ره‌زا شوان / نه‌رویج  

ئه‌گه‌ر ئاوڕێک له‌ شکستییه‌کانی رابردوو و تا راده‌یه‌ک ئه‌مڕۆشمان بده‌ینه‌وه‌.. ئه‌و راستییه‌مان بۆ ده‌رده‌که‌وێت ، که‌ ئێمه‌ی کورد، به‌ تایبه‌تیش سه‌رکرده‌کانمان، تا ئێستاش، نه‌مان توانیوه‌ وه‌کو پێویست، وانه ‌و په‌ند و سوود له‌ فاکته‌ره‌کانی شکستی و نه‌هامه‌تییه‌کانی پێشووی گه‌له‌که‌مان وه‌ربگرین.. راستیان بکه‌ینه‌وه‌ و دووباره‌ و سێ باره‌یان نه‌که‌ینه‌وه‌.‌. با هێنده‌ش سۆزاوی و خۆشبڕوا نه‌بین و .. به‌س به‌ قسه‌ی شیرینی ژێرتاڵ و زه‌رده‌خه‌نه‌ی ژه‌هراوی و، به‌ به‌ڵین و په‌یمان و سوێندی درۆی به‌رانبه‌ره‌کانمان و نه‌یارانی گه‌له‌که‌مان بکه‌وێنه‌ داوه‌وه‌ و هه‌ڵمان بخه‌ڵه‌تێنن ، دوایش بێشه‌رمانه‌ نکووڵی له‌ هه‌موو به‌ڵێن و په‌یمانێکیان بکه‌ن.. نزیکترین نموونه‌شمان.. بڕوابوونمان به‌ زه‌رده‌خه‌نه‌ی ژه‌هراوی نووری ماليکی و به‌ڵێن و سوێند خواردنی به‌ درۆێ.. به‌ڵام چه‌ند ماليکی خه‌تاباره‌ ،

جەمیل ئەحمەدی

لە جەرگەی خەباتی بێپسانەوەی نەتەوەی کورد لە بۆ رزگاری نەتەوەیی و ئازادی، کەم نین مرۆڤگەلێکی هەڵکەوتوو و دیار کە لە شوێن و ىڕگە جیاوازەکاندا جڵەوی ئەم کاروانەیان لە دەستدا بووە و هەرکام بە تایبەتمەندیگەلی خۆیان بەرخۆدانیان لە رێگەی راستدا رێنوێن کردووە. هەروەک لە خوێندنەوەی مێژووماندا دەردەکەوێ، ئەم کەڵە پیاو و شۆڕە ژنگەلە لە جێی خۆیاندا داستانگەلێکن لە فیداکاری و لێهاتوویی، بەڵام ئاسایی دەبێ کە هەر بەڕێزێکیان بە پێی توانا و لێهاتوویی شەخسی و لەبار بوونی بارۆدۆخی دەورو پشتییان ئاستێکی تایبەت لە شوێندانەرییان تۆمار کردبێ. ئەم ئاستە جیاواز و فرەچەشنە لە تەنیشتی هەمووی سەرکەوتن و ناکامیەکانمان خەرمانێکن لە تەجرێبە کە خوێندنەوە و پێداچوونەوەیان بۆهەر تاکێکی رێبوار و درێژەپێدەری رێگەی ئازادی و رزگاری کوردستان زەرەوورەتێکی بەرچاو و حاشاهەڵنەگرە.

سەرۆک کۆماری سوریا، دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی کوردی بەدوور دەزانێت بەڵام دەڵێت "ئەگەر رووداوێکی لەو چەشنە رووبدات جوگرافیای ناوچەکە دەگۆڕدرێت و نەک یەک دەوڵەت بەڵکو چەوندین دەوڵەتی نوێ سەرهەڵدەدەن". بەشار ئەسەد، سەرۆک کۆماری سوریا لە چاوپێکەوتنێکی تایبەتدا لەگەڵ رۆژنامەی جمهوریەتی تورکیا، باس لە پێکەوەژیانی ئاشتیانە لەگەڵ کورد و نەتەوەکانی ناو تورکیا و سوریا دەکات و دەڵێت "پێوێستە جیاوازیە کەلتورییەکان وەک سەرچاوەیەکی ترس و گومان نەبینین و وەکو فاکتەرێکی دەوڵەمەند بروانینە جیاوازییەکان". ئەسەد سەبارەت به داوای سەربەخۆیی کورد دەڵێت "ئێمە هەزاران ساڵە بەیەکەوە دەژین. ئێستاش ناچارین له‌سه‌ر بنه‌مای رێز لێكگرتن به‌یه‌كه‌وه‌ بژین. ئه‌گه‌ر له‌هه‌موو جوگرافیاكه‌مان بنه‌مای یه‌كسانی په‌یڕه‌و بكرێ ئه‌و قه‌یرانه‌ تێده‌په‌ڕێنین".

مەجید ساڵح 

خوا بكات ئەم كوردە بە هیچەوە نەیگرێت، كە گرتی بە شتێكەوە ئەوەندە زیادەڕۆیی تێدا دەكات بێ تامی دەكات، بەتایبەتی لەڕووە سیاسییەكەیەوە. لە نێوەڕاستی سەدەی بیستەمدا، چەپەكانی كوردستان، ئەوانەی لە سەرەتادا چوونە ریزی حیزبە شوعیەكانی عێراق و توركیا و ئێرانەوە بۆ ئەوەی ئیخلاسی خۆیان بۆ ماركسیزم دەرخەن و تۆمەتبار نەكرێن بە ناسیونالیست، هەمیشە هەنگاوێك زیاتر لە چەپایەتی دەچوونە پێشەوەو بە قەولی ئەوكاتە پێیاندەگوترا "دوو ئاتەشە"، واتە ئەگەر شیوعیەكانی فارس و عەرەب و تورك تەرەقە سوور بوون، ئەمانەی لای خۆمان تەرەقە سووری تۆخ بوون. هەندێكیشیان بۆ ئەوەی بیسەلمێنن كە بە تەواوی لە هەستی نەتەوەیی داماڵراون بە گاڵتەكردن بەو كەسانەی بیری نەتەوەییان هەبوو دەیانگوت "گورگستانمان بیستوە، بەڵام كوردستانمان نەبیستوە".

عەبدولڕەحمان سدیق  

بۆ تێگەیشتن لە متمانەی نێوان گەورەكان ، زۆر لە پسپۆڕانی بواری كۆمەڵناسی دەمانبەنەوە سەردەمی منداڵی و، باس لە متمانەی نێوان ساوا و دایكان و باوكان دەكەن و دەڵێن : متمانەی بێ سنووری هەموو ساوایەك بە دایك و باوكی تاوەكو ئەوكاتە بەردەوام دەبێ كە راستگۆ دەبن لەگەڵی و، ئەو بەڵێنانەش جێبەجێدەكەن بۆی كە پێیانداوە ، سەرەتای نەمانی متمانەش لەوێوە دەستپێدەكات كە منداڵ درۆ و بێ بەڵێنی لە دایك و باوكی خۆی دەبینێت. لەوانەیە بۆ نێوان گەورەكانیش ئەم پێشەكییە هەر راست بێت، چونكە متمانە سرووشتێكی ئایندەیی هەیە نەك هەنووكەیی، واتە متمانە لە ئەنجامی كەڵەكەبوونەوە دروستدەبێ نەك بەتەنها جارێك ، بۆیە متمانە بژاردەیەكی ئەخلاقی دوو لایەنەیە لەنێوان مرۆڤەكاندا،بەردەوامبوونیشی دەوەستێتە سەر ئەنجامەكانی دوای متمانە پێدان.

 دێنیز ناتالی

یه‌كێك له‌ ئه‌ڵقه‌ ونبووه‌كانی هاتنه‌ ئارای ئۆپۆزیسیۆنێكی به‌هێز له‌ سووریا كورده‌. له‌كاتێكدا ته‌نها ٨% دانیشتوانی سووریا پێكدێنن، كورد ئه‌و كه‌مینه‌یه‌ن كه‌ بوونیان پێویسته‌ بۆ به‌هێزكردنی ئه‌نجوومه‌نی نیشتیمانی سووریا كه‌ بناغه‌كه‌ی له‌ ئیخوان ئه‌لموسلمین پێكدێت. هه‌ر بۆیه‌شه‌ ئه‌نجوومه‌نی نیشتیمانی سوریا كوردێكی وه‌ك سه‌رۆكی خۆی هه‌ڵبژارد و هاوكات سوپای سووریای ئازادیش داوا له‌ "برا كورده‌كان" ده‌كات بۆ ئه‌وه‌ی بێنه‌ ریزی سوپاكه‌ و له‌ دژی سه‌رۆك به‌شار ئه‌سه‌د بجه‌نگن. به‌ڵام ئه‌گه‌ر ئه‌نجوومه‌نی نیشتیمانی سووریا و هاوبه‌شه‌كانی بیانه‌وێ پشتیوانی كورد به‌ده‌ست بهێنن، ئه‌وا ده‌بێ ته‌نها خۆیان به‌ گوتاری دژه‌ ئه‌سه‌د نه‌به‌ستنه‌وه‌ و ته‌ركیز له‌سه‌ر ناوه‌ڕۆكی كێشه‌كه‌ بكه‌ن، واته‌ جێگره‌وه‌یه‌كی ئه‌وتۆ بۆ رژێمی ئێستا كه‌ كورد متمانه‌ی پێبكه‌ن.

ولادیمێر ڤان ویڵخنبێرخ 

ئەنجوومەنی نیشتمانیی سووریا هەفتەی رابردوو عەبدولباست سەیدای وەك سەرۆكی نوێی خۆی هەڵبژارد. سەیدا سەركردەیەكی كوردە. هەرچەندە رەنگە نێوبراو نوێنەرایەتی كوردانی سووریا نەكات و لەناوەوەی وڵاتیشدا هیچ پشتیوانییەكی ئەوتۆی نەبێ، بەڵام هەڵبژاردنی بۆ ئەو شوێنە نیشانەی ئەوەیە كە ئۆپۆزیسیۆنی سووریا بۆ سەركەوتن و بەرەوپێشچوونی پێویستی بە كوردە. لەگەڵ ئەوەشدا كورد لەنێوان ئەسەد و ئۆپۆزیسیۆندا لە دووڕیاندا ماونەتەوە. كوردانی سووریا دەڵێن ئەگەر ئەنجوومەنی نیشتمانیی سووریا سیاسەتەكانی سەبارەت بە كورد نەگۆڕێت، پشتیوانی لێناكەن. سەیداش نەك هەر ناسنامە كوردییەكەی ناشارێتەوە بەڵكو لەم رۆژانەدا لەگەڵ ئەنجوومەنی نیشتمانیی كوردیدا لە ئیستەنبۆڵ كۆبووەوە.

عەبدولڕەحمان سدیق  

پێش ساڵێك و لە19/6/2011، وەزارەتی سەرچاوە ئاوییەكانی عێراق داوای رەزامەندی كرد بۆ پەسەندكردنی یاسای ئەنجوومەنی نیشتمانیی بۆ ئاو ، ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراقیش لەدانیشتنی ژمارە (26)ی رۆژی 31/5/2011دا ، بەبڕیاری ژمارە196ی ساڵی2011 رەزامەندی نیشاندا لەسەر پێكهێنانی ئەو ئەنجوومەنە، بەسەرۆكایەتی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران و ئەندامێتی لایەنە پەیوەندیدارەكان . بۆیە ئەنجوومەنی شورای دەوڵەتیش وردەكاریەكانی خۆی لەسەر یاساكە تەواوكرد، لە رۆژی 28/2/2012. ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراقیش لەدانیشتنی ئاسایی ژمارە (24)ی رۆژی5/6/2012دا ، رەزامەندی نیشاندا لەسەر پڕۆژە یاسای ئەنجوومەنی نیشتمانیی بۆ ئاو،

جەمیل بایک

تورکیا لە سەدەی ٢٠ مین دا سیاسەتی قڕکردن و نکوڵی کەلتوری بە زۆری لەسەر زۆرداری سەربازی ئاواکرد و ، ئەمرۆ دەیەوێ بە رێبازی شەری تایبەت درێژە بەو سیاسەتە بدات ، تورکیا دەولەتێکی شەڕی تایبەتە و ، ئەو کارێکتەری دەولەتی تورکی لە سەردەمی AKP زیاتر قۆڵ کراوەتەوە ، ئەمرۆ حوکمەتی AKP سوورە لەسەر گوشار بۆ بزوتنەوەی ئازادی گەلی کورد بێنێ و، کۆمەڵکوژی کەلتوری ئەنجامگیر بکات. ھەموو دەردی دەوڵەتی تورک و حکومەت AKP ئەوەیە کە گەریلا دەست لە چەک بەردا ، جگە لەوە AKP ھیچ پرۆژ و سیاسەتێکی تری نیە ، مەبەستی ھەموو ئەو ھەنگاوانەی کە بانگەشە دەکری کە AKP ناویەتی ،

جه‌میل ئه‌حمه‌دی 

له‌ ڕۆژانی پێشوودا به‌هۆی خستنه‌خواره‌وه‌ی فڕۆکه‌یه‌کی تورکیه‌وه‌ له‌ لایه‌ن هێزه‌کانی سوریه‌وه‌ هینده‌ی تر نێوانی ئه‌و دوو وڵاته‌ی ئاڵۆزتر کردو بووه‌ هۆی ئه‌وه‌ی به‌رپرسه‌ باڵاکانی تورکیه‌ به‌ شێوه‌یه‌کی هه‌ڕه‌شه‌ و زۆر تووند به‌رانبه‌ر به‌ سوریه‌ لێدوان بده‌ن، هه‌ر له‌م په‌یوه‌ندیه‌دا نوسینگه‌ی سه‌رۆک وه‌زیرانی تورکیه‌ (ڕه‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان) له‌ به‌یانامه‌یه‌کدا خستنه‌خواره‌وی فرۆکه‌که‌ی تورکیه‌ی له‌ لایه‌ن سوریه‌وه‌ پشتڕاست کرده‌وه‌ و قرار وایه‌ سه‌باره‌ت به‌ هه‌مان مه‌سه‌له‌ ئه‌مڕۆ سه‌رۆك وه‌زیرانی‌ توركیا به‌ جیا له‌گه‌ڵ هه‌ریه‌ك له‌ (هاوسه‌رۆكی‌ به‌ده‌په‌ و سه‌رۆكی‌ جه‌هه‌په‌ و مه‌هه‌په‌) كۆ ببێته‌وه‌، هه‌ر ئه‌مڕۆش ئه‌حمه‌د داود ئۆغلۆ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی توركیا له‌ چاوپێكه‌وتنێكی له‌گه‌ڵ كه‌ناڵی توركییه‌دا وتی: