لەماوەی هاتنە سەرکاری حەسەن روحانییەوە تا ئێستا، ئەمرۆ نرخی فرۆشی دۆلاری ئەمریکایی لەئێران نزمترین ئاستی دابەزینی بە خۆیەوە دیت. 

دوای ئەوەی گەمارۆی سەر هاتووچۆی کەشتیەکانی ئێران راگیرا و سزای سەرهێندێک لە بانکەکانی ئێرانیش وەستێنرا، نرخی دۆلاری ئەمریکایی لە بەرانبەر تومەنی ئێرانیدا بە ڕێژەیەکی بەرچاو دابەزی.

ئەمە لەکاتێکدایە کە ئەمڕۆ سەرۆک کۆماری نوێی ئێران، حەسەن روخانی، بە مەبەستی بەشداری کردن لە کۆبوونەوەی گشتیی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکاندا لە فڕۆکەخانەی تارانەوە بەرەو ئامریکا کەوتە ڕێ.

لەسەردەمی حکومەتی مەحموود ئەحمەدی نەژادی سەرۆک کۆماری پێشووی ئێراندا بە هۆی توندتر بوونی گەمارۆکانی ئەمریکا و ئەوروپا بۆ سەر ئێران، نرخی هەر دۆلارێکی ئەمریکایی تا نزیکەی ٤هەزار تومەن بەرز بۆوە، بەڵام دوای هاتنەسەرکاری حەسەن روحانی و بڵاوبوونەوەی دەنگۆی دانووستانی راستەوخۆی نێوان ئێران و ئەمریکا، رۆژبەڕۆژ بایەخی دراوی ئیرانی زیاتر دەبیت.

بە پێی هەواڵی ئاژانسەکان، دوێنێ ئێوارێ، لە بازاڕی شەقامی ئەستەمبوڵی تاران کە ناوەندی بازاڕی دراو گۆڕینەوەیە، نرخی هەر دۆلارێکی ئەمریکایی تا ٢هەزار و ٩٠٠ تومەن دابەزی کە لە ماوەی ١٠ مانگی رابردوودا وێنەی نەبووە.

بە پێی چاوەڕوانیی چاودێرانی بارودۆخی ئێران، هەرچەندە بواری ئابووریی ئێران زۆر شەپڕێوە، بەڵام رەنگە چاوپێکەوتنی روحانی لەگەڵ سەرۆک‌کۆماری ئەمریکا لە پەراوێزی کۆبوونەوەی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکاندا ببێتە هۆی دابەزینی زیاتری دۆلاری ئەمریکایی لە بەرانبەر تومەنی ئێرانیدا.

چاودێران، پێشتر ئەم شیمانەیان بڵاو کردووەتەوە کە رەنگە روحانی و ئۆباما لە نیویۆرک راستەوخۆ چاویان بە یەکتری بکەوێت.

ھاوسەرۆکی پارتی ئاشتی و دیموکراسیBDP گولتان کشاناک،ده‌ڵێت، دەکرێت زمانی فەرمی بەڕێوەبەریی ناوەندی تورکیا تورکی بێ بەڵام دەبێ خەڵک لە ھەڵبژاردنی زمانی بەڕێوەبەرایەتی خزمەتگوزاریه‌ ناوچەیییەکاندا ئازاد بێ.

ئاوێنه‌نیوز، ئه‌نادۆڵ: گولتان کشاناک لە کۆنفرانسی (بەڕێوەبەرایەتییە ناوچەییەکان لە بەرقەرارکردنی ئاشتیدا)دا کە لەلایەن یەکێتیی شارەوانیەکانەوە سازکرابوو ئه‌مڕۆ(یه‌ك شه‌ممه‌) گوتی"دەکرێ زمانی فەرمیی بەڕێوەبەریی ناوەندی تورکیا تورکی بێ بەڵام دەبێ خەڵک لە ھەڵبژاردنی زمانی بەڕێوەبەرایەتی خزمەتگوزاریی ناوچەیییەکاندا ئازاد بێ".

وتیشی‌، "پرسی کورد لە تورکیا بە مۆدێلی بەڕێوەبردنی ھەرێمی، ناوچەیی، چارەسەر دەبێت، بڕوا بەوە دەکەین کە بەم رێگایە ئاشتی دێت، بۆیە بەم شێوە سیاسەت دەکەین".

کشاناک ئاماژەی بەوەشدا كه‌ رۆلی دەوڵەتی نەتەوەیی لە مێژوویی مرۆڤایەتیدا زۆر درێژ نییە، "ئەم شێوە سیستمە مرۆڤ ئازار دەدا. دەمانەوێ سیستمی خۆڕێبەریی ناوچەیی بە تورکیا بناسێنین، تا ئەمە نەکرێ ھەر بەو حاڵە دەمێنین".

کشاناک گوتی، زمانی فەرمیی تورکیا تورکییە بەڵام زمانی کوردی ئەگەر فەرمیش نەبێ ئێستا بەکردەوە لە لە فەرمانگە فەرمییەکانی دیاربەکر، ھەکاری، شرناخ و وان ھەر بەکار دێ.

ھەروەھا وتیشی‌، "بەڕێز سەرۆک وەزیران دەڵێت (ئایدیۆلۆژیا سک تێر ناکات، ئێوە واز لەو سیاسەتە کوردپەرستییە بێنن و پشتگیری پارتی ئێمە بکەن) ئەمە چ جۆرە قسەیەکە، واتە دەڵێ (واز لە زمان، کەلتوورو باوەڕی خۆت بێنە چونکە ئەمە کوردچێتیی سیاسییە، وا مەکە بەیعەت بە من بدە، من تێرت دەکەم). ئیتر ئەمە نابێ. کەسێک ناتوانێ بە سووکایەتیکردن بەو کەسانەی داوای رێزلێگرتن لە زمان و کەلتووری خۆیان دەکەن، بەھیچ بگا".

هه‌ر له‌و كۆنفرانسه‌دا، سەرۆکی شارەوانی گەورەی دیاربەکر، عوسمان بایدەمیر، سوپاس‌و دەستخۆشیی ئاراستەی بەشداربووان کرد کە لە ھەرێمەکانی کاتالۆنیا، باسک، ھەروەھا لە ئێرلاندا و ھۆڵەندا و وڵاتانیتری ئەوروپاوە ھاتبوون.

دواتر ھەریەکه‌ له‌ بەشداربوان (جۆن ئەندۆنی لێکو ئێگورێن) بەرپرسی کارورباری دەرەوەی ھەرێمی باسک، جەمیل سافییە سەرۆکی دەستەی ئاشتی لوبنان، پرۆفیسۆری یاریدەدەر (ئایتەن وئویساڵ) مامۆستا لە زانکۆی دۆکووز ئەیلولی ئیزمیر، (موزاففەر کوتای) سەرۆکی شارەوانی شارۆچکەی دیگۆری پارێزگای قارس، نوسەر مستەفا سۆنمەز و (ئەندرایس پیتەر ھەیدەما) سەرۆکی شارەوانی (دەڤەنتەر) قسەیان کرد.

23/09/2013

ڕاگه‌یندراوی کوتایی که‌مپه‌ینی "دژ به له سێداره‌دان و بۆ ئازادی زیندانیانی کورد له ئێران"

ڕۆژانی ١٧، ١٩ و ٢١/٠٩/٢٠١٣، هاوکات له گه‌ڵ به‌ڕێوه‌چوونی ٢٤مین خۆلی کۆبوونه‌وه‌کانی شۆرای مافی مرۆڤی سه‌ر به نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان له ژنێڤ، که‌مپه‌ینێک له ژێر ناوی "دژ به له سێداره‌دان و بۆ ئازادی زیندانیانی سیاسی و به‌رگریکارانی مافه‌کانی مرۆڤی کورد له ئێران" به‌ڕێوه‌چوو. مه‌به‌ست له‌و که‌مپه‌ینه‌ ڕاکێشانی ڕای گشتی و ئاگادار کردنه‌وه‌ی به‌شداربووانی کۆبوونه‌وه‌کانی شۆرا بوو له دوایین بار ودۆخی مافه‌کانی مرۆڤ له ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستان و له قاودانی سیاسه‌ته‌کانی کۆماری ئیسلامی دژ به چالاکانی کورد له ئێراندا. که‌مپه‌ین به دامه‌زراندنی چادرگه‌یه‌کی ته‌بلێغی، پوسته‌ر و وێنه‌ی چالاکان و گیراوانی کوردی ڕۆژهه‌ڵات و بڵاوکردنه‌وه‌ی به‌یاننامه‌یه‌ک له نێوان ڕێبواراندا، ده‌ستی پێکرد. له ماوه‌ی که‌مپه‌ینه‌که‌دا چه‌ندین چاوپێکه‌وتن کرا له گه‌ڵ به‌رپرسان و کارمه‌ندانی نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان و ده‌فته‌ری مافی مرۆڤی سه‌ر به نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان. له چاو پێکه‌‌وتنه‌کاندا لیستی چالاکانی ده‌ست به سه‌ر کراو و زیندانیانی چاوه‌ڕوانی په‌تی سێداره، درایه به‌رپرسانی نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان و داوای هه‌نگاوی به په‌له‌یان لێکرا بۆ پێشگیری له‌ جێ به‌ جێکرانی سزا به سه‌ردا سه‌پێندراوه‌کانیان. هه‌ر وه‌ها داوا کرا که زه‌خت بخرێته سه‌ر حکوومه‌تی ئێران بۆ ئازادی چالاکانی کورد، ڕۆژنامه نووسان و به‌رگریکارانی مافه‌کانی مرۆڤی کورد له‌و وڵاته‌دا. پێویسته بگوترێ له یه‌کێک له دانیشتنه‌کاندا خاتوو مینا ئه‌حه‌دی، چالاکی مافی مرۆڤ و به‌رپرسی کومیته‌ی نێو نه‌ته‌وه‌یی دژ به به‌ردبارانکردن، به‌شدار بوو و له سه‌ر پێشێلکاریه‌کانی مافی مرۆڤ له ئێراندا دۆسیه‌یه‌کی پێشکه‌ش به نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان کرد. 

ناوه‌ندی زاگرۆس بۆ مافه‌کانی مرۆڤ

٢٢/٠٩/٢٠١٣

دوابەدوای تەواوبوونی سەرکەوتووانەی پرۆسەی هەڵبژاردنی هەرێمی کوردستان ، زۆربەی میدیا عەرەبیەکان بە گرنگیەوە باسیان لە سەرکەوتنی پرۆسەی هەڵبژاردنی هەرێمیان کرد. 

رۆژنامەی ئەلحەیاتی لەندەنی لە ژمارەی ئەمرۆیدا تیشکی خستۆتە سەر وتەی جۆرجی بۆستن نوێنەری تایبەتی نەتەوەیەکگرتووەکان لە عێراق کە لە میانەی ئامادە بوونی لە کۆنگرەی رۆژنامەنوسی کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانی عێراق کە پاش تەواوبوونی پرۆسەی دەنگدان لە هەولێر سازی کردبوو،تێیدا بۆستن  دەستخۆشی لە ئەنجامدانی پرۆسەکە وبەرێوەچوونی لە هەرێم کرد و پیرۆزبایی لە حکومەتی هەرێم وگەلی کوردستان کرد بەبۆنەی سەرکەوتنی پرۆسەکە کە بە داهێنان وەسفی کرد.

بەپێی سەرچاوەیەکی تر هەواڵ نوێنەری نەتەوە یەکگرتووە دووپاتیکردۆتەوە کە توندوتیژی لە پرۆسەکەدا نەبووە و ئەمە بەپێ پێوەرە نێودەوڵەتێکان ئەنجامێکی باشە .

هەر لەمیانەی کۆنگرە رۆژنامەنوسیەکەدا جۆرجی بۆستن روونیکردۆتەوە" هاتنی ئەو ژمارە زۆرە لە خەڵک بۆ دەنگدان داهێنانێکی گەورەیە و پرۆسەی دیموکراسی بەهێز دەکات.

لە لایەکی دیکەوە رۆژنامەی  ئەلرایەی قەتەری ئەمرۆ بە گرنگیەوە باسی لە پێشکەوتنەکانی هەرێمی کوردستانی کردووە و تێیدا هاتووە "ئەو پێشکەوتنانەی کوردەکانی هەرێم بەدەستیان هێناوە هێمایەکی جیاکەرەوەیە بەبەراورد لەگەڵ دەیەکانی رابردوو کە کوردەکان لە عێراق و ئێران و سوریا و تورکیا رووبەرووی لەسێدارەدان دەبوونەوە".

لەبەشێکی دیکەی راپۆرتەکە ئاماژە بۆ سەقامگیری و ئارمی باردۆخی ئەمنی هەرێمی کوردستان لە چاو ناوچەکانی دیکەی عێراق کردووە ، هەوڵەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە پێناوی بەرەوە پێشچوونی بواری ئابوری و نەوت خستۆتەروو .

رۆژنامەی سیاسەی کوێتیش لە زاری شاندێکی چاودێری یابانیەوە گیرایەتیەوە کە سەبارەت رابۆچوونی لەسەر بەرێوەچوونی پرۆسەی دەنگدانی لە هەنرێمی کوردستان تێیدا شاندەکە دەڵێن "لەکاتی گەراندا بەسەر بنکەکانی دەنگدان هیچ جۆرە پێشێلکاریمان نەبینیوە و پرۆسەکە بەرێکوپێکی بەرێوەدەچیت".

د.ع 

22/09/2013

سكرتێری مەكتەبی سیاسیی پارتیی دیموكراتی كوردستان، فازڵ میرانی ڕایدەگەیەنێت، ئەوان پابەندی ڕێككەوتنی ستراتیژی دەبن لەگەڵ یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و لەگەڵ ئەوەن كە حكوومەتی داهاتوو لە پارتی و یەكێتی و ئیسلامییەكان و كەمینەكان پێك بهێنرێت. 

فازڵ میرانی نەیشاردەوە كە ئەگەرچی پارتی و یەكێتی بە جیا لە هەڵبژاردنی ئەمجارەی پەرلەمانی كوردستانتدا بەشدار بوون، بەمەیش یەكێك لە بەندەكانی ڕێككەوتنی نێوان گۆرانكاری بەسەردا هاتووە، كە ئەویش لەسەر داوای یەكێتیی خۆی بووە، بەڵام پارتی ڕێزی لێ دەگرێت و نیەتیشی وایە كە حكوومەت لە پارتی و یەكێتی و ئیسلامییەكان و كەمینەكان پێكگ بێت.

میرانی بۆ ڕووداو زیاتر گوتی، "پێمان خۆشە یەكگرتووی ئیسلامی بەشداری لە حكوومەتی داهاتوودا بكات و خۆیشیان ئەوەیان نەشاردووەتەوە كە حەز دەكەن لە حكوومەتی داهاتوودا بەشدار بن." بەڵام میرانی باسی لە كۆمەڵی ئیسلامی نەكرد كە لە ڕێزبەندی براوەكانی هەڵبژاردنە و لە پاش یەكگرتووەوە دێت.

دەربارەی بزووتنەوەی گۆڕانیش كە براوەی دووەمی هەڵبژاردنە سكرتێری مەكتەبی سیاسیی پارتی گوتی، "هاتنی بزووتنەوەی گۆڕان بۆ نێو حكوومەتی داهاتوو پێویستی بە گفتوگۆ هەیە؛ چونكە ئەوەی دێتە نێو حكوومەت نابێ لە هەمانكاتدا ئۆپۆزسیۆن بێت و لە نێو حكوومەتیشدا بێت." بە گوتەی میرانی ئەوەی دەچێتە نێو حكوومەتەوە دەبێت پاربەندی بەرنامەی حكوومەت بێت.

میرانی هاوكات ئاشكرای كرد كە، سەرۆكی حكوومەتی داهاتوو هەر نێچیرڤان بارزانی دەبێت، "چونكە لە نێو پارتی و لە دەرەوەی پارتییش ئەو داوایە هەیە."

21/9/2013 كە دەكاتە ڕۆژی شەممەی ڕابردوو، ئەو ڕۆژەیە كە نەخشەی سیاسیی لە هەرێمی كوردستاندا گۆڕی و، چیدی ئەو هێزەی كە 37 ساڵ ڕكابەری پارتی بوو وەك هێزی دووەم نەما و جێی بۆ ڕكابەرێكی چۆڵ كە چەند ساڵێكی كەمە لێی جیا بووەتەوە، كە ئەویش بزووتنەوەی گۆڕانە.

بە گوێرەی ئەنجامە بەراییەكانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، پارتیی دیموكراتی كوردستان زیاتر لە 40 كورسیی پەرلەمانی بردووەتەوە، بزووتنەوەی گۆڕانیش لە پلەی دووەمدا دێت و یەكێتیی نیشتمانیش پلەی سێیەمی بە دەست هێناوە و هەریەك لە یەكگرتووی ئیسلامی و كۆمەڵی ئیسلامییش لە پلەی چوارەم و پێنجەمدان.