
فراكسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق هۆشداری دەدات لە تێكچوونی تەواوی رەوشی عێراق. فراكسیۆنی یەكێتیش "پاشماوەی بەعسییەكان و سەدرییەكان بە پاڵپشتیی وڵاتانی كەنداو" بە ئەنجامدەری خۆپیشاندان دەزانێت.
خەسرۆ گۆران، سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی دیموكراتی كوردستان رایگەیاند كە "هەر كاتێك رەوشی بەغدا گونجاو بێت، دانیشتنی پەرلەمان هەبێت و هیچ هەڕەشەیەك لەسەر پەرلەمانتارانی كورد نەبێت، ئەوا پەرلەمانتاران دەگەڕێنەوە بەغدا".
ئەوە لەكاتێكدایە كە سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی دەڵێت لە بەغدا رەوشێكی زۆر نالەبار هەیە، ئەستەمە دانیشتنی پەرلەمان بكرێت و پرۆسەی سیاسی لە بەغدا بەسروشتی بەڕێوەبچێت. رەوتی سەدر سوورن لەسەر ئەو گۆڕانكاریانەی كە دەیانەوێت بكرێت، لە كاتێكدا سەدرییەكان نوێنەرایەتی هەموو عێراق ناكەن و دەیان هێز و لایەنی دیكەی عێراقی لە گۆڕەپانەكەدا هەن.
سەرۆكی فراكسیۆنی پارتی دیموكراتی كوردستان لەگەڵ ئەوەی هیوابڕاو نەبووە، بەڵام هۆشداری دەدات كە ئەگەر رەوشەكە بەم شێوەیەی ئێستا بەردەوام بێت و حكومەتی عێراق نەتوانێت كۆنترۆڵی بكات، ئەوا ئەگەری هەیە بە یەكجاری لە كۆنترۆڵ دەربچێت.
پاشنیوەڕۆی رۆژی هەینی 20/5/2016، خۆپیشاندان لە شاری بەغدا دەستیپێكردەوە، بەهۆی ئەوەی خۆپیشاندەران هێرشیان كردە سەر ناوچەی سەوز و دەروازەكانی ئەو ناوچەیان شكاند، گرژی و ئاڵۆزی هاتە ئاراوە و بەهۆیەوە 3 كەس كوژران و نزیكەی 600 كەسیش برینداربوون، دواتریش خۆپیشاندان و مانگرتن چەند پارێزگایەكی دیكەی گرتەوە وەك بابل، زیقار و بەسرە.
شوان داودی، گوتەبێژی فراكسیۆنی یەكێتی نیشتمانی كوردستان لە پەرلەمانی عێراق بە (رووداو)ی گوت "پاشماوەی بەعسییەكان و سەدرییەكان بە پاڵپشتی وڵاتانی كەنداو ئەنجامدەری خۆپیشاندان و مانگرتنەكانن و منداڵانی هەژار و رەش و رووت بۆ جێبەجێكردنی ئەجێنداكانیان بەكاردەهێنن".
داودی بەڵگە بۆ قسەكانی دێنێتەوە و دەڵێت "رۆژی 18ی مانگ، گروپی نەوەكانی شۆڕشی بیست كە كۆنە بەعسییەكانن، لە بەیاننامەكەدا رایانگەیاند رۆژی 20ی مانگ قسەی خۆیان دەبێت. رەوتی سەدریش بە تەنیا ماوەتەوە و لە هیچ بەرەیەك نەماوە، نە بەرەی مانگرتووان و نە پەرلەمانتارانی دیكە، متمانەیان پێناكەن، بۆیە دەیانەوێت سوود لە شەقام وەربگرن".
سەبارەت بەكاتی گەڕانەوەشیان بۆ بەغدا، داودی گوتی "هەركاتێك دۆخەكە ئاسایی بووەوە و لایەنەكان رێككەوتن، ئامادەین بگەڕێینەوە بەغدا و پێشبینی دەكەم مانگی داهاتوو پەرلەمان كۆببێتەوە".
لەلایەكی دیكەوە سەرۆكی فراكسیۆنی كۆمەڵی ئیسلامی پێیوایە ئەوەی ئێستا روودەدات كێشەی نێو ماڵی شیعەكانە، نابێت كورد خۆی تێوەبگلێنێ "ئەو كێشەیە رەهەندێكی قووڵی هەیە و لەنێوان مەرجەعی شیعەی عێراقی و ناعێراقییە، پەیامی خۆپیشاندەرانیش لە ناوچەی سەوز زۆر روون و ئاشكرا بوو كە گوتیان ئێران بۆ دەرەوە، بەغدا ئازاد و سەربەخۆ دەمێنێتەوە".
ئەحمەدی حاجی رەشید، سەرۆكی فراكسیۆنی كۆمەڵی ئیسلامی لە پەرلەمانی عێراق هەروەها گوتی كە تاوەكو رەوشی بەغدا سەقامگیر نەبێت و گەرەنتی ئەمنی و سیاسی وەرنەگرن، ناگەڕێنەوە بەغدا. بەدووریشی زانی پەرلەمان لەم كاتەدا كۆببێتەوە.
مەسعود حەیدەر، پەرلەمانتاری بزووتنەوەی گۆڕانیش دەڵێت ئەو كێشەیەی ئێستا بە پلەی یەكەم لە نێوان رەوتی سەدر و حزبی دەعوەدایە، هەركاتێك لایەنە شیعەكان نێوماڵی خۆیان یەكخستەوە، ئەوە پرۆسەی سیاسی دەكەوێتەوە سەر رێچكەی خۆی.
مەسعود حەیدەر، گەشبینە بەوەی ئەو دۆخە نائاساییە چارەسەر دەبێت و لە ماوەی چەند هەفتەیەكی دیكەدا رەنگە پەرلەمان كۆببێتەوە و گۆڕانكارییەكانی حكومەت بكرێ، گوتیشی كە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و وڵاتانی دراوسێ، رێگا نادەن دۆخی عێراق تێكبچێ و شەڕی دژی داعش شكست بهێنێ، چونكە كاریگەریی خراپی بۆ سەر وڵاتانی دراوسێ و ناوچەكەش دەبێت.
هاوكات شاخەوان عەبدوڵڵا، بڕیاردەری لێژنەی ئاسایش و بەرگری لە پەرلەمانی عێراق بە (رووداو)ی راگەیاند كە شەڕی نێوخۆیی شیعە – شیعە زۆر نزیكە و پێشبینی دەكرێت هەر كات و ساتێك رووبدات. گوتیشی كە نابێت كورد جارێكی دیكە ببێتەوە بە هەوێنی یەكڕیزیی عێراق، دوای رووداوەكانی ئەم رۆژانە، دەبێت كورد مەرجێكی دیكە بۆ گەڕانەوە بەغدا زیاد بكات، داوا بكات تا نێو ماڵی شیعە رێكنەكەون داوای رێككەوتن و گەڕانەوە لە كورد نەكرێت.
شاخەوان عەبدوڵڵا پێیوایە داعش سوودی لەو رەوشەی بەغدا بینیوە و دەڵێت "داعش زیرەكانە كات و شوێنی تەقینەوەكان دیاری دەكات، پێشتر تەقینەوەكانی زیاتر لە پشتێنەی بەغدا دەكرد، بەڵام ئێستا بۆ رۆژهەڵاتی بەغدا و ناوچەی سەدری گواستووەتەوە و دەیانەوێت سەدر بورووژێنن و وای نیشان بدەن كە حكومەت و وەزارەتی ناوخۆ ناتوانن ئاسایش بپارێزن".
24/5/2016