وەزیری دەرەوەی نەرویژ رایگەیاند، كە ئەمڕۆ بڕیاریداوە بڕی 10 ملیۆن دۆلاری دیكە بخاتە سەر ئەو هاوكارییە مرۆییانەی، كە وڵاتەكەی بڕیاریداوە پێشكەشی ئاوارەكانی باشووری كوردستانی بكات. 

سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ وەزیری دەرەوەی نەرویژ گەیشتە باشووری كوردستان و دوای ئەوەی كەمپێكی پەنابەرانی بەسەركردەوە، لەگەڵ مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كۆبووەوە.

دواتر لە كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا وەزیری دەرەوەی نەرویژ رایگەیاند، كە لەگەڵ بارزانی بەوردیی باسیان لە بارودۆخی ناوچەكەو مەترسییەكانی داعش كردووە.

بۆرگ بریندە، وەزیری دەرەوەی نەرویژ ئامانجی سەردانەكەی باسكردو گوتی "هاتنی من بۆ پیشاندانی هاوكاریی و پاڵپشتیی هەرێمی كوردستانە".

پێشتر حكومەتی نەرویژ بڕیاریدابوو بە بڕی 25 ملیۆن دۆلار هاوكاریی مرۆیی پێشكەشی پەنابەرانی هەرێمی كوردستان بكات، لە كۆنگرە رۆژنامەوانییەكەدا وەزیری دەرەوەی نەرویژ گوتی "دوای ئەوەی ئەمڕۆ كەمپێكی ئاوارەكانم بەسەركردەوە بڕیارمدا بڕی 10 ملیۆ دۆلاری دیكە بخەینە سەر ئەو هاوكارییە".

وەزیری دەرەوەی نەرویژ گوتیشی "مایەی خۆشحاڵییە كە هەرێمی كوردستان هەموو ئایین و نەتەوە جیاوازەكانی لەخۆگرتووە". 

26/08/2014

^{پارێزگاری سنە رایگەیاند لە داهاتوویەکی نزیکدا پلانی دامەزراندنی لقی زمان و ئەدەبی کوردی لە زانکۆکانی ئەو پارێزگایەدا جێبەجێ دەکرێت.}

^{عەبدولمحەممەد زاهیدی، پارێزگاری سنە لە کۆبوونەوەیەکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، یەکێک لە داواکارییە سەرەکییەکانی خەڵکی کوردستان گرینگیدانە بە کولتووری نەتەوەییان، بەو هۆیەشەوە خراوەتە پلانی کاری حکومەتەوە و بەو مەبەستە بڕیاریانداوە وانەی زمان و ئەدەبی کوردی لە زانکۆکانی پارێزگای سنەدا بگوترێتەوە.}

^{بە گوتەی پارێزگاری سنە، وەزیری کولتووری ئێران بەڵێنیداوە ئەو پلانە لە داهاتوویەکی نزیکدا دەخرێتە بواری جێبەجێکردنەوە و دەیانەوێ بە شێوەیەی گونجاو ئەو کارە جێبەجێ بکەن تاوەکو داواکارییەکانی خەڵک لەو بەشەدا بە کەموکوڕییەوە جێبەجێ نەکرێت.}

^{بەپێی دەستووری ئێران، نەتەوە جیاوازەکانی ئەو وڵاتە مافی خوێندن بە زمانی دایکیان هەیە، بەڵام ئەو یاسایە تاوەکو ئێستا جێبەجێ نەکراوە. هەروەها لە ساڵی 2004ی زاینییەوە بڕیاری کردنەوەی لقی زمان و ئەدەبی کوردی لە زانکۆی کوردستانی سنە دراوە، بەڵام بە گوتەی بەرپرسانی ئەو زانکۆیە بەهۆی نەبوونی مامۆستای شارەزا و سەرچاوەی زانستییەوە نەیانتوانیوە جێبەجێی بکەن. هاوکات لەماوەی رابردوو ژمارەیەکی بەرچاو لە مامۆستایانی زمانی کوردی نێوخۆی رۆژهەڵاتی کوردستان و هەروەها وەزارەتی خوێندنی باڵای حکومەتی هەرێمی کوردستان ئامادەییان دەربڕیوە، بۆ جێبەجێکردنی ئەو پلانە هاوکاری بەڕێوەبەرایەتی زانکۆکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران بکەن}

^26/8/2014

دەیان کەس لە نوێنەرانی پەرلەمانی ئێران داوایان لە سەرۆککۆماری وڵاتەكەیان کردووە بەدواداچوون بۆ کێشەی خەڵکی لێقەوماوی بوومەلەرزە لێدراوی ئیلام بکات. 

نوێنەری سەرۆکی پەرلەمانی ئێران کە سەردانی ناوچە بوومەلەرزە لێدراوەکانی کردووە، رەوشی خەڵکی بە نالەبار وەسفکردووە. هەروەها دوای زیاتر لە هەشت رۆژ هێشتا خەڵک پێویستی بە خێوەتێکی زۆر هەیە، خێوەتێک کە بەرگەی گەرما بگرێ. 

26/08/2014

سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ محەممەد جەواد زەریف، وەزیری دەرەوەی ئێران لەڕێی فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی هەولێرەوە گەیشتە باشووری كوردستان و لەلایەن نێچیرڤان بارزانی، سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانەوە پێشوازیی لێكرا.

پێشتر فەلاح مستەفا، بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی هەرێمی كوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند " وەزیری دەرەوەی ئێران لەگەڵ سەرۆكی حكومەت و سەرۆكی هەرێمی كوردستان كۆدەبێتەوە". ئاماژەی بەوەشكرد، كە بڕیاریشە سەردانی جەلال تاڵەبانی بكات لە سلێمانی.

هەر ئەمڕۆ وەزیری دەرەوەی نەرویژ گەیشتە هەولێر و لەلایەن فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی هەرێمی کوردستان پێشوازی لێکرا.

سەبارەت بە بەرنامەی وەزیری دەرەوەی نەرویژ لە هەولێر، فەلاح مستەفا گوتی "بڕیارە سەردانی کەمپی ئاوارەکان بکات و لەگەڵ ئاژانسەکانی سەر بە نەتەوەیەکگرتووەکان کۆببێتەوە، پاشان لەگەڵ سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی هەرێمی کوردستان کۆدەبێتەوە".

26/08/2014

ئەگەرچی دەنگۆی رۆیشتنی 13 كەسی یەك خێزان لە پشدەر بۆ نێو چەكدارانی دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام (داعش) لەنێو خەڵكدا باسێكی گەرمە، بەڵام ئاسایشی ناوچەكە تەنیا رۆیشتنی 5 كەسی پشتڕاستكردەوە و رایگەیاند كە یەكێكیان پێشتر چەكداری رێكخراوی ئەنسارولئیسلام بووە.
جگە لەو 13 كەسەی كە دەگوترێ هەفتەی رابردوو پەیوەندییان بەچەكدارانی داعشەوە كردووە لە موسڵ، باسی ئەوەش هەیە كە پێشتریش دوو هاونیشتیمانی پشدەر چوونەتە نێو داعش و بەم دواییە پاش گرتنی موسڵ لەلایەن داعشەوە دەركەوتوونەتەوە.

بەپێی زانیارییەكانی (تۆڕی میدیایی رووداو)، سێ لەو كەسانەی چوونەتە ناو داعش بە ناوەكانی (ئیسماعیل و حیسامەدین و عومەر) برای یەكدین و بە خۆیان و ژن و منداڵەكانیانەوە رۆیشتوون.
(م) كە برای ئەو سێ كەسەیە، دەنگۆی رۆیشتنی سێ براكەی بۆ ناو داعش پشتڕاستكردەوە و بە (رووداو)ی گوت "تەواوی بنەماڵەكەمان بێبەریبوونی خۆمان راگەیاندووە لێیان. ئێمە ناڕازین لە رۆیشتنیان و بێ ئاگا بووین لە رۆیشتنیان".

(م) ئامادەیی خۆیشی نیشاندا كە هاوكاری هێزە ئەمنییەكانی كوردستان بكات بۆ دۆزینەوەی براكانی و گوتی "هەر كاتێك زانیارییەكمان لەسەریان هەبێت ئامادەین هاوكاری هێزەكانی ئاسایش بكەین بۆ دەستگیركردنیان، چونكە بە هەڵەی دەزانین مرۆڤ دژ بە خاك و وڵاتی خۆی شەڕ بكات. ئەو كارەی ئەوان بە دینداری نازانین، لەبەرئەوەی فەرمانەكانی خودا ئەوە نییە كە ئەوان پەیڕەوی دەكەن".

ژنەكانیان رۆژهەڵاتین

(م) زانیاری لەسەر كەسە رۆیشتووەكان ئاشكرا كرد و گوتی "هەرسێ براكەم خێزاندارن، ژنەكانیشیان رۆیشتوون، لەگەڵ 5 منداڵ. دوو لە براژنەكانم كوردی رۆژهەڵاتی كوردستانن". گوتیشی "ئێمە نازانین ئێستا ئەوان گەیشتوونەتە چ شوێنێك، بەڵام دڵنیاین چوونەتە ناو چەكدارانی دەوڵەتی ئیسلامی ناسراو بە داعش. چونكە خۆیان پەیوەندییان كردووە و گوتوویانە دەچینە ناو داعش و رۆیشتنی ئەوانیش لە رووی دەروونییەوە گرفتاری كردووین".

بەپێی زانیارییەكانی (رووداو) ئەو سێ برایە دایكیان لە ژیاندا نەماوە و باوكیشیان نەخۆشە و جەڵتە لێیداوە، ئەوان خاوەنی چوار برای دیكەشن، بەڵام ئەوان پەیوەندیان پێیانەوە نییە و لایەنگری كۆمەڵی ئیسلامین.

كۆنە ئەنسارەكان دەبنە داعش

بەپێی زانیارییەكانی (رووداو)، ئیسماعیل پێشتر چەكداری رێكخراوی ئەنسارولئیسلام بووە، بەڵام دوای تەفروتوناكردنی مۆڵگەكانی ئەنسار لە ناوچەی هەورامان لەلایەن فڕۆكە جەنگییەكانی ئەمریكا لە 2003دا، ئیسماعیل وازی لە ئەنسار هێناوە.

لەلایەكی دیكەوە بەپێی زانیاری سەرچاوەكانی (رووداو) لە ناوچەی پشدەر، دوو كەسی دیكە بە ناوەكانی (شۆڕش و پشدەر) كە خەڵكی ناحیەی هەڵشۆی سەر بە قەزای پێشدەرن و پێشتر ئەندامی ئەنسارولئیسلام بوون، دوای پەرتەوازەبوونی ئەو رێكخراوە ئەوانیش ون بوون، بەڵام ئێستا لەنێو داعش پەیدابوونەتەوە. دەگوترێت (شۆڕش) پلەی ئەمیری هەیە لەنێو داعش.

ئاسایش: 5 كەس دیار نین

سەبارەت بە رۆیشتنی ئەو 13 كەسە، رائید محەممەد فازڵ، گوتەبێژی بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی راپەڕین بە (رووداو)ی گوت "تاوەكو ئێستا لە سنووری ئێمە تەنیا 5 كەس دیارنەماون، ئەوانە دانیشتووی قەزای پشدەرن، بەڵام دڵنیا نین چوونەتە ناو چەكدارانی داعش، تەنیا ئەوە زانراوە كە قەزای پشدەریان جێهێشتووە و بەرەو شوێنێكی نادیار رۆیشتوون. ئێمە لێكۆڵینەوەمان لەسەر ونبوونیان دەستپێكردووە". گوتیشی "زانیاریمان هەیە یەكێك لەوانە پێشتر لەگەڵ چەكدارانی ئەنساروئیسلامدا بووە".

دەنگۆی ئەوەش لە نێو خەڵك بڵاوبووەتەوە كە ئاسایش دەستی بەسەر ئاڵای داعشدا گرتووە و چەند گەنجێكی ناحیەی چوارقوڕنەش پەیوەندییان بە داعشەوە كردووە، بەڵام ئەو بەرپرسەی ئاسایش ئەو دەنگۆیانەی رەتكردنەوە و گوتی "رەوشەكە لەژێر كۆنتڕۆڵدایە".

25/08/2014

محەممەد جەواد زەریف، وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران سبەی سێشەممە 26 ی ئابی 2014 سەردانی هەولێر دەكات و لەگەڵ بەرپرسانی باڵای باشووری كوردستان كۆدەبێتەوە.

كاروان جەمال تاهیر، جێگری بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكومەتی هەرێمی كوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "سبەی سێشەممە بەڕێز وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە رێگای فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی هەولێرەوە دەگاتە هەرێمی كوردستان و بڕیارە لەگەڵ بەڕێزان مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان و نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان كۆببێتەوە".

دوێنێ 24 ی ئابی 2014  وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران سەردانی بەغدای كرد و لەگەڵ بەرپرسانی باڵای شیعە و د.فوئاد مەعسووم، سەرۆككۆماری عێراق كۆبووەوە، بڕیاریشە سبەی سەردانی هەرێمی كوردستان بكات.

هاتنی زەریف بۆ هەولێر بە یەكەم سەردانی فەرمی بەرپرسێكی باڵای ئێران دادەندرێت دوای رووداوەكانی كەوتنی موسڵ و ناوچەكانی دیكە بەدەستی  چەكدارانی گرووپی دەوڵەتی ئیسلامی (ناسراو بە داعش). 

بەپێی زانیارییەكانی تۆڕی میدیایی رووداو، شەڕی داعش و بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر، پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق بە سەرۆكایەتی حەیدەر عەبادی و بەشداریی كورد لە پرسی سیاسیی لە گرنگترین ئەجێندای كۆبوونەوەكانی  بەرپرسانی باڵای هەرێمی كوردستان و وەزیری دەرەوەی ئیران دەبن.

25/08/2014

<sup>هاتنی بەلێشاوی ئاوارە بۆ شارەكانی هەرێمی كوردستان، بە تایبەتی لە دهۆك و هەولێر نرخی كرێی خانووی بەشێوەیەكی بەرچاو بەرز كردووەتەوە. بەقسەی خاوەنی نووسینگەكانی كڕین و فرۆشتنی خانوو و زەوی، لە شەش مانگی رابردوودا كرێی خانوو 100% زیادی كردووە.

بەپێی ئامارە نافەرمییەكان، ژمارەی ئەو ئاوارانەی روویان لە پارێزگاكانی هەولێر، سلێمانی و دهۆك كردووە زیاترە لە یەك ملیۆن كەس، ئەوە لەكاتێكدایە كە كۆمیسیۆنی باڵای پەنابەرانی سەر بە ‌نەتەوە یەكگرتووەكان دەڵێت هەرێمی كوردستان پێشوازی لە 700 هەزار ئاوارەی عێراقی كردووە. بەڵام ئەمە تەنیا ئەوانەن كە ناویان لای ئەو كۆمیسیۆنە تۆمار كراوە.

ئەدریان ئێدواردز، گوتەبێژی كۆمیسیۆنەكە لە پرێس كۆنفرانسێكدا رایگەیاند: "هەرێمی كوردستان پێشوازی لە 700 هەزار ئاوارەی عێراقی كردووەو زۆربەشیان لە سەرەتای مانگی حوزەیرانەوە ئاوارە بوون". ئێدواردز گوتیشی ئەم ژمارەیە تەنیا ئەوانە دەگرێتەوە كە تاوەكو ئێستا لەلای ئەوان ناویان تۆمار كراوە.

بەڵام سۆران عومەر، سەرۆكی لێژنەی مافی مرۆڤ لە پەرلەمانی كوردستان، ژمارەی ئاوارەكان بە زۆر لەوە زیاتر دەزانێ و دەڵێت "بەپێی دوایین ئامار، تاوەكو 24/7 ژمارەی ئاوارەكانی فەللوجە و رومادی و ناوچەكانی دیكە كە روویان لە كوردستان كردووە، گەیشتووەتە ملیۆنێك. دوای گرتنی شنگالیش لەلایەن داعشەوە، نزیكەی 200 هەزار كوردی ئێزیدی ئاوارەی شارەكانی كوردستان بوون، پێشتریش نزیكەی 200 هەزار ئاوارە لە رۆژئاوای كوردستانەوە هاتوونەتە هەرێمی كوردستان. 

گوتیشی "ژمارەی ئاوارەكان لەهەندێ ناوچە لە ژمارەی دانیشتووانی ناوچەكە زیاترە".

بەپێی قسەی سۆران عومەر، كەمترین ئاوارەی عەرەب لەكەمپەكانن، چونكە سەرەتا كارئاسانییان بۆ كراوە لە شارەكان نیشتەجێ ببن "ئەمەش بووە هۆی دروستبوونی قەیرانێكی گەورەی ئابووری لە هەرێمی كوردستان كە بەشێكی پەیوەستە بە بەرزبوونەوەی نرخی كاڵا و كرێی خانوو".

خانووی كرێ‌ دەستناكەوێ

دوای زیادبوونی خواست لەسەری خانووی كرێ، بەشێك لە نووسینگەكانی كڕین و فرۆشتنی خانوو، كاری نووسینگەكانیان گۆڕی بۆ بە كرێدانی خانوو. نووسینگەی سەباح مەنتك یەكێكە لەو نووسینگانە.

سەباح عەزیز، خاوەنی نووسینگەكە دەڵێت "بەهۆی هاتنی بەلێشاوی ئاوارە و وەستانی پێشینەی خانوو، كڕین و فرۆشتنی زەوی و خانوو زۆر لاواز بووە، بەپێچەوانەوە خواستێكی زۆر لەسەر خانووی كرێ هەیە، رۆژانە چەندین كەس روو لە ئێمە دەكەن بۆ بەكرێ گرتنی خانوو كە 90%یان عەرەبن".

بەپێی قسەی ناوبراو "ئەم خواستە زۆرە كرێی خانووی لە هەولێر بەڕێژەی 100% بەرز كردووەتەوە. بۆ نموونە ئەگەر كرێی مانگانەی خانوویەكی 100مەتریی دوو نهۆم پێشتر 300 دۆلار بووبێت، ئێستا كرێیەكەی بۆ 600 بۆ 700 دۆلار بەرزبووەتەوە". 

سەبارەت بەجیاوازی نرخی كرێ لەگەڕەكەكانی شاری هەولێر، سەباح عەزیز دەڵێت لە گەڕەكەكانی 94ی گوڵان، كارێزان، فەرمانبەران، 99، زانكۆ و رۆشنبیری خانووی 100 مەتری و 125 مەتری كرێیەكەی لە 500 دۆلار كەمتر نییە، لە گەڕەكەكانی وەك مامۆستایان و شارەوانیش نرخی ئەم خانووانە لە نێوان 1500 تاوەكو 2500 دۆلارە".

هەروەها گوتی "لە كۆمەڵگەكانی نیشتەجێبوون كە پێشتر زۆربەی خانووەكان بەتاڵ بوون و كەس بە 200 دۆلاریش نەیدەویست، ئێستا یەك خانووی بەتاڵت دەستناكەوێت و كرێیەكەشیان بەرزبووەتەوە بۆ 600 دۆلار".

ناوبراو ئاماژەی بەوەدا كە بەهۆی خواستی زۆر بۆ خانووی كرێ و بەرزبوونەوەی نرخ، بەشێك لەخاوەن خانووەكان داوای زیادكردنی كرێ لەكرێچیەكانیان دەكەن، ئەمەش گرفتی لە نێوان خاوەن خانوو و كرێچی دروستكردووە.

سەباح بە پێویستی دەزانێت حكومەت سنوورێك بۆ نیشتەجێكردنی ئەو ژمارە زۆرەی عەرەب لەشار دابنێ "چونكە كاریگەری زۆریان كردووەتە سەر ژیانی خەڵك، رۆژانە بەدەیان گەنجی دانیشتووی هەولێر بۆ خانووی كرێ دەگەڕێن و بەهۆی بەرزیی نرخ خانوویان پێناگیرێت".   

گەیلان جواد، 24 ساڵ، ماوەی 20 رۆژە دەزگیرانەكەی مارە كردووە، بەڵام بەهۆی بەرزبوونەوەی كرێی خانوو تاوەكو ئێستا نەیتوانیوە خانوویەك بەكرێ بگرێت و دەزگیرانەی بگوازێتەوە. گەیلان گوتی "چەندین نووسینگە گەڕاوم، تا ئێستا خانوویەكی كرێم دەستنەكەوتووە، ئەو خانووانەشی هەن كرێیان خەیاڵییە".

گەیلان فەرمانبەرە، دوای تەواوبوونی دەوامیش وەك نووسەر لەلای پزیشكێك كاردەكات، دەڵێت "هەردوو مووچەكەم ناگاتە 800 هەزار دینار، بۆیە ئەگەر حكومەت سنوورێك بۆ بەرزبوونەوەی نرخی خانوو و هاتنی بەلێشاوی ئاوارەی عەرەب دانەنێ، لەوانەیە ساڵێكی دیكەش نەتوانم زەماوەند بكەم".     
    
هەمزە حامید، بەڕێوەبەری راگەیاندنی پارێزگای هەولێر، دەڵێت ئەوان لە ئیداری پارێزگای هەولێر لەرێگەی دابەشكردنی زەوی نیشتەجێبوون لە قەزا و ناحیەكان، دروستكردنی دەیان هەزار یەكەی نیشتەجێبوون لە رێگەی پرۆژەكانی وەبەرهێنان، دروستكردنی شوقەی نیشتەجێبوون و خانووی كۆری، هەوڵی زۆریان داوە بۆ چارەسەركردنی گرفتی نیشتەجێبوون، بەڵام بەهۆی هاتنی بەلێشاوی ئاوارە بارودۆخەكە پێچەوانە بووەتەوە.

هەمزە حامید گوتی حكومەتی هەرێمی كوردستان توانای دارایی سنووردارە، ناتوانێ چیدی كەمپ بۆ ئەم ئاوارانە دروستبكات كە هەر كەمپێكی زیاتر لە 3 ملیار دیناری تێدەچێت، بۆیە لەخۆگرتنی ئەم ژمارە ئاوارە زۆرە لەتوانای حكومەتدا نەماوە، گوتیشی "باشترین چارەسەر بۆ ئاساییبوونەوەی بارودۆخەكە پەلەكردنە لە پێكهێنانی حكومەتی ناوەندی و وەدەرنانی داعشە، بۆ ئەوەی ئاوارەكان بگەڕێنەوە شوێنەكانی خۆیان".

ئەیوب ئەنوەر سماقەیی، مامۆستای ئابووری لە زانكۆی سەلاحەددین پێیوایە تا بارودۆخی ناوچەكانی دەرەوەی هەرێمی كوردستان ئارام نەبێتەوە و ئاوارەكان نەگەڕێنەوە، كرێی خانوو لەهەڵكشان ناوەستێ، گوتیشی "بەهۆی ئەوەی لە كوردستان جۆرێك لە بازاڕی ئازاد هەیە و سیاسەتی دارایی و نەختینە لەدەست حكومەتدا نییە، بۆیە حكومەت ناتوانێ نرخ بۆ كرێی خانوو دابنێ".

ئەو مامۆستایەی زانكۆ دەڵێت حكومەت دەیتوانی لە رێگەی دانانی سیستەمێك بەگوێرەی قەبارەی دانیشتووانی شار و شارۆچكەكان و توانای لەخۆگرتنیان ئاوارەكانی دابەشكردبایە، ئەوكات پاڵەپەستۆی سەر شارەكان كەم دەبووەوە، گوتیشی "ئەگەر رەوشەكە چارەسەر نەكرێت، بەرزبوونەوەی بەردەوامی نرخی كاڵا و خانوو كاریگەری خراپ لەسەری ژیانی ئابووری و كۆمەڵایەتی دانیشتووان جێدەهێڵێت".</sup>

^257/8/2014

بەگوتەی سەرچاوەكان لە رۆژهەڵاتی كوردستانەوە، لە هەندێ لە شارەكانی رۆژهەڵاتدا سەلەفییەكان بۆ نیشاندانی پشتیوانی خۆیان بۆ دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق  و شام (داعش) خۆیان دەرخستووە و ئاڵای رەشی داعشیان بەرزكردووەتەوە.

رێبەرانی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران ئەو هەواڵەیان پشتڕاست كردەوە. مستەفا هیجری سكرتێری گشتی حدكا، لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ تەلەفزیۆنی تیشك گوتی "زانیاری راست و دروستمان هەیە كە لایەنگرانی داعش چالاكییان نواندووە". دواتریش شاهۆ حوسێنی نوێنەری ئەو حیزبە لە دەرەوەی وڵات، هەواڵەكەی پشتڕاست كردەوە.

سەرچاوەكانی (رووداو) لە ژمارەیەك لە شارەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان كە سەلەفییەكان تێیاندا چالاكن، ئەو پرسە پشتڕاست ناكەنەوەو دەڵێن ئەوان تەنیا وەكو دەنگۆ بیستوویانە كە لایەنگرانی داعش چالاكییان هەبووە. ئەو سەرچاوانە هەڵبەت ئەو هەواڵانەش رەتناكەنەوە. سەرچاوەیەك لە بانە بە (رووداو)ی گوت "تەنیا وەك دەنگۆ بیستوومانە لە بانە خۆیان دەرخستووە و ئاڵای رەشیان بەرزكردووەتەوە".

ئاژانسی هەواڵی كوردپا بڵاوی كردەوە، سەلەفییەكان لە شاری بانە دروشمی لایەنگرییان بۆ داعش داوە و هەوڵیان داوە دۆخی شارەكە بشێوێنن. شاهۆ حوسێنی، نوێنەری حیزبی دێمۆكرات بە رادیۆی فەردای گوت "ئەو كەسانە دروشمی نەمان بۆ دێموكرات و سێكۆلاریان داوە" ئەمەشی وەك نیشانەی ناڕەزایەتی لە ناردنی هێزی پێشمەرگەی حیزبەكەی بۆ شەڕ لەگەڵ دەوڵەتی ئیسلامی لێكدایەوە.
وەك چۆن لە باشووری كوردستان رەوتی سەلەفیەت لە هەڵكشاندایە، لە رۆژهەڵاتی كوردستانیش بەهەمانشێوە لە گەشەدان، تاوەكو ئێستاش كۆماری ئیسلامی ئێران چەند كەسێكی لێ‌ خستوونەتە زیندانەوە. بەڵام سەرجەم سەلەفییەكانی رۆژهەڵات پشتگیری لە داعش ناكەن.

سەلەفییەكان لە شاری جوانڕۆ چالاكترن. ئەوان لەو ماوەیەدا كە دەوڵەتی ئیسلامی لە لووتكەدایە، بێدەنگ بوون. دەگوترێ نزیكەی 20 كەسی خەڵكی جوانڕۆ لە ریزەكانی داعشدان و لەو شارەدا سەلەفییەكان بە نهێنی یارمەتیشیان بۆ داعش كۆكردووەتەوە. 

سەلەفییەكان زۆر زانیاری نادەن بە دەستەوە و تێكەڵ بە خەڵكی دیكە نابن. هەربۆیە ژمارەیان دیار نییە. بەڵام چالاكڤانانی كورد دەڵێن: پێگەیەكی ئەوتۆی كۆمەڵایەتییان نییە.

شاهۆ حوسێنی دەڵێت "لایەنگرانی داعش لە سنە بە ئاڵای رەشەوە خۆیان نیشانداوە". سەرچاوەكانی رووداو لە سنە دەڵێن "ئەوەیان وەك دەنگۆ بیستووە". بەڵام نە رەتیدەكەنەوە و نە پشتڕاستی دەكەنەوە. ئەو هەواڵانە لە خەڵكی ئەو گەڕەكانە بیستراوە كە ئاڵای رەشیان لێ بینراوە و دروشم گوتراونەتەوە و هەڕەشە لە خەڵك كراوە. هەروەها دەگوترێ لە مزگەوتێك لە سنە یارمەتی بۆ داعش كۆكراوەتەوە.

ئیجلال قەوامی، چالاكڤانی مافی مرۆڤ لە رۆژهەڵاتی كوردستان ئەو پرسە وەك شەڕی دەروونی دەبینێ كە ئەو گرووپانە دەیانەوێ بڵێن هێندە بەهێزن دەتوانن یارمەتیش كۆبكەنەوە.

موختار زارعی، چالاكڤانی سیاسی لە سنە بە (رووداو)ی گوت "لە سنە سەلەفی هەیە، بەڵام داعشی لێ نییە". ئەو سەلەفییەكانی بۆ سەر دوو بەرە دابەشكرد، بەشێكیان كە جیهادی نین و بەشێكی دیكەیان باوەڕیان بە جیهاد هەیە. جیهادییەكانیش پێكەوە ناكۆكییان هەیە و دوو بەشن. بەشێكیان لایەنگری زەواهیرین و بەشێكی دیكەش لایەنگری ئەبوبەكری بەغدادین.

زارعی پێیوایە، ناتوانرێ بەو سەلەفیانە بگوترێت قاعیدە یا داعش، چونكە ئەوان ئاگایان لە دانوستانە نهێنییەكانی رێبەرەكانیان نییە. بەگوتەی زارعی، خەڵك ئەوان وەك سەلەفی دەناسێ و خۆشیان هەر بە سەلەفی خۆیان دەناسێنن. 

سەرچاوە لۆكاڵیەكان لە سەقز باس لەوە دەكەن كە لە مزگەوتی ساڵحاوادا سەلەفییەكان لە كاتی هێرشەكانی داعشدا و پێشڕەوییەكانیان لە باشووری كوردستان، شیرینیان دابەش كردووە.
لە شاری مەهابادیش لایەنگرانی داعش هێرشیان كردووەتە سەر بنكەی كۆكردنەوەی یارمەتی لە پشت تەپ و بەری شیلانێ. چەندین كەس لەو خەڵكەی كە یارمەتیان بۆ خەڵكی شەنگال كۆكردووەتەوە بریندار بوون.

25/08/2014

لەسەر ئەو كارەساتەی بەسەر خەڵكی شنگال هات، سێ‌ بەرپرسی پارتی بانگكراون بۆ پیرمام و تاوەكو ئێستا ئایندەیان دیار نییە. بەرپرسێكی باڵای پارتیش دەڵێ "جگە لەو سێ كەسە بەرپرسی دیكەش هەن كە لەسەر رووداوەكانی شنگال دەبرێن بۆ پیرمام".

بەپێی زانیارییەكانی (رووداو)، هەریەك لە لیوا سەعید كێستەیی، بەرپرسی سوپای یەك كە تاوەكو سێی ئەم مانگە سوپاكەی لە شنگال بوو،  شەوكەت كانیكی، بەڕێوەبەری ئاسایشی شنگال و سەربەست بابیری، بەرپرسی لقی 17ی پارتی لە شنگال، ئێستا لە پیرمامن، شوێنی بڕیاردانی پارتی و لەژێر لێكۆڵینەوەدان.

شەوكەت كانیكی، لەبارەی بانگكردنیان بۆ ئەوێ گوتی "مانەوەی ئێمە لە پیرمام بۆ ئەوەیە لەگەڵ سەرۆك بارزانی و لێژنەی لێكۆڵینەوە لە رووداوەكانی شنگال كۆببینەوە". 

بە فەرمانی مەسعود بارزانی، لێژنەیەك پێكهێنراوە بۆ بەدواداچوونی كارەساتەكەی شنگال. لیژنەكە هەریەك لە نوێنەری بارزانی و نوێنەری وەزارەتی پێشمەرگە و دادوەرێك لە خۆدەگرێ و ئێستا دەستیان بە لێكۆڵینەوە كردووە.

سەرچاوەیەك لەوبارەوە بە (رووداو)ی راگەیاند "بارزانی زۆر بە وردی بەدواداچوون بۆ رووداوەكانی شنگال دەكات و هەر زوو بەرپرسی لقی 17ی پارتی لە پۆستەكەی لادا". گوتیشی "لەسەر فەرمانی بارزانی ئەو سێ‌ بەرپرسەی پارتی بانگ كراون بۆ پیرمام و ئێستا لە ژێر لێكۆڵینەوەدان".

ئەو سەرچاوەیە كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە، زانیاری زیاتری ئاشكرا كرد و گوتی ‌"جگە لەو سێ بەرپرسە،‌ ژمارەیەكی دیكە بەرپرسی سەربازی لەسەر رووداوەكانی شنگال لە زووترین كاتدا بەرەو پیرمام رادەكێشرێن بۆ ئەوەی لێكۆڵینەوەیان لەگەڵ بكرێ".

شەوكەت كانیكی،‌ رەتیدەكاتەوە كە ئەوان لە پیرمام دەستبەسەربن، بەڵام گوتی "چەند رۆژێكە لێرە چاوەڕێی دیداری سەرۆك بارزانی و لێژنەی لێكۆڵینەوەین لەسەر رووداوەكانی شنگال، كە هەموو كەس دەزانێ چی روویداوەو هیچ شتێك ئیدی ناشاردرێتەوە".

كانیكی نازانێ فەرمانی بارزانی چی دەبێ بۆ ئەوان، بەڵام لەدرێژەی قسەكانیدا بۆ (رووداو) گوتی "هەر بڕیارێك بدات ملی ئێمە لەبەر چەقۆی ئەوە".

لیوا سەعید كێستەیی، بەرپرسی سوپای یەكی پێشمەرگە لە هێزەكانی زێرەڤانی كە بانگكراوە بۆ پیرمام، لە رێگەی تەلەفۆنەوە باسی رەوشی خۆیانی بۆ (رووداو) كرد و گوتی "ئێمە هەر كاتێ بمانەوێ دەچینە هوتێل و نان دەخۆین". بەڵام قسەی زیاتری نەكرد كە ئایا ئازادن لەوەی بچن بۆ هەر شارێك یان بازاڕ بكەن و دەڵێ "لە زینداندا نین، چاوەڕێین سەرۆك بارزانی ببینین".

سەبارەت بە سەربەست بابیری، بەرپرسی لقی شنگالیش ئێستا نە جێگای دیارە و نە تەلەفۆنەكانی بەردەستن، تەنانەت (رووداو) هەوڵیدا لە رێگەی سەعید كێستەیی و شەوكەت كانیكی بزانێ ئایا ئەویش لەگەڵ ئەوان لە پیرمامە یان نا، بەڵام هیچ زانیارییەك لەسەر جێگەی سەربەست بابیری ئاشكرا نەبوو.

بەرپرسێكی باڵای پارتی كە نەیویست ناوی بڵاوبكرێتەوە، لەبارەی ئەو رێكارانەی كە سەركردایەتی پارتی بەرامبەر بەرپرسانی پارتی دەیگرێتە بەر كاتێك كەمتەرخەمی دەكەن لە كارەكانیان، گوتی "هەر كەسێك لە نێو پارتیدا كارەكانی خۆی بە باشی نەكات و حیزب بڕیاری سزادانی بدات، سەرەتا بۆ پیرمام بانگ دەكرێ. راستە ئەوان لە نێو زینداندا نین، بەڵام مامەڵەكردن لەگەڵیان وەكو مامەڵەی كەسێكە لەنێو زیندان بێت و ئازاد نییە بۆ هەموو شوێنێك بڕوات و بۆ ماوەی چەند رۆژێك هەروا دەمێنێتەوە".

25/08/2014

دوای‌ كوشتنی‌ ڕۆژنامه‌نوسێكی‌ ئه‌مریكی‌ له‌لایه‌ن گروپی‌ تیرۆرستی‌ داعشه‌وه‌، ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتوه‌كان له‌سه‌ر تۆڕی‌ ئینته‌رنێت ده‌ستی‌ به‌هه‌ڵمه‌تێك كردوه‌ بۆ جه‌نگی‌ ده‌رونی‌ له‌دژی‌ داعش.

سه‌رچاوه‌كانی‌ هه‌واڵی‌ ناوچه‌كه‌‌و جیهان بڵاویانكرده‌وه‌، له‌پاش سه‌ربڕینی‌ (جه‌یمز فۆڵی‌) ڕۆژنامه‌نوسی‌ ئه‌مریكی‌ له‌لایه‌ن داعشه‌وه‌، ئێستا له‌تۆڕه‌ كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان‌و ماڵپه‌ڕه‌كاندا، چه‌ندین ڤیدیۆ‌و وێنه‌ له‌لایه‌ن ئه‌مریكیه‌كانه‌وه‌ بڵاوده‌كرێنه‌وه‌‌و داونلۆد ده‌كرێن، به‌مه‌به‌ستی‌ هاندانی‌ جیهان بۆ جه‌نگ‌و شه‌ڕ له‌دژی‌ گروپی‌ داعش.

له‌وێنه‌‌و گرته‌ ڤیدیۆییه‌كاندا، له‌سه‌ر زاری‌ سه‌ربازانی‌ ئه‌مریكاوه‌، هه‌ڕه‌شه‌ی‌ توند له‌داعشیه‌كان ده‌كرێت‌و ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كرێت، ئه‌گه‌ر داعشیه‌كان هاتون بۆ ڕشتنی‌ خوێنی‌ خه‌ڵك، ئه‌وا سه‌ربازه‌كان هاتون بۆ بردنی‌ ڕۆحی‌ چه‌كدارانی‌ داعش.

له‌هه‌ندێك وێنه‌ی‌ تردا، ژنان له‌سه‌ر ئاڵای‌ داعش دانیشتون، ئه‌وه‌ش وه‌كو په‌رچه‌كردارێك بۆ هه‌وڵه‌كانی‌ داعش له‌ڕفاندنی‌ ژنان‌و به‌زۆر به‌شودانیان به‌چه‌كداره‌كانی‌ داعش‌و ئه‌تككردنی ناموسیان.

به‌وته‌ی‌ چاودێران، ئه‌و هه‌نگاوه‌ی‌ ئه‌مریكا جۆرێكه‌ له‌جه‌نگی‌ ده‌رونی‌، كه‌ له‌دژی‌ چه‌كداره‌كانی‌ داعش ئه‌نجامی‌ ده‌دات، چونكه‌ هانی‌ جیهان ده‌دات، بۆ له‌ناوبردنی‌ چه‌كداره‌كان.

ئه‌وه‌ش له‌كاتێكدایه‌، زۆربه‌ی‌ وڵاته‌ زلهێزه‌كانی‌ جیهان، داعش به‌مه‌ترسی‌ له‌قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن بۆ سه‌ر ئاسایش‌و ئارامی‌ ناوچه‌كه‌، كه‌ ئه‌گه‌ر به‌ریان پێنه‌گیرێت، ڕه‌نگه‌ له‌داهاتودا مه‌ترسیه‌كه‌ په‌لبكێشێت بۆ وڵاتانی‌ دیكه‌ی‌ جیهان.