^{بزووتنەوەی کۆماریخوازان یادی ١٠ی خاکەلێوە ڕۆژی شەهیدانی کوردستان بەرز ڕادەگرێت
گەڵی کوردی خۆڕاگر!
کوردستانیانی سەربەرز!
ڕۆژی ١٠ی خاکەلێوە، ۷٨هەمین ساڵڕۆژی شەهیدکرانی پێشەوای گەورەی کوردان و یەکەمین سەرۆک کۆماری کوردستان واتە کۆماری دیفاکتۆی کوردستانە لە ۱۳۲٦/١٩٤٦دا،
لە ڕۆژی ۱۰ی خاکەلێوەی ۱۳۲۶ی هەتاوی نەمر و هەردەم زیندوو پێشەوا قازی محەممەد، هاوڕێ لەگەل شەهیدان حەمەحوسێن خانی سەیفی قازی و ئەبولقاسم سەدری قازی له‌دوو دادگای‌ ناعادلانه‌‌ و فه‌رمایشی‌ سەردەمی دەسەڵاتی ستەم‌شایی دا، حوکمی لە سێدارەدانیان بەسەردا سەپا و هەر له‌ چوارچرای‌ شاری‌ مه‌هاباد، واته‌ هه‌ر له‌و شوێنه‌ی‌ كه‌‌ لە ٢ی‌ ڕێبه‌ندانی ساڵی‌١٣٢٤/١٩٤٥ هه‌تاویی‌دا، بە بەشداری نەمر مەلا مستەفا بارزانی كۆماری‌ كوردستانی‌ بە شکۆ و هەیمنە و ئیرادەی پتەوی کوردایەتی لێ‌ راگه‌یه‌ندرابوو، لە ئەنجامی پشتیوانی نەکردنی زلهێزان لە کۆمار و پێشەوا و دۆزی کوردان، هەروەها خیانەتی زۆربەی سەرانی عەشایەری و نەبوونی ڕووحی خۆڕاگری، لەو لاشەوە دڕندەیی دەسەڵاتی ناوەندی، دوای تەسلیم بوونی ئاشتیانەی پێشوا و کۆمار لە پێناو گەل و وڵات دا ڕێک لەم شوێنەی سازدانی کۆمار، بە ناجوانمێرانە لە سێدارە دران و شەهید کران. هەمان ڕۆژیش له‌سه‌ر شان ‌و پیلی‌ خه‌ڵكی‌ به‌شه‌ڕه‌ف و کوردپەروەری‌ مه‌هاباد له‌گۆڕستانی‌ مه‌لا جامی‌ به‌خاكی‌ پیرۆزی‌ کوردستان سپێردران.
١٠ی خاکەلێوە ڕۆژێکی تاڵ و ناخۆش بوو لە مێژووی بزاوتی رزگاریخوازی کورددا کە تێیدا بەرجەستە ترین و بەرزترین کەسێتی مێژووی نوێی کورد واتە پێشەوا قازی سەرۆک کۆماری یەکەمین کۆماری مێژووی کوردستان لە بێدەنگی زلهێزانی جیهانی دابەشکەری کوردستان کە پشتیان لە کورد کردبوو و بە بڕیاری دەسەڵاتی بووکەڵەی پاڵەوی دووەم لە ئەنجامی نەبوونی روحی خۆراگری گشتگیر دوای پەیامی ئاشتی و دانووستاندن لە لایەن پێشەواوە و پاشان گیران و دەستبەسەر کردنیان بە شێوەی نامرۆڤانە شەهید کران.
لە ڕاستی دا بە بیرۆکەی سەرکردەی بە بلیمەتی کورد دوکتۆر عەبدوولڕەحمان قاسملوو، لە ۱۰ی خاكه‌لێوه‌ی ساڵی‌ ۱۳۵۸ی هه‌تاویی دا، ڕۆژی شەهید کردنی سەرکۆمار پێشەوا قازی و سەدری قازی و سەیفی قازی واتە ۱۰ی خاکەلێوە وه‌ك ڕۆژی‌ شه‌هیدانی‌ كوردستان‌ راگه‌یاند.
بە پێ بەڵگەگەلێکی باوەڕ پێکراو پێشه‌وا‌ و هاوڕێیانی‌ ئه‌وه‌نده‌ی‌ له‌ماوه‌ی‌ یازده‌مانگی‌ كۆماردا هه‌وڵیان دابوو، هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ش له‌و دادگا فه‌رمایشی‌یانه‌ی‌ بۆ موحاكه‌مه‌كردنیان دانرا بوون، بە ئیرادەیەکی بەهێز و نەترسانە، بە له‌خۆبردوویی‌‌ و ئازایه‌تی‌یان له‌خۆیان نیشان داوه‌. له‌گه‌ڵ‌ هه‌موو ناره‌حه‌تیی‌ ده‌روونی ‌‌و ئه‌و ژیانه‌ تاڵه‌ی‌ كه‌ له‌ به‌ندیخانه‌ی‌ پادگانی‌ رێژیمی پاشایەتی ئێران لە مه‌هاباددا لە لایەن دژە گەلیانی دەرباری شاوە بۆیان پێك هاتبوو، نه‌ته‌نیا بڕوایان به‌كوردایه‌تی‌‌ و رزگاری‌ کوردستان لاواز نه‌ببوو، به‌ڵكوو زۆر جیددیتر‌، جەسوورتر، قایمتر و به‌ووره‌تر لەسەر ئارمان و ئامانجی نەتەوەیی و خواستە بەرحەق و ڕەواکانی کورد و کوردستان پێداگریان کردبوو.
بەشێک لە پەیام و وتە بەنرخ و خۆراگری مافخوازی پێشەوا لە دادگا.
داوا لە گەڵی کورد دەکەم یەکگرتوو و یەکڕیز بن تا دووژمن}

لە مەنشووری بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان دوای خەسارناسێکی گشت ڕەهەندی سەبارەت بە مێژووی مۆدێرن و هاوچەرخی کورد، و هەروەها داماوماویی حیزبەکان لەئاست ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی کورد، ئاماژە بە نەقشەڕێگا بۆ دامەزراندنی حکومەتی دیفاکتۆ، تەوافوقی، ئینتقالی، وە لە تەبعید‌دا، کراوە.

^{لەو نەقشەڕێگایە‌دا، پرۆسێسی ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی کورد لە شکلی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی، لە سێ فاز و قۆناغ‌دا فۆرموولە کراوە،
کە بریتییە لە کلیک بکە: نەخشەرێگای حکومەتی دیفاکتۆی تەوافووقی و ئینتقاڵی لە تەبعیددا}

^{نەقشەرێگا: رێکارەکانی دەستەبەرکردنی سەروەری سیاسی بۆ کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان هەر لە سەرتای دامەزران و دەستپێکی کاری مەیدانی، هەموو ئیمکانات و مکانیزمەکانی بەردەستی لەپێناو رەخساندنی بوواری گوونجاویی گوفتمانی و مەیدانی بۆ بە ئیجرایی کردنی خاڵ بە خاڵی ناوەڕۆکی نەقشەڕێگا بەکار هێنا، لەو پەیوەندییەدا سەرەڕای دامەزراندنی کانالی ماهوارەیی «کۆمار تیڤی» چالاکی تەبلیغی رۆژانەی سەبارەت بە ناوەڕۆکی نەقشەڕێگا ڕوو لە جەماوەری کوردستان بۆ ماوەی سێ ساڵ درێژە پێداوە، لەپاڵ ئەوەش‌دا دەگەڵ گشت حیزبەکانی هەر چوار پارچەی کوردستان و بە تایبەتی دەگەڵ حیزبەکان و کەسایەتییە ئاینی، سیاسی، و کۆمەڵایەتییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، دیدار و دانیشتنی کردووە،و بەڵگەی نەقشەڕێگای بۆ ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆی تەوافووقی و ئینقالی لە تەبعیددا ئاراستەی تەک تەکی حیزبەکان، و بەتایبەت ئاراستەی «ناوەندی هاوکاری حیزبەکانی کوردستانی ئێران» بۆ خاوەندارییەتی لێ کردن لەو نەقشەرێگایە کردووە. دیارە گشت حیزبەکان و بەتایبەت ناوەندی هاوکاری حیزبەکان، دەگەڵ ئەوەش دا نەقشەڕێگای بزووتنەوەی کۆماریخوازانیان بۆ ساغکردنەوەی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی پێ باشبووە، بەڵام بەپێی هێندێک تێبینی و موولاحزاتی سیاسی، دۆخی دە ساڵی ڕابردوویان بۆ بە ئیجرایی‌کردنی ئەم نەقشەڕێگایە پی باش و گوونجاو نەبووە، بۆیە لەوپەیوەندییەدا هیوادارین و دیارە هەر ئەوەش لە حیزبەکان چاوەڕوان دەکرێت، کە مادام هەنووکە لەئەنجامی شۆڕشی ژینا دۆخێکی لەبار و گوونجاو لەبوواری گوفتمانی و کرداری لە ژین و ژینگەی سیاسی ئێران،و ناو جەماوەری کوردستان‌دا بۆ ساغکردنەوەی سەروەری سیاسی و خۆبەڕێوەبەری خۆماڵی کورد خووڵقاوە، ئامادەی هاوکاری بن، وە خاوەندارییەتی لەو}

^{زۆر بەرێز: یەکێتی نەتەوەیی دێموکڕاتی کوردستان}

^{بەڕێزان ئەندامانی مەکتەبی سیاسی و سەرکردایەتی و ئەندامان و لایەنگران و جەماوەری خۆشەویستی یەکێتی نەتەوەیی دێموکراتی کوردستان YNDK.
لەگەڵ ئاڕاستە کردنی سڵاوو رێزمان ...
بە بۆنەی ٣٠ هەمین ساڵڕۆژی دامەزراندنی یەکێتییەکەتان، یەکێتی نەتەوەیی دێموکڕاتی کوردستان YNDK لەلایەن بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان پڕ بە دڵ پیرۆزبایی خۆمانتان ئاڕاستە دەکەین، هیوادارین لە ئەرک و کارو تێکۆشانی نەتەوەیی و حیزبیتان دا بە مەبەستی زیاتر دەستەبەرکردنی ئاشتی و ئازادی و پتەوترکردنی یەکێتی ڕیزەکانی ناوماڵی کورد لە هەر چواربەشی کوردستانی گەورەدا، و پێشخستنی دێموکراسی و هاوژینی بە ئاشتی نێوان گەلان و کەمینەکان، ئایین و ئایینزاکان و هەروەها هێنانە دی زیاتری دادپەرەوەری و باشبژێوی بۆ گەلەکەمان هەردەم بەرەوپێشەوە هەنگاو بنێن، بێگومان بە دیالۆگی ناوماڵی کورد و یەکگرتوویی و یەکڕیزی دەتوانین زیاتر دەستکەوتە مێژووییەکانی کورد بپاڕێزین و کەشتی کورد بگەیەنینە کەناراوی هێمنی و ئارامی و دڵنیایی.
وەک بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان ئاواتمان بەرەوپێشچوونتانە و هیوای سەرکەوتن و سەرفەرازی بۆ یەکێتییەکەتان و سەرجەم جەماوەری YNDK دەخوازین و خۆشحال و سەربەرزین بە دۆستایەتی و هاوکاری و پتەوترکردنی پەیوەندی نێوانمان.
بە هیوای گەیشتن}

^{بەداخەوە هەواڵی کۆچی دوایی کەسایەتی سیاسی و نەتەوەیی، دڵسۆز و خەمخۆری دۆزی کورد، تێکۆشەری دێرینی رۆژھەڵاتی کوردستان رێزدار عەبدوڕەحمانی حاجی ئەحمەدی کە ئەزموون و مێژوویەکی دوورودرێژی لە فیداکاری و تێکۆشان لە بزاڤی شوناسخوازی و رزگاری نەتەوەی کورد و کوردستان و بە تایبەتی بەرپرسیارەتی لە ڕیزەکانی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران و هاوسەرۆکایەتی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان پەژاک دا دیار و بەرچاو بوو، بوو بە مایەی خەمباری و دلگرانیمان. بۆیە}

^{بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەڵاتی کوردستان کۆچی کەسایەتی سیاسی، نەتەوەیی،و نیشتمانی كاك عەبدولڕەحمانی حاجی ئەحمەدی هاوسەرۆکی پێشووی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان پەژاک، وەک خەسارێکی گەورە لە بزاڤی کورد دەنرخێنێت. بۆیە لەم پەیوەندییەدا بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەلاتی کوردستان سەرەخۆشی لە گەلی کوردی هێژا و تێکۆشەر، و سەرجەم}

^{هاونیشتمانانی بەرێز و خۆشەویست!}

^{خەڵکی بەشەرەف و خۆراگر و مافخوازی کوردستان!}

^{بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕوژهەڵاتی کوردستان، به بۆنەی جێژنی نەورۆز و هاتنی ساڵی تازەی ۲۷۲٥ی کوردی/ ١٤٠٤ هەتاوی، و نوێ بوونەوەی سروشت و نەورۆزی كوردەواری، پیرۆزبایی ئاڕاستەی تێکرای ئازادیخوازان، بنەماڵەی شەهیدان، زیندانیانی سیاسی، چالاکوانانی گۆڕەپانی خەباتی مەدەنی و سەرجەم گەلی کوردستان دەکات.}

^{بەڕێزان!
هەر وەك ئاگادارن، بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان وەک جەریانێکی سیاسی/ مەدەنی، و لایەنگری هاوژینی بە ئاشتی و دیالۆگ و دانووستاندنی ئاشتەوایی، لە ۱٤ ساڵی ڕابردوودا، کۆی کار و تێکۆشانی لەڕاستای زەق کردنەوەی مافی قایم بەزات، مافی مرۆڤ و مافی دیاریکردنی چارەنووس، و دەستەبەرکردنی سەروەری سیاسی/ نەتەوەیی لە شکڵی مومکین دا، بۆ کوردی ڕۆژهەڵاتی كوردستان جهەتدار كردووە، وە لەو ڕاستایەدا هەردەم تێکۆشاوە تاکوو بەستێنی گونجاو و لەبار، وە هەلوومەرجی تەژی لە ئاشتی و لێکتێگەیشتنی پڕ لەحاوانەوە و پێکەوەسازانی دەرفەتساز و گۆڕان خوڵقێن، زاڵ بکردرێت بەسەر دۆخ و کەشی پڕ لە دوگم و شەڕ و ناتەبایی و چەقبەستووی دا.}

^{بۆیە لەوپەیوەندیەدا بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، لە چەند ساڵی رابردوو دا، ڕوو لەگشت لایەك خوازیاری دوورەپەرێزی لە سوودوەرگرتن لە "ئەندیشەی ئیستراتیژیکی سوونەتی" بوو، ئەندیشەیەک کە مەخابن گۆفتمانی شەڕ و کرداری گرژ و ڕادیکالیزمی پڕتێچوو وە کارەساتباری، وەک تەنیا میکانیزمی یەکلایی کردنەوەی کێشەکان تەبلیغ و توسییە دەکرد،
هەر بۆیەشە بزووتنەوەی کۆماریخوازان بەردەوام پێداگربوو کە کورد و حیزبەکان دەبێ هەوڵ بدەن لەژێر تیشکی"ئەندیشەی ئیستراتیژیکی مۆدێرن"، کە دیالۆگ و دانووستاندنی ئاشتەوایی دەگەل لایەنی بەرامبەر، وەک مکانیزمی هەرە کارا و گوونجاو لەم سەردەمەدا، بۆ حەللی کیشە و گرفتەکان دەستنیشان دەکات، سیاسەت گووزاری بکەن، و بەرپرسانە ئاجێندە و بەرنامەی کاری سیاسیان لەسەر ئاستی ” ئەندیشەی ئیستراتێژیكی مۆدێرن” ئامادە و گەڵاڵە بکەن، تا بەڵکوو بتوانرێت بە هاریکاری و هەرەوەزێکی گشت لایەنی، و لەچوارچێوەی عەقلانییەتی سیاسی و ڕێئال پۆلیتیک ‌دا، بەسوودوەرگرتن لە هوونەری سیاسەت و تەعاموولی پڕاگماتیستانە، "ناموومکینات، موومکین" بکردرێت و بەکردەوە
ئازموونەکانی گەلانی جیهان لە پێناو دەستپێکی دیالۆگ، و لەئەنجام دا دەستەبەرکردنی ئاشتی و ئازادی و چێ کردنی مافی خۆبەڕێوەبەری خۆجەیی، بۆ ڕۆژهەڵاتی بکردرێن، و بەجێگای شەڕی پڕ تێچوو، حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان ڕابگەیەندرێت، و ئەو حکومەتە بۆ دیژۆر و یاسامەندبوونی دەگەڵ لایەنەکانی دەخیل لە پرس و چارەنووسی کوردی ڕۆژهەڵات دا، واریدی دیالۆگ و دانووستاندنی ئاشتەوایی بێت.
کارێک کە بزووتنەوەی کۆماریخوازان بەهۆی بایەخ پێنەدانی حیزبەکان، سەرئەنجام بە کەڵک وەرگرتن لە کەش و هەوا و ئاکامە سەلبی و ئیجابیەکانی شۆرشی ژینا لەلایەک، و و هەروەها تووشهاتنی کورد و حیزبەکان بە چەشنێک قەیرانی شووناسخوازی و گۆفتمانی لە بەرامبەر سەلتەنەتخوازەکان و ئوپۆزیسیۆنی تەواوییەتخوازی سەرانسەری لەلایەکیترەوە، بێ سەبرانە بەڵام پراگماتیستانە، هەستا بەئەنجام دان و ڕاگەیاندنی شووڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان، شووڕایەکی بەڕێوەبەری کاتی کە هەڵ دەگرێت لەئێستادا گشت لایەک و حیزبەکان بەهی خۆی بزانن و عەمەلەن خاوەندارییەتی لێبکەن.
بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، دەگەڵ پیرۆزبایی دووبارە لەگشت لایەك، ساڵی نوێ، وەک "ساڵی دیالۆگ و دانووستاندن لە پێناو ئاشتی‌ و گەیشتن بە ئازادی، و چێ بوونی حکومەتی خۆماڵی" ناودێر دەکات، و هەر لەو ڕاستایەش دا ڕوو لە گشت ئەکتەرگەلی ناو گۆڕەپانی خەباتی مەدەنی و ڕزگاریخوازی کوردستان عاجزانە داواکارە، کە بۆ سەرخستنی پڕۆژەی بەئاشتی کردنی کەیسی کورد، و لەو بەینەدا ڕاگواستنی حکومەتی دیفاکتۆ بۆ ناخۆ و دیژۆر و یاسامەندکردنی لە چوارچێوەی یاسای بنەڕەتی ئێران دا، کە بزووتنەوەمان پێی هەستاوە، شووڕای بەڕێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان، هاوکاری سەمیمانە و کارسازانە بکەن. تابەڵکوو بتوانرێت بەم‌چەشنە و لەئەنجامی هاریکاری سەمیمانە و پڕ لە دیالۆگی گشتگیرانە و بەشدارانە، ساڵی نوێ بە ساڵی دیالۆگ و دانوستاندن دەگەڵ تاران و لەئەنجام دا جێژنی داهاتوو، بە جێژنی چێ بوونی حکومەتی خۆماڵی کوردستانی ئێران، و وەدیهاتنی ئامانجە لەمێژینەکانی نەتەوەکەمان لەم بەشە لە کوردستان‌دا، تەبدیل بکردرێت.}

^{سەرکەوێ ئیرادەی مافخوازانەی گەلی کورد لە چواربەشی کوردستانی گەورە.
بەڵێ بۆ ئاشتی، ئازادی و هاوژینی بە ئاشتی، و حکومەتی خۆماڵی کوردستان
نەورۆزتان پیرۆز و هەموو ڕۆژتان نەورۆز}

^{بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەلاتی کوردستان}

^{٢٩ی ڕەشەمەی ۲۷۲٤ی کوردی /۱۴۰٣}

^{د. ئیدریس عەبدول کاکە}

^{لە سیاسەتدا کارەکتەرەکان لە گۆشەنیگای بەرژەوەندیەکانەوە دیمەنەکان ئەبینن.}

^{رێککەوتنی ئەمڕۆی نێوان ( مەزڵوم عەبدی) و ( ئەحمەد شەرع) بەگشتی جێگای دڵخۆشیە چونکە هەموومان ئەزانین گەلی سوریا بە سەرجەم پێکهاتە جیاوازەکانەوە خاوەن مێژوویەکی پڕ لە نەهامەتین چ لەسەردەمی بنەماڵەی ئەسەد و چ لە دوایی رووداوەکانی بەهاری عەرەبیەوە و تاکو ئەمڕۆش هاوڵاتیانی سوریا لە ژیانێکی نائارام و دۆخێکی دارایی زۆر خراپدا ژیان دەگوزەرێنن، ئەوە سەرەڕای دەربەدەربوونی ملیۆنان هاوڵاتی ئەو وڵاتە و بڵاوبونەوەیان بە هەموو جیهاندا.}

^{ئەگەر لە لایەنی ئابوریەوە تەماشا بکەین سوریا لە ڕووی ژێرخان و سەرخانی ئابووریەوە بەتەواوەتی داڕووخاوە و نەختینەی سوری نزمترین ئاستەکانی تۆمار کردووە.}

^{گەلی کورد لە ڕۆژئاوا سەرەڕای ئەو راستیانەی کە باسمان کرد وەکو هاوڵاتی سوری رووبەڕووی هەمان دۆخ بوونەتەوە، جگە لەوەش تاکو ئەمرۆ وەکو مرۆڤی نمرە دوو تەماشاکراون لە سوریا و خاوەن ناسنامەش نەبوون، کەواتە جگە لە مافە سیاسییەکان لە مافە مەدەنیەکانیش بێبەشبوون بە هۆی کورد بوونەوە.}

^{لەپاش رووداوەکانی ٢٠١٢ کورد لە باکور و رۆژهەڵاتی سوریا توانی بوونی خۆی بسەلمێنێت و ناوچەکانی تا رادەیەکی زۆر ئازاد بکات و لە کاتی هێرشەکانی داعشدا بە قوربانیەکی زۆر خاک}

^{موختار کەریمی}

^{بیس و یۆهەموو مانگەو فێبروارو ئیمساڵی(21.02.2025) پا منیەیمێ دلێ بیس وپەنجەمین(25) ساڵەو دیاری کەردەی ڕۆ جەهانی زوانی ئەڎاێێ جە لاو یونسکۆیەو.}

^{ئیمساڵێج جە باروودۆخێوەنە ملمێ پیرای ڕۆ جەھانی زوانی ئەڎاییەو کە هەرپاسە هەزاران زوانێ جە پانایی دنیاینە هەڕەشی نەمەنەیشا وەنە کریۆ و یان ڕۆ بە کزی ملا. یونسکۆیچ پی ئەرکیە هۆرستەن و گرد ساڵیە چی ڕوەنە بە مەراسمێ جۆراوجۆرێ دەسەڵاتدارێ گردوو وەڵاتاو دنیای و هەرپاسە ویروڕای گردی هۆشیار کەرۆوە کە ڕێز جە گردوو ئی زوانو گێریۆ، ئێمکاناتوو گەشەیشا پەی فەراهەم کریۆ، جە یاساو بنەڕەتی گرد وەڵاتێوەنە بەڕەسمی بشناسیا و وزیا ویەروو وانای و پەروەردەو ئا وەڵاتا.}

^{یونسکۆ نە تەنیا وانای و پەروەردە بە زوانی ئەڎایی بە مافێوی بنەڕەتی ئانزانی مزانۆ، بەڵکو گرد زوانێو بە سەروەت و سامانی فەرهەنگی گردوو کۆمەڵگاو ئانزانیەتی مزانۆ و فۆتیای هەر زوانێو بە خەسارەتێوی قەرەبوو نەکریا مزانۆ پەی گردوو کۆمەڵگاو ئانزانیەتی. هامکات چەنی ئانەیە گۆش نەڎای و یا وەرتەسک کەردەیەو هەر زوانێو جە لاو هەر دەسەڵاتێوە کە بۆ، بە تاوانە مڎۆش قەڵەم. ئی تاوانێ جە یاسا میادەوڵەتیەکانە بە نامێ تاوانەو زوانکوشی(لینگوساید)ی، پیسەو تاوانیە دژ بە مافە بنەڕەتیەکاو مافوو ئانزانی ئیدانە}

^{گەیلان عەباس}

^{لەیەکەم رۆژی دەستپێکی شۆڕشی رۆژئاواوە رێبەرانى خۆسەرى رۆژئاوا رایانگەیاند: "بەجەنگ بێت یاخود بەئاشتی، دەبێت لە داهاتودا کورد وەک پێکهاتەیەکی سەرەکی سوریا دانی پێدا بنرێت و تەواوی مافە زەوتکراوەکانیشی وەربگرێتەوە، هاوکات لەداڕشتنەوەی نەخشەی سیاسی و ئیداری سوریای نوێشدا رۆڵی سەرەکیان پێ بدرێت".}

^{ئەمە خاڵی دەستپێک و پێشمەرجی، شۆڕشگێڕانی رۆژئاوای کوردستان بو، بۆ گفتوگۆکردن و دانوستاندن لەگەڵ دەسەڵاتدارانی دیمەشق، لە ئەسەدەوە تا جۆلانی .}

^{ئێستاش لەناو جەنگ و ململانێ و گێژاوە سیاسی و ئەمنییەکانی سوریاو ناوچەکەدا، مەزڵوم عەبدی و گەلی رۆژئاوا، بژاردەی ئاشتییان هەڵبژارد و رێگە پێویست و راستەکەیان لەم قۆناغەدا گرتەبەر.}

^{بەڵێ ئەوەی لەیەکەم رۆژەوە بانگەوازیان بۆ کرد وردە وردە کار بۆ بەدەستهێنان و بەدیهێنانی دەکەن... بەڵام ئەوەی دەمێنێتەوە چاوەڕوانییە بۆ سەرکەوتن و جێبەجێکردنی رێککەوتنامەکە؟!.}

^{هەر لە بەدەستهێنانەوەی مافەکانی کورد بون لەسوریا، تا بگات بە بەهێزبونی پێگە و بەشداری سیاسی و ئیداری و سەربازی کورد لە سوریای داهاتودا، هەر لەدێرک و رمێڵان و قامیشلۆوە}

^{بزووتنەوەی کۆماریخوازی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، بە بۆنەی ساڵرۆژی ٨ی مارس ڕۆژی جیهانی ژنان، وێڕای بەرز نرخاندنی گشت دەستکەوتوو و زنجیرە سەرکەوتنەکانی ڕەوتی خەباتی ژنان لەپێناو دەستەبەرکردنی مافەکانیان‌دا، پڕ بەدڵ پیرۆزبایی ئەم رۆژە مێژووییە ڕوو لە ژنانی جیهان و به تایبەت ژنانی کوردستان ئاراستە دەکات.}

^{هەر لەم پەیوەندییەشدا بزووتنەوەی کۆماریخوازانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، کە وەک جەریانێکی مەدەنی/سیاسی کە لەپێناو دەسخستنی ئاشتی، ئازادی، حکومەتی خۆماڵی بۆ  ڕۆژهەڵاتی کوردستان خەبات دەکات، پشتگیریی و پاڵپشتی خۆی، ڕوو لەهەر بزووتنەوەیەکی ئازادیخواز و مافخواز، یەک لەوان بزووتنەوەی مافخوازی ژنان ئاڕاستە دەکات، که لەپێناو ئازادی و کەرامەتی ئینسانەکان خەبات و تێکۆشان دەکەن، و هیوای سەرکەوتنیان لە پرۆسێسی خەبات لەپێناو دەستخستن و یاسامەندکردنی مافەکانیان بۆ دەخوازێت.
بزووتنەوەی کۆماریخوازان پێی وایە کە خەباتی ژنان بەشێکە لە خەباتی گشت پیاوانی ئاشتیخواز و یەکسانی‌خواز و هەموو مرۆفگەلێک کە خوازیاری سەقامگیرکردنی کۆمەڵگایەکی پڕ لە ئاشتی‌ و ئازادی، وە هاوژینی بەئاشتین، بۆیە بزووتنەوە لەم‌ پەیوەندییەدا باوەڕی وایە، مادام ژنان نیوەی کۆمەڵگا پێکدێنن و نیوەکەی دیکەش بەرهەم دێنن و پەروەردە دەکەن، کەوایە ژن و پیاو خاوەن چەشنێک پەیوەندی ئۆڕگانیکین کە چارەنووسیان}

هاوژین سالحی

^{لە جیهان ٨ی مارس پیرۆیەکو گرنگی تایبەتی خۆی هەیە لە مێژویی خەباتی ژناندا لە جیهان ، کە بووە بە هێمایی خەباتو ماندوو بونو بە دیهێنانی دەستکەوتی زۆر لە بواری سیاسی و ئابووری .
بە تایبەتیش ژنانی کورد هاوشانی ژنانی جیهان کەم یان زۆر پشکێکی بەرهەمی ئەو ماندو بوونەی بەرکەوتووە، ژنان لە ئێران و ڕۆژهەڵاتی کوردستان لە جمۆجۆڵ دان بۆ بەرەو پێشچوون لە ژیانی ئابوری،و هەروەها لە ژیانی کۆمەڵایەتی ڕۆڵێکی گرینگ دەگێڕن . پرسی ژن تایبەت بە ڕۆژهەڵاتی کوردستان نیە و پرسێکی جیهانیە بەڵام بە نسبەت کۆمەڵگاکانی دیکە ژنانی کورد زیاتر لە ژنانی وڵاتانی دیکە مافەکانیان پێشێل کراوە. پرسی ژن لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست زیاتر گەشەی کردوە و بزوتنەوەکانی ژنان لە چوار پارچەی کوردستان شایەدی بۆ دەدەن،بۆیە ژنانی کورد دەبێ لە مەیدانی خەبات و هەروەها خەباتی نەتەوەیی و یەکسانخوازی بوونیان هەبێ.
بزوتنەوەی ژنان، وەکوو هەر بزوتنەوەیکی کۆمەڵایەتی و سیاسی دۆستو دوژمنی خۆیی هەیە،توندوتیژی بەرامبەر ژنان تەنها لەلایەن ڕەگەزی نێرەوە نیە ، هۆکاری سەرەکی توندوتیژی بەرامبەر بە ژن بە گشتی ڕیشەی لە سیستەم دایە ، کە دەیانەوێت تواناکانی ژنان لە خێزاندا وەکوو ماڵداری و پەروەردەی}