^{گوتەبێژی فەرماندەیی ناوەندیی هێزەکانی ئەمریکا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست رایدەگەیەنێت، کە ئاگربەستێکی کاتی لەنێوان یەکینەکانی پاراستنی گەل (یەپەگە) و سوپای ئازادی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا، کە تورکیا پاڵپشتیی دەکات، رادەگەیەنرێت.}

^{ئەنجومەنی سەربازیی جەڕابلوس و هێزە تورکییەکان رێککەوتوون لەسەر راگرتنی شەڕ و کۆڵۆنێڵ جۆن تۆماس، گوتەبێژی فەرماندەیی ناوەندیی هێزەکانی ئەمریکا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستیش هیوای خواستووە هێزەکانی یەپەگە تاوەکو سنووریی ئیداری نێوان شارەکانی منبج و جەڕابلوس پاشەکشە بکەن.}

^{کۆڵۆنێڵ جۆن تۆماست هەروەها رایگەیاندووە، کە رێککەوتنەکە فەرمییە و بۆ راگرتنی شەڕە لە ماوەی دوو رۆژی داهاتوودا، جگە لەوەی ئەمریکا پشتگیریی رێککەوتنەکە دەکات.}

^{رۆژی سێشەممە 30ـی ئابی2016، وەزارەتی بەرگریی ئەمریکا نیگەرانیی خۆی بە شەڕی نیوان یەپەگە و سوپای تورکیا دەربڕی و داوای کرد هەردوو لا هەوڵەکانیان بۆ دژایەتیی رێکخراوی توندڕەوی داعشبەکار بخەن.}

^{دوای راگەیاندنی ئۆپەراسیۆنی ”قەڵغانی فورات“ لەلایەن سوپای تورکیاوە لە رۆژی چوارشەممە 24ـی ئابی 2016، کە وەک راگەیەندراوە ئامانج لێی دەرکردنی داعشە لە باکووری سووریا، هێزەکانیسوپای ئازادی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا، دەستیان بەسەر زۆربەی ناوچەکانی شاری جەڕابلوسدا گرتووە و هێزێکی سوپای تورکیاش چووەتە ناو خاکی سووریا لەو ناوچەیە.}

^{دوای هێرشەکەی سوپای تورکیا، یەپەگە ناچار بوو پاشەکشە لە شاری جەڕابلوسدا بکات و لە چەند شوێنێکیش رووبەروو بوونەوەی چەکداریی رووی داوە و ژمارەیەک شەڕڤانی یەپەگە و سەربازی تورکیا کوژراون و گیانیان لەدەست داوە.}

^{ئۆپەراسیۆنەکە لە رۆژی سێشەممە 23ـی ئاب بە بۆردومان کردنی بنکە و بارەگاکانی داعش لە شاری جەڕابلوس لە باکووری سووریا، لەلایەن سوپا و فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا دەستی پێکرد.}

^{هێزەکانی سوپای ئازاد بە پشتگیریی فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا و سوپا و تانکەکانەوە لەسەر خاکی کوردستانی باکوورەوە گەیشتنە ناو خاکی سووریا و بەرەو جەڕابلوس پێشڕەوییان کرد.}

^31/8/2016

^{ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق پاڵاوتنی دوو کەس وەک راوێژکار بۆ سەرۆک کۆماری عێراق رەت دەکاتەوە و دەیانگێڕێتەوە سەر کارەکانی خۆیان.}

^{بەپێی راگەیەندراوێکی نووسینگەی راگەیاندنی حەیدەر عەبادی، سەرۆک وەزیرانی عێراق، رۆژی سێشەممە 30ـی ئابی 2016 ئەنجومەنی وەزیران کۆ بوونەوەی ئاسایی خۆی ئەنجام دا.}

^{لە کۆ بوونەوەکەدا، ئەنجومەنی وەزیران بڕیاری داوە پاڵاوتنی دوو کەس وەک راوێژکار بۆ فوئاد مەعسوم، سەرۆک کۆماری عێراق بکشێنتەوە و دوو کەسەکە، بە بێ انوهێنانیان، دەگەڕێنرێنەوە سەر کارەکانی پێشووی خۆیان.}

^{بەهۆی قەیرانی دارایی و ”پرۆژەی چاکسایی عەبادی“یەوە، حکوومەتی عێراق بڕیاری دا پۆستی جێگرەکانی سەرۆک کۆمار هەڵبوەشێنێتەوە و ژمارەی راوێژکارەکانیش کەمبکاتەوە.}

^31/8/2016

^{رێکخراوی توندڕەوی داعش نۆ گەنجی شاری مووسڵ بە مشاری کارەبایی دەکوژێت، بەتۆمەتی دژایەتیکردنی رێکخراوەکە.}

^{بەپێی زانیارییەکان لە ناو شاری مووسڵەوە، ”دادگای شەرعی“ی داعش بە تۆمەتی ئەو نۆ گەنجە بیروباوەری گرووپێکی دژی داعشیان هەبووە، بڕیاری لەسێدارەدانی بۆ دەرکردوون.}

^{چەکدارانی رێکخراوەکە ئەو نۆ گەنجەیان لە شاری تەلەعفەر لە پارێزگای نەینەوا بە مشاری کارەبایی داربڕین کردووەتە دوو پارچە.}

^{دڕندەیی چەکدارانی داعش گەیشتووەتە راددەیەک، کە بە چەندین شێوازی نامرۆڤانە هاووڵاتییان دەکوژن، کە هیچ ئایین و یاسایەکی دونیایی رێگایان پێنادات.}

^{زۆزک تاهیر، توێژەری کۆمەڵاتیی بە (باسنیوز)ی راگەیاند، کە کوشتنی ئەو گەنجانە بەمشێوەیە، نیشانەی لاوازبوون و متمانە نەمان بە بەردەوامیی خەلافەتەکەیانە و هەر کاتێک چەکدارانی داعش لاواز دەبن، هەوڵ دەدەن بەم کارە دڕندانە خۆیان نیشان بدەنەوە.}

^{چەکدارانی داعش لە مانگی حوزەیرانی 2014، دوای هەرەس پێهێنانی سوپا و هێزە ئەمنییەکانی عێراق، شاری مووسڵ و زۆربەی ناوچەکانی پارێزگاکانی نەینەوا، دیالە، سەڵاحەدین و ئەنباریان داگیر کرد.}

^31/8/2016

<sup>حکوومەتی ھەرێمی کوردستان دوا پێشنیازی خۆی لەبارەی چارەنووسی عێراق و ھەرێمی کوردستانەوە بە بەغدا دەدات و وتەبێژی فەرمیی حکوومەتی ھەرێمی کوردستانیش ئاشکرای دەکات، لەم سەردانە باس لە داھاتووی پەیوەندییەکانی ھەولێر و بەغدا بە پرسی ریفراندۆمیشەوە کراوە.

دوێنێ دووشەمە نێچیرڤان بارزانی بە سەرۆکایەتیی شاندێکی ھەرێمی کوردستان گەیشتە بەغدا و لەگەڵ حەیدەر عەبادی، سەرۆک وەزیرانی عێراق و دواتریش لەگەڵ بەرپرسانی کونسوڵخانەی ئەمەریکا لە بەغدا و عەمار ئەلحەکیم، سەرۆکی ئەنجومەنی باڵای ئیسلامی لە عێراق کۆ بووەوە.

سەرچاوەیەکی ئاگەدار لە سەردانی شاندەکەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بۆ بەغدا تایبەت بە (باس) رای گەیاند، سەردانەکەی شاندی باڵای حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بۆ بەغدا لەسەر بنەمای چەند مەبەستێک بووە، یەکەمیان ئەوە بووە کە ماوەیەکە سەردانی حزبی بۆ بەغدا بە شێوەی پەرت و شاندی جیاجیا و لە ئاستی جیاوازدا دەچنە بەغدا و لەگەڵ بەرپرسانی حکوومی و حزبەکان کۆ دەبنەوە، ئەو شاندە حزبییانە زیاتر بۆ پەیوەندی و بەرژەوەندیی خۆیان دەچن، کەچی کە دەگەڕێنەوە دەڵێن بۆ مافەکانی خەڵکی کوردستان چووینەتە بەغدا و گفتوگۆمان لەوبارەیەوە کردووە.

سەرچاوەکە بە (باس)ی راگەیاند: ”سەردانی ئەم شاندەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان و بە سەرۆکایەتیی خودی سەرۆکی حکوومەت، ئەوە دەگەیەنێ کە را و دەنگ و بۆچوونی رەسمیی کوردستان لای ئەو شاندەیە و کۆتایی بەو فرەشاندی و فرەدەنگی و فرەھەڵوێستییە دەھێنێ، لایەنی کەم لە دەربڕین و خستنەڕووی بۆچوونەکاندا“.

سەرچاوەکە روونیشی کردەوە، شاندی ھەرێمی کوردستان، کۆمەڵێک پێشنیازی بە حکوومەتی عێراق داوە کە پەیوەندییان بە داھاتووی عێراق و ھەرێمی کوردستانەوە ھەیە بە شێوەیەکە ئەوەی تیایدا روون کراوەتەوە کە لەمەودوا ئەو پێکھاتانەی لە عێراقدان ناتوانن لە چوارچێوەی فۆرمی پێشوودا بەیەکەوە بژین، چونکە بەھۆی شەڕی داعش و ململانێ تایفییەکانەوە خوێنی زۆر رژاوە و لە ئێستا ململانێ تایفییەکان گەیشتوونەتە لووتکە، لەم بارەیەوە شاندی ھەرێمی کوردستان پێشنیاری کوردستانی بۆ چارەسەرکردنی ئەو کێشە گەورەیە خستووەتە روو و داوای لە بەرپرسانی بەغداش کردووە کە ئەوانیش پێشنیاریان بۆ چارەنووسی پەیوەندیی کوردستان و بەغدا و ئەو کێشە گەورانەی عێراق چییە، بیخەنە روو.

دووەمیان، لەبارەی کێشەکانی نێوان ھەولێر و بەغدا، پرسی ئابووری و ھەناردەی نەوتی کوردستان و کەرکووک، حکوومەتی ھەرێمی کوردستان، بە ھەمان شێوە کۆمەڵێک پێشنیازی دیکەی داوەتە بەغدا کە بە حەیدەر عەبادی، سەرۆک وەزیرانی عێراق راگەیەنراوە کە ئەوە خەتە گشتییەکانی کوردستانە و فەرموون ئێوەش پێشنیازتان چییە تاوەکو بەیەکەوە دیراسەیان بکەین و لەسەریان رێک بکەوین.

پێوەند بەم پرسە، سەفین دزەیی وتەبێژی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بۆ (باس) جەختی کردەوە کە سەردانی شاندی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بە سەرۆکایەتیی نێچیرڤان بارزانی، درێژکراوەی ئەو سەردانانەی پێشووی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بووە بۆ بەغدا و لە ژێر فشاری ھیچ وڵاتێکدا نەبووە، بەڵکو تەنیا لە ماوەی دوو ساڵی رابردوودا سەرۆکی حکوومەت پێنج بۆ شەش جار سەردانی بەغدای کردووە، گوتیشی: ”بەپێی دەستوور، ھەرێمی کوردستان بەشێکە لە عێراق، بەڵام بێگومان سەردانی شاندی ھەرێمی کوردستان باسکردنی کۆمەڵێک پرس بووە لەو رووداوە نوێیانەی کە دێنە پێشەوە لەوانە پرسی ئازادکردنەوەی مووسڵ و کێشەکانی نێوان ھەولێر و بەغدا“.

دزەیی گوتیشی: ”بەدڵنیاییەوە باس لە داھاتووی پەیوەندیی نێوان ھەولێر و بەغدا کراوە بە پرسی ریفراندۆمیشەوە، بەڵام پێویستە ئەو پرسە رای ھەموو حزب و لایەنە سیاسییەکانی لەگەڵدا بێت، ئەو کات سەرۆکی حکوومەت دەتوانێ بەناوی ھەرێمی کوردستانەوە لەگەڵ بەغدا ئەو پرسە تاوتوێ بکات“.

لای خۆشیەوە سەعدی ئەحمەد پیرە، ئەندامی مەکتەبی سیاسیی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بۆ (باس) رای گەیاند، ئەو سەردانەی شاندی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان پەیوەندیی ھەیە بە سەردانەکانی ئەوانەوە.

سەعدی پیرە باسی لە پرسی متمانە سەندنەوەکەی وەزیری دارایی کرد و رای گەیاند ئەوان بەداخەوەن بۆ ئەو دۆخەی کە لە پەرلەمانی عێراقدا سەری ھەڵداوە رووی داوە، بەتایبەتی بۆ وشیار زێباری وەزیری دارایی کە کاتێک ئەوان بوون بە وەزیر عێراق وڵاتێکی ئیفلیج بووە، کە ئەوە لەبەرچاو نەگیراوە، گوتیشی :“دەبێ ئەو بابەتە چاک بکرێت، ئەو دەنگدانەی کە کراوە دەمارگیریی پێوە دیار بووە، ئێستا فراکسیۆنە کوردییەکان ھاوڕای یەکترن“.

جەختی لەوەش کردەوە کە ئەوان ھاوڕان لەسەر ئەوەی کە پێویستە کۆدەنگییەک ھەبێ لە نێوان ھەموو لایەنە سیاسییەکانی کوردستان سەبارەت بەو کێشانەی لە بەغدا بەگشتی روو دەدەن.

بەپێی راگەیەنراوی فەرمیی حکوومەتی ھەرێمی کوردستانیش سەبارەت بە سەردانی شاندەکەی کوردستان بۆ بەغدا، تیایدا ئەوە خراوەتەڕوو کە لە کۆبوونەوەکەدا بابەتی بەرھەمھێنان و دابەشکردنی نەوت و مافەکانی ھەرێمی کوردستان و کەرکووک خراوەتە ڕوو و لەم بارەیەشەوە لەسەر ئەوە ڕێککەوتن کە گفتوگۆی تەکنیکی لەنێوان ھەردوو وەزارەتی نەوتی فیدراڵی و سەرچاوە سروشتییەکانی ھەرێمی کوردستان ئەنجام بدرێت.

نووسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراقیش، لەڕاگەیەنراوێکدا ناوەڕۆکی کۆبوونەوەکەی لەگەڵ شاندی حکوومەتی ھەرێم خستووەتە ڕوو، کە باسیان لە ڕەوشی سیاسی و ئەمنی و ئابووریی عێراق کردووە.

لەبارەی نەوتی کەرکووکیشەوە، ھەردوولا ڕێک کەوتوون لەسەر دەستپێکردنەوەی گفتوگۆکان لەنێوان وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی ھەرێم و وەزارەتی نەوتی عێراق.</sup>

^30/8/2016

^{بازاڕی دۆلارفرۆشانی هەولێر ئێستا گەورەترین بازاڕی ئاڵوگۆڕی دراوە لە هەرێمی كوردستان و عێراق، 320 نووسینگە و 220 كۆمپانیای ئاڵوگۆڕی دراوی تێدایە}

^{دۆلارفرۆشێكی بازاڕی دۆلارفرۆشانی هەولێر، نزیكەی 10 ملیۆن دۆلاری كاسبكارانی بازاڕەكە دەبات و خۆی ون دەكات، بەڵام دوای هەفتەیەك لەلایەن براكەیەوە دەدۆزرێتەوە و رادەستی پۆلیس دەكرێ‌.}

^{رۆژی 16ی ئەم مانگە كەسێك بە ناوی (ع) لە رێگای حەواڵەكردنەوە لە نێوان هەولێر و توركیا و دوبەی، بڕی 9 ملیۆن و 410 هەزار دۆلار دەبات، ئەو پارەیە هی 10 كاسبكاری بازاڕەكە بووە كە حەوتیان كورد و سێیەكەی دیكەش عەرەبن و یەكێك لە عەرەبەكانیش بازرگانێكی عێراقییە و لە دوبەی نیشتەجێیە.}

^{ئەو 10 كەسە لە پێناو بڕێك قازانج پارەكەی خۆیان خستبووە بەردەستی (ع). ئةو سەرپەرشتیاری كۆمپانیایەكی گەورەی ئاڵوگۆڕی دراو بوو لە بازاڕی دۆلارفرۆشانی هەولێر، ئەو نووسینگەیەش لەلایەن براكەیەوە خاوەندارێتی دەكرێت، دوای بردنی ئەو پارەیەش بە هەفتەیەك براكەی (ع) خۆی دەچێت لە قەزایەكی سەر بە پارێزگای دهۆك براكەی دەدۆزێتەوە و رادەستی پۆلیسی دەكات.}

^{یەكێك لەو كاسبكارانەی كە دوو ملیۆن و 540 هەزار دۆلاری داوەتە (ع) بە (رووداو)ی گوت "ئێمە متمانەمان پێی هەبوو، بۆیە مامەڵەمان لەگەڵ كرد، بەڵام دواتر پارەی ئێمەی برد و خۆی ون كرد". سەبارەت بە تۆماركردنی سكاڵا لەسەر ئەو كەسە، ئەو كاسبكارە گوتی "ئێستا چاوەڕێی براكەی (ع) دەكەین پارەكانمان بۆ بگەڕێنێتەوە".}

^{رۆژی 28/8/2016 لە دادگا ئیفادە لە (ع) وەرگیراوە، دوای ئەوەی ئەوانەی پارەیان بردراوە رۆژی 25/8/2016 سكاڵایان لەسەر تۆمار كردبوو. كاسبكارێكی دیكە كە 500 هەزار دۆلاری داوەتە (ع)، بە (رووداو)ی گوت "رۆژی 15ی مانگ (ع) داوای 500 هەزار دۆلاری لێكردم، بەڵێنی پێدام رۆژی دواتر بمداتەوە، بەڵام رۆیشت و خۆی ون كرد، پارەكەشی حەواڵە كردبوو بۆ دەرەوە".}

^{لەبارەی دەستگیركردنی ئەو كەسە و چارەنووسی ئەو پارانەی كە بردوویەتی، حوسێن محەممەد، سەرۆكی ئەنجوومەنی دۆلارفرۆشانی هەولێر بە (رووداو)ی راگەیاند، ئەو كەسە لە سنووری دهۆك دەستگیركراوە و گوازراوەتەوە بنكەی پۆلیسی خانەقا لە هەولێر و لەوێشەوە بۆ بەندیخانە گوازراوەتەوە.}

^{حوسێن ئەحمەد گوتیشی "بەڵام ئەو كەسە كە دەستگیركراوە هیچ بڕە پارەیەكی لەلا نەبووە، كەس نازانێت چی لەو پارە زۆرە كردووە". زۆرترین بڕی ئەو پارەیەی كە (ع) بردوویەتی هی كاسبكارێكە كە بڕەكەی 5 ملیۆن و 420 هەزار دۆلار بووە، كەمترینیشی 40 هەزار دۆلار بووە.}

^{ئەمە دووەم رووداوی لەو جۆرەیە لە ماوەی كەمتر لە دوو مانگ لە بازاڕی دۆلار فرۆشانی هەولێر روودەدات، دوای ئەوەی كە لە ناوەڕاستی مانگی تەمموزی ئەمساڵ كەسێكی دیكە بڕی 20 ملیۆن دۆلاری بردبوو و لەو بڕە پارەیەش 13.5 ملیۆن دۆلاری لە بازاڕی دۆلارفرۆشانی هەولێرەوە بردبوو، ئەو دوو رووداوە خاوەن نووسینگەكان و كۆمپانیاكانی دراوی نیگەران كردووە و وای كردووە متمانە لەنێوان كاسبكاران و بازرگانانی بازاڕەكە كەم ببێتەوە.}

^{بازاڕی دۆلارفرۆشانی هەولێر:}

^{بازاڕی دۆلارفرۆشانی هەولێر ئێستا گەورەترین بازاری ئاڵوگۆرِی دراوە لە هەرێمی كوردستان و عێراق، زۆرترین بازرگان دراو مامەڵەكانیان دەبەنە ئەو بازاڕە و لەوێوە پارەكانیان حەواڵە دەكەن یان وەریدەگرنەوە. بە گوتەی بازرگانەكانی بازاڕەكە رۆژانە 50 ملیۆن دۆلار لە كورستانەوە حەواڵەی دەرەوە دەكرێ‌.}

^{بازاڕی دۆلارفرۆشانی هەولێر 320 نووسینگە و 220 كۆمپانیای ئاڵوگۆرِی دراوی تێدایە كە 110 كۆمپانیایان عێراقین و لەلایەن كەسانی عەرەبەوە سەرپەرشتی دەكرێن. بڕی ئەو پارەیەشی كە لەو بازاڕە هەیە بە زیاتر لە ملیارێك دۆلار مەزەندە دەكرێ.}

^30/8/2016

^{تانكەكانی سوپای توركیا لە خاكی شارۆچكەی جەرابلوسی رۆژئاوای كوردستان}

^{رۆژنامەی وۆڵستریت جۆرناڵی ئەمریكی، چەند زانیارییەكی پشت پەردەی لەبارەی ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی جەرابلوس لەلایەن سوپای توركیا بڵاوكردوونەتەوە، بەپێی رۆژنامەكە، ئەمریكا ئاگاداری پلانەكە بووە، بەڵام ئاگاداری شەوی دەستپێكردنی ئۆپەراسیۆنەكە نەبووە.}

^{رۆژنامەكە ئاشكرایكردووە، لە بەهاری 2015 ەوە سوپاكانی توركیا و ئەمریكا پێكەوە سەرقاڵن و چەندینجار دانیشتوون بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆن و كاری هاوبەش لەنێو خاكی سووریا، بەڵام نەگەیشتوونەتە ئەنجام.}

^{لەدوای كودەتاكەی 15 ی تەمموز و فراوانبوونی چالاكییەكانی هێزەكانی سووریای دیموكرات بەسەرپەرشتی یەپەگە كە توركیا بە مەترسییان دەزانێت، جارێكی دیكە توركیا پرۆپۆزەڵێكی پێشكەشی ئەمریكا كردووە بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی تایبەت لە باكووری سووریا لەنێوان كۆماندۆسی هەردوو وڵات، ئەمجار وەزارەتی بەرگریی ئەمریكا (پنتاگۆن) پلانەكەی توركیای پێباش بووە و بۆ كۆشكی سپی ناردووە، بۆ وەرگرتنی رەزامەندی كۆتایی.}

^{كۆشكی سپیش پلانەكەی رەتنەكردووەتەوە، بەڵام داوایكردووە پنتاگۆن وەڵامی چەند پرسیارێك بداتەوە، لەوانە ئەو كۆماندۆسە ئەمریكییانەی بەشداری ئۆپەراسیۆنەكە دەكەن چۆن دەپارێزرێن و ناكەونە دەست داعش؟ پاشان توركیا ناوی هەزار و 800 چەكداری هێزەكانی سوپای سووریای ئازادی بە لیستێك بۆ ئەمریكا ناردووە كە ئەوانیش بەشدار دەبن، بەڵام بەهۆی زوو نەهانتە سەرهێڵی پنتاگۆن بۆ كۆشكی سپی و وەڵامنەدانەوەی پرسیارەكە، پلانەكە دواكەوتووە، تا ئەوكاتەی رەجەب تەیب ئەردۆغان رۆژی 9-8-2016 سەردانی شاری پترسبۆرگی رووسیای كرد و لەگەڵ ڤلادیمێر پوتین كۆبووەوە، لەوێ بە سەرۆكی رووسیای گوتووە پلانێكی لەمجۆرەیان هەیە، ئەویش بڕیاریداوە دژایەتی نەكات.}

^{رۆژی 17-8-2016، توركیا بە فەرمی داوایكردووە هێزەكانی سووریای دیموكرات بە پشتیوانی یەپەگە لە رووباری فورات و منبج بكشێنەوە، چونكە بەپێی بەرپرسەكانی توركیا، سوپای وڵاتەكەیان هاوكاریی ئۆپەراسیۆنی كۆنترۆڵكردنەوەی منبجی كردووە، بەو مەرجەی یەپەگە دوای كۆنترۆڵكردنەوەی شارەكە بگەڕێتەوە شوێنی خۆی.}

^{بەپێی رۆژنامە ئەمریكییەكە كە زانیارییەكانی لە بەرپرسانی ئەمریكا و توركیا دەستكەوتوون، دوای تەقینەوەكەی شاری دیلۆك (عەنتاب)ی باكووری كوردستان كە شەوی20-8-2016 لەلایەن داعش ئەنجامدرا، توركیا چاوەڕانی وەڵامی ئەمریكای نەكردووە و بەرەبەیانی 24 ی مانگ دەستی بە ئۆپەراسیۆنەكە كردووە و چووەتە نێو خاكی رۆژئاوای كوردستان (باكووری سووریا) لەكاتێكدا بەرپرسانی پنتاگۆن دەڵێن بڕیاربووە رۆژی دواتر لەگەڵ كۆشكی سپی لەسەر ئەو پلانە كۆببنەوە، بەڵام توركیا چاوەڕێی نەكردووە و بێ ئاگاداری پێشوەخت دەستی بە ئۆپەراسیۆنەكە كردووە.}

^{یەكەم هێرشی ئاسمانی فڕۆكەكانی توركیا بەبێ هەماهەنگی لەنێوان ئەمریكا و هاپەیمانانی نێودەوڵەتی دژی داعش كراوە و هیچ وڵاتێك ئاگادار نەبووە، كاتێك بەرپرسە سەربازییەكانی ئەمریكا زانیویانە سوپای توركیا بەبێ ئاگاداری ئەوان دەستی بە ئۆپەراسیۆنەكە كردووە، جەنەڕاڵ جۆی بۆڵتن، فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندیی هێزەكانی ئەمریكا، دەسەڵاتی خۆی بەكارهێناوە و بڕیاریداوە بەشێوەیەكی سنووردار هاوكاری ئاسمانی سوپای توركیا بكات، ئەویش بە ناردنی فڕۆكەی ئێف 16 و A10 بۆ پاراستنی فڕۆكە جەنگییەكانی توركیا لە خاكی سووریا، هەروەها هێزی تایبەتی ئەمریكا لە خاكی توركیاوە هاوكاری هێزەكەی توركیا بكات.}

^{بەپێی زانیارییەكانی رۆژنامەكە، تورکیا و ئەمریكا چاوەڕوان بوون ئۆپەراسیۆنی جەرابلوس چەند هەفتەیەك بخایەنێت، بەڵام لەچەند كاژێرێكدا لەلایەن سوپای ئازادی سووریا كە بەشێكە لە ئۆپۆزیسیۆنی چەكداری ئەو وڵاتە، بەهاوكاری هێزی ئاسمانی و تانك و تۆپەكانی توركیا كۆنترۆڵكرایەوە.}

^{بەرپرسە توركەكان بە رۆژنامەكەیان گوتووە، گومانەكانی ئەمریكا لەوەی سوپای توركیا ناتوانێت هێزێكی رێكخراوی سووریای ئازاد بجوڵێنێت، وادەرنەچوون، بەرپرسە ئەمریكییەكانیش دەڵێن دڵنیان لەوەی هەڵسەنگاندنیان بۆ ئۆپەراسۆنی جەرابلوس دروست نەبووە، بەڵام ناشزانن سوپای توركیا بە چوونەنێوەوەی بۆ نێو خاكی سووریا، ئۆپەراسیۆنەكانی دژی داعش بەرەو كوێ دەبات.}

^30/8/2016

^{تانكەكانی سوپای توركیا لەكاتی بەڕێكەوتن بۆ نێو جەرابلوس}

^{وەزارەتی دەرەوەی سووریا رایدەگەیێنێت، سوپای توركیا لە ئۆپەراسیۆنی قەڵغانی فوراتدا لە شارۆچكەی جەرابلوس و دەوروبەری لە رۆژئاوای كوردستان تاوانی دژی مرۆڤایەتی ئەنجامداوە، داواش لە نەتەوەیەكگرتووەكان و ئەنجوومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی دەكات بەزووترین كات بكشێتەوە.}

^{وەزارەتی دەرەوەی سووریا رایگەیاند "سوپای توركیا لە ئۆپەراسیۆنی خاكی سووریادا تاوانی دژی مرۆڤایەتی ئەنجامداوە. سەبارەت بە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر لەسەر خاكی سووریادا لەلایەن هەر لایەنێكەوە بێت پێویستە بەهەماهەنگی لەگەڵ كۆماری عەرەبی سووریا و سوپای عەرەبی سووری بەڕێوەبچێت."}

^{بەپێی ئاژانسی فەرمی سووریا، وەزارەتی دەرەرەوەی سووریا دوو نامەی ناڕەزایەتی ئاراستەی نەتەوەیەكگرتووەكان و ئەنجوومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی كردوون. لە نامەكاندا باس لەوە كراوە "سوپای توركیا و هاوپەیمانەكانی خەڵكی مەدەنییان لە باكووری سووریا كردووەتە ئامانج. هێزی ئاسمانی و تۆپخانەكانی سوپای توركیا بەهەماهەنگی لەگەڵ رێكخراوە ئیرهابییە چەكدارەكان گوندەكانی جب كوسا و عەمارنە-یان لە باشووری جەرابلوس لە پارێزگای حەلەب هەڕەمەكیانە بۆردوومانكردوون".}

^{ئاژانسی فەرمی سووریا جەختیكردووەتەوە "بۆردوومانی هەڕەمەكییانە بووەتە هۆكاری شەهیدبوونی 35 كەسی مەدەنی سووری، 20 كەسیان لە گوندی جب كوسا و 15 ی دیكەشیان لە گوندی مەعارنە، دەیان كەسی سڤیلی دیكەش برینداربوونە. هەروەها زیانێكی گەورە بەر مومتەلەكاتی تایبەت و گشتی و باڵەخانە و خزمەتگوزارییەكانی گوندەكان كەوتووە".}

^{وەزارەتی دەرەوەی سووریا لە نامەكانیدا بۆ نەتەوەیەكگرتووەكان و ئەنجوومەنی ئاسایش دەڵێت "ئەو ئۆپەراسیۆن و هێرشانە تاوان و پێشێلكارین و سیستەمی حكومڕانی ئەنقەرە لەدژی گەلی سووریا و ئاشتی و سەروەری خاكی سووریا چەندبارەیان دەكاتەوە، بەزاندنی سنوور و كردەوە دوژمنكارانکارییەکانی توركیا لە ئۆپەراسیۆنەكانی لە خاكی سووریا بەهەموو پێوەرێكی ئەخلاقی و قانوونی تاوانێكی دوژمنکارانەی دژی مرۆڤایەتییە، كە سیستەمەكەی ئەردۆغان بەشێوەیەكی راستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ ئەنجامیان دەدات."}

^{وەزارەتی دەرەوەی سووریا دەشڵێت "ئەو شانۆگەرییەی توركیا بۆ هاتنە نێو شاری جەرابلوس باسی لێوەدەكات كە دەڵێت شەڕی دژی داعش دەكات، لەڕاستیدا سوپای توركیا و هاوپەیمانەكانیان و گرووپە تیرۆریستییەكان لە هاتنە نێو جەرابلوس بەڵگەن لەسەر هاوكاریكردنی ئەم سیستەمە لەگەڵ داعش و گرووپە ئیرهابییەكانی دیكەدا."}

^{لە كۆتاییدا وەزارەتی دەرەوەی سووریا داوادەكات "ئەنجوومەنی ئاسایش و نەتەوە یەكگرتووەكان بە ئەركی سەرشانی خۆیان هەڵسن بۆ دابینكردنی ئاشتی و ئاسایش و داواكردن لە توركیا بەوەی بەزووترین كات تورکیا لە خاكی سووریا بكشێتەوە و رێز لە سەروەری خاكی سووریا و یەكپارچەیی و گەلی سووریا بگرێت. هاوكارییەكانی بۆ گرووپە تیرۆریستییە جیاوازە چەكدارییەكان بووەستێنێت و سنووری خۆشی بەتەواوی بەڕووی گرووپە تیرۆریستییەكاندا دابخات. پابەندی بڕیارەكانی نێودەوڵەتی بێت بۆ بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر و بڕیارەكان جێبەجێ بکات."}

^30/8/2016

<sup>ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی بە دەنگدانی نهێنی، سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان هەڵدەبژێرێت، کە پێنج ژن و پێنج پیاو خۆیان کاندید کردووە.

دەنگدانەکە رۆژی دووشەممە 29ـی ئابی 2016 لە بارەگای سەرەکیی نەتەوە یەکگرتووەکان لە شاری نیویۆرک لە ئەمریکا، بەڕێوە دەچێت.

بۆ جێگرتنەوەی بان کی موون، سکرتێری گشتیی ئێستای نەتەوە یەکگرتووەکان، 10 ژن و پیاو خۆیان کاندید کردووە، کە ئەمانەن:

ژنەکان:
- ئێرینا بۆکۆڤای بولگاری، بەڕێوەبەری یونسیکۆ.
- هێلین کلارکی نیوزیلەندی، بەڕێوەبەری بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ گەشەپێدان.
- سۆزانا مالکورا، وەزیری دەرەوەی ئەرژەنتین.
- ناتالیا گیرمان لە مۆڵدۆڤیا.
- کریستیانا فیگیریسی کۆستاریکی، بەرپرسێکی نەتەوە یەکگرتووەکان.

پیاوەکان:
- میرۆسلاڤ لایچاک، وەزیری دەرەوەی سلۆڤاکیا.
- دانیلۆ تورک، سەرۆکی پێشووی سلۆڤینیا.
- سەردگان کەریم، وەزیری پێشووی دەرەوەی مەکدۆنیا.
- فۆک یەریمیچ، وەزیری پێشووی دەرەوەی سڕبیا.
- ئەنتۆنیۆ گۆتیریس، سەرۆک وەزیرانی پێشووی پورتوگال.

بان کی موون، کە خەڵکی کۆریای باشوورە، ماوەی 10 ساڵ سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان بوو، کە لە رۆژی 31ـی کانوونی یەکەمی 2016 کۆتایی بە ماوەی یاسایی دێت و سکرتێری نوێ دەست بەکار دەبێت.</sup>

^29/8/2016

<sup>هێزە کوردییەکانی کوردستانی رۆژئاوا دوا کشانەوەیان لە شارەکانی منبج و جەڕابلوس ، بەرەو شاری رەققەی پایتەختی خەلافەتی رێکخراوی توندڕەوی داعش پێشڕەوی دەکەن.

بەپێی زانیارییە بڵاو کراوەکان، چەکدارانی سوپای ئازادی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا بە پشتگیریی سوپای تورکیا و لە چوارچێوەی ئۆپەراسیۆنی قەڵغانی فورات، ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتیان فراوان کردووە و پێنج گوندی دیکەی گوندەوارەکانی جەڕابلوسیان خستووەتە ژێر دەسەڵاتی خۆیان.

دوای کشانەوەیان لە شارەکانی منبج و جەڕابلوس، یەکینەکانی پاراستنی گەل (یەپەگە) و هێزەکانی سووریای دیموکراتی، کە یەپەگە باڵی سەرەکییەتی، بەرەو گوندەوارەکانی رۆژئاوای شاری رەققە پێشڕەویی دەکەن.

ئەو پێشڕەوییەی ئەو دوو هێزە بە مەبەستی بڕینی رێگای گەیشتنی هاوکارییە لە رەققەوە بۆ گوندەوارەکانی رۆژهەڵاتی شاری حەلەب.

لەلایەکی دیکەوە ئەحمەد عوسمان، سەرۆکی میلیشیای سوڵتان موراد، کە سوپای تورکیا پشتگیرییان دەکات، بە ئاژانسی (رۆیتەرز)ی راگەیاندووە، کە هێزەکانی سووریای دیموکراتی لە منبج نەکشاونەتەوە و ”بە دڵنیاییەوە“ ئەوان بە پشتگیریی سوپای تورکیا، بەرەو منبج دەڕۆن.

دوای راگەیاندنی ئۆپەراسیۆنی ”قەڵغانی فورات“ لەلایەن سوپای تورکیاوە لە رۆژی چوارشەممە 24ـی ئابی 2016، کە وەک راگەیەندراوە ئامانج لێی دەرکردنی رێکخراوی توندڕەوی داعشە لە باکووری سووریا، هێزەکانی سوپای ئازادی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا، دەستیان بەسەر زۆربەی ناوچەکانی شاری جەڕابلوسدا گرتووە و هێزێکی سوپای تورکیاش چووەتە ناو خاکی سووریا لەو ناوچەیە.

ئۆپەراسیۆنەکە لە رۆژی سێشەممە 23ـی ئاب بە بۆردومان کردنی بنکە و بارەگاکانی داعش لە شاری جەڕابلوس لە باکووری سووریا، لەلایەن سوپا و فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا دەستی پێکرد.

هێزەکانی سوپای ئازاد بە پشتگیریی فڕۆکە جەنگییەکانی تورکیا و سوپا و تانکەکانەوە لەسەر خاکی کوردستانی باکوورەوە گەیشتنە ناو خاکی سووریا و بەرەو جەڕابلوس پێشڕەوییان کرد.

دوای داگیر کردنی چەند شارێک لە هەردوو وڵاتی عێراق و سووریا لە ساڵی 2014، ئەبوبەکر بەغدادی، خەلافەتی رێکخراوەکەی راگەیاند و شاری رەققەی وەک پایتەختی خەلافەتەکەی دەست نیشان کرد.</sup>

^29/8/2016

<sup>سکرتێری گشتیی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێران رایدەگەیەنێت، کە سەربەخۆیی کوردستانی باشوور کۆتایی بە دەستوەردانەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە هەرێمی کوردستان دەهێنێت.

رۆژی دووشەممە 29ـی ئابی 2016، عەبدوڵڵا موهتەدی، سکرتێری گشتیی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێران بە رۆژنامەی (شەرقولئەوسەت)ی راگەیاندووە، کە ئێران سوننەمەزهەبەکانی عێراقی لاواز کردووە و ناوچەکانیانی رادەستی رێکخراوی توندڕەوی داعش کردووە.

عەبدوڵڵا موهتەدی هەروەها رایگەیاندووە، کە نوری مالیکی، سەرۆک وەزیرانی پێشووی عێراق بە فەرمانی ئێران بەشەبودجەی هەرێکی کوردستانی بڕیوە و ”ئێران گەورەترین دوژمنی هەرێمی کوردستانە“.

سکرتێری گشتیی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێران پێیوایە ئێران بە هێمنی کارە هەوڵگری و سیاسییەکانی لە هەرێمی کوردستان لەرێگای چالاکییە رۆشنبیرییەکان و جموجۆڵی بازرگانی جێبەجێ دەکات، چونکە ”زۆرینەی کۆمپانیا ئێرانییەکان سەر بە سوپای پاسدارانی ئێرانن“.</sup>

^29/8/2016