فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-23-20-31-58 ڤیدیۆیەکە، فەرمانی پێویستم دەرکرد بۆ بەدواداچوون بۆ بابەتەکە." داواکاری گشتیی پارێزگای کرماشان گوتی، "بەمەبەستی لێکۆڵینەوەی زیاتر لە وردەکارییەکانی ئەم رووداوە، گفتوگۆ لەگەڵ بەرپرسانی پەروەردەش...
2025-04-23-20-28-02 گۆڵۆباڵیزم ( کەئەوکات بەسیستەمی نوێی جیهان) پێناسە دەکرا. ئەو ململانێ فکریەش لە نێوان (ساموئل هانتینگتون ) ی خاوەن تێزی (پێکدادانی شارستانیەکان) و فرەنسیس فۆکۆیامای خاوەن...
2025-04-23-19-52-21 ساڵ و دەیان ملیار دۆلاری تێچووی بوو . بەتایبەتی دوای ئەوەی ئیسرائیل بە بەکار هێنانی جۆرە موشەکێکی ئەمەریکی توانیتی حەسەن نەسرولله کە لە قولای...
2025-04-23-19-49-44 و بەشێوەی ناڕاستەوخۆ و تەنها لەسەر پرسی ئەتۆم، دانوستان لەگەڵ ئەمریكا ئەنجام بدات. هەروەها لە بەرامبەریشدا، ترامپ بە كۆمەڵێك پێشمەرجی زۆر و قورسەوە، نامەیەك بۆ...
2025-04-12-15-24-28 کۆچی دواییکرد و تەرمەکەی ناگەڕێندرێتەوە رۆژهەڵاتی کوردستان. رەنج پشدەری، چالاکڤانی کورد لە سوێد، ئەمڕۆ هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "سەید عەلی رەحیم پوور،...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

upk ahang hawler

بڕیارە ئەمرۆ یەكێتی نیشتیمانی كوردستان لە چوارچێوەی هەڵمەتەكانی بانگەشی هەڵبژاردنیدا ئاهەنگێكی جەماوەری  لەهەولێر سازبكات.

تارق جه‌وهه‌ر، گوته‌بێژی لیستی 102ی یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان بەماڵپەری فەرمی حیزبەكەی راگەیاندووە، كاژێر  4:30 خوله‌كی ئێواره‌ی ئەمرۆ چوارشەممە یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان لەبەردەم باره‌گای مه‌كته‌بی سیاسی (كۆشكی سپی) له‌ هه‌ولێر ئاهەنگێكی جەماورەی سازدەكات.

تارق جه‌وهه‌ر دەڵێت:" ئاهەنگەكە له‌سه‌ر داوای لایەنگرانیان له‌لایه‌ن مه‌ڵبه‌ندی 3ی رێكخستنی هه‌ولێر رێكخراوه‌. هەریەكە لە كۆسره‌ت ره‌سوڵ عه‌لی، جێگری یه‌كه‌می سكرتێری گشتی و  د.ئه‌رسه‌لان بایز سه‌رۆكی لیستی یه‌كێتیی و  ژماره‌یه‌ك له‌ ئەندامانی مه‌كته‌بی سیاسی و سه‌ركردایه‌تی و كاندیده‌كان بەشداری دەكەن".

گوته‌بێژی لیستی 102ی یه‌كێتی دەشڵێت:"  یه‌كێتی ده‌مێكه‌ هه‌ست به‌ئازاری هه‌ولێرییه‌كان ده‌كات، هه‌ولێرییه‌كان له‌زۆر شت مه‌حروم كراون، خۆیان به‌مه‌غدور ده‌زانن، به‌ڵام ئێستا كاتی ئه‌وه‌هاتووه‌ خه‌ڵكی هه‌ولێر مافه‌كانیان بۆ بگه‌ڕێته‌وه‌".
18/09/2013

undp

 

د. علی سندی وه‌زیری پلاندانان هەرێمی کوردستان پێشوازی لە د. ئاده‌م عبدلمولا به‌رێوه‌به‌ری گشتی به‌رنامه‌ی UNDP له‌ عیراق کرد. 

لە دیدارێکدا باس لە پته‌وکردنی په‌یوه‌ندیه‌کانی  حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان و رێکخراوی  نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتوه‌کان به‌ گشتی و UNDP به‌تایبه‌تی کرا.

لە بەشێکی دیکەی دیدارەکەدا  د. ئاده‌م عبدلمولا ستایشی رۆلی حکومه‌تی هه‌رێمی کرد له‌ بواری په‌ره‌پێدان به‌ کۆمه‌لگه‌ی مه‌ده‌نی و پێشکه‌وتنی کۆمه‌لایه‌تی و به‌رێوه‌چونی هه‌لمه‌تی هه‌لبژاردن به‌ شێوه‌یه‌کی مه‌ده‌نیانه‌ و پێشکه‌شکردنی هه‌موو خزمه‌تگوزاریه‌کان به‌ په‌نابه‌رانی رۆژ ئاوای کوردستان و په‌نابه‌رانی سوریا به‌ گشتی.


ئاژانسی  UNDP که‌ به‌شێکی گرنگی رێکخراوی نه‌توه‌یه‌کگرتوه‌کانه‌، له‌ ئێستا چه‌ندین پرۆژه‌ی هاوبه‌شی هه‌یه‌ له‌گه‌ل حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان.  هه‌روه‌ک بریاریشه‌ هاوکاری و هه‌ماهه‌نگی نێوان حکومه‌تی هه‌رێم و ئاژانسه‌کانی سه‌ر به‌ نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتوه‌کان به‌رده‌وامی هه‌بێت

د.ع

pna

18/09/2013


 

ruhanii123

 

حكومه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ى روحانى سه‌رۆك كۆمارى ئیسلامى ئێران بڕیاریداوه‌ رێگه‌چاره‌ى نوێ بگرێته‌ به‌ر بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌ى بەرنامەی ئەتۆمی و باشتركردنى په‌یوه‌ندیه‌كانى له‌گه‌ڵ رۆژئاوا .
پاش پلانەکەی رووسیا بۆ چارەسەری دیپلۆماسی کێشەی سووریا  بەرپرسی باڵا لە نەتەوە یەکگرتووەکان ئاشکرای کرد کە ، بەم شێوەیەش ئێران رۆڵێکی کارا لە هەوڵە دیپلۆماسییەکاندا دەگێڕێت و لەم رێگەیەشەوە هەوڵدەدات زیاتر بە رووی  رۆژئاوادا بکرێتەوە و بڕیاریشە دانوستانەکانی لەگەڵ ئەمریکا دەست پێبکات .
نوێنەری نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ مافی مرۆڤ لەگەڵ وەزیری دەرەوی ئێران کۆبووەوە و لە لێدوانێکیدا ئاشکرای کرد کە تاوتوێی کێشەکانی سووریایان کردووە. ئامۆس گوتی: "١ من داوام لە وەزیری دەرەوی ئێران کردووە کاریگەریی باشیان لەسەر حکومەتی سووریا هەبێت بۆ بەردەوامیدان پرۆسەکە و پاراستنی مافی مرۆڤ لەو وڵاتە.
ئێران لەژێر فشارێکی ئابووری قورسدایە و فشارە نێودەوڵەتییەکان بۆ سەر ئەو وڵاتە زیاد دەبن، بۆیە ئێران ئێستا بیر لە چارەسەرێک دەکاتەوە و دەیەوێت گفتوگۆکانی لەگەڵ نەتەوە یەکگرتوەکان و رۆژئاوا دەست پێبکاتەوە و بەپێی سەرچاوە رۆژنامەوانییەکانیش نامەی نهێنی لە نێوان رۆحانی و ئۆبامادا ئاڵوگۆڕپێکراوە، ٢٤ ی ئەم مانگەش بە تیمێکی باڵا بەشداری کۆنگرەی نەتەوە یەکگرتووەکان لە نیۆرک دەکات و رۆحانیش لە کۆنگرەکەدا وتارێک پێشکەش دەکات. بەپێی زانیارییەکان پێشبینى ده‌كرێت ئۆباما و رۆحانی ‌ به‌ نهێنى كۆ ببنه‌وه‌، لە هەمان کاتیشدا ماڵپەڕی ئای ئار دی بڵاوی کردۆتەوە کە لە پەراوێزی کۆبوونەوەی نەتەوە یەکگرتووەکاندا وەزیری دەرەوەی ئێران چاوی بە وەزیری دەرەوی بەریتانیاش دەکەوێت.
 
لای خۆشیەوە باراک ئۆباما لە چاوپێکەوتنێکی تەلەفزیۆنیدا بۆ کەناڵی ئەی بی سی گفتوگۆکان لەبارەی چارەسەری کێشەی سووریاوە بە وانەیەکی دیپلۆماسی بۆ ئێران وەسف دەکات و دەڵێت " پێم وایە ئەوەی ئێرانییەکان تێیدەگەن ئەوەیە کە کاروباری لەمەڕ بەرنامەی چەکی ئەتۆمی زۆر کارێکی زۆر گەورەترە لە کێشەی چەکی کیمیایی".
بەپێی هەواڵێکی ئای ئار دی ئێرانی باراک ئۆباما پونێت تاولەری وەک راوێژکاری کۆشکی سپی بۆ کاروباری ئێران دەستنیشان کردووە بۆ ئەوەی ببێتە هاوکاری وەزارەتی دەرەوی ئەمریکا بۆ کاروباری سیاسی- سەربازی و تاولەر دەبێتە هێڵی پەوەندی لە دانوستانەکانی تیمی ئەمریکا و ئێران.

17/09/2013

 

nichirvan u pardalaser labrdn

 

سەرۆكوه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، نێچیرڤان بارزانی، ڕایگەیاند، ئەوان پێوەست بە دواڕۆژی گەلی کورد هەست بە ئاسوودەییەكی زیاتر دەکەن، چونکە ئەمڕۆ لە جیاتی تەقەكردن و لە جیاتی ئەوەی ترسیان هەبێت لە داگیركەران، خەریكی ئەوەن بزانن چۆن وڵات بەرەو پێشەوە ببەن. 

نێچیرڤان بارزانی گوتی: "ئەم بەراوردكردنەی چەند ساڵێك لەمەوبەر بۆ ئەمڕۆی كوردستان خۆی لە خۆیدا نیشانەی دڵخۆشی و نیشانەی ئەوەیە كە ئێمە بەرەو دواڕۆژی گەلەكەمان هەست بە ئاسوودەییەكی زیاتر بكەین، كە ئەمڕۆ لە جیاتی تەقەكردن و لە جیاتی ئەوەی ترسمان هەبێت لە داگیركەرانمان، خەریكی ئەوەین بزانین چۆن وڵاتی خۆمان لە هەموو روویەكەوە بەرەو پێشەوە ببەین".

نیوه‌ڕۆی دوێنێ دووشەممە 16ی ئه‌یلوولی 2013، لە ڕێورەسمێكدا له‌ سه‌ر چیای كۆڕه‌ك، سەرۆكوه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان، نێچیرڤان بارزانی، پڕۆژەی هەوارگەی گەشتیاریی كۆرەكی لە سنووری قەزای سۆران كرده‌وه‌. له‌ ڕێوڕه‌سمه‌كه‌دا كه‌ وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزار و پارێزگاری هەولێر و قائیمقامی قەزای سۆران و ژمارەیەك لە سەرمایەدار و وەربەرهێنەران و نوێنەری لایەنە سیاسییەكان، ئامادەی بوون، مستەر (بۆب)ـی ڕاوێژكاری كۆمپانیای دارین كه‌ جێبه‌جێكاری پڕۆژه‌كه‌یه‌، له‌ وتەیەكدا ئاماژەی بەو ئاوەدانی و ئارامییە كرد كە ئەمڕۆ بە پێچەوانەی ناوچەكانی دیكەی عێراق‌، لە هەرێمی كوردستان هەیە.

بە گوتەی مستەر (بۆب)ـی ڕاوێژكاری كۆمپانیای دارین كه‌ هاوکات جێبه‌جێكاری پڕۆژه‌كه‌یشه،‌ ئەم پڕۆژەیە لەسەر شێوازی ئەو پڕۆژە تایبەتانەی لە چەندین بواری جیاجیادا لەو هەوارەگە گەشتیارییە و بە ستانداری جیهانی جێبەجێ كراون و ئامانج لێیان بووژانەوەی زیاتری كەرتی گەشتوگوزار و گواستنەوەی گەشتیارانە لە ناو چەقی شارەكان بۆ ناوچە شاخاوییەكان. گوتیشی، ئه‌و ته‌له‌فریكه‌ی له‌م پڕۆژه‌یه‌دا هه‌یه‌ به‌پێی تازه‌ترین ته‌كنه‌لۆژیای سه‌رده‌م دروست كراوه‌ و تا ئێستا له‌ هه‌موو جیهاندا ته‌نیا پێنج دانه‌ی دیكه‌ی هاوشێوه‌ دروست كراون.

سەرۆكوەزیرانی هەرێمی كوردستان ئاماژه‌ی به‌وه‌ دا كه‌ حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە ستراتیژییەتی خۆی بۆ ئاوەدانكردنەوەی كوردستان هەمیشە باوەڕی بە پرەنسیپێكی بنەڕەتی هەیە، ئەویش ئەوەیە كە هه‌رێمی كوردستان بەبێ  بەشداریكردنی كارای كەرتی تایبەت ناتوانێت پێش بكەوێت و داینەمۆی پێشكەوتنی هەر وڵاتێك كەرتی تایبەته‌. گوتیشی: "بە هەستكردن بەم راستییە، بە هەستكردن بەم پێویستییەی وڵاتەكەمان، چەند ساڵێك لەمەوبەر لە كابینەی پێنجەم یاسای وەبەرهێنانمان لە هەرێمی كوردستان داڕشت، ئەو یاسایە هاندەرێكی زۆرباشە بۆ وەبەرهێنانی دەرەوەو وەبەرهێنانی خۆماڵی، بۆ ئەوەی بتوانن سەرمایەی خۆیان لە وڵاتی خۆیاندا بەگەڕ بخەن".

هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ی به‌ جێی دەستخۆشی و خۆشخاڵی له‌ قه‌ڵه‌م دا كە سەرمایەدارانی كوردستان قازانج و سەرمایەی خۆیان لە وڵاتی خۆیان بەكار دەخەنه‌وەو داوای كرد لەگەڵ حكومەتی هەرێمی كوردستان بە جددی لە ئاوەدانكردنەوەی كوردستان بەشداربن.

ئەوەشی خستەڕوو بە شێوەیەكی گشتی زۆرێك لە گەشتیارانی دەرەوە و گەشتیارانی ناوخۆ حەز دەكەن بێن و كاتی خۆیان لە كوردستان ببەنە سەر. جەختیشیكردەوە  لە كابینەی حەوتەمیش سیاسەتی ئەوەیان داڕشتووە كە زیاتر بایەخ بە كەرتی گەشتیاریی بدەن و لەسەر ئەم سیاسەتەش بەردەوام دەبن. داواكاریش بوو وەبەرهێنەرانی كورستان زیاتر لە بواری گەشتیاریی لە هەرێمی كوردستان سەرمایەی خۆیان بخەنە گەڕ".

نێچیرڤان بارزانی هاوکات سوپاسی هه‌موو ئه‌و لایه‌نانه‌ی كرد كه‌ به‌شدارییان له‌ جێبه‌جێكردن و سه‌رخستنی ئه‌م پڕۆژه‌یه‌دا كردووه‌ و به‌ بیری هێنایه‌وه‌ كه‌ ئەم پڕۆژە گەشتیارییە له‌ شوێنێك دروست كراوه‌ كه‌ ڕۆژێك له‌ ڕۆژان تانكه‌كانی عیراق له‌و بەرزاییانەوە هەوڵیان داوە بچنە خوارەوە بۆ ئەوەی ڕواندز و ئەو سنوورەی كە شۆڕشی تێدا هەبووە، كۆنترۆڵ بكه‌ن. به‌ڵام ئه‌مڕۆ لە هەمان شوێن  كۆبوونەتەوە، بۆ كردنه‌وه‌ی پڕۆژه‌یه‌كی وا.

pna
17/09/2013

mam jalal_216035719

د.نەجمەدین كەریم لەبارەی تەندروستی تاڵەبانییەوە رایدەگەیەنێت "زۆر باشەو چارەسەرەكانی بەباشی وەردەگرێت". ئاماژە بەوەش دەكات لەڕێی تەلەفۆنەوە گفتوگۆی لەگەڵ كرد‌ووە و باسی دواگۆڕانكارییەكان و پرۆسەی هەڵبژاردنی هەرێمی كوردستان و بانگەشەی هەڵبژاردنی بۆ كرد‌ووە.
د.نەجمەدین كەریم، ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و پزیشكی رێپێدراو بۆ لێدوان لەبارەی تەندروستی جەلال تاڵەبانی، سەرۆك كۆماری عێراق و سكرتێری گشتیی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، بە ماڵپەری فەرمی حیزبەكەی راگەیاند: "تەندروستی سەرۆك تاڵەبانی زۆر باشەو چارەسەرەكانی بەباشی وەردەگرێت".
نەجمەدین کەریم گوتیشی "خەڵكانێك كە هەڵبژاردن لەئارادایە قسەی ناڕەوا لەبارەی تەندروستی مام جەلال-ەوە بڵاو دەكەنەوە".
نەجمەدین كەریم باسی لەوەشكردووە، كە پێش چەند رۆژێك بە تەلەفۆن قسەی لەگەڵ ئەو تیمە پزیشكییە كرد‌ووە، كە چارەسەری تاڵەبانی دەكەن و لە دوایین گۆڕانكارییەكانی تەندروستی پرسیوەتەوە.
د.نەجمەدین دەڵێ "هەر لەڕێی تەلەفۆنەوە لەگەڵ سەرۆك تاڵەبانی قسەم كردو باسی دوا گۆڕانكارییەكان و پرۆسەی هەڵبژاردن و بانگەشەی هەڵبژاردنم بۆ كردو ئەویش زۆر خۆشحاڵ بوو".
لە 17ی كانوونی یەكەمی ساڵی رابردووەوە بەهۆی جەڵتەی مێشكەوە، جەلال تاڵەبانی لە یەكێك لە نەخۆشخانەكانی ئەڵمانیا چارەسەر وەردەگرێ.
16/09/2013

arduxan tuprak

سەرۆكی پارتی كۆماری گەل CHP، دوو هەفتە لەمەوبەر لەسەر بانگهێشتی نوری مالیكی، سەرۆك وەزیرانی عێراق سەردانی بەغدای كرد. بەڵام بەرنامەی سەردانەكەی بۆ شارەكانی نەجەف و كەركووك لەبەر هۆكاری ئەمنی راگرت. ئەردۆغان تۆپراك، كە جێگری سەرۆكی گشتی CHPیە و پەرلەمانتاری ئەو حیزبەشە، لەبارەی سەردانەكەیان، پەیوەندییەكانیان لەگەڵ باشووری كوردستان و كۆنگرەی نەتەوەیی كورد وەڵامی چەند پرسیارێكی (رووداو)ی دایەوە.
رووداو: سەردانەكەتان بۆ عێراق چۆن بوو؟
 ئەردۆغان تۆپراك: ئێمە لەسەر بانگهێشتی نوری مالكی، سەرۆك وەزیرانی عێراق سەردانی ئەو وڵاتەمان كرد. هەرچەندە بەهۆی بارودۆخی ئەمنی‌ نەمانتوانی سەردانی هەندێك شوێن بكەین كە پێشتر لە بەرنامەماندا بوو، بەڵام لە بەغدا گفتوگۆی جددیمان كرد. لەگەڵ بەڕێز مالیكی و لەگەڵ هۆشیار زێباری، وەزیری دەرەوەش كۆبووینەوە. قسەمان لەبارەی پەیوەندییە دیپلۆماسییەكانی هەردوو وڵات كرد، قسەمان لەگەڵ وەزیری بازرگانی، كاربەدەستان و خاوەن كارەكان كرد. هەندێك هەنگاوی گرنگمان هاوێشت لەبارەی چۆنیەتی پێشخستنی عێراق لەلایەن كارسازەكانمانەوە و بەشداربوونیان لە وەرگرتنی دەرفەتی كار بۆ ئەنجامدانی پڕۆژەی وەبەرهێنان لەو وڵاتەدا.
رووداو: كاربەدەستانی عێراق رەخنە لە سیاسەتی دەرەوەی توركیا دەگرن بەرامبەر عێراق و دەڵێن دەستوەردەداتە كاروباری نێوخۆییەكانی. ئێوە لەو بارەیەوە قسەتان كرد؟
ئەردۆغان تۆپراك: ئێمە ئێستا وەكو پارتێكی ئۆپۆزیسیۆن دەبینین هەڵە هەیە لە سیاسەتی دەرەوەی حكومەتی AKPدا، بەتایبەتی بەرامبەر وڵاتانی‌ دراوسێ. ئێمە پێمانوایە‌ ئەم سیاسەتە خزمەتی ئامانجەكانی پێشخستنی ئاشتی و دیالۆگی دوولایەنەی وڵاتان‌ ناكات. سیاسەتی دەرەوەمان كە ئێستا گەیشتووەتە ئەو راددەیە، بەهۆی هەنگاوە چەوتەكانی حكومەتی AKP بووە.
رووداو: بۆچوونتان چییە لەسەر كێشەی كەركووك و دەبێ چۆن چارەسەر بكرێت؟
ئەردۆغان تۆپراك: مەسەلەی كەركووك كێشەیەكی ناوخۆی عێراقە. چارەسەركردنیشی لەلایەن گەلی عێراق و بەهۆی دیالۆگی دوولایەنە و ژیرانەی هاوبەش لەنێو پێكهاتەكانیدا دروست دەبێت لەسەر بنچینەی پاراستنی یەكپارچەیی عێراق و سەقامگیری ناوخۆی عێراق. ئێمە دەڵێین ئەگەر عێراق داوای هاوكاری لە توركیا بكات بۆ ئەم مەسەلەیە، دەبێ توركیا هەموو هاوكارییەكی سیاسی، دیپلۆماسی و ئابووری پێشكەش بكات. كلیلی چارەسەرییەكەش لەدەست گەلی عێراقدایە.
رووداو: ئەگەر CHP دەسەڵات بگرێتە دەست چ جۆرە سیاسەتێك لەگەڵ دراوسێكانی پەیڕەو دەكات، بەتایبەتی لەگەڵ عێراق؟
ئەردۆغان تۆپراك: رێبازی ئێمە لەم بوارەدا ئەوەیە "ئاشتی لە وڵات و ئاشتی لە جیهان"، واتە دەستێوەرنەدان لە كێشە ناوخۆییەكان و رێزگرتن لە كاروباری ناوخۆی وڵاتان. بێگومان ئەوە مانای ئەوە نییە بێ وەڵام بین بەرامبەر ئەگەری هێرش و هەڕەشە دژی وڵاتەكەمان. لە سەردەمی دەسەڵاتداری CHPدا هەموو ئەو كارە خراپانەی كە AKP ئەنجامی داون، بەهۆی رێبازی دیپلۆماسی راستدەكرێنەوە. دیالۆگ و متمانە لەگەڵ دراوسێكانمان دووبارە بنیاتدەنێتەوە. 
رووداو: بۆچی سەردانی هەولێرتان نەكرد؟
ئەردۆغان تۆپراك: بەڕێز مالیكی سەرۆك وەزیران ئێمەی بانگهێشت كردبوو. دوای پەسەندكردنی ئەو سەردانە لەلایەن ئێمەوە، كاتەكە دیاریكرا. بەرنامەی سەردانەكەش لەلایەن خاوەنی بانگهێشتەكە، واتە بەڕێز مالیكی و وەزارەتی دەرەوە ئامادە كرابوو.
رووداو: ئەگەر حكومەتی هەرێمی كوردستان بانگهێشتتان بكات، سەردانی هەولێر دەكەن؟
ئەردۆغان تۆپراك: بێگومان ئەگەر بانگهێشتێكی هاوشێوەمان لەلایەن بەڕێز مەسعود بارزانی، سەرۆكی ئیدارەی هەرێمە كوردییەكەی عێراق بۆ بێت، ئێمە هەڵیدەسەنگێنین. دڵخۆشیش دەبین كە بەهۆی بانگهێشتی بارزانی سەردانی هەولێر و سلێمانی بكەین.
رووداو: چۆن سەیری ئاستی پەیوەندییەكانی توركیا دەكەن لەگەڵ هەرێمی كوردستان؟
ئەردۆغان تۆپراك: ئێمە گرنگی بە دەستووری بنچینەیی عێراق و یەكپارچەیی دەدەین. پێویستە پەرە بە پەیوەندییەكان بدرێت لەگەڵ ئیدارەی كوردی لەم بوارەدا و رێزی كاروباری ناوخۆیی یەكدی بگرین. توركیا لەماوەی رابردوودا هەمیشە هاوكاری هەرێمی كوردی كردووە لە عێراق و دانوستاندنی گەرمی ئەنجامداوە لەم بوارەدا. ئەمڕۆش ئێمە پێش هەموو شتێك دڵخۆشین بە سەقامگیری و پێشكەوتنی ئابووری لە هەرێمی كوردی لەچوارچێوەی عێراقدا. دانوستاندن هەمیشە لە شەڕ و پێكدادان باشترە. ئەوە كارێكی مرۆیی گرنگە.
رووداو: كۆنگرەی نەتەوەیی كورد كە بڕیارە لە داهاتوودا لە شاری هەولێر ئەنجام بدرێت، بۆچوونتان لەبارەیەوە چییە؟
ئەردۆغان تۆپراك: پێموایە كۆنگرەی نەتەوەیی كورد كە لە هەولێر ئەنجام دەدرێت، بەهۆی ئەنجام و ئەنجامنامەی كە پەسەند دەكرێت، دەبێتە كۆنفرانسێكی گرنگ. ئومێدەوارم ئەم كۆنفرانسەی هەولێر بەهۆی بیركردنەوەیەكی هاوبەش و رێككەوتنی بەشداربووانی هەرچوار وڵات "كوردی توركیا، عێراق، ئێران، سووریا" برا كوردەكانمان خزمەتی پێكەوەژیانی ئاشتیانە لە وڵاتەكەمان و سەقامگیری لە ناوچەكە بكەن. پێموایە ئەنجامی ئەم كۆنفراسە و دواتر رێككەوتنی ئاشكرا و فراوان دێنە ئاراوە.
رووداو: پارتەكەتان چاودێرێك رەوانەی كۆنفرانسەكە دەكات؟
ئەردۆغان تۆپراك: بەپێی زانیارییەكانم بەشداربوونی پارتەكەمان بەشێوەیەكی فەرمی لە رۆژەڤدا نییە. بەڵام لەوانەیە تاوەكو كاتی كۆنگرە گفتوگۆ دروست ببێت و چاودێر رەوانە بكرێ. لەم بوارەدا بڕیاری كۆتایی بۆ سەركردایەتی CHPیە.
كەمال ئاڤچی
رووداو - ئەنقەرە
16/09/2013

fuad husen saroki diwani barzani

 

سه‌رۆكی دیوانی سه‌رۆكایه‌تی هه‌رێمی كوردستان، له‌ روونكردنه‌وه‌یكدا رایگه‌یاند، جه‌نابی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به‌رنامه‌ی نییه‌ له‌م نزیكانه‌ به‌فه‌رمی سه‌ردانی ده‌ره‌وه‌ی هه‌رێم بكات، ئه‌م راستییه‌شی بۆ ئاژانسه‌كانی هه‌واڵ و ده‌زگاكانی راگه‌یاندن و رای گشتی روون كرده‌وه‌. 

 

فوئاد حوسێن، له‌ روونكردنه‌وه‌كه‌یدا وتیشی: ماوه‌یه‌كه‌ هه‌ندێك ئاژانسی هه‌واڵ و ده‌زگاكانی راگه‌یاندن ده‌نگۆی ئه‌وه‌یان بڵاوكردۆته‌وه‌ گوایه‌ به‌رێز سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به‌فه‌رمی سه‌ردانی توركیا ده‌كات.

 

ئه‌وه‌شی خسته‌روو كه‌ به‌ پێویستی ده‌زانین ئه‌م راستییه‌ بۆ ئاژانسه‌كانی هه‌واڵ و ده‌زگاكانی راگه‌یاندن و رای گشتی روون بكه‌ینه‌وه‌ كه‌به‌رێزیان له‌م ماوه‌ نزیكه‌دا به‌رنامه‌ی نییه‌ سه‌ردانی فه‌رمی توركیا یان وڵاتانی تر بكات.

 

س . س

pna

16/09/2013


 

nichirvvan barzani

 

سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان گوتی کاری زۆری ویستووە تاوەکو پۆلیس لە کوردستاندا بکرێتە رەمزی سەروەریی یاسا. بەگوتەی نێچیرڤان بارزانی "لە وڵاتێکی دیکتاتۆری و عەسکەرتاریی وەکو عێراقدا، پۆلیس کرابووە مایەی نوکتە لەسەرکردن، نەک رێزگرتن".
 
لە ئاهەنگی دەرچوونی ٣٥٠ قوتابیی کۆلێژی پۆلیس لە هەولێر، کە ئەمڕۆ ١٥/٩/٢٠١٣ بەڕێوەچوو، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان گوتارێکی پێشکەش کرد و گوتی "جاران پۆلیس ببووە دەزگای پاراستنی حوکم نەک حوکمی قانوون، بەڵام خۆشبەختانە ئێستا ئەو تێڕوانینە گۆڕاوە. پۆلیس لە هەرێمی کوردستاندا رۆژ لەدوای رۆژ زیاتر شوێنی راستەقینەی خۆی وەردەگرێتەوە".

  حکومەتی کوردستان کار لەسەر پەرەدان بە چەمکی "پۆلیسی کۆمەڵگەیی" دەکات
 

نێچیرڤان بارزانی باسی ئەوەشیکرد، کە حکومەتی کوردستان کار لەسەر پەرەدان بە چەمکی "پۆلیسی کۆمەڵگەیی" دەکات، کە "مانا سادەکەی بریتییە لە هاوکاریی خەڵک لەگەڵ پۆلیس و کەمکردنەوەی ترسی کۆمەڵگە لە رووداوی پێشێلکاری و روودانی تاوان"، بە گوتەی سەرۆکی حکومەت "لە بەریتانیا بەهۆی (پۆلیسی کۆمەڵگەییەوە)، لە ساڵی ٢٠٠٩دا ئاستی تاوان بە رێژەی ٤٨٪ دابەزی، هەروەها لە وڵاتانی دیکەشدا ئەنجامی باشی هەبووە".
 
لە گوتارەکەیدا، نێچیرڤان بارزانی رۆڵی دەزگا ئەمنییەکانی کوردستانی بەرز نرخاند و گوتی "سەقامگیری و ئارامی، مەرجی یەکەمی زیادبوونی هەلی کار و وەبەرهێنان و گەشتیارییە"، بۆیەش بە ئەرکی لایەنە سیاسییەکانی کوردستانی زانی کە "قەدری ئەو سەقامگیرییە بزانن، کە لە هەرێمی کوردستان هەیە"، بەڵام وەک سەرۆکی حکومەت گوتی "بەداخەوە هەندێکجار هێرش و رەخنەی ناڕەوا لەو دەزگایانە دەگیرێت و ئەوە کارێکی خراپە و نادیدەگرتنی کاری پۆلیس و ئاسایشە". 

 بەداخەوە هەندێکجار هێرش و رەخنەی ناڕەوا دەکرێتە سەر پۆلیس و ئاسایش



بۆ هەڵبژاردنەکانی کوردستانیش، نێچیرڤان بارزانی داوای لە پۆلیس و دەزگا ئەمنییەکان کرد کە "بە هەستێکی تەواو نیشتمانییانەوە پرۆسەکە بپارێزن".
 
ئەو ٣٥٠ قوتابییەی ئەمڕۆ لە کۆلێژی پۆلیس لە هەولێر دەرچوون، بەشدارییان لە ٣ خولی جیاوازدا کردبوو. ٢٢ قوتابیی کچ بەشدارییان لە خولێکی تایبەتدا کردبوو، ٦٤ قوتابیی زێرەڤانیش بەشدارییان لە خولێکی دیکەدا کردبوو و ٢٦٤ قوتابیش بەشدارییان لە خولی ١٤ی کۆلێژی پۆلیس لە هەولێر کردبوو.

15/09/2013


jan makin

دوو سیناتۆری پارتی کۆمارییەکانی ئەمریکا دژی رێککەوتنی حکومەتی وڵاتەکەیان و رووسیان، کە رێککەوتوون لەسەر تێکشکاندنی چەکە کیمیاوییەکانی سووریا.
لە راگەیەندراوێکدا دوو سیناتۆری کۆمارییەکان، جۆن مەککین و لیندسی گڕاهام رایانگەیاند، رێککەوتنی ئەمریکا و رووسیا بۆ تێکشکاندنی چەکە کیمیاوییەکانی سووریا دەرفەتی زیاتر بە بەشار ئەسەد دەدات بۆ مانەوە.  
ئەو دوو سیناتۆرە هۆکاری دژایەتی خۆیان بۆ ئەم رێککەوتنە بۆ ئەوە گەڕاندەوە، کە "لەو ماوەیەدا خەڵکێکی زۆرتر لە سووریا دەکوژرێن".
لە راگەیەندراوەکەدا، رەخنەی توندیان لە باراک ئۆباما، سەرۆکی ئەمریکا گرتووە و پێیانوایە ئەم رێککەوتنە "تەنیا رێیەکی تاریکی دیبلۆماسییە و تێیدا ئەسەد و پوتین دەستبەسەر بەڕێوەبەرایەتی ئۆباما دەگرن".
لە لای خۆیەوە ئۆپۆزیسیۆنی سووریا ئەو رێککەوتنەی رەتکردەوە و رایگەیاند، "تاوەکو رووخانی ئەسەد لە هەوڵ و خەبات بەردەوام دەبین".
دوێنێ شەممە 14.9.2013، جۆن کیری،  وەزیری دەرەوەی ئەمریکا و سێرگی لاڤرۆڤ، وەزیری دەرەوەی رووسیا لە جنێڤ رایانگەیاند، لەسەر رادەستکردن و تێکشکاندنی چەکە کیمیاییەکانی سووریا رێککەتوون.
بە گوێرەی ئەم رێککەوتنە، دەبێ حکومەتی سووریا لە ماوەی هەفتەیەکدا لیستی هەموو چەکەکانی خۆی بداتە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و رێگا بە لێکۆڵەرە نێودەوڵەتییەکان بدات، سەردانی هەموو ناوەندەکانی چەکی کیمیایی ئەو وڵاتە بکەن.
15/09/2013

prdi newan turkya u hawler

 

جێگری پارێزگاری شرنەخ رایگەیاند بەھۆی قەرەباڵخی زۆر لەنێوان سنووری ھەرێمی کوردستان و تورکیا پردێکی تازە دروست دەکەن.

تورگای ئیلھان جێگری پارێزگاری شرناخ لەکاتی پێشوازییکردنی لە شاندی پارتی گەلی کۆماریCHP چوونە دەروازەی سنووری خاپوور لە سلۆپی و باسی لە گرنگی خاڵی سنووری (ئیبراھیم خەلیل) کرد لەنێوان ھەرێمی کوردستان و تورکیاو گوتی ” رۆژانە زیاتر لە شەش ھەزار ئوتۆمبیلی گەورەو بچووک لەم خاڵەوە دێن و دەچن، بەھۆی قەرەباڵخی زۆر کێشە دروست دەبێ، بۆیە بڕیارمانداوە پردێکی دیکە دروست بکەین”.

ئێستا لەنێوان ھەرێمی کوردستان و تورکیا لەخاڵی سنووری ئیبراھیم خەلیل تەنیا دوو پرد ھەن، لەچاو قەرەباڵخی رێگاکەی ژمارەی پردەکان کەمن.

وەفدی جەھەپە لە شارۆچکەیی سلۆپییا سەردانی دەروازەیی خابوور کە دکەویتە لە نێوان حکوومەتی ھەرێمی کوردستان و تورکیا کرد و لەوێ زانیاری لە بارەی ھاتوچوویاندا وەرگرت.

یاریدەدەری پارێزگاری شرنەخ باسی دەروازەیی خابوور کرد و گوتی: لە رۆژێژدا نزیکی شەش ھەزار سەیارە لەم دەروازەدا تێپەر دەبن و ئەمەش وا دەکات کە لە ھاتوچوودا کێشە دروست ببەت. زۆر جار ئیزدیھامی سەیارە سروست دەبەن لە بەر ئەوەی بریارمان دا پرۆژەیی پردی سێیەمین دروست بکەن.

سەزگین تانرکولو یاریدەدەری سەرۆکی پارتی گەلی کۆماریCHP لەبارەی پرۆسەی ئاشتی گوتی “لەمانگی کانونی دووەمەوە تا ئێستا باسی ئەم پرۆسەیە دەکرێ بەڵام دواخستنی ئەم پرۆسەیە کەڵکی ھیچ لایەکی تێدا نییە. حکومەت لەبارەی ئەم پرۆسەوە ھیچ زانیارییەک بۆ رای گشتی بڵاو ناکاتەوە بەداخەوە ھیچ بەرەوپێشچوونێک لەم پرۆسەیە بە دینەھاتووە”.

ئه‌نادۆڵ

hawlati

15/09/2013

tahir sleiman kordi azarbaican

مانگی داهاتوو هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی كۆمار لە ئازەربایجان ئەنجام دەدرێت و كوردێكی دانیشتووی ئەو وڵاتەش بە ناوی تاهیر سلێمان خۆی كاندید كردووە.
تاهیر سلێمان ساڵی 1954 لە گوندێك بەناوی خاڵس كە سەر بە ‌ناحیەی ڤەدیای ئەرمەنستانە لەدایكبووە. خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی لەهەمان گوند تەواو كردووە، خوێندنی باڵاشی لە باكوی پایتەختی ئازەربایجان تەواو كردووە. ساڵی 1980، لە دەڤەری ڤەدیا ئەرمەنیستان وەكو مامۆستا دەستیكرد بە گوتنەوەی وانەی كوردی و ئازەری.
تاهیر باسی چیرۆكی باب و باپیرانی بۆ (رووداو) كرد و گوتی “باب و باپیرانمان لەسەردەمی پەیمانی قەسری شیریندا دوای شەڕی شیعە و سوننە لە دەڤەری بارزان و دهۆكەوە هاتوونەتە دیاربەكر. لەوێش چوون بۆ شاری وان و دوای شەڕی ئەرمەن و تورك چوونەتە ئەرمەنستان.”
كوردانی قەفقاسیا لە سەردەمی جوزێف ستالین، سەرۆك یەكێتی سۆڤیەتی پێشوو، لە ساڵی 1937 لە ئەرمەنستان و لە ساڵی 1944 لە جۆرجیاوە دەگوازرێنەوە بۆ بیابانەكانی ئاسیای ناوەڕاست. ئەو راگواستنە دوو مانگی سەرما و سۆڵەی زستانی خایاند، بەهەزاران كورد لەنێو شەمەندەفەرە بارهەڵگرەكان و كامیۆنی ئاژەڵەكاندا تووشی نەخۆشی بوون و گیانیان لەدەست دا.
بنەماڵەی تاهیر سلێمانیش لەگەڵ چەندین بنەماڵەی دیكەی كورد لەساڵی 1937دا بە فەرمانی جۆزێف ستالین، لە ئەرمەنستانەوە راگوازران بۆ كازاخستان، قیرغیزستان و ئۆزبەكستان. بنەماڵەی تاهیر بەر ئۆزبەكستان كەوتن، بەڵام ساڵی 1940 باپیری دووبارە دەگەڕێتەوە ئەرمەنستان.
لەساڵی 1988 خێزانەكەی تاهیر سلێمان جارێكی دیكە نەفی دەكرێن، ئەویش بەهۆی شەڕی قەرەباخ لە نێوان ئەرمەنی و ئازەرییەكان. زۆر كەس لە هەردوولا لەو شەڕەدا كوژران. ئەرمەنییەكانی ئازەربایجان روودەكەنە ئەرمەنستان. كوردانی موسڵمانی ئەرمەنستانیش روودەكەنە كازاخستان، قیرغیزستان و ئۆزبەكستان بۆ لای ئامۆزا و خزمی خۆیان كە ساڵی 1937 نەفیكرابوونە ئەوێ و بەشێكیشیان روودەكەنە رووسیا. 
تاهیر سلێمان و بنەماڵەكەی لە هەمانساڵدا لەگەڵ هەزاران بنەماڵەی كوردی ئەرمەنستان روودەكەنە ئازەربایجان. ئەو دەڵێ “كاكە گیان هیوادارم ئەوەی بەسەر كوردی قەفقاسیا هاتووە، بەسەر گورگی چۆڵایی و شاخەكانیش نەیێت! تاوەكو ئێستا دوو گۆڕی باب و باپیرانمان لە یەك شوێن نییە.”
دوای هاتنی تاهیر سلێمان بۆ باكو لە رۆژنامەی “رێسپوبلیكا”دا كاری كرد كە سەر بە سەرۆكایەتی ئازەربایجانە. دواتر بەپێویست دەزانێت كە رۆژنامەیەكی تایبەت بۆ كورد دەربكات. لەساڵی 2003 رۆژنامەی “دیپلۆماتا كورد” دەردەكات كە بۆ ماوەی پتر لە 10 ساڵە بە كوردی، ئازەری، رووسی و توركی هەوڵدەدات خزمەتی كورد بكات. رۆژنامەی دیپلۆماتا كورد 16 لاپەڕەیە و هەفتانە دەردەچێت. تاوەكو ئێستاش 230 ژمارەی لێدەرچووە.
“متمانەم بە خۆم هەیە”
ئێستا تاهیر سلێمان خۆی كاندید كردووە بۆ هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتی كۆماری ئازەربایجان كە بڕیارە مانگی داهاتوو ئەنجام بدرێ.
تاهیر متمانەی بە خۆی هەیە كە ببێتە سەرۆك كۆمار و دەڵێت “كۆمەڵگای كوردی ئازەربایجان باش دەمناسن. بۆیەش پشتیوانی كاندیدكردنم دەكەن بۆ پۆستی سەركۆماریی ئازەربایجان. ئامانجمان ئەوەیە نەتەوەكانی دیكەش بزانن كە نەتەوەی كورد لە ئازەربایجان نەتەوەیەكی گرنگە.”
21 كەس خۆیان بۆ هەڵبژاردنی سەركۆماری كاندید كردووە. دەكرێ كوردیش لەنێو ئەم كاندیدانە هەبن، بەڵام بێجگە لە تاهیر سلێمان كەسی دیكە بەناوی كورد بەشداری نەكردووە. 
بەپێی زانیارییەكانی تاهیر سلێمان، دەسەڵات و گەلی ئازەریش بە خۆكاندیدكردنی دڵخۆشن. رەنگە زەحمەت بێ، رۆژنامەنووسێكی كوردی بێ پشت و پەنا بچێتە كۆشكی سەرۆك كۆماری ئازەربایجان و حكومی وڵاتێك بكات، كە زۆرینەی ئازەرین. 
تاهیر سلێمان هۆكاری خۆكاندیدكردنی روونكردەوە و گوتی “هۆكاری سەرەكی ئەوەیە كە من ورە دەبەخشم بە كۆمەڵگای كوردی لە ئازەربایجان و كوردی سەرانسەری دونیا. هۆكاری دووەمیش نەهێشتنی ئەو ترس و دڵەڕاوكێیەی لە یەكێتی سۆڤیەتی جاران ماوە. هۆكاری سێیەمیش ئەوەیە كە من بنچینەیەكی باش دابنێم بۆ هەڵبژاردنەكانی پەرلەمان.”
تاهیر سلێمان داوا لە حكومەتی هەرێمی كوردستان دەكات پەیوەندی لەگەڵ حكومەتی ئازەربایجان دروست بكات و بۆیان بیسەلمێنێت كە ئەوان پشتیوانی كوردی ئازەربایجان دەكەن. تاهیر پێیوایە ئەگەر حكومەتی هەرێمی كوردستان ئەو كارە بكات، ئەوە نەك تەنیا دەنگی كوردی ئازەربایجان لەنێو ئەو وڵاتەدا بەرزدەبێتەوە، بەڵكو كورد لە سەرانسەری دونیا ناوبانگی دەبێت.
زیاتر لە ملیۆنێك كورد لە ئازەربایجان هەن
ژمارەیەكی زۆر كورد لەو وڵاتە هەن و پێگەشیان دیارە، تەنانەت دەگوترێ ئیلهام عەلیێڤ، سەرۆك كۆماری ئێستای ئازەربایجان و حەیدەر عەلیێڤ، سەرۆك كۆماری پێشووتری ئازەربایجان كوردن.
تاهیر سلێمان لەبارەی ژمارەی كوردی ئازەربایجانەوە دەڵێت “بەپێی لێكۆڵینەوەیەك كە خۆم كردوومە، نزیكەی ملیۆنێك و 500 هەزار كورد لە ئازەربایجان هەن، بەڵام زۆربەیان ئاسیمیلەبوون، واتە لەنێو كۆمەڵگای ئازەریدا تواونەتەوە. دۆكومێنت و بەڵگەنامە فەرمییەكان دەڵێن 13 هەزار كورد لەو وڵاتەدا هەن”. 
گوتیشی “راستە، حەیدەر عەلیێڤ كوردە و بەرەچەڵەك خەڵكی شاری دیاربەكرە. 150 – 200 ساڵ لەمەوبەر بەهۆی كێشەیەكی كوشتنەوە هاتوونەتە ئازەربایجان”.
ساڵح كەڤربڕی
رووداو - باكو
14/09/2013

sargin tanzkolo

 

یاریدەدەری سەرۆکی گشتیی CHP، سەزگین تانرکولو، نیگەرانە لەوەی هێشتا رووداوە خوێناوییەکەی رۆبۆسکێ ئەنجامێکی دەرنەکەوتووە و، دەڵێت "ھەموو کەس دەزانێ کاتێ دز لە ماڵەوەبێ پێویستی بە کلیل نییە." 

شاندێکی پارتیی گەلی کۆماری CHP سەردانی گوندی رۆبۆسکێیان کرد و لەگەڵ خێزانی ٣٤ قوربانیی ئەو گوندە کە دوو ساڵ لەمەوبەر بە ھۆی بۆردومانی فڕۆکە شەڕکەرەکانی تورکیاوە کوژران.

شاندەکە بە سەرۆکایەتیی (حەسەن ئۆرەن) بە ھاورێیەتی ھەریەکە لە (سەزگین تانرکولو) یاریدەدەری سەرۆکی گشتیی CHP و چەند پەرلەمانتار لە رۆبۆسکێ سەرەخۆشیان لە ماڵباتی قوربانیان کرد.

حەسەن ئۆرەنی سەرۆکی شاندەکە لە ناو کەسوکاری قوربانیان گوتی "ئەمە ئازارێکی بەسوێیە  ھەست بە ئازارەکانتان دەکەین. نامانەوێ چیتر دایکان رەشپۆش بن، ئێمە باش دەزانین ماڵباتی قوربانییان چاوەڕێی دەکەن حکومەت ئەنجامدەرانی ئەو کۆمەڵکوژییە  بدرێنە دادگا، ئەمە پرسی گوندێک یا ناوچەیەک نییە بە تەنیا، بەڵکو ئەمە پرسی تورکیایە بەگشتی و حیزبەکانی تورکیایە. ئەو کەسانەی فرمێسک بۆ میسر و رابیعە دەڕێژن چۆن دەبێ ھەست بە ئازاری دایکێکی جەرگ سووتاوی رۆبۆسکێ نەکەن. ئەمە نیشانی دەدا ئەو کەسانە ھیچ دڵسۆز نین."

هاوکات سەزگین تانرکولو، یاریدەدەری سەرۆکی گشتیی CHP  نیگەرانیی خۆی دەرخست بۆ ئەوەی تا ئێستا لەبارەی ئەو رووداوە خوێناوییە ھیچ ئەنجامێک دەرنەکەوتووە، تانرکولو گوتی "بۆ ئەم پرسە  تا ئێستا ھیچ چارەسەرێ نەدۆزراوەتەوە ٦٢٥ رۆژە رووداوەکە قەوماوەو ئەنجامدەرانیش دەستگیر نەکراون. ئەگەر حکومەت بیوستایە لە١٥ رۆژدا دەیتوانی ئەنجامدەران دەستگیر بکا، بەڵام ھەموو کەس دەزانێ کاتێ دز لە ماڵەوەبێ پێویستی بە کلیل نییە. لەبەر ئەوە ئەنجامدەران لەناو ماڵن. ھەمووان داوا لە حکوومەت دەکەن بە زووترین کات  ئەنجامدەران دەستگیر بکرێن و ئاشتی بێتە ئاراوە."

شرنەخ - AA

14/09/2013


 

amrika-400x276

 

ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كانی‌ ئه‌مریكا چاره‌سه‌ری‌ سیاسی‌ ئاشتیانه‌ به‌ باشترین رێگا بۆ قه‌یرانی‌ سوریا ده‌زانێت‌و هه‌رچه‌نده‌ جه‌خت له‌سه‌رئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ رژێمی‌ سوریا چه‌كی‌ كیمیاوی‌ به‌كارهێناوه‌.

له‌ شاری‌ جنێفی‌ سویسرا گفتوگۆكانی‌ نێوان وه‌زیرانی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌مریكا و روسیا له‌باره‌ی‌ ده‌ستپێشخه‌رییه‌كه‌ی‌ روسیا بۆ چاودێریكردنی‌ چه‌كه‌ كیمیاوییه‌كانی‌ سوریا ده‌ستیپێكردو هه‌ردولاش هیواخوازن گفتوگۆكان بگه‌نه‌ ئه‌نجام له‌ پێناو دووركه‌وتنه‌وه‌ له‌ رێگا چاره‌ی‌ سه‌ربازی‌.

جۆن كیری‌- وه‌زیری‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌مریكا رایگه‌یاند،گه‌یشتن له‌ چاره‌سه‌ری‌ ئاشتیانه‌ له‌ سوریا باشتره‌ له‌ چاره‌سه‌ری‌ سه‌ربازی‌، وتیشی‌ “رژێمی‌ سوریا له‌ رووبه‌رێكی‌ فراواندا چه‌كی‌ كیمیاوی‌ به‌كارهێناوه‌و رێگاناده‌ن جارێكی‌ دیكه‌ دووباره‌ ببێته‌وه‌”.

له‌لایه‌كی‌ تره‌وه‌ به‌شار جه‌عفه‌ری‌- نوێنه‌ری‌ سوریا له‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتوه‌كان رایگه‌یاند، وڵاته‌كه‌ی‌ بۆته‌ ئه‌ندامی‌ په‌یماننامه‌ی‌ قه‌ده‌غه‌كردنی‌ چه‌كی‌ كیمیاوی‌، ئه‌وه‌ش به‌ یه‌كه‌م هه‌نگاوی‌ رژێمی‌ سوریا داده‌نرێت بۆ خۆ به‌دوورگرتن له‌ هێرشه‌ سه‌ربازییه‌كه‌ی‌ ئه‌مریكا.

له‌چه‌ند رۆژی‌ رابردودا به‌ مه‌به‌ستی‌ رێگرتن له‌ هێرشی‌ سه‌ربازی‌ بۆ سوریا، حكومه‌تی‌ روسیا پرۆژه‌یه‌كی‌ ئاماده‌ كردوه‌ كه‌ تێیدا داوای‌ كرد چه‌كه‌ كیمیاییه‌كانی‌ سوریا بخرێنه‌ ژێر كۆنترۆڵی‌ كۆمه‌ڵی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ و رژێمه‌كه‌ی‌ ئه‌سه‌د، توانای‌ به‌كارهێنانیانی‌ نه‌بێت، ئه‌و پێشنیازه‌ش له‌ لایه‌ن ئه‌مریكا و سوریاوه‌ پێشوازی‌ لێكرا.

باراك ئۆبامای‌ سه‌رۆكی‌ ئه‌مریكا رایگه‌یاند، به‌ گومانێكی‌ قوڵه‌وه‌ پێشوازی‌ له‌ پرۆژه‌كه‌ی‌ روسیا ده‌كات و ئه‌گه‌ر رژێمه‌كه‌ی‌ ئه‌سه‌د ئاماده‌ بێت چه‌كه‌ كیمیاییه‌كانی‌ راده‌ستی‌ كۆمه‌ڵی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ بكات، ئه‌وا ئه‌مریكاش له‌ بڕیاری‌ هێرشی‌ سه‌ربازی‌ پاشگه‌ز ده‌بێته‌وه‌‌.

وه‌لید موعه‌لمی‌ وه‌زیری‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ سوریاش، پێشوازی‌ له‌ پرۆژه‌كه‌ی‌ روسیا كرد و رایگه‌یاند، پرۆژه‌كه‌ی‌ روسیا، وڵاته‌كه‌ی‌ له‌ گورزی‌ سه‌ربازی‌ رزگار ده‌كات.

رێكخراوی چاودێری مافی مرۆڤ هیومان رایتس وۆچ سێشەمەی رابردوو 10/9 لەڕێگەی بڵاوكردنەوەی راپۆرتێكەوە دوا بزماریدا لەتابوتی رژێمی سوریا ئەویش بەئاشكراكردنی بەكارهێنانی چەكی كیمیایی دژ بەهاوڵاتیانی مەدەنی.

هیومان رایتس وۆچ رایگەیاند «دوای لێكۆڵینەوەیەكی ورد لەسەر دوو هێرشی كیمیایی بەرەبەیانی رۆژی 21ی ئاب لەسەر رۆژهەڵات‌و رۆژئاوای ناوچەی گوتەی سەر بەدیمەشقی پایتەخت بۆیان دەركەوتوە كە سوپای رژێمی سوریا بۆمبی هەڵگری كڵاوەی كیمیاییان لەو ناوچانەدا تەقاندوە«، دوابه‌دوای‌ ئه‌وه‌ش ئه‌مریكا‌و چه‌ند وڵاتێكی‌ هه‌ڕه‌شه‌ی‌ وه‌شاندنی‌ گورزی‌ سه‌ربازییان كرد له‌سوریا.

hawlati

13/09/2013

nichirvan u male sherko bekas

 

نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆکوه‌زیرانی هه‌رێمی کوردستان ئێوارەی دوێنێ پێشوازی له‌ خانه‌واده‌ی شاعیری گه‌وره‌ی کورد خوالێخۆشبوو مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س کرد . 

له‌ دیدارێکدا خانه‌واده‌ی مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س؛ سوپاس و پێزانینی خۆیان پێشکه‌ش به‌ نێچیرڤان بارزانی کرد بۆ به‌پیره‌وه‌چوون و به‌سه‌رکردنه‌وه‌ و له‌ئه‌ستۆگرتنی چاره‌سه‌ری و سازدانی ڕێوڕه‌سمی پێشوازی و هێنانه‌وه‌ی ته‌رمه‌که‌ی بۆ کوردستان و ئه‌م هه‌ڵوێسته‌یان به‌ وه‌فا و ئه‌مه‌کداری بۆ خه‌بات و ماندووبوون و به‌رهه‌م و پێگه‌ی مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س له‌ قه‌له‌م دا.


لای خۆیه‌وه‌ سه‌رۆکوه‌زیرانی هەرێمی کوردستان دووباره‌ پرسه‌ و سه‌ره‌خۆشی پێشکه‌ش به‌ خانه‌واده‌ی به‌ڕێزیان کرد و ڕایگه‌یاند: " که‌ مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س مرۆڤێکی مه‌زنی کورد و موڵکی هه‌موو خه‌ڵکی کوردستانه‌، بۆیه‌ هه‌رچییه‌کی بۆ کراوه‌، به‌ ئه‌رکی خۆمانی ده‌زانین و ناکاته‌ تۆزقاڵێک له‌و خزمه‌ته‌ مه‌زنه‌ی که‌ مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س بۆ گه‌ل و ووڵاته‌که‌ی و بۆ مرۆڤایه‌تی کردوویه‌تی".

ئاماژه‌یشی به‌وه‌ دا که‌ مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س به‌ شیعر و ووشه‌ و دیوان و به‌رهه‌م و کتێبه‌کانی؛ تا هه‌تایه‌ به‌ نه‌مری و زیندوویی ده‌مێنێته‌وه‌ و هه‌موو خه‌ڵکی کوردستان له‌ هه‌موو به‌شه‌کانی کوردستان شانازی پێوه‌ ده‌که‌ن. پشتگیریی خۆیشی بۆ بیرۆکه‌ی کردنی ماڵه‌که‌ی مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س له‌ سلێمانی به‌ مۆزه‌خانه‌یه‌ک که‌ که‌لوپه‌له‌کانی تیادا نمایش بکرێت‌ ده‌ربڕی و ئاماده‌یی بۆ هه‌ر هاوکارییه‌ک بۆ سه‌رخستنی ئه‌م پڕۆژه‌یه‌ نیشان دا.

له‌ کۆتایی دیداره‌که‌دا، دوو به‌رگی بیره‌وه‌رییه‌کانی مامۆستا شێرکۆ بێکه‌س له‌ لایه‌ن خانه‌واده‌که‌یه‌وه‌ به‌ دیاری پێشکه‌ش به‌ نێچیرڤان بارزانی کران.


د.ع 

13/09/2013

ahmad-turk 123

 

پەرلەمانتاری سەربەخۆی شاری ماردین ئەحمەد تورک سەبارەت بە لێدوانی پەکەکە بۆ راوەستاندنی کێشانەوەی ھێزە چەکدارەکانی خۆی رایگەیاند کە کۆتایی بە قۆناغی چارەسەری نەھاتووە بەڵام قۆناغەکە رووبەرووی کێشە بووەتەوە.

لە میانەی کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا کە بە بۆنەی دەستپێکردنی ساڵی نوێ خوێندنەوە لە بەردەم ھۆڵی کۆبوونەوەکانی سۆمەرپارکی تورکیادا ساز کرابوو ئەحمەد تورک ئاماژەی بەوە کرد کە ئەوان پشتگیری لە قۆناغی چارەسەری، بێدەنگ کردنی چەکەکان و جێبەجێ کردنی ماف و داواکارییە رەواکانی گەلی کورد دەکەن و پێویستە حکوومەتیش ئەرکی سەر شانی خۆی جێبەجێ بکات.

.ئەحمەد تورک لە بەشێکی دیکەی لێدوانەکانیدا ئاماژەی بەوە کرد کە ناکرێت خۆبەرێوەبردنی کورد و قەبووڵ کردنی زمانی کوردی وەکو زمانی رەسمی لە قۆناغی چارەسەری جیا بکرێنەوە چونکە ئەم داواکارییانە داواکاری سرۆشتین و سەرچاوەیان نەتەوەبوونی گەلی کورد و یاسا نێونەتەوەییەکانە و ئەم ماف و داواکارییانە بە ھیچ شێوەیەک نابنە بابەتی مامەڵە کردن.

تورک جەختی لە سەر ئەوە کردەوە کە بریاری ئاگر بەست کە پێشتر لە لایەن پەکەکەیەوە بۆ رای گشتی ئاشکرا کرابوو و گرێدراو بوونی پەکەکە بەم بڕیارەی خۆی گرنگە و ئەوانیش پشتگیری لێوە دەکەن.

ناوبراو وتیشی‌ “لێدوانی پەکەکە سەبارەت بە راوەستاندنی کێشانەوەی ھێزەکانی خۆی نیشانەی کۆتایی ھاتنی قۆناغی چارەسەری نییە بەڵکو نیشانەی ھەبوونی کێشە لە نێو ئەم قۆناغە دایە و ئەم کەسانە کە ھاووڵاتی کۆماری تورکیان دەبێت ھاوکات لەگەڵ قۆناغی چارەسەریدا بەشداری لە ژیانی کۆمەڵایەتی و سیاسی بکەن و بۆ ئەمە مەبەستەیش پێویستی بە گۆڕانکاری بە پەلەی یاسایی ھەیە و بۆ باشتر بەرێوە بردنی ئەم قۆناغە دەبێت رۆلی ئوجەلانیش لە بەرچاو بگیڕدرێت و ئاستەنگییەکانی بەردەم پەیوەندی کردنی بە رای گشتییەوە چارەسەر بکرن و گیراوانی دۆزی کەجەکەیش بە پەلە ئازاد بکرن و رێژەی سەدا ١٠ی ھەڵبژاردنەکانیش کە کاریگەری زۆری لە سەر قۆناغی چارەسەری دەبێت ھەڵبوەشێنرێتەوە.

تورک باسی پەروەردە بە زمانی زگماکیشی کرد و گوتی” پێویستە بە پەلە گفتوگو لە سەر پەروەردە بە زمانی زگماکیش بکرێَت و حکوومەت و بەرپرسانیش واز لە لێدوانە نائیجابییەکانی خۆیان لەمبارەوە بھێنن، بۆیە داوا لە گەلی کورد دەکەم کە بە مەبەستی گرنگی دانی دەوڵەت بە زمانی زگماکی و بەکار ھێنانی زمانی کوردی لە ھەر ھەمووی بوارەکاندا پێویستە بەشداری لە ھەڵمەتی بایکوت کردنی یەک حەفتەیی پەروەردە بکات.

ئه‌نادۆڵ

14/09/2013

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان