فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-23-20-31-58 ڤیدیۆیەکە، فەرمانی پێویستم دەرکرد بۆ بەدواداچوون بۆ بابەتەکە." داواکاری گشتیی پارێزگای کرماشان گوتی، "بەمەبەستی لێکۆڵینەوەی زیاتر لە وردەکارییەکانی ئەم رووداوە، گفتوگۆ لەگەڵ بەرپرسانی پەروەردەش...
2025-04-23-20-28-02 گۆڵۆباڵیزم ( کەئەوکات بەسیستەمی نوێی جیهان) پێناسە دەکرا. ئەو ململانێ فکریەش لە نێوان (ساموئل هانتینگتون ) ی خاوەن تێزی (پێکدادانی شارستانیەکان) و فرەنسیس فۆکۆیامای خاوەن...
2025-04-23-19-52-21 ساڵ و دەیان ملیار دۆلاری تێچووی بوو . بەتایبەتی دوای ئەوەی ئیسرائیل بە بەکار هێنانی جۆرە موشەکێکی ئەمەریکی توانیتی حەسەن نەسرولله کە لە قولای...
2025-04-23-19-49-44 و بەشێوەی ناڕاستەوخۆ و تەنها لەسەر پرسی ئەتۆم، دانوستان لەگەڵ ئەمریكا ئەنجام بدات. هەروەها لە بەرامبەریشدا، ترامپ بە كۆمەڵێك پێشمەرجی زۆر و قورسەوە، نامەیەك بۆ...
2025-04-12-15-24-28 کۆچی دواییکرد و تەرمەکەی ناگەڕێندرێتەوە رۆژهەڵاتی کوردستان. رەنج پشدەری، چالاکڤانی کورد لە سوێد، ئەمڕۆ هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "سەید عەلی رەحیم پوور،...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

بە پێی بڕیاری یەکێک لە دادگاکانی شاری لەندەن کەناڵی ئێرانی Press Tv بە دانی بڕێك پاره‌ بە یەکێک لە پەرله‌مانتارەکانی پەرله‌مانی ئەو وڵاتە سزا دا.

بە پێی ئەو بڕیاره‌ کەناڵی Press Tvی سەر بە دەنگ و ڕەنگی فەرمیی ئێران، بە دانی بڕی 338 هه‌زار پاوه‌ند کە دەکاتە 435 هەزار دۆلاری ئەمه‌ریکی سزا دراوە.

ئەو کەناڵە ئێرانییە دوو ساڵ بەر لەئێستا نوێنەریکی کوردی پەرله‌مانی بڕیتانیای بە ناوی (نەدیم زەهاوی) بەوە تۆمەتبار کردبوو کە بە هاوکاریی ده‌وڵه‌تی ئیسرائیل كاری كڕین و فرۆشتنی نەوتی بۆ داعش کردووە.

نەدیم زەهاوی ئەندامی حیزبی پارێزەرانی بڕیتانیا و ئەندامی پەرله‌مانی ئەو وڵاتەیە و خەڵکی باشووری کوردستانە.

هەر چەند ئەو ڕاپۆرتەی Press Tv پاش ساڵێک لە ماڵپەڕەکەیان سڕدرایەوە، بەڵام ده‌زگاكانی دیكه‌ی ڕاگه‌یاندن دیکە بەشێوەیکی بەربڵاو ئەو هەواڵەیان ڕووماڵ بڵاوكرده‌وه‌.

ڕۆژنامەی گاردیەن چاپی بریتانیا ڕایگەیاندووە کە Press Tv هەتا ئێستا هیچ کاردانەوەیەکی بە نیسبەت ئەو بڕیارەی دادگای لەندەنەوە نەبووە و داکۆکی لەخۆی نەکردووە.

Press Tv یەکەمین کەناڵی فەرمیی ئێرانە کە بە زمانی ئینگلیزی وەشانی خۆی لەساڵی 2014 دەست پێکردووه‌ .

5/5/2017

 

ڕاوێژکاری سیاسیی سەرۆکی ھەرێمی کوردستان ئاشکرای کرد کە ئەگەر ھەیە لە مانگی 8ی ئەمساڵدا ڕیفراندۆم بۆ سەربەخۆیی کوردستان بکرێت.

د. محەممەد حاجی، ڕاوێژکاری سیاسیی سەرۆکی ھەرێمی کوردستان، بە ماڵپەری فەرمیی پارتی دیموکراتیی کوردستانی ڕاگەیاندووە: ''سەرۆکایەتیی ھەرێمی کوردستان داوای لە ھەموو لایەنەکان کردووە، نوێنەری خۆیان بۆ کۆمیتەی ڕیفراندۆم دیاری بکەن، زۆرینەی لایەنەکانیش نوێنەری خۆیان دیاری کردووە و ئامادەن نوێنەر دیاری بکەن، تەنیا بزووتنەوەی گۆڕان نەبێت کە تا ئێستا ئامادە نییە، بۆیە ڕەنگە تا ھەفتەیەکی دیکەدا ھەموو لایەنەکان نوێنەری خۆیان دیاری بکەن”.

ئەوەشی ئاشکرا کرد کە بڕیارە ئەمساڵ ڕیفراندۆم بکرێت و “بەپێی پێشبینیی منیش، ڕەنگە لە مانگی 8ی ئەمساڵدا ڕیفراندۆمەکە بکرێت”. ڕوونیشی کردەوە کە باسکردنی ڕیفراندۆم بە شێوەیەکی گەرموگوڕ لەلایەن جەماوەرەوە، نیشانەی ئەوەیە کە جەماوەر بۆ ڕیفراندۆم ئامادەیە و لە ھەندێک شوێن کەمپینیشی بۆ دروست کراوە و تەنیا ئەوە دەمێنێتەوە کە کۆمسیۆن ڕاسپێردرێت و لە ماوەیەکی کەمدا ئامادەکارییەکانی بۆ ئەو مەبەستە تەواو دەکات.

پێشتر ھۆشیار زێباری، ئەندامی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتیی کوردستان بۆ (باسنیوز)ی ئاشکرا کرد کە لەمساڵدا ڕیفراندۆم بۆ سەربەخۆیی کوردستان ئەنجام دەدرێت.

ھاوکات مەسعود بارزانی، سەرۆکی ھەرێمی کوردستان، لە میانی پێشوازیکردنی لە ئەنتۆنیۆ گۆتێریس، سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ھەولێر ئەوەی ڕاگەیاند کە لە ئایندەیەکی نزیکدا ڕیفراندۆم بۆ سەربەخۆیی کوردستان دەکرێت.

4/5/2017

 

هەردوو کاندیدی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی فەرەنسا، مارین لو پێن و ئیمانوێل ماکرۆن، بەر لە خولی دووەمی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی، بەشداری دیبەیتێکی راستەوخۆیان کرد و تێیدا چەندین تۆمەتیان ئاراستەی یەکدی کرد.

مارین لوپێن هێرشیکردە سەر ماکرۆن و بە "کاندیدی عەولەمەی وەحشیگەر و جەنگ" ناوزەندی کرد.

لوپێن ئاماژەی بەوەکرد، ماکرۆن پیاوی بانکییە و روانینێکی روونی بۆ ئاییندەی فەرەنسا نییە. گوتیشی "کاتێک وەزیری ئابووری بوویت هیچ هەوڵێکت نەدا بۆ باشترکردنی ئابووریی، بەڵکو بە پێچيوانەوە ئابووریی-مان پاشەکشەی کرد".

لوپێن لە دیبەیتەکەدا، کە کە کەناڵێ تی ڤی ئێف 1 پەخشی کرد، باسی لەوەکرد، رکابەرەکەی پلانی بۆ رووبەڕووبوونەوەی تیرۆر نییە و بێباکە بەرامبەر "پەڕگیری ئیسلامیی"، دووبارەش داواکەی بۆ دەرکردنی سەرجەم ئەو موسڵمانانەی پەیوەندییەکان بە "ئیسلامییە تووندڕەوەکانەوە" هەیە لە فەرەنسا دووپاتکردەوە، هەروەها لێسەندنەوەی رەگەزنامەی فەرەنسی لە هەموو ئەوانەی "رێگەی تووندڕەوی" دەگرنەبەر.

لە بەرامبەردا، ئیمانوێل ماکرۆن سوپاسی لو پێن-ی کرد بۆ هێرشکردنە سەری و گوتی: "تۆ نوێنەرایەتی دیموکراسی کراوە ناکەیت، چاوەڕوانی هیچ شتێکیشم لێ نەکردی"، هەروەها بە "میراتگەری راستەقینەی پارتی راستڕەوی تووندڕەو لە فەرەنسا" ناویبرد.

ماکرۆن روونیشیکردەوە، بڕوای بە فرەیی فەرەنسا هەیە، بەڵام بڕوای بە فەرەنساکەی مارین لوپێن نییە، بەوە تۆمەتباری کرد کە "درۆ" دەکات و "ئەوەش بەسەر گەلی فەرەنسادا تێپەڕ نابێت".

ئیمانوێل ماکرۆن ئاماژەی بەوەشکرد، لوپێن بەردەوام رەخنە دەگرێت بەبێ ئەوەی پێشنیاز پێشکەش بکات.

لە خولی یەکەمی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی فەرەنسادا، ماکرۆن پلەی یەکەمی بەدەستهێنا و رێژەی 24.01%ی دەنگەکانی کۆکردەوە. هاوکات مارین لوپێن 21.30%ی دەنگەکانی بەدەستهێنا.

رۆژی یەکشەممەی داهاتوو 7-5-2017 خولی دووەمی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی فەرەنسا ئەنجامدەدرێت.

4/5/2017

 

وەزارەتی دەرەوەی ئێران وەڵامی لێدوانەکانی محەممەد بن سلمان، وەزیری بەرگریی عەرەبستانی سعودییەی دایەوە و رایگەیاند، ریاز سیاسەتی "دروستکردنی ناکۆکی" لە ناوچەکە جێبەجێ دەکات.

بەهرام قاسمی، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، قسانەکانی محەممەد بن سەلمان بەڵگەیەکە، کە نیشانیدەدات عەرەبستانی سعودیە سیاسەتی "ناکۆکینانەوە"ی لە ناوچەکە و پرسەکانی تایبەت بە ئێرانی گرتووەتەبەر.

قاسمی گوتیشی "قسەکانی وەزیری بەرگریی سعودیە لە تێنەگەیشتنی ئەو وڵاتەیە لە دۆخی ناوچەکە".

وەزیری بەرگریی سعودیە رایگەیاندبوو، بەهۆی ئەوەی ئامانجی سەرەکی ئێران زیانگەیاندن بە سعودیەیە، هیچ ئەگەرێک بۆ نزیکبوونەوە لە ئێران نییە، "چونکە ئێران هەرگیز بۆچوونی راستگۆیانەی بەرامبەر بە ریاز نەبووە و بۆیە قسەی بەرپرسانی ئێران بۆ باشکردنی پەیوەندییەکانی نێوان دوو وڵات زیاتر بەشتێکی گاڵتە ئامێز دەچێت".

4/5/2017

 

هێشتا حەیدەر عەبادى، سەرۆکوەزیرانى عێراق وەڵامى یەکلاکەرەوەى لە بارزانى وەرنەگرتووە ئاخۆ پۆستەکانى بەغدا پڕدەکاتەوە یان نا، بەڵام لە کۆبوونەوەى بارزانى لەگەڵ ئەو شاندەى موقتەدا سەدر رەوانەى هەولێری کردبوون، نیازى بارزانى و پارتى دیموکراتى کوردستان دەرکەوت کە هێشتنەوەى ئەو پۆستانەیە وەک ئێستا تاوەکو ئەو کاتەى چارەنووسى سیاسى نێوان هەولێر و بەغدا دەکەوێت بەبارێکدا. ئێستا پارتى تاوتوێى هەنگاوى دواى گشتپرسى دەکات، کە ئەویش مەسەلەى بەشداریکردنە لە هەڵبژاردنى پەرلەمانى عێراق لە نیسانى داهاتوو.

پەرلەمانتارێکى پارتى دیموکراتى کوردستان لە پەرلەمانى عێراق، دەڵێ حیزبەکەى دڵنیابووەتەوە لەوەى ئامادەکاریی شیعەکانى عێراق بۆ هەڵبژاردنى داهاتووى ئەنجوومەنى نوێنەرانى عێراق بە جۆرێکە کە زۆرینەى سیاسى دروستبکرێ "ئەوەش ماناى بونیادنانى حکومەتێکى تاکڕەو دەگەیەنێ".
ئەردەڵان نورەدین، ئەندامى فراکسیۆنى پارتى لە ئەنجوومەنى نوێنەرانى عێراق بەشدارینەکردن لە هەڵبژاردنى داهاتووى پەرلەمانى عێراق لە بەردەم پارتیدا بە "ئەگەرێکى کراوە"، دەزانێت و دەڵێت "هەر ئەوەشە وایکردووە پارتى تاوەکو ئێستا وەڵامى داواکارییەکانى بەغدا نەداتەوە بۆ پڕکردنەوەى پۆستە بەتاڵەکانى لە بەغدا".

بەپێى ئەو زانیارییانەى (رووداو) لە چەند سەرچاوەیەکى ئاگادار دەستی کەوتوون، لەو چەند کۆبوونەوە هاوبەشەى پارتى و یەکێتى بۆ ئامادەکارییەکانى ئەنجامدانى گشتپرسى کردوویانە، باسیان لەوەش کردووە کە گشتپرسییەکە دەکەوێتە پێش هەڵبژاردنى پەرلەمانى عێراق و ئەگەرەکانیشیان تاوتوێکردوون لەبارەى کاردانەوەى بەغدا و چڕکردنەوەى گوشارەکان لەسەر هەرێمى کوردستان.

بەرپرسێکى باڵاى یەکێتى کە نەیویست ناوى بڵاوبکرێتەوە بە (رووداو)ى گوت "بەشداریکردن و بەشدارینەکردن لە هەڵبژاردنى داهاتووى عێراقمان هەڵگرتووە بۆ دواى ئەنجامدانى گشتپرسى".

سەرچاوەکەى یەکێتى گوتیشى "یەکێتى و پارتى ئەگەر پێکەوە بابەتى ریفراندۆم یەکلا بکەنەوە، مەسەلەى هەڵبژاردنى داهاتووى عێراقیش هەر بەیەکەوە لەگەڵ حیزبەکانى دیکەى کوردستان یەکلایى دەکەنەوە".

تاوەکو ئێستا پارتى و یەکێتى سوورن لەسەر ئەوەى گشتپرسیی بکرێ و تەنانەت لەسەر کاتەکەشى هاوڕان کە ئەمساڵ بکرێ، هەرچەندە دەنگە ناڕازییەکان لە بەغداوە زۆرتر دەبن، بەڵام ئەگەر کورد بیر لە جێهێشتنى هەڵبژاردنەکانى عێراق بکاتەوە، ئەوکات بەغدا بەتەواوى دەست لە کورد دەشوات.

زانا رووستایی، پەرلەمانتارى کۆمەڵى ئیسلامى لە پەرلەمانى عێراق دەڵێ "وەک گفتوگۆى فەرمى ئەم پرسە هێشتا قسەى لەسەر نەکراوە. بەڵام من پێموایە کورد ئەمجارەش بەشداریی ئەو هەڵبژاردنە دەکات".

تاوەکو ئێستا تەنیا پارتى مەسەلەى ئەگەرى بەشدارینەکردنى لە هەڵبژاردنى داهاتووى پەرلەمانى عێراق وروژاندووە. زانا رووستایى دەڵێت "پارتى جار جار باسى ئەوە دەکەن کە بەشداریی نەکەن، بەڵام ئەگەر لەو ساڵەدا کورد بەرەو سەربەخۆیی نەڕوات پارتیش بەشداریی دەکات، چونکە بژارەى دیکەى نییە".

ئەو پەرلەمانتارەى کۆمەڵى ئیسلامى رێگایەکى دیکە دەبینێتەوە لەبەردەم بەشدارینەکردنى کورد لە هەڵبژاردنى داهاتووى پەرلەمانى عێراق "دەبێ گشتپرسى کرابێ، هەروەها هەموو حیزبە کوردستانییەکان بەیەکەوە بگەنە ئەو ئەنجامەى کە بەشداریی ناکەن و پێکیشەوە بڕیار بدەن".

لە ساڵى 2003ەوە کە سەددام حوسێن لەسەر کار لادراوە، کورد بەشداریی لە سەرجەم ئەو هەڵبژاردنانەدا کردووە کە لە عێراق بەڕێوەچوون. بەپێى بەرکەوتەى خۆشى پۆستى وەرگرتووە، بەڵام ئەوە یەکەمین جارە قسەوباسى بایکۆتکردنى هەڵبژاردنى بەغدا دێتە ئاراوە.

مانگى نیسانى ساڵى داهاتوو، هەڵبژاردنى پەرلەمان و ئەنجوومەنى پارێزگاکان لە عێراق بەڕێوەدەچێ، ئێستا هەڵبژاردن لە کەرکووکیش بووەتە گرێی ئاڵۆزى پەیوەندییەکانى نێوان کورد و بەغدا کە بەغدا نایەوێ لەو پارێزگایە هەڵبژاردنى ئەنجوومەنى پارێزگا بکرێت.

موسەننا ئەمین، سەرۆکى فراکسیۆنى یەکگرتووى ئیسلامى لە پەرلەمانى عێراق پێیوایە "ئەگەر بەغدا ئەنجامى گشتپرسییەکەى کوردستان پەسەند بکات، ئەوکات پێشوازى نێودەوڵەتیشى لێدەکرێت و راگەیاندنى دەوڵەتەکە خێرا دەبێ و ئەوکات کورد پێوستى بەو هەڵبژاردنە نییە"، بەڵام گوتیشى "کۆمەڵێک بەرژەوەندى زۆریش هێشتا لە بەغدان و بەبێ بەشداریی لەو هەڵبژاردنە ، لەدەستدەچن".

وەک ئەردەڵان نورەدین باسی دەکات "پارتى بەتەنیا زۆرتر لە 20 پۆستى بەغداى جێهێشتووە". تاوەکو ئێستاش چەند جارێک داواکارییەکانى بەغداى پشتگوێ خستووە بۆ پڕکردنەوەیان". پارتى هەر تێبینى لەسەر هەڵبژاردنى داهاتوو هەیە، چونکە بە دروستکردنى زۆرینەى سیاسى لەلایەن شیعەکانەوە، بوونى کورد لە بەغدا بوونێکى لاواز دەبێ".

مەحموود محەممەد، گوتەبێژى پارتى دیموکراتى کوردستان، پێشتر لە هەڤپەیڤینێکدا بە (رووداو)ى گوتبوو "ئەو گشتپرسییە چارەنووسى ئێمە لەگەڵ بەغدا یەکلادەکاتەوە، پێشێلکردنى تەوافوق و پەنابردنە بەر زۆرینە و کەمینە بنەماکانى دەوڵەتى لە عێراق هەڵوەشاندەوە، بۆیە پارتى بە جیددى دواى ئەو گشتپرسییە تاوتوێى بەشداریکردن لە هەڵبژاردنى داهاتووى عێراق دەکات".

3/5/2017

 

جێگری سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، لەسەردەمی ئیدارەی ترەمپدا پشتگیری ئەمریکا بۆ ئیسرائیل لە ئاستێکی بەرزدایە.

لە گوتارێکدا بەبۆنەی رۆژی سەربەخۆیی ئیسرائیلەوە، مایک پێنس، جێگری سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، سەرۆک دۆناڵد ترەمپ پابەندی ئەو بەڵێنانەی دەبێت، کە لەبارەی شەڕی موسڵ و باکووری سووریا و ئەفغانستان داویەتی بە گەلی ئەمریکا.

پێنس گوتیشی "داعش لەباری هەڵاتندایە، ئەو گرووپە و گرووپە تووندڕەوەکانی دیکەش لە هەر کوێیەک بن رووبەڕوویان دەبینەوە بۆ ئەوەی نەبنە هەڕەشە بۆسەر گەلەکەمان و ئیسرائیل کە خۆشەویسترین هاوپەیمانمانە".

جێگری سەرۆکی ئەمریکا ئاماژەی بەوەشکرد، ئیدارەی نوێی ئەمریکا هۆشداری داوەتە ئێران، کە واشنتن بێدەنگ نابێت لە بەرامبەر هەوڵەکانی تاران بۆ ناسەقامگیرکردنی رەوشی ناوچەکە و "رێگەش نادەین ئاسایشی ئیسرائیل رووبەڕووی مەترسی بکاتەوە".

مایک پێنس خەختیکردەوە "رێگەنادەین ئێران گەشە بە چەکی ناوەکی بدات و ئەوەش بەڵێنی فەرمی ئێمەیە بۆ ئیسرائیل و هەموو جیهان".

3/5/2017

 

چەکدارانی پارتی یەکێتیی دیموکراتی (پەیەدە)ی باڵی پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) لە رۆژئاوای کوردستان، دوایین بارەگای ئەنجومەنی نیشتیمانیی کورد لە سووریا (ئەنەکەسە) دادەخەن.

عوسمان مەلۆ، سەرۆکی نوێنەرایەتیی ئەنەکەسە لە تورکیا بە (باسنیوز)ی راگەیـاند، رۆژی سێشەممە 2.5.2017، چەکدارانی پەکەکە بارەگای سەنتەری ناوەندیی ئەنەکەسەیان لە شاری قامیشلۆ داخست.

هەروەک عوسمان مەلۆ رایگەیاند، هەمان رۆژ چەکدارانی سەر بەو حزبە بارەگای ئەنەکەسەیان لە شارۆچکەی چل ئاغا داخستووە و سێ ئەندامی ئەنەکەسەشیان دەستگیر کردووە.

سەرۆکی نوێنەرایەتیی ئەنەکەسە لە تورکیا ئاماژەی بەوەش کرد، کە بە داخستنی ئەو دوو بارەگایەی ئەنەکەسە، پەکەکە هەموو بارەگاکانی ئەنجومەنەکەی داخستووە و ئێستا هیچ بارەگایەکی ئەنەکەسە لە رۆژئاوای کوردستان نەماوە.

دوای دروستبوونی شەڕی ناوخۆیی لە سووریا و کشانەوەی هێزەکانی سەر بە رژێمی سووریا لە رۆژئاوای کوردستان، پەیەدە، دەستی بەسەر ئەو بەشەی کوردستاندا گرت و کەوتە دژایەتی و کوشتن و راوەدونانی سیاسەتمەدار و حزبە سیاسییە نەیارەکانی خۆی و سەرکوتکردنی هاووڵاتییان.

شەڕی ناوخۆیی سووریا لە مانگی ئاداری 2011ـەوە لە نێوان گرووپە چەکدارییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا و رژێمی ئەو وڵاتە دروست بووە و بووەتە هۆی کوژرانی لانی کەم 500 هەزار هاووڵاتیی و ئاوارەبوونی زیاتر لە حەوت ملیۆن کەسی دیکە.

3/5/2017

 

شازادەیەکی سعودیە رایدەگەیەنێت، کە وڵاتەکەی شەڕی دژی کۆماری ئیسلامیی ئێران دەکات و شەڕەکەش دەباتە ناو خاکی ئەو وڵاتە.

رۆژنامەی (شەرقولئەوسەت) بڵاوی کردووەتەوە، کە محەمەد بن سەلمان، شازادەی جێنشینی جێنشینی سعودیە رایگەیاندووە، وڵاتەکەی هیچ خاڵێکی هاوبەشی لەگەڵ کۆماری ئیسلامی ئێران نییە.

محەمەد بن سەلمان پێیوایە سیستەمی حوکمڕانیی ئێرانی ”لەسەر بنەمای ئایدیۆلۆجیی توندڕەو کۆنتڕۆلکردنی موسڵمانانی جیهان بونیاد نراوە“ و ئامانجی یەکەمی ئێرانیش دەست بەسەرداگرتنی رووگە (قیبلە)ی موسڵمانانە لە سعودیە، کە دەسەڵاتی سعودیە ”چاوەڕێ ناکات شەڕ بگاتە سعودیە، لە ناو ئێران شەڕەکە دەکەین“.

شازادەی جێنشینی جێنشینی سعودیە هەروەها رایگەیاندووە، ئێران هەوڵی دەست بەسەرداگرتنی موسڵمانانی جیهان دەدات لەرێی بڵاوکردنەوەی هەردوو ئایینزای جەعفەری و 12 ئیمامیی شیعەکان، ”تاوەکو مەهدی مونتەزەر پەیدا دەبێت“.

محەمەد بن سەلمان ئاماژەی بەوەش کردووە، کە ئەو کاتەی سعودیە کێشەیەکی لەگەڵ وڵاتێکدا دەبێت، هەوڵ دەدەن لە رێگای سیاسیی و ئابوورییەوە چارەسەری بکەن، بەڵام لەبارەی ئێرانەوە دەپرسێت ”گفتوگۆ و لێک تێگەیشتن لەگەڵ کێ بکەین؟ لە کاتێکدا ئەوان دەیانەوێ زەمینەسازیی بە دەست بەسەرداگرتنی قیبلەی موسڵمانان بۆ پەیدابوونی ئیمامی مەهدی بکەن“.

بە گوتەی ئەو شازادە سعودیە، دەسەڵاتی ئێران ماوەی زیاتر لە 30 ساڵ ”گەلی خۆی لە گەشەکردن بێ بەش کردووە و برسییەتی بۆ گەلەکەی هێناوە“ تاوەکو ئامانجەکەی خۆی بپێکێت.

3/5/2017

 

یادی رۆژی جیھانی کرێکاران لە شارەکانی باشووری کوردستان بەڕێوەچوو. کرێکاران بە شێوەی جیاواز گوزارشت لەو یادە دەکەن.

لە باشووری کوردستان 81 ھەزار و 565 کرێکاری بیانی و نێوخۆی لە شارەکانی ھەولێر، سلێمانی و دھۆک کار دەکەن.

ھەنگاو عەبدوڵڵا خان، سەرۆکی مەکتەبی تەنفیزی یەکێتی سەندیکاکانی کرێکارانی کوردستان، بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، بەپێی نوێترین ئامار لە ساڵی 2016ـدا ژمارەی کرێکارانی ئافرەت لە ھەرێمی کوردستان بە نێوخۆی و بیانییەوە، 15 ھەزار و 869 کرێکاری ئافرەت بوونە. لە بەرامبەر دا 65 ھەزار و 696 کرێکاری پیاو لە ھەرێمی کوردستاندا ھەن.

لە رۆژی جیھانی کرێکاراندا ژمارەیەک کرێکار لە شارەکانی هەولێر و سلێمانی خۆپیشاندانیان ئەنجامدا. ھاوکات لە شاری کەرکووکیش خۆپیشاندانی کرێکاران بەڕێوەچوو.

لە شارەکانی باکووری کوردستان و تورکیاوە یادی جەژنی کرێکاران کرایەوە و لە هەندێک شوێندا بەھۆی باری نائاسایی پیرۆزبایی و چالاکیەکانی رۆژی جیھانی کرێکاران لە ئاستەنگی و دەستتێوەردان بەدەرنەبوون.

بەھۆی ئەو دۆخەی کە لە ساڵی 2000ەوە سووریا پێی گوزەردەکات، لە رۆژئاوای کوردستان کرێکاران لە دۆخێکی سەختدا بژێوی ژیانیان دابیندەکەن. بەوەی رۆژێک کاریان ھەیە و 10 رۆژ بێکارن. کرێکاران لە چاوەڕوانی ئەوەدان کەسێک کاریان پێ بدات و ئێوارە بە دەستی خاڵی نەچنەوە نێو منداڵەکانیان.

لە ئێران رێگە بە ئەنجامدانی چالاکی لە رۆژی جەژنی کرێکاران نەدرا و بەوھۆیەش لە شارەکانی رۆژ‌ھەڵاتی کوردستان کرێکاران لەسەر کار بوون.

مێژووی یادکردنەوەی ئەو رۆژە دەگەڕێتەوە بۆ کۆتاکانی سەدەی نۆزدەیەم، ئەمەش لەگەڵ گەشەکردنی سەندیکا و بزووتنەوەکانی تایبەت بە کرێکاران.

لە ساڵی 1991ـیشەوە 1ـی ئایار وەک رۆژی کرێکارانی جیھان لەلایەن کۆنگرەی نێودەوڵەتی دووەم دیاریکراو ساڵانە یادی ئەو رۆژە وەک رۆژی جیھان کرێکاران کرایەوە. ساڵانەش لە ھەرێمی کوردستاندا ئەم یادە دەکرێتەوە.

2/5/2017

 

بەرپرسی مەكتەبی سیاسی بزوتنەوەی حەماس رۆژی دووشەممە رایگەیاند ئامادەن پشتیوانی لەدامەزراندنی دەوڵەتی فەلەستینی بكەن بەپێی سنووری 1967.

خالد میشعەل لە دۆحەی پایتەختی قەتەر، و لەكاتی راگەیاندنی پەیماننامەی سیاسی نوێی بزوتنەوەی حەماس ئاماژەی بەوەكرد، بزوتنەوەكەی داوای ئازادكردنی تەواوی فەلەستین دەكات، بەڵام لەهەمان كاتدا ئامادەیە پشتیوانی دەوڵەتی سەربەخۆی فەلەستین بكات بەپێی سنووری 1967 ، بەبێ داننان بە ئیسرائیل یاخود دەستبەرداربوون لەهەر مافێك.

بەگوێرەی پەیماننامە نوێیەكەی حەماس، سەرجەم ئەو فەلەستینیانەی كە ماڵوحاڵی خۆیان جێهێشتووە دەتوانن بگەڕێنەوە شوێنەكانی خۆیان، و سەرجەم ئەو پرۆژانەش رەتدەكاتەوە كە ئامانج لێیان پاكتاوكردنی ئاوارەكانە.

بەووتەی میشعەل-یش لەپەیماننامەكەدا رەتكراوەتەوە كەدان بەئیسرائیلدا یاخود سەرجەم پرۆسەكانی ئاشتیدا بنێت هەر لە ئۆسلۆوە تا ئەمڕۆ.

پێشتر میدیاكان چەند راپۆرتێكيان دزەپێكردبوو كە بزوتنەوەی حەماس بەر لە راگەیاندنی پەیماننامە سیاسییە نوێیەكەی، گۆڕانكاری تیادا كردووە، هەر بەپێی ئەو دزەكردنانە ئەوە خرابووە روو كە پەیماننامەكە لە 14 ماددە پێكهاتووە، و لەگرنگترینیان داننانە بە سنووری 1967 كەئەوەش بەواتای جۆرێك لەداننان دێت بە ئیسرائیل، سەرباری ئەوەی حەماس ململانێكانی لەگەڵ ئیسرائیلدا بە سیاسی ناوزەد كردووە نەك ئایینی.

5ی حوزەیرانی 1967 شەڕ لەنێوان ئیسرائیل لەلایەك و هەریەكە لە میسر، ئوردن و سوریا لەلایەكی تری هەڵایساو تەنها لە ماوەی 6 رۆژدا، ئیسرائیل سەركەوتنی بەرچاوی بەدەستهێنا، بەجۆرێك سنوورەكەی كە پێش ئەو شەڕوپێكادانە لە 20700 كیلۆمەتر چوارگۆشە تێپەڕی نەدەكرد، سێ هێندە زیادی كرد بەهۆی ئەوەی لەماوەی ئەو شەڕەدا دەستیگرت بەسەر كەرتی غەززە- كەناری خۆرئاوا لەنێویدا قودسی خۆرهەڵات- بەرزاییەكانی جۆلان و نیوەدوورگەی سینا، كە سەرجەمی رووبەریان بریتی بوو لە69374 كیلۆمەتر چوارگۆشە.

هەر ئەو كاتیش ئیسرائیل ئەو ناوچانەی وەك سنووری خۆی دیاریكرد كەبەسنووری دوای 1967 ناسراوە.

بەر لەراگەیاندنی پەیماننامەكەی بزوتنەوەی حەماس، ئیسرائیل دەستپێشخەری كرد و پەیماننامەكەی رەتكردەوە، و بەهەوڵێكی بزوتنەوەكەی ئەژمار كرد بۆ "خەڵەتاندنی" جیهان بەوەی كە بووەتە گروپێكی میانڕەوتر.

دایڤد كیز وتەبێژی بنیامین ناتانیاهۆی سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل رایگەیاند" حەماس دەیەوێت جیهان بخەڵەتێنێت، بەڵام سەركەوتوو نابێت".

دەسەڵاتی نیشتمانی فەلەستینی لەماوەی رابردوودا چەندین گەڕی گفتوگۆی لەگەڵ ئیسرائیل ئەنجامدا بەئامانجی گەیشتن بە "چارەسەری دوو دەوڵەت"، بەڵام دوایین گەڕی ئەو گفتوگۆیانە 3 ساڵ پێش ئێستا شكستیان هێنا.

2/5/2017

 

سەردانی سەرۆککۆماری ئێران بۆ پارێزگای کرماشان هەڵوەشایەوە. بڕیاربوو رۆژی سێشەممە 2-5-2017 حەسەن رووحانی و ئیبراهیم رەئیسی بە جیا سەردانی کرماشان بکەن.

میدیاکانی ئێران دەڵێن، هەڵوەشانەوەی سەردانی رووحانی پەیوەندی بە تەواونەبوونی کارخانەیەک هەیە کە بڕیاربوو لەسەردانەکەیدا بیکاتەوە.

هاوکات، ژمارەیەک پەرلەمانتاری کوردی خولە جیاوازەکانی پەرلەمانی ئێرانیش خواستەکانی خۆیان لەبارەی مافەکانی کورد و سوننە مەزهەبەکان داوەتە بەرپرسی کەمپینی هەڵبژاردنی حەسەن رووحانی.

فەرهاد ئەمین پوور، رۆژنامەڤان لە شاری سەقز سەبارەت بە دۆخی بانگەشەی هەڵبژاردن لە رۆژهەڵاتی کوردستان دەڵێت: دوو بابەت کاریگەریان لەسەر بانگەشەی هەڵبژاردن لە رۆژهەڵاتی کوردستان هەبووە، بایکۆتی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری لەلایەن حیزبە کوردییەکان لەلایەک و جێبەجێنەبوونی بەشێک لە بەڵێنەکانی حەسەن رووحانی لەلایەکی دیکە.

ئەمین پوور پێیوایە، نەریتخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان بەتایبەت لە پارێزگای سنە سەرلێشواویان پێوە دیارە و ئاماژە بەوە دەکات تاوەکو ئێستا لەنێوان قالیباف و رئیسی نەیانتوانیوە لەسەر یەکیان ساخ ببنەوە.

بڕیار بوو حەسەن رووحانی و ئیبراهیم رەئیسی ببنە یەکەم بەربژێری ئەم خولە کە سەردانی رۆژهەڵاتی کوردستان بکەن، بەڵام راگەیاندرا سەردانەکەی حەسەن رووحانی بۆ کرماشان هەڵوەشاوەتەوە. بڕیاربوو رووحانی لەسەردانەکەیدا وەک بەربژێر لەگەڵ لایەنگرەکانی کۆببێتەوە و وەک سەرۆککۆماری ئێستاش کارخانەی بەرهەمهێنانی ئۆتۆمبێلی کرماشان بکاتەوە، کەچی دەگوترێ بڵاوبوونەوەی ئەو گرتە ڤیدیۆییە کە پیشاندەدات پرۆژەکە تەواو نەبووە بووەتە هۆکاری هەڵوەشاندنەوەی سەردانەکەی رووحانی بۆ کاتێکی دیکە.

15 پەرلەمانتاری پێشووی رۆژهەڵاتی کوردستان لە نامەیەکدا رایانگەیاندووە، بە مەرج ئامادەن پشتیوانی لە حەسەن رووحانی بکەن، بەڵام تاوەکو ئێستا حەسەن رووحانی رەزامەندنی لەسەر مەرجەکانیان پیشاننەداوە.

عەبدوڵڵا سۆهرابی پەرلەمانتاری پێشووی مەریوان بە رووداوی راگەیاند، رۆژی شەممە لەگەڵ سەرۆکی کەمپینی هەڵبژاردنی حەسەن رووحانی کۆبوونەتەوە و چاوەڕی وەڵامی ئەوان دەکەن تاوەکو هەڵوێستی کۆتایی خۆیان یەکلایی بکەنەوە.

هەرچەندە سۆهرابی دەڵێت، حەسەن رووحانی تاکە کاندیدە کە ئەگەری هەیە گرنگی بە کورد و سوننی مەزهەبەکان بدات، بەڵام ناشیشارێتەوە جێبەجێنەبوونی بەشێک لە بەیاننامە 10 خاڵییەکەی رووحانی لەبارەی مافی پێکهاتەکان، کاریگەری لەسەر بانگەشەکان لە رۆژهەڵاتی کوردستان داناوە.

هەر یەک لە حەسەن رووحانی و محەممەد باقر قالیباف چەندین کەسایەتی کوردیان وەک بەرپرسی بنکەی بانگەشەی خۆیان دیاریکردووە. ئەوەش چاودێرانی سیاسی هێناوەتە سەر ئەو باوەڕەی رکابەری سەرەکی لە رۆژهەڵاتی کوردستان لەنێوان محەممەد باقر قالیباف و حەسەن رووحانی دەبێت.

لە هەڵبژاردنی 14 مانگ پێشی پەرلەمانی ئێران شەش ملیۆن و 810 هەزار کەس لە رۆژهەڵاتی کوردستان مافی دەنگدانی هەبوو، بۆیە شکانەوەی دەنگی هاونیشتمانیانی کورد، کاریگەری گرنگی لە دیاریکردنی سەرۆککۆماری داهاتووی ئیران دەبێت.

2/5/2017

 

بە بۆنەی ڕۆژی جیهانیی کرێکاران، سەرۆکی هەرێمی کوردستان پەیامێکی بڵاو کردەوە و تێیدا وێڕای پیرۆزباییکردن لە کرێکاران، بە پێویستی زانی کە هەرێمی کوردستان بە ئاراستەی باشترکردنی باری گوزەرانی کرێکاران هەنگاو بنێت.

مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان، لە پێگەی تایبەتیی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی (فەیسبووک)، پەیامێکی بڵاو کردەوە کە تێیدا ئاماژەی بەوە داوە: ”بەبۆنەی ڕۆژی جیھانیی کرێکار و جەژنی کرێکارانەوە، گەرمترین پیرۆزبایی خۆم ئاراستەی ھەموو کرێکارانی کوردستان و سەندیکای کرێکارانی کوردستان و ڕێکخراوەکانی داکۆکیکاری مافەکانی کرێکاران دەکەم“.

ئەوەشی ڕوون کردووەتەوە کە كرێکاران چینی زەحمەتکێش و ماندووی وڵاتن، ڕۆڵی کاریگەریان لە پێشکەوتنی ئابووریی کۆمەڵگە و دابینکردنی ئاسوودەیی و خۆشگوزەرانیی ھاووڵاتییاندا ھەیە، ”دەستخۆشی لە ئەرک و ماندووبوونیان دەکەم“.

لە بەشێکی دیکەی پەیامەکەیدا بارزانی ئەوەی دووپات کردووەتەوە: ”ڕێزگرتنی مافی کرێکاران و باشترکردنی باری گوزەرانیان و رەچاوکردنی دادپەروەری، ئاماژەن بۆ گەشەسەندنی مرۆیی و ئابووری و پێویستە کوردستان لەو ئاراستەیەدا ھەنگاو بنێت“. هاوکات ھیوای شادی و بەختەوەری بۆ کرێکاران خواستووە.

1/5/2017

بەپێی ڕاپۆرتی ماڵپەڕێکی تایبەت بە مافی مرۆڤ لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان لە یەک ساڵی ڕابردوودا زیاتر لە سێ هەزار و 544 حاڵەتی پێشێلکاریی مافی کرێکاران لە کوردستان تۆمار کراوە.

بەپێی ئاماری تۆمارکراو لە ناوەندی ئاماری ماڵپەڕی (هەنگاو) لە 1ی مانگی مەی 2016ی زایینییەوە هەتا 1ی مانگی مەی 2017، (١١ی بانەمەڕی ١٣٩۵ هەتا ١١ی بانەمەڕی ٩۶) بە گشتی ٣۵۴۴ حاڵەتی پێشێلکاریی مافی کرێکاران لە ناوچە جیاجیاکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان تۆمار کراون.

کرێکاری

ــ بە پشتبەستن بە ئامارەکانی ماڵپەڕی هەنگاو، لە یەک ساڵی ڕابردوودا 73 حاڵەتی مەرگی کرێکارانی بیناسازی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان تۆمار کراوە.

ــ لەم ساڵەدا 82 حاڵەتی ناڕەزایەتی و مانگرتنی کرێکاران لە کوردستان هاتووەتە ئاراوە.

ــ لە سەرەتای مانگی مەی ٢٠١۶ هەتا ١ی مای ٢٠١٧، زیاتر لە ٣١٧٠ کرێکاری کورد لەلایەن خاوەنکارەکانیانەوە لەسەر کارەکانیان دەر کراون

چالاکوانانی کرێکاری

ــ بەپێی ئامارەکانی هەمان ماڵپەڕ، لە 1ی مانگی مەی ساڵی 2016ەوە هەتا ئەمڕۆ 2017/5/1 بەگشتی 22 چالاکوانی کرێکاریی کورد لەلایەن ناوەندی ئەمنییەکانی حکوومەتی ئێرانەوە دەستبەسەر کراون.

ــ لەو ماوەیەدا 33 چالاکوانی کرێکاری بانگهێشتی ناوەندە ئەمنییەکانی حکوومەتی ئێران و لێپێچینەوەیان لێ کراوە.

ــ لەو ماوەیەدا 7 چالاکی کرێکاری بە گشتی 66 مانگی زیندانیان بۆ بڕاوەتەوە.

کۆڵبەران و کاسبکاران

ــ بە پشتبەستن بە ئامارەکانی ماڵپەڕی هەنگاو، لە یەک ساڵی ڕابردوودا بەگشتی 74 کۆڵبەر گیانیان لەدەست داوە کەلە کۆی ئەو ڕێژەیە 50 حاڵەتیان بە تەقەی ڕاستەوخۆی هێزە ئەمنییەکان و هێزەکانی سەر سنووری حکوومەتی ئێران بووە.

ــ لە ماوەی یەک ساڵدا 83 کۆڵبەری کورد بریندار بوون کە 57 کەسیان بە تەقەی ڕاستەوخۆی هێزە چەکدارەکانی ئێران بریندار بوون و 26 کەسیشیان بەهۆی ڕووداوە سروشتییەکانەوە بووە.

باسنیوز: ئەرسەلان یارئەحمەدی

 

1/5/2017

 

 

گوتەبێژی عەشیرەتە عەرەبییەکانی پارێزگای نەینەوا رایدەگەیەنێت، کە سوپای پاسدارانی ئێران دەیان بارەگای سەربازیی لە ناوچە جیاوازەکانی بەری رۆژهەڵات (چەپ)ی شاری مووسڵ کردووەتەوە.

شێخ موزاحیم ئەلحوێت، گوتەبێژی عەشیرەتە عەرەبییەکانی پارێزگای نەینەوا بە رۆژنامەی (شەرقولئەوسەت)ی راگەیاندووە، سوپای پاسدارانی ئێران پشتگیریی نوری مالیکی، سەرۆکی ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا دەکات.

شێخ موزاحیم ئەلحوێت هەروەها رایگەیاندووە، کە نوری مالیکی هەوڵ دەدات ژمارەیەک کەسایەتیی عەشیرەتە سوننەکانی نەینەوا بۆ ناو ئیئتیلافەکەی پەلکێش بکات، تاوەکو زۆرترین کورسییەکانی پارێزگاکە لە پەرلەمانی عێراق مسۆگەر بکات و مووسڵ بەرەو ”بەشیعەبوون“ ببات.

گوتەبێژی عەشیرەتە عەرەبییەکانی پارێزگای نەینەوا ئاشکرای کردووە، کە سوپای پاسداران ”دەیان بارەگای لە ناو مووسڵ کردووەتەوە، کە هێزی پڕچەک و ئامادەی تێدا جێگیر کردوون“.

ئەو شێخە عەرەبە پێیوایە ئێران لە رێی نوری مالیکییەوە ”هەوڵی بەشیعەکردنی مووسڵ دەدات، عەرەبە سوننەکان بەش بەش دەکات و دژایەتیی هەرێمی کوردستان دەکات“.

1/5/2017

 


لە یەكەم كاردانەوەی فەرمیدا، وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند كە وڵاتەكە دژی ئەنجامدانی ریفراندۆمی سەربەخۆیی هەرێمی كوردستانە و دەڵێ نابێ كورد دژایەتی سەروەری و یەكێتیی خاكی عێراق بكات.

 

رۆژی دووشەممە بەهرام قاسمی گوتەبێژی فەرمیی وەزارەتی دەرەوەی ئێران گوتی كورد لە دەستووری عێراقدا مافی خۆیان پێدراوە، نابێ دژایەتی سەروەری و یەكێتی خاكی عێراق بكەن.

دوێنێ قاسمی لە كۆنگرەی رۆژنامەوانی هەفتانەی خۆیدا لەبارەی پرسی ریفراندۆمی كوردستاندا گوتوویەتی ئەمە بابەتێكی نوێ نیە، هاوكات ئاماژەی بەوە داوە كە كورد بەشێكی گرنگن لە پێكهاتەی عێراق، نابێ یەكێتی خاكی عێراق رەت بكەنەوە.

دووپاتیشی كردەوە "بێگومان ئێمە پشتیوانی لە یەكێتی خاكی عێراق دەكەین، دژی هەر دابەشكردن و جیابوونەوەیەكین. پێشبینیش دەكەم تا ئەو بابەتە بەدی دێت، مەودایەكی بێ كۆتایی هەیە، ئەمەش بە هۆی ناكۆكی لە بۆچوونەكانی كورد و ناوچەكەش".

پێشتر فازڵ میرانی سكرتێری مەكتەبی سیاسیی پارتی گوتبووی "ئێمە بۆ ئەنجامدانی ریفراندۆم، جگە لە گەلی كوردستان، پرس بە هیچ كەسێك ناكەین".

2/5/2017

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان