی بە زەمینەسازی هەیە. بە رای ئێوە، ئەو كارە پێویستی بە زەمینەسازی هەیە یان زەمینەكە خۆی لەبارە؟

دوا پەیامی كاك مەسعوود لەبارەی ریفراندۆم، جیاوازی لەگەڵ هەموو ئەو جارانە هەیە كە پێشتر لەوبارەیەوە قسە دەكرا. جاران زیاتر گفتوگۆی فكری بوو كە ئەگەر ئێمە سەربەخۆییمان هەبێت، چ دەكەین یان ئەوەی كە ئەگەر بكرێ، چەند وڵات پێی ناڕەحەت دەبن و چەند وڵات لەگەڵیدانە. ساڵی 2004 ئەو كارە كرا و زیاتر لە 98% كوردستان دەنگیان بە سەربەخۆیی دا،

Read more...

فاروق حه‌جی مسته‌فا


كورد‭ ‬جێی‭ ‬گله‌یی‭ ‬نییه‌،‭ ‬مافی‭ ‬خۆشیانه‌‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ر‭ ‬دیدارێكی‭ ‬نێوده‌وڵه‌تی‭ ‬بترسن،‭ ‬كه‌‭ ‬پرسه‌كه‌ی‭ ‬ئه‌وان‭ ‬به‌شێك‭ ‬بێت‭ ‬له‌و‭ ‬دیداره‌‭. ‬مافی‭ ‬كوردیشه‌‭ ‬كه‌‭ ‬گومان‭ ‬له‌‭ ‬راده‌ی‭ ‬راستگۆیی‭ ‬ئه‌و‭ ‬لایه‌نانه‌‭ ‬بكات،‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬هاتنه‌‭ ‬پێشیان‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ ‬پرسه‌كه‌یان‭. ‬پێشتر‭ ‬هیچ‭ ‬لایه‌نێك‭ ‬بایه‌خی‭ ‬به‌و‭ ‬به‌ڵێنانه‌‭ ‬نه‌دا،‭ ‬كه‌‭ ‬به‌‭ ‬كورد‭ ‬درابوون،‭ ‬پێشتر‭ ‬كورد‭ ‬به‌‭ ‬دڵپاكیی‭ ‬خۆی‭ ‬ته‌فره‌‭ ‬دراوه‌،‭ ‬ئیدی‭ ‬بۆیه‌‭ ‬ئه‌وان‭ ‬نیگه‌رانن‭. ‬نه‌ك‭ ‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‭ ‬نزیك‭ ‬له‌‭ ‬نه‌ته‌وه‌‭ ‬یه‌كگرتووه‌كان‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ر‭ ‬به‌یاننامه‌یه‌ك‭ ‬كه‌‭ ‬ئه‌مینداری‭ ‬گشتیی‭ ‬تایبه‌ت‭ ‬به‌‭ ‬لایه‌نی‭ ‬به‌یاننامه‌كه‌‭ ‬ده‌ری‭ ‬ده‌كات،‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬په‌رسه‌ندنه‌كان،‭ ‬نیگه‌رانی‭ ‬ده‌رده‌بڕێ‭. ‬كه‌واته‌‭ ‬نیگه‌رانیی‭ ‬كورد‭ ‬له‌‭ ‬بانگهێشته‌كه‌ی‭ ‬ئه‌مینداری‭ ‬گشتی‭ ‬نییه‌،‭ ‬هێنده‌ی‭ ‬كه‌‭ ‬شوێنی‭ ‬گرێدانی‭ ‬دانوستانی‭ ‬نێوان‭ ‬لایه‌نانی‭ ‬سووریا‭ ‬بۆ‭ ‬چاره‌سه‌ركردنی‭ ‬قه‌یرانی‭ ‬وڵاته‌كه‌،‭ ‬مایه‌ی‭ ‬ترس‭ ‬و‭ ‬نیگه‌رانییه‌‭ ‬بۆ‭ ‬كورد‭. ‬یادگه‌ی‭ ‬كورد‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬لۆزان‭ ‬بارگاوییه‌،‭ ‬لۆزان،‭ ‬یان‭ ‬با‭ ‬بڵێین‭ ‬رێككه‌وتننامه‌ی‭ ‬لۆزان‭ ‬له‌‭ ‬سه‌ره‌تای‭ ‬بیسته‌كانی‭ ‬سه‌ده‌ی‭ ‬رابردوودا،‭ ‬رێككه‌وتننامه‌ی‭ ‬سیڤه‌ری‭ ‬له‌‭ ‬گۆڕ‭ ‬نا،‭ ‬سه‌رباری‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬خه‌ونی‭ ‬ئه‌وانی‭ ‬له‌‭ ‬گۆڕ‭ ‬نا‭. ‬

Read more...

شاو كوردی

ئه‌مه‌ریكا -KDP.info- سیناتۆر (د. ڕێند پاڵ) كاندیدی سه‌رۆكایه‌تیی ئه‌مه‌ریكا له‌ هه‌واڵه‌ حه‌فتانه‌كانیدا ده‌ڵێ، حه‌قه‌ هه‌رێمی كوردستان بكرێته‌ ده‌وڵه‌ت و پێشمه‌رگه‌یش ڕاسته‌وخۆ پڕچه‌ك بكرێ؛ هه‌روه‌ها سیاسه‌تی پارتیی كۆمارییه‌كان ئاشكرا ده‌كات كه‌ بۆ ساڵی 2016 ده‌یانه‌وێ كار بۆ سه‌ربه‌خۆیی كورد بكه‌ن.سیناتۆر له‌سه‌ر پشكی كۆمارییه‌كان له‌ ویلایه‌تی كێنتاكی ئه‌مه‌ریكا (د.رێند پاڵ) كه‌ بەربژاری كۆمارییه‌كانه‌ بۆ سه‌رۆكایه‌تیی ئه‌مه‌ریكا، له‌ هه‌واڵه‌ حه‌فتانه‌كه‌یدا كه‌ وێنه‌یه‌كی بۆ ماڵپه‌ڕی فه‌رمیی پارتیی دیموكراتی كوردستانیش ناردووه‌ ڕایگه‌یاند: "حه‌قه‌ هه‌رێمی كوردستان بكرێته‌ ده‌وڵه‌ت و كورد ده‌وڵه‌تێكی سه‌ربه‌خۆی هه‌بێ و بانگه‌شه‌ی بۆ ده‌وڵه‌تی كورد بكرێ، حه‌قه‌ پێشمه‌رگه‌یش ڕاسته‌وخۆ پڕچه‌ك بكرێ، ئه‌م هه‌نگاوه‌ پێویسته‌ له‌لایه‌ن كۆمارییه‌كانه‌وه‌ له‌ 2016 له‌ سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكادا بگونجێندرێت، چونكه‌ ده‌بێته‌ هۆی ڕاگرتنی پارسه‌نگی سیاسیی ئه‌مه‌ریكا له‌ ناوچه‌كه‌دا.

Read more...

سەرووتاری گاردیان

ناوچەی سووری ئامەد بە مێژووی دێرین و باڵەخانەکانی و لەباوەشگرتنی ئەم دواییەی تەواوی نەتەوەو ئایینە جیاوازەکان بەناوبانگە. بەڵام لە ئێستادا زیاد و کەم ئەوێ لە بەرەیەکی جەنگ دەچێت. عەبدوڵڵا دەمیرباشی سەرۆکی شارەوانی ناوچەی سوور لە راپۆرتێکی پێشتری گاردیاندا و لە باسی بارودۆخی ئێستای سوردا، وتی: "دەبابەکان بە کۆڵانە تەنگەکانی سووردا دێن و دەچن.. دانیشتوانی شار بۆ چەندین هەفتە لە نێو ماڵەکانی خۆیاندا گیریانخواردووە.. ئەوانەی دەچنە دەرەوە لە ژێر مەترسی گولـلەی قەناسەکاندان.. گەر بشپێکرێن لاشەکانیان بۆ چەندین رۆژ لە شەقامەکان دەمێننەوە". زۆرێک لە دانیشتوانی ناوچەی سوور ئەو بەشەی شاریان چۆڵکردووەو خانوو و باڵەخانە دێرینەکانی ناوچەکە بەر بۆردمانەکان کەوتوون و ئێستا تەنها چەند خشت و بەردێکن. لە سەرەتای مانگی ١٢- وە لە ناوچەی سوور هاتووچۆ بە تەواوی و بۆ ٢٤ کاتژمێر لە رۆژێکدا قەدەغەکراوە.

Read more...

فازڵ جاف 

دوور‭ ‬نییه‌‭ ‬كه‌سێك‭ ‬بناسیت‭ ‬زۆر‭ ‬زیره‌ك‭ ‬و‭ ‬لێهاتوو‭ ‬بێت،‭ ‬به‌ڵام‭ ‬سه‌ره‌ڕای‭ ‬به‌هره‌‭ ‬و‭ ‬تواناكانی،‭ ‬سه‌ركه‌وتوو‭ ‬نه‌بێت‭! ‬بگره‌‭ ‬هه‌ندێك‭ ‬جار‭ ‬وا‭ ‬ڕوو‭ ‬ده‌دات‭ ‬ئه‌و‭ ‬كه‌سانه‌‭ ‬نه‌توانن‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬بژێویی‭ ‬خۆیشیان‭ ‬مسۆگه‌ر‭ ‬بكه‌ن‭. ‬به‌‭ ‬عه‌ره‌بی‭ ‬پێیان‭ ‬ده‌ڵێن‭: ‬خاوه‌نی‭ ‬حه‌وت‭ ‬پیشه‌یه‌،‭ ‬به‌ڵام‭ ‬به‌ختی‭ ‬نییه‌‭. ‬ڕاسته‌‭ ‬ئه‌و‭ ‬جۆره‌‭ ‬كه‌سانه‌‭ ‬به‌‭ ‬زه‌ین‭ ‬و‭ ‬مێشك‭ ‬زیره‌كن،‭ ‬به‌ڵام‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ست‭ ‬و‭ ‬سۆزدا‭ ‬زیره‌ك‭ ‬نین‭.‬
له‌‭ ‬ڕاستیدا‭ ‬زیره‌كی‭ ‬و‭ ‬لێهاتوویی‭ ‬به‌‭ ‬ته‌نیا‭ ‬به‌س‭ ‬نییه‌‭ ‬بۆ‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬مرۆڤ‭ ‬سه‌ركه‌وتوو‭ ‬بێت،‭ ‬هه‌ندێك‭ ‬له‌‭ ‬زانایان‭ ‬پێیان‭ ‬وایه‌،‭ ‬كه‌‭ ‬زیره‌كیی‭ ‬مرۆڤ‭ ‬له‌سه‌ر‭ ‬ئاستی‭ ‬هه‌ست‭ ‬و‭ ‬سۆز،‭ ‬گرنگتره‌‭ ‬له‌‭ ‬زیره‌كیی‭ ‬مێشك‭ ‬و‭ ‬زه‌ین‭. ‬باشه‌‭ ‬كه‌‭ ‬ده‌ڵێین‭: ‬زیره‌كیی‭ ‬هه‌ست‭ ‬و‭ ‬سۆز‭"‬،‭ ‬ئه‌م‭ ‬چه‌مكه‌‭ ‬ده‌بێت‭ ‬چ‭ ‬مانایه‌ك‭ ‬بگه‌یه‌نێت؟‭ ‬

ئه‌م‭ ‬چه‌مكه‌‭ ‬زۆر‭ ‬قسه‌‭ ‬هه‌ڵده‌گرێت،‭ ‬هه‌ر‭ ‬بۆیه‌‭ ‬به‌‭ ‬سه‌دان‭ ‬پێناسه‌ی‭ ‬بۆ‭ ‬كراوه‌،‭ ‬به‌ڵام‭ ‬ڕه‌نگه‌‭ ‬ئاسانترین‭ ‬و‭ ‬ساده‌ترین‭ ‬پێناسه‌‭ ‬به‌م‭ ‬جۆره‌‭ ‬بێت‭: ‬ئاگاداری‭ ‬هه‌سته‌كانی‭ ‬خۆت‭ ‬بیت،‭ ‬هه‌سته‌كانی‭ ‬خۆت‭ ‬تاوتوێ‭ ‬بكه‌یت‭ ‬و‭ ‬شه‌نوكه‌ویان‭ ‬بكه‌یت،‭ ‬بۆ‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬له‌‭ ‬هه‌سته‌كانی‭ ‬خۆت‭ ‬بگه‌یت،‭ ‬ده‌ره‌نجام‭ ‬له‌‭ ‬هه‌سته‌كانی‭ ‬كه‌سانی‭ ‬ده‌وروبه‌ریشت‭ ‬ده‌گه‌یت‭. ‬ئه‌گه‌ر‭ ‬باش‭ ‬له‌‭ ‬هه‌سته‌كانی‭ ‬خۆت‭ ‬بگه‌یت،‭ ‬مامه‌ڵه‌كردن‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ ‬هه‌سته‌كانت‭ ‬گونجاوتر‭ ‬و‭ ‬له‌بارتر‭ ‬ده‌بن،‭ ‬ئه‌وكات‭ ‬ئاراسته‌كردنیان‭ ‬ئاسانتر‭ ‬ده‌بێت‭.‬

Read more...

دڵشاد مەولوود

ریفراندۆم، گەلی كورد لە بەردەم دوو ئەلتەرناتیڤدا رادەگرێت و چاوەڕوانی وەڵامی لێ دەكات، چاوەڕێی وەڵامێكی روونی لەسەر دواڕۆژی سیاسیی دۆزەكەی لێ دەكات.لەم راپرسییە گشتییەدا یەك ئەلتەرناتیڤی سیاسی بۆ چارەنووسی كورد دەنگی زۆرینەی جەماوەری كورد وەردەگرێت، لەبەر ئەوەی بواری سات و سەودا و موزایەدەی سیاسی نامێنێت و دوودڵی و راڕایی و گومان جێگەیەكیان لە بزووتنەوەی سیاسیی نێو كوردستاندا بۆ نامێنێتەوە. دیارە ئەمەیش دەستكەوتێكی گەورەیە بۆ بزوتنەوەی رزگاریخوازانەی نەتەوایەتی و هێزە سیاسییەكانی كورد، چ ئەوانەی هەن، چ ئەوانەی لە دایك دەبن، كە بە عەقڵییەتێكی نوێ و بەرنامەی نوێ و سیاسەتێكی نوێوە بێنە مەیدان و مێژوویەكی نوێ بۆ داهاتووی كورد بنەخشێنن.

ریفراندۆم شێوازێكی دیكەیە لە شێوازەكانی بەشداریكردنی هاووڵاتییان (دەنگدەران) لە دروستكردنی بڕیاری سیاسیدا، بە یەكێك لە رێگاكانی دیموكراسیی راستەوخۆ دادەنرێت و دەرفەتی ئەوە بۆ جەماوەر دەڕەخسێنێت، كە لەبارەی پرسێكی دیاریكراو، بە بەڵێ، یان بە نەخێر دەنگ بدەن. ئەم شێوازە لە چەند وڵاتێكی وەك سویسرا و وڵاتە ئەسكەندەناڤییەكاندا بە زۆری بە كار دێت. بەڵام لە وڵاتێكی وەك بەریتانیادا كەمتر هانای بۆ دەبرێت.

Read more...

ئازا حەسیب قەرەداخی

ئەو قسەیەی سەرۆكی حكوومەتی هەرێم، كە وتبووی " ئێمە بە تەنیاین" لەلایەن هەرزەی سیاسی و میدیاكارانی گومانچێنەوە بۆ مەرامی سیاسی قۆزرایەوە. لەم قۆناغەدا گەلی كوردستان بە تەنیا نییە و بە تەنیایشە.
پرسی یەكەم كە تێیدا تەنیا نین، شەڕی دژی داعشە. چونكە داعش مەترسییە بۆ سەر ئاسایشی نێودەوڵەتی و رۆژهەڵاتی ناوین. بۆیە، هێزگەلێكی فراوان هاوكار و هاوسەنگەرنمانن. پرسی دووەم كە تێیدا تەنیا نین، پرسی سەربەخۆیی و دامەزراندنی دەوڵەتی كوردستانە. سەرۆك بارزانی، لە دوادیمانەیدا لەگەڵ رۆژنامەی گاردیانی بەریتانیاییدا دەڵێ؛ سەرانی وڵاتانی جیهان گەیشتوونەتە ئەو باوەڕەی كە سەردەمی رێككەوتنی سایكس-پیكۆ كۆتایی هاتووە و عێراق و سووریا جارێكی دیكە وەكو دەوڵەت لە فۆرمی پێشوویاندا دروست نابنەوە و، ئێمەیش لە هەموو كات زیاتر لە سەربەخۆییەوە نزیكین.

هەرچەندە لەبارەی سەربەخۆییی كوردستانەوە، ناكرێ چاوەڕوانی ئەوە بین دەنگی پشتگیریی دیپلۆماتەكان بە زوویی و بە ئاسانی ببیستین، بەتایبەتیش هیی ئیدارەی ئەمریكا كە لە سەروەختی هەڵمەتەكانی هەڵبژاردندایە.

Read more...

مه‌شخه‌ڵ كه‌وڵۆسیalai kurdistan

تاكو ئه‌م چركه‌یه‌ ئه‌وه‌ی ئاشكرایه‌و هه‌ستی پێده‌كرێت، دوو پرۆژه‌ له‌ناو شه‌قامی سیاسی كوردیدا كاریان له‌سه‌رده‌كرێت. شه‌قامێك كه‌ لایه‌نگری خۆی هه‌یه‌، كاربۆ سودوه‌رگرتن له‌م ده‌رفه‌ته‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست ده‌كات، تاكو كورد بتوانێت له‌سه‌ر ده‌ستی ئه‌م نه‌وه‌یه‌دا وله‌ده‌ستپێكی سه‌ده‌ی 21 دا ببێته‌ خاوه‌نی قه‌واره‌ی نه‌ته‌وه‌یی خۆی، ئێمه‌ له‌چه‌ندین بۆنه‌ی جیاواز و دیبه‌یتی كراوه‌دا پاساوه‌كانی ئه‌و ڕیتمه‌ له‌كاركردنمان خستۆته‌ به‌رچاو، ئه‌ڵبه‌ت هۆكارگه‌لێكی زیاتریش هه‌ن كه‌ئێمه‌ نایان بینین و كه‌سانی تر له‌لای تره‌وه‌ هه‌وڵی نمایش كردنیان ده‌ده‌ن.
پرسیار ئه‌وه‌یه‌: ئایا به‌هه‌موو ئه‌و هه‌وڵانه‌ی كه‌ ده‌یانه‌وێت پرۆسه‌ی دروستكردنی ده‌وڵه‌تێك بۆ كورد له‌م ده‌رفه‌ته‌دا بكه‌نه‌ ئه‌جێندای نه‌ته‌وه‌ی كورد، توانیویانه‌ ئامانجه‌كه‌یان بپێكن و ئه‌وه‌ی پێویسته‌ له‌ماركێتین بۆ پرۆژه‌ی سه‌ربه‌خۆیی كوردستانی بكه‌ن؟. وه‌ڵامی ئه‌م پرسیاره‌ جێدێڵم بۆ بڕگه‌ی داهاتووی ئه‌م كورته‌ شیكردنه‌وه‌یه‌.

Read more...

د.محه‌ممه‌د خدر مه‌ولوود

هه‌ر له‌ سه‌ره‌تاى ساڵه‌وه‌ 2016، سه‌رۆك بارزانى ئه‌جێنداى كارى هه‌رێمى كوردستانى له‌ كۆبوونه‌وه‌ى ساڵانه‌یدا له‌گه‌ڵ نوێنه‌رانى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و یه‌كێتیى ئه‌ورووپا و كۆنسووڵی وڵاتانى دونیا له‌ هه‌ولێر، ڕاشكاوانه‌ ڕاگه‌یاند، كه‌ خۆى له‌ پرسى به‌ فه‌رمیكردنى ریفڕاندۆمى گه‌لى كوردستاندا ده‌بینێته‌وه‌، وه‌ك هه‌نگاوى یه‌كه‌م و دواتر ڕاگه‌یاندنى ده‌وڵه‌تى كوردستان و جیابوونه‌وه‌یه‌ له‌ عێراق، له‌و وڵاته‌ى به‌ هیچ جۆرێ كولتوورى پێكه‌وه‌ژیانى تێدا نه‌ماوه‌.
جیابوونه‌وه‌كه‌ش به‌شێوه‌یه‌كى ئاشتىیانه‌ ده‌بێ، گه‌ر حكوومه‌تى عێراق بیه‌وێت ده‌وڵه‌تێكى باشى مۆدرێنى فره‌ئایین و ئایینزا و نه‌ته‌وه‌ی یه‌كترویست و دیموكراسیی خاوه‌ن په‌یوه‌ندیى كۆمه‌ڵایه‌تیی هاوبه‌ش، ببێته‌ دراوسێى كه‌ ده‌وڵه‌تى تازه‌ى كوردستانه‌. ئه‌وا ده‌وڵه‌تى تازه‌ى كوردستان یه‌كێك ده‌بێت له‌ دراوسێ باشه‌كانى به‌رى رۆژهه‌ڵات و باكوور و چه‌ندین كیلۆمه‌تریش له‌ به‌رى رۆژئاوای عێراقدا و، عێراقی عه‌ره‌بیش گه‌ر مه‌به‌ستى بێ، فێره‌ دیموكراسیه‌ت و پێكه‌وه‌ژیان و لێبوورده‌یى ده‌كات.

Read more...

 رەزا شوانreza shwan11

مرۆڤ  هەر بە سروشتی گیانەوەرێکی کۆمەڵایەتییە .. چونکە ناتوانێت بە تەنها و دوورەپەرێز بژی .. بەبێ هاوکاری و هەمەنگیش ناتوانێت هەموو پێداویستییەکان و پێویستییەکانی ژیـان و گوزەرانی خۆی دابین بکات .. بنیاتنانی خێزان و دێهات و شاران و کۆمەڵگا و، پێکەوە ژیان، وەرچەرخانێک بوون لە مێژووی ئادەمیزاد دا، هۆکارێکیش بوون بۆ داهێنان و پێشکەوتن و بنیاتنانی شارستانییەکان .
بەشێکی زۆری گیانەوەرەکانی تریش، کۆمەڵایەتین و بە کۆمەڵ دەژین و، کارەکانیان لە نێوانیانخۆیاندا دابەش کردوون لەوانەش : هەنگ، مێروولە، زەرەواڵە، مەیموون، بەشێکی زۆری باڵندەکان و ئاژەڵە کێوییەکانیش.

هەر تاکێکی سەر بە کۆمەڵێک یا گەلێک، فێری داب و نەریت و، بەها جوانەکانی گەلەکەی دەبێ و ... هەر لە منداڵییەوە بە پێی پێوەرە کۆمەڵایەتییەکان و رەنگوبۆی گەلەکەی کەسێتی خۆی بنیات دەنێ و.. رادە و پایەی کۆمەڵایەتی دیاری دەکرێت .

Read more...

شەریف فەلاح

کێ بایکوت دەکا؟ کێ بێ هەڵویستە؟ کێ بەشدار دەبێ؟

ئاماژە:

هێشتا کەمتر لە دوو هەفتە ماوە بە كاتی بەڕێوەچوونی دەیەمین خولی هەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی ئێران و پێنجەمین خولی پەرلەمانی شارەزایانی رێبەری ماوە، بە گوتەی سەرچاوەكانی سەر بە ریفۆرمخوازەكان نزیكەی 99%ی  بەربژێرانی باڵی بەناو ریفۆرمخواز لەلایەن شوورای چاودێرییەوە رەت كراونەتەوە.

ئەمە لە كاتێك دایە كە "عەلی خامنەیی" رێبەری باڵای كۆماری ئیسلامیی ئێران لە لێدوانێكدا داوای لەو كەسانە كردووە كە ئەگەر تەنانەت ئەو و سیستمی كۆماری ئیسلامیشیان قبووڵ نییە لەبەر "پاراستنی پێگەی وڵات" لە هەڵبژاردنەكاندا بەشداری بكەن.

رەوشی گشتی و هەڵوێستی ریفۆرمخوازان:

ئامارەكان ئەوە دەردەخەن لەكۆی 12 هەزار بەربژێر لە ئێران زیاتر لە حەوت هەزار كەسیان لەلایەن لیژنە و هەیئەتەكانی چاودێری و هەڵسەنگاندنی "پارێزگاكان و شوورای چاودێری" لە دوو قۆناغدا بە بیانووی جۆراوجۆری وەك بوونی پێشینەی سزا، باوەڕدار نەبوون بە كۆماری ئیسلامی و سەر بە لایەنێكی دیاریكراو رەت كراونەتەوە كە دەكاتە 80%ی بەربژێرەكان.

Read more...

زكری مووسا

بەرەی نێوخۆیی دژەسەربەخۆییی كوردستان، بڕوبیانووی زۆریان بۆ دژایەتیكردن یان دواخستنی سەربەخۆیی هەیە. دژایەتیكردنی سەربەخۆیی ئەویش لەناوخۆدا كارەساتێكی فیكری و ئەخلاقییە كە لەمێژووی هیچ میللەتێكدا ڕووی نەداوە، بەتایبەت بە لەبەرچاوگرتنی ئەو قوربانییە بێسنوورەی گەلی كوردستان بۆ گەییشتن بە ئازادی بەخشیویەتی، ئەو دژایەتی و عینادە پتر ویژدانی گەل ئازار دەدات. بریقەدارترین بیانوو بۆ دژایەتیكردنی سەربەخۆیی، بابەتی سیستەم و دیموكراسییە. تیۆریزانانی بەرەی دژەسەربەخۆیی وای بۆ دەچن: پێویستە سیستەم و دیموكراسی كامڵ ببێت ئەو كات پێ بنێینە قۆناغی دەوڵەتبوون. هەر چەندە ئەو بلۆكە نەیارەی سەربەخۆیی لە بابەتی دیموكراسیدا كارنامەیەكی باشیشی نییە، لەگەڵ ئەوەیشدا ئەم بیانوویە دوورە لە مەنتقی سیاسی و پڕۆسەی گەشەسەندنی سرووشتی و سیاسیی كۆمەڵگاكان.

دیموكراسی پڕۆسەیەكی بێ كۆتاییە و هێڵێكە بەردەوام لە جووڵەدایە و،

Read more...

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان