<sup>لەگەڕەکەکانی باشوور و رۆژهەڵاتی حەسەکە، شەڕێکی قورسە و لەشەوی رابردووشەوە داعش هێرشەکانی بۆسەر گەڕەکی عەزیزییە چڕترکردووەتەوە.

بەگوێرەی زانیارییەکانی رووداو لەناو حەسەکە لە رۆژئاوای کوردستان، لەگەڕەکەکانی باشوور و رۆژهەڵاتی شاری حەسەکە، شەڕێکی قورسە و لەشەوی رابردووشەوە داعش هێرشەکانی بۆسەر گەڕەکی عەزیزییە چڕترکردووەتەوە و چەند پێگەیەکی سوپای سووریاش دەستی بەسەردا گیراوە.

سەرچاوەیەکی ئاگادار لەناو حەسەکە بە بە(تۆڕی میدیایی رووداو)ی راگەیاند" شەڕی نێوان هێزەکانی داعش لەلایەک و سوپای سووریا و یەپەگەش لەلایەکی دیکە ئەوکاتە قورستربووە، کە بەشێکی گەنجانی گەڕەکە عەرەبنشینەکان چوونەتە نێو داعش".

هاوکات هێزەکانی سوپای سووریا و چەکدارانی داعش لەگەڕەکی غوێران بەچەکی قورس یەکدیکەیان بۆردوومانکردووە و لەئەنجامیشدا داعش توانیوویەتی دەست بەسەر بارەگای کردە تایبەتیەکانی سوپای سووریادا بگرێت".

ئەو سەرچاوەیە لەبارەی بارودۆخی گەڕەکە کوردنشینەکانی حەسەکەش بە روودای راگەیاند " داعش هەردوو گەڕەکەکانی ساڵحییە و موفتیشی لە باکووری حەسەکە هاوەنباران کردووە و چەند ماڵ و خانوێکی گەڕەکەکە زیانیان پێگەیشتووە".</sup>

^30/6/2015

<sup>نوێترین سیناریۆ و پێشنیاز بۆ دەرچوون لە قەیرانی سەرۆكایەتی و مانەوەی بارزانی لە پۆستەكەی لە نێوان پارتی و یەكێتی گفتوگۆی لەسەركراوە. پارتی لێژنەیەكی بە سەرۆكایەتی نێچیرڤان بارزانی پێكهێناوە بۆ ئەوەی پڕۆژەی پارتی لەگەڵ لایەنەكان تاوتوێ بكات. گوتەبێژی مەكتەبی سیاسی یەكێتیش دەڵێت ئامادەین لەگەڵ پارتی بگەینە رێككەوتن.

رۆژی 25/6/2015 مەكتەبی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان بە سەرپەرشتی مەسعود بارزانی كۆبوونەوە بۆ تاوتوێكردنی دانیشتنەكەی رۆژی 23ی حوزەیرانی پەرلەمانی كوردستان كە لەو كۆبوونەوەیەدا چوار پڕۆژە یاسا بۆ هەمواركردنەوەی یاسای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان خوێندنەوەی یەكەمیان بۆ كرا و پارتیش بایكۆتی كۆبوونەوەكەی كرد.

ئەندامێكی مەكتەبی سیاسی پارتی كە بەشداری كۆبوونەوەكە بووە، بە (رووداو)ی گوت "ئیدی بزووتنەوەی گۆڕان لای پارتی ئەو هێزە نەماوە كە پێش 23ی حوزەیران مامەڵەی لەگەڵ دەكرا".

هەریەك لە بزووتنەوەی گۆڕان و یەكێتی و كۆمەڵ و یەكگرتووی ئیسلامی پڕۆژەیان پێشكەشی پەرلەمانی كوردستان كرد. پڕۆژەكان داوا دەكەن دەسەڵاتی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كەمبكرێتەوە و لە پەرلەمانەوە هەڵبژێردرێ.

ئەو چوار لایەنە رەخنە لە پارتی دەگرن كە تاوەكو ئێستا لەو رووەوە هیچ پڕۆژەیەكی پێشكەش نەكردووە.
 
بارزانی چۆن دەمێنێتەوە؟

ئەندامەكەی مەكتەبی سیاسی پارتی كە داوای كرد ناوی بڵاونەكرێتەوە، هەندێ زانیاری لەبارەی هەنگاوەكانی داهاتوو ئاشكرا كرد و گوتی "پارتی بڕیاری دا لێژنەیەكی تایبەت بە سەرۆكایەتی نێچیرڤان بارزانی و بە ئەندامێتی مەسرور بارزانی و فازڵ میرانی پێكبێت، ئێستا لێژنەكە پێكهاتووە و بڕیارە لەم رۆژانەدا لەگەڵ لایەنەكان دەست بە گفتوگۆ بكات".

سەبارەت بەوەی پارتی پڕۆژەی دەبێ بۆ هەمواری یاساكە یان نا؟ ئەو ئەندامەی مەكتەبی سیاسی پارتی گوتی "پارتی پڕۆژەیەكی هەیە لە دەرەوەی پەرلەمان دەیخاتە بەردەم حیزبەكان بۆ ئەوەی گفتوگۆی لەسەر بكەن، پڕۆژەكەش قابیلی گفتوگۆیە".

بەڵام بەرپرسێكی باڵای یەكێتی كە ئاگای لە دانوستاندنەكانی نێوان حیزبەكەی و پارتییە، بە (رووداو)ی گوت "هەندێ كۆبوونەوەی تایبەت لەنێوان یەكێتی و بارزانیدا كراوە. كاك كۆسرەت رەسوڵ و دواتریش عەدنان موفتی، ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتی سەردانی بارزانییان كردووە و بەجیا لەگەڵی كۆبوونەتەوە".

دەربارەی ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكان، ئەو بەرپرسە باڵایەی یەكێتی گوتی "بارزانی گوتوویەتی مەبەستی من پۆستەكە نییە، ئەوەندەی مەسەلەی ئایندەی كورد و پرسی دەوڵەتە". گوتیشی "یەكێك لە بەهێزترین سیناریۆكان بۆ مانەوەی بارزانی ئەوەیە كە لەگەڵ ئەم خولەی پەرلەمانی كوردستان ماوەكەی كۆتایی بێت، بەمەرجێك لێژنەیەكی باڵا پێكبهێنرێ بۆ پەیوەندییە سیاسییەكان و چاكسازی بكرێ و نێو ماڵی كوردی پتەوتر بكرێ".

سەبارەت بە هەڵوێستی یەكێتیش گوتی "بڕیارە رۆژی دووشەممە 29/6/2015 مەكتەبی سیاسی یەكێتی كۆببنەوەو دواتر كۆبوونەوەیەكی دیكە لە نێوان كاك مەسعود و كاك كۆسرەتدا دەكرێ".

هاوپەیمانێتی هەڵدەوەشێتەوە

لێرەو لەوێ باس لەوە دەكرێ كە ئەگەر پارتی لەگەڵ لایەنەكان نەگەیشتە رێككەوتن ئەوا هەڕەشەی هەڵوەشاندنەوەی حكومەت دەكات.

 چنار سەعد، ئەندامی سەركردایەتی پارتی لەوبارەیەوە گوتی "پارتی هەڕەشە نییە بۆ سەر هیچ لایەنێك، بەڵام حكومەتی هەرێمی كوردستان بە ئیئتیلافی دروستبووە كە چوار لایەنی دیكەی تێدان، كاتێك ئەم لایەنانە پشت لە پارتی دەكەن، مانای هەڵوەشاندنەوەی ئیئتیلافەكەیە".

هەروەها گوتیشی "كە ئیئتیلافەكە هەڵوەشایەوە پۆستەكانیش كە لەسەر بنەمای ئیئتیلافی دابەشكراون، گۆڕانكاری بەسەردا دێ، هیوادارین ناچار نەبین ئەو هەنگاوە بنێین".

هەرچی یەكێتی نیشتمانیی كوردستانە كە پارتی پێیوایە ئێستا دەتوانن لەگەڵی بگەنە رێككەوتن، رەخنەی لە پارتی هەیە و دەڵێن ئەوەی پارتی كردی هەڵە بوو.
عیماد ئەحمەد، ئەندام و گوتەبێژی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان بە (رووداو)ی گوت "كێشەكە بە سازانی نیشتمانی چارەسەر دەكرێ، دەبێ رێككەوتن بكرێ و یاسای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان لەگەڵ ئەم سەردەمە بگونجێنرێ".

عیماد ئەحمەد، داوا لە پارتی دەكات هەنگاوێك بێتە پێش و پڕۆژەی خۆی پێشكەش بكات، رەخنەش لە پارتی دەگرێ كە بایكۆتی كۆبوونەوەی پەرلەمانی كرد "ئەوە كارێكی باش نەبوو، چونكە هیچ قەیرانێك نییە چارەسەری لەگەڵ خۆی نەهێنابێ".

عیماد ئەحمەد گوتیشی "وەكو یەكێتی بڕیارە دیسان لەگەڵ حیزبەكانی دیكە دەست بە جەولەیەكی دیكەی دانوستاندن بكەین و ئامادەین لەگەڵ پارتی رێكبكەوین، چونكە سیاسەت بەبێ رێككەوتن ناكرێ".

 گۆڕان: ئەوە كۆتایی دنیا نەبوو

بزووتنەوەی گۆڕان سەری لەوە سوڕماوە كە پارتی بەهۆی خوێندنەوەی یەكەمی پڕۆژەی لایەنەكان لەنێو پەرلەمانی كوردستان رەخنە لە گۆڕان دەگرێ.
كاردۆ محەممەد، پەرلەمانتاری پێشووی گۆڕان داوا دەكات كار بكرێ بۆ تێپەڕاندنی قەیرانەكە و دەڵێ "پێویستە لایەنەكان لەڕووی سیاسییەوە بگەنە رێككەوتنێك لەسەر پرۆژەكان، دواتر لە پەرلەمانی كوردستان كاری لەسەر بكرێ".

پارتی چەندین جار داوای لە گۆڕان كرد لە دەرەوەی پەرلەمان لایەنەكان بگەنە رێككەوتن، دواتر پڕۆژەیەكی هاوبەشی هەموو لایەنەكان پێشكەش بكرێ. بەڵام گۆڕان بەوە رازی نەبوو.

كاردۆ محەممەد كە ئێستا گەورە راوێژكاری سەرۆكی پەرلەمانی كوردستانە، داوا لە پارتی دەكات "بڕیاری كۆتایی نەدات" و دەڵێ "نابێ پارتی ئەوە بەكۆتایی دنیا تێبگات. هیچ حیكمەتێك نابینین لەوەی پارتی بایكۆتی گۆڕان بكات".

بەڵام چنار سەعد بزووتنەوەی گۆڕان بە خەتابار دەزانێ لە تێكچوونی پەیوەندییەكانی نێوانیان "متمانە نەما، بەستەڵەك لەنێوان پارتی و گۆڕان دروستبووە، بەڵام هێشتا باوەڕمان بەوە نییە پەیوەندییەكان بە یەكجارەكی لەگەڵ گۆڕان ببڕین". 

ئامانجی بزووتنەوەی گۆڕان لە خوێندنەوەی یەكەمی پڕۆژەی هەمواركردنەوەی یاسای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان وەك پارتییەكان دەڵێن، گەیاندنی هەندێ پەیام بووە بە پارتی كە دەتوانن نیسابی قانونی بەبێ پارتیش لەنێو پەرلەمانی كوردستان تەواو بكەن و یاساكان تێپەڕێنن. بەڵام كاردۆ محەممەد دەڵێ "كەس زۆرینە نییە و هیچ لایەنێك ناتوانێ بە تەنیا هیچ شتێك بكات". 

هەر لەو چوارچێوەیەدا یەكگرتووی ئیسلامی داوای كۆبوونەوەی پێنج قۆڵی (یەكگرتوو، گۆڕان، یەكێتی، پارتی و كۆمەڵ) دەكات بۆ دۆزینەوەی چارەسەرێك بۆ پرسی پۆستی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كە لە 19/8/2015 وادەی یاسایی ویلایەتی بارزانی كۆتایی دێت.

محەممەد رەئووف، سەرۆكی ئەنجوومەنی سەركردایەتی یەكگرتوو بە (رووداو)ی گوت "هەر یەك لە یەكێتی و كۆمەڵی ئیسلامی بەو داوایەی یەكگرتوو رازیبوونە، بەڵام هێشتا گۆڕان و پارتی وەڵامیان نەداوەتەوە".</sup>

^29/6/2015

<sup>دوای ماوەیەک گرژی نێوان حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران و پارتی كرێكارانی كوردستان، دانیشتن و لە یەک تێگەییشتن لە نێوان ئەو دوو لایەنە بەرەپێشچوونی زیاتری بەخۆوە بینیوە. 

دواجار په‌كه‌كه‌ رازی بوو به‌وه‌ی سنوورێكی 60 كیلۆمه‌تری هه‌ر له‌ پیرانشاره‌وه‌ تا شنۆ له‌ سنووری هه‌ردوو قه‌زاكانی چۆمان و سۆران له‌ ناوچه‌ سنووریه‌كانی حاجی ئۆمه‌ران و سیده‌كان جێ بێڵێت و دوولایه‌نه‌كه‌ی دیموكرات تێیدا جیگیر بن.

ئێستا به‌ درێژایی ئه‌و 60 كیلۆمه‌تره‌ هیچ هێز و لایه‌نێك لەنێوان دوو باڵه‌كه‌ی دیموكراتدا نه‌ماوه‌ و ئەو دوو لایەنە ته‌نیا 3 كیلۆمه‌تر له‌ سنوورەکانی رۆژهه‌ڵاتەوە دوورن‌.

دوای گرژی و ئاڵۆزییه‌كانی هه‌ردوو باڵه‌كه‌ی حیزبی دیموكرات له‌ گه‌ل پارتی كرێكارانی كوردستان بۆ ده‌ربازبوونی دوولایه‌نه‌كه‌ی دیموكرات به‌ره‌و ناوچه‌ سنوریه‌كانی باشوورو رۆژهه‌ڵاتی كوردستان، دواجار په‌كه‌كه‌ له‌ به‌شێكی ئه‌و ناوچه‌ سنووریانه‌ كشایه‌وه‌و له‌ شوێنی ئه‌واندا حدكاو حدك جێگیر بوون، ئێستا هیچ هێزو لایه‌نێك له‌ نێوان پایه‌گاكانی ئێران و دوولایه‌نه‌كه‌ی دیموكراتدا نیه‌، لووله‌ی تفه‌نگه‌كانی ئه‌و دولایه‌نه‌ به‌ دووری ته‌نیا سێ كیلۆمه‌ترە له‌ رۆژهه‌لاتی كوردستانه‌وه‌.

خالید وه‌نه‌وشه‌ ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی حدك بە(تۆڕی میدیایی رووداو)ی راگەیاند:" دوای گرژییه‌كانی دیموكرات له‌ گه‌ل په‌كه‌كه‌و دواجار دانیشتن و گفتوگۆی هه‌ر سێ لامان واته‌ په‌كه‌كه‌، حدكا و حدك، گه‌ییشتینه‌ ئه‌و رێككه‌وتنه‌ كه‌ په‌كه‌كه‌ له‌و سنووره‌ پێش به‌ دولایه‌نه‌كه‌ی دیموكرات نه‌گرێت و بتوانین هه‌موومان پێكه‌وه‌ كه‌ڵك له‌ سه‌ر سنوور وه‌ربگرین و ته‌نانه‌ت هه‌ماهه‌نگییەکی باش لەنێوان  ئیمه‌ی دوولایه‌نه‌كه‌ی دیموكرات و په‌كه‌كه‌ له‌و سنورانه‌ هه‌یه".

خالید وەنوەشە ئاماژە بەوە دەکات:" رۆژانه‌ دیالۆگ و قسه‌كردنمان له‌ گه‌ل یه‌ك هه‌یه‌، بۆ ئه‌وه‌ی ئیمه‌ش بتوانین نزیك خه‌ڵكی خۆمان بین و چالاكیمان له‌ رۆژهه‌ڵاتی كوردستان هه‌بێت، چون چیتر ناكرێت ئێمه‌ له‌ شار چاوه‌ڕێی رۆژگار بكه‌ین بۆ ئازاد بوونی خه‌ڵك و خاكمان، پێویسته‌ له‌ مه‌ودوا چالاكی سیاسی و خه‌باتی چه‌كداریمان هه‌بێت".

به‌ درێژایی 60 كیلۆمه‌تر ناوچه‌ سنووریه‌كانی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان له‌ هه‌ردوو سنوره‌كانی پیرانشارو شنۆ، دوولایه‌نه‌كه‌ی دیموكراتی تیدا جێگیر بوونه‌، هه‌رچه‌نده‌ له‌و رووبه‌ره‌دا چه‌ند بازگه‌و باره‌گایه‌كی پارتی كرێكارانی كوردستان ماون، به‌ڵام په‌كه‌كه‌ به‌ حدكاو حدكی راگه‌یاندووه‌ كه‌ ئه‌وان له‌و سنووره‌ ده‌توانن كه‌ڵك له‌ باره‌گا چۆڵكراوه‌كانی ئه‌وانیش وه‌رگرن.

ره‌حیم مه‌نگوری_ فه‌رمانده‌ی هێزی حدكا له‌ سنووری رۆژهەڵاتی کوردستان بە(تۆڕی میدیایی رووداو)ی راگەیاند:" سنووره‌كان رێگای ده‌رگای ماڵه‌كانمانه‌ بۆیه‌ لیره‌بوونمان پێویسته‌و ئه‌نجامدانی چالاكی له‌ رۆژهه‌ڵات و له‌ نزیكه‌وه‌ ئاگادار بوونمان له‌ خه‌ڵكی خۆمان، ئاشكرایه‌ كه‌ لێره‌ باشتر ده‌ستمان به‌ ئامانجه‌كانمان ده‌گات، ئێستا حدكا به‌ درێژایی 60 كیلۆمه‌تر له‌و سنوورانه‌ بڵاو بۆته‌وه‌و له‌ گه‌ل په‌كه‌كه‌ش كیشه‌یه‌كمان نیه‌ بۆ رۆشتنی زیاترمان به‌ره‌و رۆژهه‌ڵات،  تنیا 3 كیلۆمه‌تر له‌ سنووره‌كانی خۆمانه‌وه‌ دورین و ته‌نانه‌ت لێره‌ هه‌ماهه‌نگیمان له‌ گه‌ل په‌كه‌كه‌ به‌و راده‌یه‌یه‌ كه‌ پییان راگه‌یاندوین، ئه‌و باره‌گایانه‌ی كه‌ ئه‌وان نزیكه‌ی 17 ساڵه‌ به‌كاری دێنن ده‌توانین كه‌ڵكیان لێ وه‌رگرین".

حه‌فتا سال له‌مه‌و به‌ر حزبی دیموكرات وه‌ك پارتێكی سیاسی له‌ رۆژههڵاتی كوردستان دامه‌زرا و له‌ كۆنگره‌ی چواری ساڵی 1981 بوو به‌دوحیزب، دوای تێكه‌ڵبونه‌وه‌شیان دووجاری دیكه‌ له‌ كۆنگره‌كانی 8 و دواجار 13 هه‌ر به‌ دوباڵ مایه‌وه‌، 22 ساڵیش له‌مه‌وبه‌ر سنوره‌كانیان به‌ره‌و شاره‌كانی باشووری كوردستان جێهێشت و ئێستاش جارێكی دیكه‌ گه‌راونه‌ته‌وه‌ ناوچه‌ سنووریه‌كانی رۆژهەڵات و باشووری كوردستان.</sup>

^29/6/2015

<sup>قۆناخەکانی خوێندنی قوتابخانە لە رووسیا 11 قۆناخە و هەروانەیەک لەسەر 5 نمرەیە، گوڵێ لە هەموو وانەکاندا 5ی هێناوە، بەمەش بووەتە یەکەمی سەر قوتابخانەکانی رووسیا.

گوڵێ نەسرەت، هەرسێ مەداڵیا زێڕەکەی لەبەردەمی لەسەر مێزێک دانابوو و یەک بە یەک پێشانی دەدام و دەیگوت "ئەم مەداڵیایەی لەلایەن فلادیمیر پۆتین سەرۆکی رووسیا پێدراوە، ئەوانی دیکەشی لەلایەن بەڕێوەبەرایەتی قوتابخانە و سەرۆکی شارەوانی سانت پیتەرسبورگ پێدراوە".

گوڵێ لە قوتابخانەی گومانیتارنەیە گیمانزیا خوێندوویەتی، کە یەکێکە لە قوتابخانە بەنێوبانگەکانی رووسیا. لە بارەی خوێندنەکەی دەڵێ "هەموو نمرەکانم نایاب بوو، ئەمە هەمووی لەسایەی باوکم بوو، چونکە ئەو ئاواتی بوو من مەداڵیای زێڕین بەدەست بهێنم، لە هەموو شتێک زیاتر لەبەر باوکم کۆششمکرد، تاوەکو مەداڵیای زێڕ بەدەست بهێنم، کاتێک بینیم بەم دەسکەوتە چەندە دڵخۆشە، ئەوە بۆ من هەموو شتێک بوو، هەموو هاوڕێکانم بەوە سەرسامبوون، کە کچە کوردێک وانەکانی لە رووسەکان باشتر دەخوێنێ و هەموو زانیارییەکان وەردەگرێت".

گوڵێ نەسرەت، لە لەلایەن هاوڕێکانی قوتابخانەی وەکو کچە کوردێک ناسراوە، لە بارەی کوردستانەوە گوڵێ نەسرەت، دەڵێ "هەموو دڵم کوردستانە، با نەڵێن ئێمە لە هەندەران دەژین و خەمی کوردستانمان نییە، زۆر حەزدەکەین کوردستانی ئازاد ببینین، بەردەوام سەریری تەلەفزیۆن دەکەم و زۆر خۆشحاڵم کە پێشمەرگەی قارەمان کوردستان دەپارێزن" 

خزم و کەسەکانی گوڵێ لە رووسیا، شانازی بە "گوڵێ"وە دەکەن و زۆر شانازی پێوە دەکەن، کە لە وڵاتی بێگانەدا توانیویەتی پلەی یەکەم بەدەست بێنێت، بارزانی عەلۆ، خزمێکی نزیکی "گوڵێ"یە، لەبارەی هەڵسوکەوتی گوڵێ دەڵێ :" گوڵێ کچێکی زۆر ژیرە، زۆر حەز بە گەلی خۆی دەکات، زۆرجار لێمدەپرسێ ئاپۆ کەی وڵاتی مە ئازاد دەبێ، زۆر حەزدەکات بگەڕێتەوە کوردستان، لە بازاڕی سانت پیتەرسبورگ، باس باسی'گوڵێ'یە، کە یەکەم بووەو مەداڵیای زێڕی سەرۆکی وەرگرتووە، ئەوە خەون بووە لەلایەن هەمووقوتابیانی کوردی رووسیا گوڵێ هێنایەدی".

هەرچەندە لە رووسیا لە دایکبووەو هەمووخوێندنیشی بە رووسی بووە، بەڵام ئەو زمانی کوردی بەباشی دەزانێت. بەڵام وەکو خۆی باسیدەکات، توانای دەربڕێنی بە زمانی رووسی باشترە.</sup> 

^29/6/2015

 پەیامنێرانی تۆڕی میدیایی رووداو هەموو رۆژێک لە بەرنامەی نووڕۆژ، نوێترین زانیاریی و هەواڵی ناوچەکانیان دەگوازنەوە.

کەلار.. هیچ وادەیەک دیارینەکراوە بۆ گەڕانەوەی ئاوارەکان

هەڵۆ محەممەد پەیامنێری (تۆڕی میدیایی رووداو) لە گەرمیانەوە زانیاری ئەوەی گواستەوە، کە چەند رۆژێک بەر لە ئێستا لە خاڵس لە سەربازگەی ئەشرەف، بەشێک لە هێزە عێراقییەکان و هێزی پێشمەرگەی کوردستان کۆبوونەوە. 

لەو کۆبوونەوەیەدا بڕیاری پێکهێنانی لیژنەیەک درا و داوا لە وەزارەتە خزمەتگوزارییەکان کرا، کە بچنە ناوچەکە و دووبارە ناحیەی سەعیدیە و گوڵاڵە زیانەکانیان بخەمڵێنرێت، کە 70 ملیار دیناریان دەوێ بۆ نۆژەندکردنەوەیان.

لەبارەی وادەی گەڕانەوەی ئاوارەکان گوتی: "تاوەکو ئێستا هیچ وادەیەک دیارینەکراوە بۆ گەڕانەوەی ئاوارەکان، چونکە دەبێ لیژنەیەک دروستبکرێت، کە پارێزگاری دیالە سەرپەرشتی دەکات و نوێنەری کوردیش تێدا دەبێت".

دهۆک.. داعش لە شنگال تونێل هەڵدەکەنێ 

سلێمان ئالیخان بەرپرسی نووسینگەی دهۆک-ی (تۆڕی میدیایی رووداو) گوتی کە هێرشەکانی داعش کەمبوونەتەوە، ئەوەش بە کاریگەری بۆردوومانی فڕۆکە جەنگییەکان و بە هۆکاری ئەوەی کە ئێستا داعش زیاتر سەرقاڵی "پاککردنەوە"ی نێو شاری موسڵ و دەوروبەرییەتی، لەو کەسانەی کە بە نەیاری خۆی دەیانبینێت، چونکە داعش وەک مەترسییەک دەیانبینێ.

هەروەها ئاماژەی بەوەکرد: "ئێستا داعش لە شنگال تونێل هەڵدەکەنێ بۆ هاتووچۆ و خۆحەشاردان، کە ئەمەش لە ماوەی مانگی رابردوودا زیاتر بووە، لە هەندێک ناوچەی وەک تەلەعفەر هێرشیش ئەنجامدەدەن بۆ ئەوەی ئەوە نیشان بدەن، کە گوایە هێشتا هێز و توانایان ماوە".

سلێمانی.. 

جەمال ئەحمەد جەمیل، پەیامنێری (تۆڕی میدیایی رووداو) لە سلێمانییەوە زانیاری ئەوەی گواستەوە کە، شارەوانی سلێمانی گرێبەستی لەگەڵ چوار کۆمپانیای بیانیدا کردووە بۆ رێکخستنی تابلۆکانی رێکلام و سەر دووکان و مارکێتەکان، وەک یوسف یاسین، سەرۆکی شارەوانی سلێمانی گوتی:" رێککەوتنەکە کراوە و رەنگە لە دوو مانگی داهاتوودا دەست بە رێکخستنەکانیان بکەن".

سیروان محەممەد، سەرۆکی ژووری بازرگانی سلێمانیش جەختی لەسەر ئەوە کردەوە، کە:" تاوەکو ئێستا بازرگان و خاوەن پیشەکان بەشێوەیەکی سەربەخۆ و ئازادانە تابلۆکانیان نووسیوە، بەڵام لەگەڵ ئەو رێکخستنە دەبێ هێشتا پەیڕەوی لە یاسای رێکلام لە عێراق بکرێ، چونکە هێشتا هەموار نەکراوەتەوە و تێیدا هاتووە، کە دەبێ رێکلام بە زمانی کوردی و عەرەبی بێت".


ئیستەنبوڵ.. هیچ بڕیارێکی یەکلاکەرەوە نییە بۆ ناردنی هێز بۆ سەر سنووری سووریا
 
محەممەد عیزەددین، پەیامنێری (تۆڕی میدیایی رووداو) لە ئیستەنبوڵەوە گوتی: "تاوەکو ئێستا هیچ بڕیارێکی یەکلاکەرەوە نییە بۆ ناردنی هێز بۆ سەر سنووری سووریا و دواتر ئەگەر پێویست بێت بچنە نێو سووریا لە رێگەی جەرابلوسەوە، بەڵام سوپا داوای پلان و رێگەچارەی زیاتر دەکات بۆ لەبەرچاوگرتنی ئەگەرەکانی چوونی سوپای تورکیا بۆ سووریا و مەترسییەکان بخرێنەروو".

28/6/2015

<sup>چەکدارانی حوسیی لەرێگەی هاوێشتنی چەند رۆکێتێکەوە کە ئاراستەی سنووری سعودیەیانکرد،  سەربازێکی سعودیە کوژراوە  و یەکێکی دیکەش بەقورسی برینداربوو، هاوکات گوتەبێژی وەزارەتی بەرگری ئەو وڵاتەش ئاماژە بەوەدەکات، چەکدارانی حوسی سنووری سعودیەیان بەزاندووە.

لیوا مەنسوور ترکی، گوتەبێژی وەزارەتی بەرگری سعودیە رایگەیاند:" بەرەبەیانی ئەمڕۆ یەکشەممە ٢٨ ی حوزەیرانی ٢٠١٥، چەکدارانی حوسی لەڕێگەی هاوێشتنی چەند رۆکێتێک و گوللە هاوەنەوە، ناوچەی جازانیان لەسنووری سعودیە بۆردومانکردوە وهاوکات بەهۆی ئەو بۆردومانەی حوسییەکان سەربازێکی سعودیە کوژراوە و سەربازێکی دیکەش بەقورسی برینداربووە".

مەنسوور ترکی ئاماژەی بەوەشکردووە، سەربازە سعودیە کوژراوەکە ناوی" فەیسەڵ محەمەد قاسم"ە، هاوکات چەکدارە حوسییەکان ماوەیەکە بنکەکانی سەربازانی سعودیەیان لەسنوور کردۆتە ئامانج وبەوهۆیەوە چەندین سەربازی سعودیە کوژراون.</sup>

^28/6/2015

<sup>ساڵێک بەسەر دانانی قەڵای هەولێر لەلیستی شوێنەوارە جیهانیەکان تێدەپەڕێت، بەڵام ئێستا بەهۆی وەستان لەنۆژەنکردنەوەی قەڵاکە، مەترسی ئەوەی لێ دەکرێت کە رێکخراوی یونسکۆ قەڵای هەولێر لەلیستی شوێنەوارە جیهانیەکان دەربهێنێت. لەجیهان 107 شوێنی شوێنەوار هەیە کە ناویان لە لیستەکەی یونسکۆدا هەیە، قەڵای هەولێریش یەکێکە لەو شوێنە شوێنەواریانە.  

لە یەکساڵەی  ناساندنی قەڵای هەولێر وەکو شوێنەوارێکی جیهانی لەلایەن یونسکۆوە، بەرپرسانی نۆژەنکردنەوەی قەڵاکە زەنگی مەترسی بۆ یەکێک لە کۆنترین شارەکانی جیهان لێدەدەن.

دارا یەعقوبی سەرۆکی کۆمسیۆنی نۆژەنکردنەوەی قەڵای هەولێر دەڵێت:" ئەم شوێنەوارە ئەگەر نەپارێزرێت ئەوا دەڕووخێت ،کە ڕووخا ناگەڕێتەوە، پرۆژەیەک کەوەستا دەتوانی دوای 10 ساڵیش دووبارە بگەڕێیەوە دەستی پێبکەی بەڵام ئەگەر ئەو پرۆژەیە چەند ساڵێک بوەستیت و ئەو خانوانە برووخێن بە بەردەوام، ئەوا هیچمان لەدەست نامێنیت کە بیان پارێزین".

یونسکۆ ساڵانە راپۆرتی خۆی لەسەر ئەو شوێنانە دەنوسێت و جاودێریان دەکات ئەگەر ساڵێک یان دووساڵ بوەستێت ، ئەوا دەخرێتە ناو لیستی مەترسی پاشان رەنگە دەربهێندرێت لەو لیسەتە.

پێنج ساڵ لەمەوبەر لەژێر چاودێری رێكخراوی یونسكۆ ماستەرپلانی نۆژەنکردنەوەی قەڵای هەولێر کەوتە واری جێبەجێکردنەوە. ماستەرپلانێک کە سێ قۆناخی کورتخایەن، مامناوەند و درێژخایەن لەخۆ دەگرێت. بەهۆی قەیرانی دارایی و بڕینی بەشە بودجەی کوردستان لەکۆتایی 2014 کارکردن لە پڕۆژەکە راوەستاوە. 

نەوزاد هادی پارێزگاری هەولێر رایدەگەیێنێت:" قەیرانی دارایی کاریگەری لەسەر هەموو هەرێمی کوردستان هەبووە، ئاساییشە کاریگەری لەسەر قەڵاش هەبێت ، ئەمەش لێک تێگەیشتنێک لە نێوان حکومەت و یونسکۆ هەیە ، کەم بوونەوەی کارەکانی لیژنەی کۆمسیۆنی نۆژنکردنەوەی قەڵاش ئاساییە ، کاری زۆر لیکراوە بەساڵانی دیکەش کاری تیدادەکرێت هیچ کاردانەوەیەکی نەرێنی نابێت لەسەر مەرجەکانی یونسکۆ ئەو ترسەی لەسەر نیە". 

بەهۆی کۆنی تەمەنەکەیەوە بەشێک لە خانوو و دیوارەکانی نێو قەڵای هەولێر رووخاون ، بۆ نۆژەنکردنەوەیان پێش قەیرانی دارایی رۆژانە 14 تیم کاریان تێدادەکرد، بەپێی ئەو پلانەی داندراوە پێویستە لەماوەی 25 ساڵ هەر سێ قۆناخی نۆژەنکردنەوەی قەڵا کۆتایی پێبێت.</sup> 

^28/6/2015

^{گوڵان: هەمیشە سەرۆكی كوردستان بە جلی پێشمەرگە و جەمەدانێی سوورەوە دەبینین، مەبەست لەم جلە خاكییە پێشمەرگانەیە و ئەو جەمەدانێیە سوورە لای سەرۆك چییە؟}

^{سەرۆک بارزانی: لە رابردوودا لە دەڤەری بارزان پیاوان (مشكی)یان دەبەست، بەڵام جەمەدانێ‌ زۆر كەم بوو، پێموابێت هەر بوونی نەبوو، تەنها مشكیی رەش و شین و سوور هەبوو، لەساڵی ١٩٣١ كاتێك حكومەتی عێراقی و سوپای بەریتانی هێرشیان كردە سەر دەڤەری بارزان، دوای بەرەنگارییەكی توند بەناچاری بارزان چۆڵ كرا، بۆیە شێخ ئەحمود و باوكم و سەرجەمی هۆزەكەمان چوون بۆ توركیا، لەو كاتەدا لەبەر ئەوەی جەمەدانێی "شێخ ئەحمەد" رەنگی سوور بوو، بۆیە حكومەتی عێراقی پێیوابوو هەر بارزانییەك جەمەدانێی سووری بەستبێت، ئەوا لە موریدانی شێخ ئەحمەدە، بۆیە بڕیارێكی عورفییان دەركرد بەوەی هەر كەسێك جەمەدانێی سوور ببەستێ‌، لە سێدارە دەدرێت، خەڵكیش ئاگادار كرایەوە كە نابێت مشكیی و جەمەدانێی سوور لەسەر ببەستن، بەڵام خەڵكی بارزان بەرەنگاری ئەم بڕیارە بوونەوەو ئەم بەرەنگاربوونەوەیە وەكو شۆڕشێك بوو، ئەوەبوو شوانێك دەستگیر كرا كە جەمەدانێی سووری بەستبوو، رژێم هەر بەو جەمەدانێیە ئەو شوانەی خنكاند، ئەمە بووە هۆی راپەڕینی خەڵكەكە و پەلاماری قائیمقامیەت و بارەگای فەوجی سوپا درا، لە كاردانەوەی ئەمەشدا حكومەت ١٢ كەسی لە بارزانییەكان دەستگیر كرد و لەسێدارەی دان، ئیتر لای خەڵكی دەڤەری بارزان وای لێ‌ هات ئەوەی جەمەدانێی سوور نەبەستێت مانای ئەوەیە ملكەچی ئیرادەی دوژمن بووە، واتە دەستبەرداری بیرو باوەڕی خۆی بووە، بۆیە جەمەدانێی سوور بووە سیمبولی بەرەنگاربوونەوە، پیرۆزیی ئەم جەمەدانێیە لەوەوە سەرچاوەی گرتووە، بۆیە جلی پێشمەرگەو جەمەدانێی سوور دوو سیمبولی بەرەنگاربوونەوەن، بۆیە هەردووكیان پیرۆزن.}

^{ژێدەر:
گۆڤاری گوڵان ساڵی ٢٠١٠}

^{رەحیم رەشیدی}

^28/6/2015

<sup>سەرۆککۆماری تورکیا رایدەگەیەنێت: "بەهیچ شێوەیەک رێگا نادەین دەوڵەتێک لە باشووری تورکیا و باکووری سووریا دروستببێت، باجەکەی هەرچی بێت رێگری لێدەکەین".

رەجەب تەییب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیا لە خوانێکی رۆژوو شکاندندا گوتی: "بە هیچ شێوەیەک چاوپۆشی لە گۆڕینی دیمۆگرافیای ناوچەکە ناکەین".

ئەردۆغان گوتیشی: "پێشتر مەسەلەی کۆبانێ هەبوو، هاوشێوەی دەیان شار لە عێراق و سووریا شەڕ لە کۆبانێش روویدا، ئەوکات بە بیانووی پشتگیری خۆپێشاندانەکانی 6-7 ی تشرینی یەکەمی 2014 روویاندا، ئێستاش هەوڵێک هەیە کە دەیەوێ دیسان ئاگری ئەوێ لە تورکیا بەرببێتەوە".

ئەردۆغان دەڵێ، هەوڵەکانی هێزە نێودەوڵەتییەکان و رێکخراوی دابەشکار، کە مەبەستی پارتی کرێکارانی کوردستان PKK  یە شەرمەزار دەکەم کە دەیانەوێ تورکیا بخەنە گۆشەیەکەوە، دەیانەوێ هاوسەنگی ئیتنیکی لە ناوچەکەدا بگۆڕن، کە خستنەدەرەوەی تورکیا  هیچ هەوڵێکی هێنانە ئارای ئاسایش و سەقامگیری سەرناگرێ".

رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆککۆماری تورکیا لە وتارێكیدا دەربارەی هێرشی داعش بۆ سەر کۆبانێ  لە رۆژی 25-6-2015  گوتی:" هێرشی گروپی تیرۆریستی داعش بۆ سەر مەدەنییەکان لە کۆبانێ بە تووندترین زمان ئیدانە دەکەین و تورکیا دەرگای کراوەیە بۆ بریندارەکان".</sup>

^27/6/2015

<sup>رۆژی پێنج شەممە 25ی حوزەیران ، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا 39ەهەمین راپۆرتی ساڵانەی خۆی تایبەت بە دۆخی مافی مرۆڤ لە جیهان بڵاوکردەوە و تێیدا ناوی 199 وڵات هاتووە کە بەگوێرەی پلەبەندیی، زۆرترین پیشێلکاری مافی مرۆڤیان تێدا ئەنجامدراوە. 

راپۆرتی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا تایبەتە بە رووداوەکانی ساڵی 2014ی پەیوەند بە مافی مرۆڤەوە لە جیهاندا، کە لەو ساڵەدا بوونی گرووپە تووندڕەوەکان لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و کیشوەری ئەفریقا رێژەی پێشێلکاری مافی مرۆڤی لە جیهاندا بەرزتر کردووەتەوە. 

لەو راپۆرتەدا کە لەلایەن جۆن کێری وەزیری دەروەی ئەمریکا خوێنرایەوە، دوو جۆر لە پێشێلکاری باس دەکات کە یەکێکیان لەلایەن حکومەتی وڵاتانەوە ئەنجام دەدرێت و بەشەکەی دیکە تایبەتە بەو پێشێلکارییانەی لەلایەن گرووپە ناحکومەییەکانەوە ئەنجام دراون، وەک ئەوانەی گرووپە تووندڕەوەکان ئەنجامیدەدەن. 

جۆن کێری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا دەڵێت: " پەیامی ئەم راپۆرتە ئەوەیە کە وڵاتان، باشترین کاری خۆیان بۆ پاراستنی خەڵکی ولاتەکەیان بکەن و ئازادی و مافەکان دابینبکەن، ئەمە تەنیا هیوا نییە، بەڵکو راستییەکە و لەسەر هەمووان پێویستە پشتگیری لە پاراستنی مافی مرۆڤ بکرێت لە جیهاندا"

ئەوەی پەیوەندی بە حکومەتی وڵاتانەوە هەیە، کۆریای باکوور لە پیشەوەی ئەو حکومەتانەیە کە زۆرترین پیشێلاکاری مافی مرۆڤ ئەنجام دەدات، بەدواشیدا چین، میسر، ئەریتریا، ئێران، رووسیا و سعودیە ناویان هاتووە، کە پێشێلکاری لە یاسای رۆژنامەڤانی، ئازادی رادەربڕین و فشارخستنە سەر کۆمەڵگای مەدەنی ئەنجامدەدەن.

سەبارەت بە پیشێلکارییە ناحکومییەکانیش، لە سووریا و عێراق بەهۆی بوونی گرووپی توندڕەوی داعش، زۆرترین پێشێلکاری مافی مرۆڤ ئەنجامدراوە، بەدوای ئەوانیشدا بۆکۆ حەرام لە نیجیریا و بزوتنەوەی تاڵیبان لە ئەفغانستان و پاکستان دێت. 

لەو راپۆرتەدا ئاماژە بەوە دەکرێت" پاراستنی مافی مرۆڤ  لە جیهاندا بەشێکە لە سیاسەتی دەروەی ئەمریکا و لێکۆڵینەوە لە دۆخی مافی مرۆڤ بەشێکی گەورەی ئەو سیاسەتە پێکدەهێنێت".

جۆن کیری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا: " پرەنسیپی باوی ئازادی رادەربڕین مومارەسەکردنی ئایین و ئازادی و هەروەها پاراستنی یەکسانی، سەنتەری سیاسەتی دەروەی ئێمەیە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ئێمە وردە وردە هەوڵی فراوانکردنی ئەو سیاسەتەمان داوە بۆ کارکردن لەسەر کۆچبەر، ئازای ئینتەرنێت، مافی کەمئەندامان وگرووپە جیاوازەکانی هاوڕەگەزباز و بەرگریکردن لە هەموو جیاوازییەکان".

لە کۆتایی راپۆرتەکەی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا هاتووە، کە" تاقیکردنەوەی راستەقینەی هەر وڵاتێک بۆ مافی مرۆڤ بەگوێری بوون و نەبوونی کێشەکان ناکرێت، بەڵکو زیاتر تێبینی ئەوە دەکرێت کە داخۆ یاسا و دەستووری ئەو وڵاتە رێگا بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان خۆشدەکەن یان نا".</sup>

^27/6/2015