^{بڕیارە هەڵبژاردنێک بە هەڵبژاردنەکانی ئێران زیاد بکرێت، بەپێی پڕۆژەیاسایەکی حکومەتی ئێران، لەمەوبەدوا سەرۆکی شارەوانی 50 شاری گەورەی ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان راستەوخۆ لەلایەن خەڵکەوە هەڵبژێردرێن.}

<sup>ئەو پڕۆژەیاسایە رادەستی پەرلەمان کراوە و لە کۆمیسیۆنی ئەنجوومەنەکانی پەرلەمان تاوتوێ دەکرێت. بڕیاریشە دواتر لە کۆبوونەوەی گشتیدا دەنگی لەبارەوە بدرێت.

پڕۆژەیاساکە لەلایەن وەزارەتی ناوخۆ ئامادەکراوە، بەو پێیە سەرۆکی شارەوانی 50 شار کە رێژەی دانیشتووانیان لە 200 هەزار کەس زیاترە و هەروەها ناوەندی پارێزگاکان بە دەنگی راستەوخۆی خەڵک هەڵدەبژێردرێن. شارەکانی دیکەش بەپێی یاسای رابردوو، سەرۆکی شارەوانی لەلایەن ئەنجوومەنی شارەوە هەڵدەبژێردرێت.</sup>

^{هوشەنگ خەندە دڵ بەڕێوەبەری گەشەپێدانی شار و گوندەکانی ئێران رایگەیاند، ئەگەر پڕۆژەیاساکە پەسەند بکرێت لە ساڵی داهاتووەوە جێبەجێ دەکرێت.}

^{دەشڵێت "کابینەی حەسەن رۆحانی ئەولەویەت بە هەڵبژاردنی سەرۆک شارەوانییەکان لەلایەن خەڵکەوە دەدات، ئەو پڕۆژەیە حەوت شاری کرماشان، ورمێ، سنە، خوڕەمئاوا، بروجێرد، خۆی و ئیلام لە رۆژهەڵاتی کوردستان دەگرێتەوە".}

^24/8/2016

^{"سوێد وڵاتی ژن، پاشان منداڵ، دواتر سەگ، ئینجا پیاوە". ئەوە قسەی زۆربەی پیاوانی كوردە لەو وڵاتە. زۆر لە پیاوانی كورد پێیانوایە ئەو ریزبەندیە، هانی ژنانی كوردی داوە بۆ ئەوەی لە پیاوەكانیان جیاببنەوە و پیاویش هیچ مافێكی نەبێت.}

^{ئەو بۆچوونەی پیاوانی كورد لە سوێد لەوەوە سەرچاوەی گرتووە كە لە زۆربەی كێشەكانی ژن و مێرددا، دەوڵەت ماف بە ژن دەدات و سزای پیاوەكە دەدات.}

^{حەمەنووری سەرچناری، كوردێكی دانیشتووی سوێدە، هەشت ساڵە لە ژنەكەی جیابووەتەوە و دەڵێت "بەڕاستی سوێد وڵاتی ژنانە، هیچ قیمەتێكی بۆ پیاو نەهێشتووەتەوە. لەبەر منداڵەكانم نەبووایە دەمێك بوو ئەو وڵاتەم جێهێشتبوو".}

^{سووڕانەوەی پیاوان بەتەنیا لە بازاڕەكانی شیستا و تێنستا و سەنتەری شاری ستۆكهۆڵم بە بێكاری، هەروەها كاركردنی ژنە تەڵاقدراوەكانیان، دیاردەیەكی دیاری نێو كوردانی سوێدە. پیاوان بێزارن لە ژیان و تاقەتی كاریشیان نییە، ژنەكانیشیان بەوپەڕی خۆشحاڵییەوە رۆژانە زیاتر لە 9 كاژێر كاری قورس دەكەن.}

^{حەمەنووری سەرچناری رەتیكردەوە لەگەڵ ژنەكەی هیچ كێشەیەكی هەبووبێ‌ و پێیوایە سوێد هاندەری ئەوە بووە ژنەكەی وازی لێ بهێنێت. ئەو گوتی "جیا لە هەموو وڵاتانی ئەوروپا، سیستمی سوێدی هاندەرە بۆ وازهێنانی ژنان لە پیاوەكانیان، دەیان هاوڕێم لە ئەڵمانیا و هۆڵەندا و دانیماركن، هیچ كێشەیەكیان لەگەڵ ژنەكانیان نییە".}

^{زیاد محەممەد، توێژەر و مامۆستای زانكۆ لە سوێد دەڵێت، دوو لەسەر سێی ئەو خێزانە كوردانەی روو لە سوێد دەكەن، گیرۆدەی ئەم جۆرە كێشانە دەبن و جیابوونەوەی بەدوادا دێت.}

^{ئەو پێیوایە رەخساندنی ئازادیی ئابووری و هەلی كار، ژنانی كوردی وا لێكردووە بیر لە سەربەخۆیی بكەنەوە "ئەو سەربەخۆییە بە جیابوونەوە و بەتەنیا مانەوەیان كۆتایی دێت".
هەرچەندە زیاد محەممەد ئەو حاڵەتە بە مەترسی لەسەر رەوەندی كوردی نازانێت، بەڵام دەڵێت "حاڵەتەكە بەلای پیاوانی كوردەوە ئاسایی نییە، پیاوانیش وەك پێویست لەم راستییە تێنەگەیشتوون و هەزمیان نەكردووە. ئەو كێشانە زۆرجار لە ئەنجامی بێزاریی ژنان و گرفتی دەروونی دروست دەبن".}

^{"ژنان تەنیاییان پێ‌ باشترە"}

^{رێكخراوێكی كوردی لە سوێد كە زیاتر كار لەسەر پرسە كۆمەڵایەتییەكان دەكات و كۆمۆن پشتگیریی دارایی دەكات، خەریكی ئامادەكردنی لێكۆڵینەوەیەكە لەبارەی رەوشی ژنانی كورد لەو وڵاتە. ئەگەرچی هێشتا لە نیوەی كارەكانیاندان، بەڵام بەپێی لێدوانی كارمەندێكی ئەو رێكخراوە گەیشتوونەتە زۆر راستیی ورد.}

^{خەندە شاسوار كارمەندێكی رێكخراوەكە بە (رووداو)ی گوت "ژنانی كورد تەنیاییان پێ باشترە، زۆربەی حاڵەتەكانی جیابوونەوە لەسەر داوای خۆیان بووە".}

^{ئەگەرچی لە فۆرمی كۆكردنەوەی زانیارییەكاندا ئەوان كەمتر چوونەتە نێو زانیارییە كەسییەكان، بەڵام لەكۆی چەند هەزار فۆرمێك دەركەوتووە كە زۆربەی ئەو ژنانەی داوای جیابوونەوەیان كردووە و ئێستا بە تەنیا دەژین، بە پلەی یەك ژنی كوردی رۆژهەڵاتن و بە پلەی دووەمیش ژنانی باشووری كوردستانن پاشان ژنانی باكووری كوردستان".}

^{هەر بەپێی توێژینەوەكە زۆربەی ئەو ژنانەی بڕیاری جیابوونەوە دەدەن، لە ئەنجامی كاری زۆر بووە، هەروەها ژنەكان خاوەن ئابوورییەكی باشن و بەشێكی زۆریان بڕوانامەی باڵایان هەیە.}

^{مانەوەی ژن بەتەنیا لە شارێكی وەكو ستۆكهۆڵم شتێكی باوە و ژنانی پایتەختی ئەو وڵاتەی پێ جیا دەكرێتەوە. بەباوەڕی چالاكڤانێكی كورد، ئەم خەسڵەتەی ژنانی ستۆكهۆڵم كاریگەری لەسەر ئەو ژنە كوردانەش هەبووە كە لەوێ دەژین، چونكە زۆر لەو ژنە كوردانەی بەتەنیا دەژین نیشتەجێی ستۆكهۆڵمن.}

^{سلڤانا بامەڕنی، چالاكڤانی ژنان بە (رووداو) گوت "تێكەڵاوی ژنانی كورد لەگەڵ ستۆكهۆڵمییەكان ئەم كولتوورەی گواستووەتەوە. ژنانی كورد و سوێدییەكانی ستۆكهۆڵم زۆربەیان لە تەمەنی دوای 40 ساڵی، بەتەنیا دەژین".}

^{خەندە شاسوار ئەو زانیاریانەی سلڤانای پشتڕاست كردەوە و گوتی "تا ئێستا لە نیوەی كارەكانمانداین، بەڵێ زۆربەی ئەو ژنە كوردانەی بەتەنیا دەژین لە ستۆكهۆڵمن".}

^{دابڕان لە خەسڵەتی ژنی كورد}

^{ئاگانەبوون لە ماڵ و ژیانێكی پڕ لە سترێس و دوور لە حەوانەوە، ژیانی ئەو ژنانەیە كە بە تەنیان. هەنار حوسێنی كە ژنێكی رۆژهەڵاتی كوردستانە و لە مێردەكەی جیابووەتەوە و ئێستا بە تەنیا دەژیت، دەڵێت "هەفتەی دووجار حاجەت دەشۆم، دوو هەفتە جارێكیش ماڵ پاك دەكەمەوە. زۆر بە كەمیش خواردن ئامادە دەكەم و هەر ساندویچ و پیتزای دەرەوە دەخۆم".}

<sup>هەنار كار دەكات و بەشێكی دیاری كارەكانیشی لە شەودایە، رۆژانی شەممە و یەك شەممەش كاتی پڕ كارییەتی "چونكە زۆر لە سوێدییەكان و تەنانەت بیانییەكانیش شەو و رۆژانی پشوو (شەممە و یەكشەممە) كارناكەن و ئەو كاتەش بۆ من زێڕینە".

هەنار داهاتێكی زۆر باشی هەیە، بەڵام لە چیرۆكی ژیانیدا دەردەكەوێت كە ژیانێكی نائارامی كۆمەڵایەتیی هەیە. توێژەرە كۆمەڵایەتییەكەش دەڵێت "ئەمە راستیی ژیانی زۆر لە ئافرەتە تەنیاكانی كوردی سوێدە. ئەوان دابڕاون لەو خەسڵەتەی ئافرەتی كوردی پێ دەناسرایەوە".

لە واقیعەوە بۆ ئەدەب</sup>

^{چیرۆكی جیابوونەوەی ژن و پیاوی كورد لە سوێد چووەتە نێو رۆمانی نووسەرانیش. ئەوەتا نووسەری كورد د.فەرهاد پیرباڵ لە ساڵی 2003 رۆمانێكی بەنێونیشانی (پیاوێكی شەپقە رەشی پاڵتۆ رەشی پێڵاو شین) چاپ و بڵاوكردووەتەوە.}

^{لە رۆمانەكەدا باسی مامۆستایەكی كوردی نیشتەجێی مالمۆ دەكات كە چۆن و بە چ دەردەسەرییەك ژن و منداڵەكانی گەیاندووەتە سوێد، بەڵام ژنەكەی دوای ئەوەی خۆی دەدۆزێتەوە، داوای جیابوونەوە لە مێردەكەی دەكات، پاشان مێرد بە دۆستە سوێدییەكەی دەكات. مامۆستاش بەدرێژایی ساڵ سەرقاڵی كاركردن دەبێت، بۆ ئەوەی قەرزەكانی خەرجی راكێشانی ژنەكەی بۆ سوێد بداتەوە.}

^{هەروەها عەتا نەهایی لە "گرەوی بەختی هەڵاڵە"دا هەمان چیرۆكی پێكەوە نەگونجان و جیابوونەوەی ژن و پیاوێكی كوردی نیشتەجێی سوید بەرجەستە دەكات كە دواجار بە كارەسات كۆتایی دێت.}

^23/8/2016

^{"سوێد وڵاتی ژن، پاشان منداڵ، دواتر سەگ، ئینجا پیاوە". ئەوە قسەی زۆربەی پیاوانی كوردە لەو وڵاتە. زۆر لە پیاوانی كورد پێیانوایە ئەو ریزبەندیە، هانی ژنانی كوردی داوە بۆ ئەوەی لە پیاوەكانیان جیاببنەوە و پیاویش هیچ مافێكی نەبێت.}

^{ئەو بۆچوونەی پیاوانی كورد لە سوێد لەوەوە سەرچاوەی گرتووە كە لە زۆربەی كێشەكانی ژن و مێرددا، دەوڵەت ماف بە ژن دەدات و سزای پیاوەكە دەدات.}

^{حەمەنووری سەرچناری، كوردێكی دانیشتووی سوێدە، هەشت ساڵە لە ژنەكەی جیابووەتەوە و دەڵێت "بەڕاستی سوێد وڵاتی ژنانە، هیچ قیمەتێكی بۆ پیاو نەهێشتووەتەوە. لەبەر منداڵەكانم نەبووایە دەمێك بوو ئەو وڵاتەم جێهێشتبوو".}

^{سووڕانەوەی پیاوان بەتەنیا لە بازاڕەكانی شیستا و تێنستا و سەنتەری شاری ستۆكهۆڵم بە بێكاری، هەروەها كاركردنی ژنە تەڵاقدراوەكانیان، دیاردەیەكی دیاری نێو كوردانی سوێدە. پیاوان بێزارن لە ژیان و تاقەتی كاریشیان نییە، ژنەكانیشیان بەوپەڕی خۆشحاڵییەوە رۆژانە زیاتر لە 9 كاژێر كاری قورس دەكەن.}

^{حەمەنووری سەرچناری رەتیكردەوە لەگەڵ ژنەكەی هیچ كێشەیەكی هەبووبێ‌ و پێیوایە سوێد هاندەری ئەوە بووە ژنەكەی وازی لێ بهێنێت. ئەو گوتی "جیا لە هەموو وڵاتانی ئەوروپا، سیستمی سوێدی هاندەرە بۆ وازهێنانی ژنان لە پیاوەكانیان، دەیان هاوڕێم لە ئەڵمانیا و هۆڵەندا و دانیماركن، هیچ كێشەیەكیان لەگەڵ ژنەكانیان نییە".}

^{زیاد محەممەد، توێژەر و مامۆستای زانكۆ لە سوێد دەڵێت، دوو لەسەر سێی ئەو خێزانە كوردانەی روو لە سوێد دەكەن، گیرۆدەی ئەم جۆرە كێشانە دەبن و جیابوونەوەی بەدوادا دێت.}

^{ئەو پێیوایە رەخساندنی ئازادیی ئابووری و هەلی كار، ژنانی كوردی وا لێكردووە بیر لە سەربەخۆیی بكەنەوە "ئەو سەربەخۆییە بە جیابوونەوە و بەتەنیا مانەوەیان كۆتایی دێت".
هەرچەندە زیاد محەممەد ئەو حاڵەتە بە مەترسی لەسەر رەوەندی كوردی نازانێت، بەڵام دەڵێت "حاڵەتەكە بەلای پیاوانی كوردەوە ئاسایی نییە، پیاوانیش وەك پێویست لەم راستییە تێنەگەیشتوون و هەزمیان نەكردووە. ئەو كێشانە زۆرجار لە ئەنجامی بێزاریی ژنان و گرفتی دەروونی دروست دەبن".}

^{"ژنان تەنیاییان پێ‌ باشترە"}

^{رێكخراوێكی كوردی لە سوێد كە زیاتر كار لەسەر پرسە كۆمەڵایەتییەكان دەكات و كۆمۆن پشتگیریی دارایی دەكات، خەریكی ئامادەكردنی لێكۆڵینەوەیەكە لەبارەی رەوشی ژنانی كورد لەو وڵاتە. ئەگەرچی هێشتا لە نیوەی كارەكانیاندان، بەڵام بەپێی لێدوانی كارمەندێكی ئەو رێكخراوە گەیشتوونەتە زۆر راستیی ورد.}

^{خەندە شاسوار كارمەندێكی رێكخراوەكە بە (رووداو)ی گوت "ژنانی كورد تەنیاییان پێ باشترە، زۆربەی حاڵەتەكانی جیابوونەوە لەسەر داوای خۆیان بووە".}

^{ئەگەرچی لە فۆرمی كۆكردنەوەی زانیارییەكاندا ئەوان كەمتر چوونەتە نێو زانیارییە كەسییەكان، بەڵام لەكۆی چەند هەزار فۆرمێك دەركەوتووە كە زۆربەی ئەو ژنانەی داوای جیابوونەوەیان كردووە و ئێستا بە تەنیا دەژین، بە پلەی یەك ژنی كوردی رۆژهەڵاتن و بە پلەی دووەمیش ژنانی باشووری كوردستانن پاشان ژنانی باكووری كوردستان".}

^{هەر بەپێی توێژینەوەكە زۆربەی ئەو ژنانەی بڕیاری جیابوونەوە دەدەن، لە ئەنجامی كاری زۆر بووە، هەروەها ژنەكان خاوەن ئابوورییەكی باشن و بەشێكی زۆریان بڕوانامەی باڵایان هەیە.}

^{مانەوەی ژن بەتەنیا لە شارێكی وەكو ستۆكهۆڵم شتێكی باوە و ژنانی پایتەختی ئەو وڵاتەی پێ جیا دەكرێتەوە. بەباوەڕی چالاكڤانێكی كورد، ئەم خەسڵەتەی ژنانی ستۆكهۆڵم كاریگەری لەسەر ئەو ژنە كوردانەش هەبووە كە لەوێ دەژین، چونكە زۆر لەو ژنە كوردانەی بەتەنیا دەژین نیشتەجێی ستۆكهۆڵمن.}

^{سلڤانا بامەڕنی، چالاكڤانی ژنان بە (رووداو) گوت "تێكەڵاوی ژنانی كورد لەگەڵ ستۆكهۆڵمییەكان ئەم كولتوورەی گواستووەتەوە. ژنانی كورد و سوێدییەكانی ستۆكهۆڵم زۆربەیان لە تەمەنی دوای 40 ساڵی، بەتەنیا دەژین".}

^{خەندە شاسوار ئەو زانیاریانەی سلڤانای پشتڕاست كردەوە و گوتی "تا ئێستا لە نیوەی كارەكانمانداین، بەڵێ زۆربەی ئەو ژنە كوردانەی بەتەنیا دەژین لە ستۆكهۆڵمن".}

^{دابڕان لە خەسڵەتی ژنی كورد}

^{ئاگانەبوون لە ماڵ و ژیانێكی پڕ لە سترێس و دوور لە حەوانەوە، ژیانی ئەو ژنانەیە كە بە تەنیان. هەنار حوسێنی كە ژنێكی رۆژهەڵاتی كوردستانە و لە مێردەكەی جیابووەتەوە و ئێستا بە تەنیا دەژیت، دەڵێت "هەفتەی دووجار حاجەت دەشۆم، دوو هەفتە جارێكیش ماڵ پاك دەكەمەوە. زۆر بە كەمیش خواردن ئامادە دەكەم و هەر ساندویچ و پیتزای دەرەوە دەخۆم".}

<sup>هەنار كار دەكات و بەشێكی دیاری كارەكانیشی لە شەودایە، رۆژانی شەممە و یەك شەممەش كاتی پڕ كارییەتی "چونكە زۆر لە سوێدییەكان و تەنانەت بیانییەكانیش شەو و رۆژانی پشوو (شەممە و یەكشەممە) كارناكەن و ئەو كاتەش بۆ من زێڕینە".

هەنار داهاتێكی زۆر باشی هەیە، بەڵام لە چیرۆكی ژیانیدا دەردەكەوێت كە ژیانێكی نائارامی كۆمەڵایەتیی هەیە. توێژەرە كۆمەڵایەتییەكەش دەڵێت "ئەمە راستیی ژیانی زۆر لە ئافرەتە تەنیاكانی كوردی سوێدە. ئەوان دابڕاون لەو خەسڵەتەی ئافرەتی كوردی پێ دەناسرایەوە".

لە واقیعەوە بۆ ئەدەب</sup>

^{چیرۆكی جیابوونەوەی ژن و پیاوی كورد لە سوێد چووەتە نێو رۆمانی نووسەرانیش. ئەوەتا نووسەری كورد د.فەرهاد پیرباڵ لە ساڵی 2003 رۆمانێكی بەنێونیشانی (پیاوێكی شەپقە رەشی پاڵتۆ رەشی پێڵاو شین) چاپ و بڵاوكردووەتەوە.}

^{لە رۆمانەكەدا باسی مامۆستایەكی كوردی نیشتەجێی مالمۆ دەكات كە چۆن و بە چ دەردەسەرییەك ژن و منداڵەكانی گەیاندووەتە سوێد، بەڵام ژنەكەی دوای ئەوەی خۆی دەدۆزێتەوە، داوای جیابوونەوە لە مێردەكەی دەكات، پاشان مێرد بە دۆستە سوێدییەكەی دەكات. مامۆستاش بەدرێژایی ساڵ سەرقاڵی كاركردن دەبێت، بۆ ئەوەی قەرزەكانی خەرجی راكێشانی ژنەكەی بۆ سوێد بداتەوە.}

^{هەروەها عەتا نەهایی لە "گرەوی بەختی هەڵاڵە"دا هەمان چیرۆكی پێكەوە نەگونجان و جیابوونەوەی ژن و پیاوێكی كوردی نیشتەجێی سوید بەرجەستە دەكات كە دواجار بە كارەسات كۆتایی دێت.}

^23/8/2016

^{مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان سەردانی ئەنقەرە دەکات و لەگەڵ سەرۆککۆمار و سەرۆکوەزیرانی تورکیا لەبارەی چەند پرسێکی سیاسی کۆدەبێتەوە.}

^{بەپێی زانیارییەکانی تۆڕی میدیایی رووداو، لەسەر بانگهێشتنی ئەردۆغان، ئەمڕۆ سێشەممە 23ی ئابی 2016، مەسعود بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان سەردانی ئەنقەرە دەکات و کاژێر 06:00 ی ئێوارە لەگەڵ رەجەب تەییب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیا و، کاژێر 08:00 ی شەو لەگەڵ بیناڵی یڵدرم ،سەرۆککوەزیرانی ئەو وڵاتە کۆدەبێتەوە.}

^{راوێن ستێرک، پەیامنێری رووداو لە ئیستەنبوڵ، لەبارەی کاردانەوەی سەردانەکەی بارزانی بۆ ئەنقەرە رایگەیاند، سەردانەکەی بارزانی بۆ تورکیا کارادنەوەیەکی باشی لێکەوتووەتەوە و بەگرنگییەوە باسی سەردانەکەی بارزانی دەکەن.}

^{پەیامنێری رووداو گوتیشی" سەردانەکەی سەرۆکی هەرێمی کوردستان لەکاتێکدایە کە دوای ماوەیەکی زۆر لە وەستانی، ئێستا دەستپێشخەری دەکرێت بۆ دووبارە دەستپێکردنەوەی پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا".}

^{راوین ستێرک ئاماژەی بەوەش کرد، سەردانەکەی بارزانی بۆ ئەنقەرە هاوکاتە لەگەڵ سەردانیکردنی، جۆ بایدن، جێگری سەرۆکی ئەمریکا بۆ ئەنقەرە. بەپێی زانیارییەکانی رووداو، بڕیارە بارزانی جۆ بایدنیش ببینێت، بەڵام هیچ سەرچاوەیەکی فەرمی پشتڕاستی نەکردووەتەوە.}

^23/8/2016

^{گوتەبێژی وەزارەتی بەرگریی رووسیا رایگەیاند "فڕۆکە جەنگییەکانی رووسیا کە لە بنکەی ئاسمانی هەمەدانی ئێرانەوە بنکە و بارەگاکانی تیرۆرستانیان لە سووریا دەکردە ئامانج، ئەرکەکانی خۆیان بەسەرکەوتوویی کۆتایی پێهێناوە".}

^{ژەنەراڵ ئیگور کۆناشینکۆف، گوتەبێژی وەزارەتی بەرگریی رووسیا گوتیشی "بەکارهێنانەوەی بنکەی ئاسمانی هەمەدان لەلایەن رووسیاوە، پەیوەستە بە رەوشی سووریا و رێککەوتنە ئاڵوگۆڕپێکراوەکانی نێوان تاران و مۆسکۆ بۆ رووبەرووبوونەوەی تیرۆر".}

^{لەبەرامبەردا مارک تۆنەر، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، وڵاتەکەی بەچڕی چاودێری هاوکاری و هەماهەنگییەکانی نێوان ئێران و رووسیا دەکات، گوتیشی "تائێستا بەلامانەوە روون نییە کە مۆسکۆ بەیەکجاری وازی لە بەکارهێنانی بنکەی ئاسمانی هەمەدان لە ئێران هێناوە یان نا".}

^{وەزارەتی دەرەوەی ئێرانیش ئەوەی پشتڕاستکردەوە، کە رووسیا ئەرکەکانی لە بنکەی ئاسمانی هەمەدان بۆ لێدانی بنکە و بارەگاکانی تیرۆرستان لە سووریا کۆتایی پێهێناوە.}

^23/8/2016

^{مه‌ولوود چاوشئۆغڵو وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی توركیا رایگەیاند رێكخراوی فه‌تحوڵڵاچی له‌ توركیا و هه‌رێمی كوردستان له‌ په‌یوه‌ندیی نزیكدا بووه‌ له‌گه‌ڵ په‌كه‌كه‌.}

^{چاوشئۆغلۆ گوتی ئێستەش كه‌ هێرش بۆ سه‌ر هه‌ندێك له‌ ئامانجه‌كان ئه‌نجام ده‌درێت، فڕۆكه‌وانه فه‌تحوڵڵاچییه‌كان هه‌ڵوێستی جیاوازیان هه‌یه‌ و لێكۆڵینه‌وه‌ له‌وباره‌وه‌ له‌ئارادایه‌.}

^{چاوشئۆغڵو له‌میانی به‌شداریكردنی له‌ چالاكییه‌كدا له‌ شارۆچكه‌ی كاشی ئه‌نتاڵیا، وه‌ڵامی پرسیاری رۆژنامه‌وانانی دایه‌وه‌ و له‌ وه‌ڵامی پرسیارێكدا له‌باره‌ی بوونی په‌یوه‌ندیی رێكخراوی فه‌تحوڵڵاچی به‌ په‌لاماره‌كه‌ی عه‌نتابه‌وه‌ ئاماژه‌ی به‌وه‌دا كە دوای رووداوه‌كانی 17 و 25ی كانوونی یه‌كه‌م گولەن نه‌یتوانیوه‌ سه‌ركه‌وتن به‌ده‌ستبهێنێت، له‌به‌رئه‌وه‌ دژی توركیا هه‌ماهه‌نگی و كاری هاوبه‌شی له‌گه‌ڵ هه‌رچی رێكخراوی تیرۆریستی هه‌یه‌ له‌ ناوه‌وه‌ و ده‌ره‌وه‌ی توركیا ئه‌نجامی داوه‌ و ته‌نانه‌ت پاره‌شی پێداون.}

^{چاوشئۆغڵو جه‌ختیكرده‌وه‌ كه‌ ئه‌و پاره‌ی له‌ژێر ناوی به‌خشیندا له‌ خه‌ڵكی كۆكراوه‌ته‌وه‌، دراوه‌ به‌ لۆبی و گروپ و رێكخراوه‌ تیرۆریستییه‌كانی دژی توركیا، چاوشئۆغڵو گوتیشی "رێكخراوی فه‌تحوڵڵاچی له‌ توركیا و هه‌رێمی كوردستان له‌ په‌یوه‌ندیی نزیكدا بووه‌ له‌گه‌ڵ په‌كه‌كه‌. ته‌نانه‌ت زانیاریی گرنگی هه‌واڵگریی ده‌وڵه‌تی دزه‌پێكردووه‌ بۆیان. ئێستاش كه‌ هێرش بۆ سه‌ر هه‌ندێك له‌ ئامانجه‌كان ئه‌نجام ده‌درێت، فڕۆكه‌وانه فه‌تحوڵڵاچییه‌كان هه‌ڵوێستی جیاوازیان هه‌یه‌ و لێكۆڵینه‌وه‌ له‌وباره‌یەوه‌ له‌ئارادایه‌.}

^22/8/2016

^{لە گەرەکی مەجبوورئاوای شاری بۆکان لە کوردستانی رۆژهەڵات، سێ کیسی پڕ لە دراوی ئێرانی لە ماڵێکدا دۆزرایەوە.}

^{ڕەحیم ئیزەدمێھر، بەرپرسی یەکەی تەندروستیی ژینگەپارێزیی بۆکان ڕایگەیاندووە، دوای سکاڵای چەند ھاووڵاتییەکی بۆکانی بەھۆی کۆکردنەوەی زبڵ لەلایەن کەسێکەوە و بڵاوبوونەوەی بۆنی پیس لە ناوچەکە، شارەوانی سەردانی شوێنەکەیان کرد.}

^{رەحیم ئیزەدمێهر رایگەیاندووە، کە لەکاتی کۆ کردنەوەی زبڵەکە و فڕێدانی، بڕی 400 ملیۆن تومەن (100 هەزار دۆلار) لەنێو سێ کیسدا دۆزراوەتەوە.}

^22/8/2016

^{جەمیلە، 24 ساڵ لەمەوبەر دەستی چووە خوێنی مێردەكەی. هەفتەی رابردوو ژمارەیەك چەكدار هەڵیانكوتایە سەر ماڵەكەی لە گەڕەكێكی شاری كەركووك و خۆی و مێردەكەیان كوشت. بنەماڵەی جەمیلە دەڵێن ئەو ژنە لەلایەن بنەماڵەی مێردی یەكەمییەوە كوژراوە، بەڵام ئەوان تۆمەتەكە رەتدەكەنەوە.}

^{ئێوارەی رۆژی 7/8/2016 لە گەڕەكی رووناكیی شاری كەركووك، ژمارەیەك چەكدار دەچنە ماڵی جەمیلە محەممەد، تەمەن 49 ساڵ، دوای هەواڵپرسینی بە گوللەیەك دەیكوژن و هەر لەوێ دوو گوللە لە قاسم محەممەدی مێردی دەدەن و برینداری دەكەن. دواتر ئەویش لە نەخۆشخانە دەمرێ.}

^{سەرچاوەیەك لە بنكەی پۆلیسی عروبە كە لێكۆڵینەوە لە رووداوەكە دەكەن، رایگەیاند "ژمارەیەك چەكدار چوونەتە بەردەم ئەو ماڵە و پرسیاری ئەو ژنەیان كردووە و دوای دڵنیابوون لێی، گوللەیەكیان بە سەریەوە ناوە و دواتریش كە مێردەكەی ویستوویەتی قسە بكات، دوو گوللەیان لەویش داوە.}

^{سەرچاوەكە گوتی "ئەو چەكدارانە لە كاتی رووداوەكەدا بە ژنەكەیان گوتووە ئەوە هەقی 24 ساڵ لەمەوبەرت لێدەكەینەوە".}

^{جەمیلە 24 ساڵ لەمەوبەر مێردەكەی خۆی كوشتووە، دواتر شووی بە قاسم كردووە. لە شارۆچكەیەكی نزیك شاری رومادی ژیاون و خاوەنی هەشت منداڵن. قاسم ساڵی رابردوو بێوەژنێكی مارە كردووە كە دوو منداڵی هەیە، لەگەڵ جەمیلەدا لە یەك خانوودا دەژیان.}

^{دراوسێیەكی ماڵی قاسم بە (رووداو)ی گوت "دوای تەقەكردن منداڵەكانیان هاتنە دەرەوە و گوتیان دایكمان كوژراوە و باوكیشمان بریندارە، بەڵام تا ئەو كاتە نەمانزانی ژنەكە دوژمندار بووە، چونكە چەند مانگێكە هاتوونەتە ئەم گەڕەكە و خێزانێكی زۆر بێدەنگیش بوون".}

^{بە گوتەی كەسوكاری قاسم، هۆكاری كوشتنی مێردەكەی پێشووی جەمیلەش لەلایەن جەمیلە و خوشكەكەیەوە دەگەڕێتەوە بۆ كوشتنی دایك و باوك و مامیان لەلایەن مێردەكەی جەمیلە و چەند كەسێكی دیكە.}

<sup>كەریم محەممەد، برای قاسم بە (رووداو)ی گوت "ساڵی 1992 مێردی پێشووی جەمیلە لەگەڵ چەند كەسێكی دیكە لە شاری چەمچەماڵ باوك و دایك و مامی جەمیلەیان بۆ پارە و ئاڵتوون كوشتووە، هەرچەندە پۆلیس دەستگیری كردن، بەڵام ئەوان حاشایان لە تاوانەكە كرد، بۆیە ئازاد كران".

بەڵام جەمیلە دوای ئەوەی دڵنیا دەبێ‌ كە ئەو چەقۆیەی لە تاوانەكەدا بەكارهاتووە هی ماڵی خۆیانە، بە هاوكاریی خوشكەكەی، مێردەكەی خۆی بە چەقۆ دەكوژێ‌.</sup>

^{كەریم گوتی "جەمیلە ساڵێك دەستگیركرا و دواتر ئازاد كرا، دوای ئازادبوونیشی چووە ماڵی خوشكێكی لە شاری كوت. لەبەرئەوەی پێشتریش جەمیلە و قاسم خزمایەتی لەنێوانیاندا هەبووە، لەوێ لەگەڵ قاسم خێزانیان پێكەوەنا".}

^{بەگوتەی كەریم، پێشتریش كەسوكاری مێردی پێشووی جەمیلە هەڕەشەی كوشتنیان لە جەمیلە كردووە "خوشكێكی مێردەكەی پێشووی لە پرسەكاندا هەڕەشەی كوشتنی لە جەمیلە كردبوو، تەنانەت ئاگادارین لەوەتای جەمیلە و قاسم گەڕاونەتەوە كەركووك، پلان بۆ ئەو كارە دادەنێن".}

^{كەریم لە زاری براكەیەوە باسی كاتی رووداوەكەی كرد و گوتی "وەكو قاسم بۆی باسكردین، كەسوكاری مێردەكەی پێشووی جەمیلە نۆ كەس بوون، شەشیان چوونەتە ژوورەوە، دوویان لە دەرەوە و یەكێكیشیان لەنێو ئۆتۆمبێل بووە. لەو شەشەی چووبوونە ژوورەوە دوویان دەمامكیان نەكردبوو، لە نەخۆشخانە وێنەكانمان نیشان دا، هەردووكیانی ناسییەوە".}

^{كەریم هەروەها گوتی "ئەو كاتەی چوونەتە ژوورەوە سەرەتا پرسیاری ژنەكەیان لە قاسم كردووە، ئەویش گوتوویەتی لە ماڵەوە نییە، بەڵام دوای دۆزینەوەی لە مەتبەخی ماڵەكەیدا كوشتوویانە، براكەشم ویستبووی بەرگری بكات، بەڵام تەقەیان لەویش كردبوو، دوای چوار رۆژ ئەویش مرد".}

^{بەڵام كەسوكاری مێردی پێشووی جەمیلە كە لە شاری چەمچەماڵ نیشتەجێن، رەتیدەكەنەوە پلانیان بۆ كوشتنی جەمیلە دانابێت، خوشكی پێشووی مێردی جەمیلە كە لەلایەن كەسوكاری قاسمەوە بە هەڕەشەكردن لە جەمیلە تۆمەتبار دەكرێت، بە (رووداو)ی گوت "بەهیچ شێوەیەك ئاگامان لەكوشتنی جەمیلە و مێردەكەی نییە و لە خەڵكمان زانیوە كوژراوە، ئێمە تەنیا برایەكمان هەیە ئەویش زۆر داماوە".}

^{جەمیلە لەگەڵ خوشكی پێشووی مێردەكەی ژن بە ژنیان پێكراوە. ئەو ژنە گوتی "جەمیلە حەزی نەدەكرد شووی بە براكەم كردووە، بۆیە ساڵی 1992 لەگەڵ خوشكەكەیدا براكەمیان كوشت و هەر لەوێشدا خستیانە چاڵێك، بەڵام مێردی خوشكی جەمیلە بە رووداوەكەی زانی".}

^{ئەو ژنە كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە، رەتیكردەوە براكەیان بە هاوكاریی كەسانی دیكە باوك و دایك و مامی جەمیلەیان كوشتبێت و گوتی "چەندین كەس وەكو شایەت شایەتیمان بۆ دەدەن كە بەهیچ شێوەیەك براكەم دەستی لە كوشتنی ئەواندا نەبووە، بنەماڵەی جەمیلە خۆیان دەزانن كێ ئەوانی كوشتووە".}

^22/8/2016

^{لە تورکیا دەستپێشخەری کراوە بۆ ئەوەی پرۆسەی ئاشتی دەستپێبکاتەوە و هەدەپەش بۆ دەستپێکردنەوەی پرۆسەکە و سەردانکردنی ئیمرالی، راگەیێندراوێک بڵاودەکاتەوە و دەستپێکردنەوەی ئاشتی بە گرنگ دەزانێت.}

^{شەوکەت هەرکی، پەیامنێری رووداو لە ئەنقەرە رایگەیاند، دوای ئەوەی کەجەکە راگەیێندراوێکی بڵاوکردەوە و دەستپێشخەری کرد بۆ چارەسەرکردنی قەیرانەکان و دەستپێکردنەوەی ئاشتی لە تورکیا، هەدەپەش راگەیێندراوێک لەوبارەوە بڵاودەكاتەوە.}

^{پەیامنێری رووداو گوتیشی "بڕیارە ئەمڕۆ دووشەممە 22-8-2016، فراکسیۆنی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە)، لە پەرلەمانی تورکیا کۆبوونەوەی ئاسایی هەفتانەی خۆی سازبكات و دواتر لەبارەی دەستپێشخەرییەکەی کەجەکە، دەستپێکردنەوەی ئاشتی و لەبارەی عەبدوڵڵا ئۆجەلان، رێبەری زیندانیکراوی پەکەکە راگەیێندراوێک بڵاوبکەنەوە".}

^{لەبارەی هەڵوێست و دەستپێشخەرییەکەی کەجەکە، شەوکەت هەرکی ئاماژەی بەوەکرد، هەریەک لە ئیدریس بالوکان، سری سرەیا ئۆندەر و پەروین بوڵدان، ئەندامانی شاندی ئیمراڵی لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەڤانیدا لەبارەی دەستپێکردنەوەی ئاشتی هەڵوێستی هەدەپە بخەنەڕوو، هەروەها داوا لە حکومەتی تورکیا دەکەن دەست بە سەردانكردنی ئیمرالی بكەنەوە.}

^22/8/2016

<sup>سەرپەرشتیاری تیمی راگەیاندن ‌و پەیوەندییەكانی حاجیانی هەرێمی کوردستان لە سعوودیە رایدەگەیەنێت بەهۆی كێشەی سیاسیی نێوان كۆماری ئیسلامیی ئێران ‌و سعوودیە ئەمساڵ نزیكەی 7 هەزار كوردی كوردستانی رۆژهەڵات لە سەفەری حەج بێبەش بەون.

مەریوان نەقشبەندی، سەرپەرشتیاری تیمی راگەیاندن ‌و پەیوەندییەكانی حاجیانی هەرێم لە سعەودیە بە ئاژانسی (باسنیوز)ی راگەیاند: "بەهۆی كێشەی سیاسیی نێوان كۆماری ئیسلامی ئێران ‌و سعەودیە ئەمساڵ نزیكەی 7 هەزار كوردی كوردستانی رۆژهەڵات لە سەفەری حەج بێبەش بوون‌ و بەهۆی شەڕ و نائارامییەكانی سووریاشەوە نزیكەی هەزار و 800 كوردی رۆژئاوای كوردستان نەیانتوانیوە ئەم فەریزەیە بەجێ بگەیەنن".

هەروەها گوتی "ئەمساڵ نزیكەی 20 هەزار هاووڵاتیی كوردستان كە زۆرینەیان لە باكووری كوردستانەوە هاتوون ‌و بە پلەی دووەمیش لە باشووری كوردستان ‌و وڵاتانی ئەورووپاوە هاتوون بەشداریی فەریزەی حەج دەكەن، بەڵام ئەوەی تێبینی دەكرێت تەنیا 3 هەزار و 656 حاجی باشووری كوردستان ئازادیی ئەوەیان هەیە ئاڵای كوردستان هەڵگرن ‌و بە جلوبەرگی كوردییەوە لە سعوودیە بگەڕێن".

رونیشیكردەوە "لەساڵانی رابردودا نزیكەی 30 هەزار هاوڵاتی كورد لەهەرچوارپارچەی كوردستان‌و وڵاتانی ئەوروپاو ئەمریكاو ئوسترالیاوە دەهاتنە سعودیە بۆ بەجێگەیاندنی ئەم فەریزەیەی ئیسلام".</sup>

^21/8/2016