نووری مالیكی ، سەرۆكی كاربەڕێكەری حكومەتی عێراق ، لە وتارێكدا كە ئەمشەو بڵاوكرایەوە ، رایگەیاند كە بوون بە كاندیدی سەرۆك وەزیران مافی خۆیەتی و، گوتیشی سكاڵا لەسەر سەرۆك كۆماری عێراق د.فوئاد مەعسوم تۆمار دەكات .

برێت ماك گوێرك ، یاریدەدەری جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریكا بۆ كاروباری عێراق ، هەڵوێستەكەی مالیكی رەتكردەوەو رایگەیاند " ئێمە بە تەواوی پشتیوانی لە هەڵوێستی سەرۆك كۆماری عێراق فوئاد مەعسوم دەكەین ، وەك پارێزەری دەستووری عێراق ". هەروەها گوتی " ئێمە پشتیوانی كاندیدێك دەكەین بۆ سەرۆك وەزیران كە كۆدەنگی نیشتمانیی لەسەر بێت".

11/08/2014

نوری مالیكی سەرۆكی حكومەتی كاربەڕێكەر و سەرۆكی ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا، درەنگانی شەوی رابردوو رایگەیاند كە فوئاد مەعسوم، سەرۆك كۆمار دەداتە دادگا ، بەڵام ئەمریكا یەكسەر هاتە دەنگ و رایگەیاند كە ئەوان پشتیوانی لە سەرۆك كۆمار دەكەن .

مالیكی لەو وتارەدا كە لە رێگەی كەناڵی عێراقییەی حكومییەوە پێشكەشی كرد، باسی تەواوبوونی ماوەی دەستووریی راسپاردنی سەرۆكی حكومەتی نوێی كرد. مالیكی گوتی كە ئەو "لە روانگەی هەستكردن بە بەرپرسیارێتی یاسایی و ئەخلاقی و شەرعی"، سەرۆكایەتی پەرلەمان، سەرۆكایەتی كۆمار و دادگای فیدراڵی " لە بەزاندنی دەستوور لەم كاتە ترسناك و هەستیارەدا كە وڵات پێیدا تێدەپەڕێت" ئاگادار دەكاتەوە.

ئەوەش دوای ئەوە هات كە كۆدەنگییەك دروستبوو لە ئاستی نێوخۆ و دەرەوەی عێراق بۆ دروستكردنەوەی تەوافوق لە عێراقدا كە پێویستە رێگە بە مالیكی نەدرێت بۆ جاری سێیەم ببێتەوە سەرۆك وەزیران ، ئەویش بەهەموو شێوەیەك هەوڵدەدات خۆی ببێتەوە بە سەرۆك وەزیران .
مالیكی هۆشداری دا كە "بارودۆخی ئەمنی خراپتر دەبێت و كارەساتی گەورە روودەدەن و زیانێكی زۆر بە بەرژەوەندیی باڵای گەلی عێراق دەكەوێت".

گوتیشی "ئێمە لەبەردەم رووبەڕووبوونەوەیەكی سەختداین كە ترسناكترە لەهەموو قەیرانەكان و بەرەنگاربوونەوەكانی دیكە كە چەندین ساڵە دووچارمان بوونە".

بەڕای مالیكی "بەڕێز سەرۆك كۆمار دووجار دەستووری پێشێل كردووە، جارێك بە درێژكردنەوەی ماوەی یاسایی راسپاردنی كاندیدی گەورەترین كوتلەی نێو ئەنجوومەنی نوێنەران كە رۆژی پێنجشەممەی رابردوو كۆتایی هات، جاری دووەمیش كاتێك سەرۆك كۆمار سوور دەبێت لەسەر ئەوەی كاندیدی دەوڵەتی یاسا رانەسپێرێت كە گەورەترین كوتلەی ناو ئەنجوومەنی نوێنەرانە بەپێی ئەوەی لەلایەن دادگای فیدراڵییەوە حوكمی لەسەر دراوە".

مالیكی ئەوەشی راگەیاند كە رۆژی دووشەممە (ئەمڕۆ) لە دادگای دەستووری سكاڵا لەسەر د.فوئاد مەعسوم تۆمار دەكات لەبەرامبەر پێشێلكردنی دەستوور لەپێناو حیساباتی سیاسی و پاراستنی بەرژەوەندی گرووپێكی دیاریكراو، لەسەر حیسابی بەرژەوەندی گشتی باڵای گەلی عێراق .

هەروەها داوای لە سەلیم جبووری سەرۆكی پەرلەمانی عێراق كرد لێپرسینەوە لە فوئاد مەعسووم سەرۆك كۆماری عێراق بكات بەهۆی ئەو پێشێلكردنە راشكاوانەی دەستوور.

بەڵام برێت ماك گوێرك ، یاریدەدەری جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریكا بۆ كاروباری عێراق ، هەڵوێستەكەی مالیكی رەتكردەوەو رایگەیاند " ئێمە بە تەواوی پشتیوانی لە هەڵوێستی سەرۆك كۆماری عێراق فوئاد مەعسوم دەكەین، وەك پارێزەری دەستووری عێراق ". هەروەها گوتی " ئێمە پشتیوانی كاندیدێك دەكەین بۆ سەرۆك وەزیران كە كۆدەنگیی نیشتمانیی لەسەر بێت".

مالیكی لە وتارەكەیدا گوتی ئەوەی سەرۆك كۆمار دەیكات "كودەتایە لەسەر دەستوور و پرۆسەی سیاسی" ، بەڵام شرۆڤەكاران ئەو هەڵوێستەی مالیكی بە هەوڵدان بۆ كودەتای سیاسی لێكدەدەنەوە .
 مالیكی بەشێوەیەكی ناڕاستەوخۆ هۆشداریی ئەوەی دا كە رانەسپاردنی خۆی بۆ پێكهێنانی كابینەی تازەی حكومەت " وڵات بەرەو دابەشبوون دەبات و ئەزموونی دیموكراسی لەباردەبات ". بەڵام لە هەمانكاتدا گوتی "ئێمە گەشبینین بەوەی لە شەڕی بەرگریكردن لە دەستوور سەردەكەوین ".

بەپێی زانیارییەكان تووڕەبوونی مالیكی بەهۆی ئەوەیە كە ئەمڕۆ بڕیاربوو حەیدەر عەبادی لە لیستی دەوڵەتی یاسا بكرێتە ئەلتەرناتیڤی ئەو، بۆیە بەو شێوە توندە ئەو خیتابەی دا .

بەپێی ئەو زانیاریانەی دەست (تۆڕی میدیایی رووداو) كەوتوون، دوای وتارەكەی نووری مالیكی ، چەند كەسێك لە لیستی دەوڵەتی یاسا كە مالیكی سەرۆكایەتی دەكات ، پەیوەندییان بە د.فوئاد مەعسوم سەرۆك كۆماری عێراقەوە كردووەو پێیانڕاگەیاندووە كە ئەو وتارەی مالیكی ، گوزارشت لە بۆچوونی خۆی دەكات و دەربڕی بۆچوونی ئێمە نییە .

هەر دوای وتارەكەی مالیكی ، پۆلیس و هێزە ئەمنییەكان بەشێوەیەكی بەربڵاو بەنێو كۆڵانەكانی شاری بەغدادا بڵاوكرانەوە، كە ئەوە وەك راگەیاندنی "باری نائاسایی" لێكدرایەوە . لە هەمانكاتدا هەواڵی ئەوە بڵاوبووەوە كە هێزەكانی مالیكی كۆشكی كۆمارییان گەمارۆ دابێت .

بەڵام سەرچاوەیەك لە نووسینگەی سەرۆك كۆمار ، بە (رووداو)ی راگەیاند كە " بارودۆخی كۆشكی كۆماری ئارامە و هیچ هێزێكی مالیكی كۆشكی كۆماریی گەمارۆ نەداوەو گاردی كۆماریش لە ئامادەییدان بۆ پاراستنی كۆشكی كۆماری"، هەروەها لە درێژەی لێدوانەكەیدا رایگەیاند كە ئەو هەواڵانەی تەلەڤزیۆنە عێراقییەكان بڵاویانكردەوە سەبارەت بە گەمارۆدانی كۆشكی كۆماری لەلایەن گاردی پاراستنی سەرۆك وەزیرانەوە، "دوورن لە راستی".

11/08/2014

وڵاتی ئیسرائیل رازیدەبێت لەسەر درێژكردنەوەی ئاگربەست لەگەڵ چەكدارانی بزووتنەوەی حەماس بۆ ماوەی 72 كاژێر لە كەرتی غەزە.

ئاگربەستە سێ رۆژییەكەی نێوان ئیسرائیل و بزووتنەوەی حەماس لە چەند رۆژی رابردوودا كۆتاییهات، ئەو ئاگربەستەی دوای تێپەڕبوونی یەك مانگ جەنگ درێژترین ماوەبوو كە بووە هۆی ئەوەی ئارامی باڵ بەسەر كەرتی غەزەدا بكێشێت. ئەمڕۆ بۆ جارێكی دیكە ئیسرائیل ئاگربەستێكی دیكەی بۆ ماوەی 72 كاژێر راگەیاند.

ئیسرائیل پێشتر رایگەیاندبوو كە بێ هیچ مەرجێك ئامادەیە ئاگربەستەكە درێژبكاتەوە، بەڵام لە چەند رۆژی رابردوودا حەماس رایایگەیاند كە ئەوان بەم ئاگربەستە رازینین. ئێستا گومان دەكرێت كە لەسەر داواكارییە نێودەوڵەتییەكان حەماسیش لەسەر 72 كاژێری دیكە لە ئاگربەست رازی بووبێت.

ئەو ئاگربەستە 72 كاژێرییەی كە پێشتر راگەیەندرابوو درێژترین ئاگربەست بوو كە لە ماوەی یەك مانگ جەنگی نێوان ئیسرائیل و حەماس درێژەی كێشابێت، كە لەو جەنگەدا بە لایەنی كەم هەزا رو 900  فەڵەستینی و 70 ئیسرائیلی كوژراون.

10/08/2014

زانكۆی ئەمریكی لە سلێمانی لەلایەن رۆژنامەنووسانی بەناوبانگی ئەمریكا وەك یەكێك  لە هۆكارەكان باسدەكرێ بۆ پاراستنی باشووری كوردستان لە هەڕەشەكانی تیرۆر.

هەردوو رۆژنامەنووسی ئەمریكی (تۆماس فریدمان و فەرید زەكەریا) كە لەهەرە بەناوبانگترین رۆژنامەنووسانی ئەو وڵاتەن و بە نزیكی دیموكراتەكان و بەتایبەت  ئۆباما دادەنرێن، لەگەڵ دەستپێكردنی هێرشەكانی داعش بۆ سەر پێشمەرگە و نزیكبوونەوەیان لە كوردستان، بەتووندی بەرگریان لە كوردستان كرد و داوایان لە ئیدارەی ئۆباما كرد كە دەستووەردان بكات و بەرگری لە سەقامگیری ئەم هەرێمە بكات.

یەكێك لەو هۆكارانەی كە وای لەو دوو رۆژنامەنووسە بەناوبانگە كردووە كە ئەو داوایە لە ئۆباما بكەن بریتییە لە زانكۆی ئەمریكا لە عێراق- سلێمانی. فەرید زەكەریا، پێشكەشكار لە كەناڵی  سی ئێن ئێن و گۆشەنووسی رۆژنامەی واشنتن پۆستی ئەمریكی  لەبەرنامەكەیدا لە سی ئێن ئێن باسی ئەو هۆكارانە دەكات كە پێویستە ئیدارەی ئۆباما هانبدات بۆ پاراستنی كوردستان كە ئەو  بەكۆڵەكەی سەقامگیری ناوچەكە وەسفی كردووە.

پاشان فەرید زەكەریا باسی زانكۆی ئەمریكی لە سلێمانی دەكات و دەڵێ ئەو زانكۆیە لە كوردستان بووەتە شوێنی خوێندنی مۆدێرن و دیالۆگی كراوە. دواتر فەرید زەكەریا باسی گەشە ئابوورییەكانی كوردستان دەكات و لە كۆتایدا دەڵێ ئۆباما پێویستە ئەو مۆدێلە بپارێزێ، چونكە خەڵكەكەی بۆ ئازادی دەجەنگن.

تۆماس فریدمان یەكێكی دیكەیە لە رۆژنامەنووسە بەناوبانگەكانی ئەمریكا و گۆشەنووسی رۆژنامەی نیویۆرك تایمزە. فریدمان لە كۆتایی مانگی ئاداری ئەمساڵ سەردانی سلێمانی كرد و لەوێ بەشداری سێیەمین خوولی دەرچووانی زانكۆی ئەمریكی كرد.

فریدمان چەند رۆژێك لەو شارە مایەوە و دواتر كە گەڕایەوە لە چەند وتارێكیدا باسی رۆڵی ئەو زانكۆیە و سەقامگریی باشووری كوردستانی كرد. فریدمان لە نووسینەكانیدا و لە هەڤپەیڤینێكی تایبەتدا لەگەڵ رووداو ئاماژەی بەوەدەكرد كە كوردستان چیرۆكێكی  سەركەوتووە و شایەنی شانازییە.

فریدمان لە دوای یەكەم رۆژ لە هێرشەكانی فڕۆكە ئەمریكییەكان بۆ سەر داعش لە نزیك مەخموور لە هەڤپەیڤێنێكدا لەگەڵ ئۆباما باسی كوردستان دەكات و ئۆباماش بۆ یەكەمجار بە روونی دەڵێ كوردستان شوێنێكە بۆ پێكەوە ژیان و نموونەیەكە دەبێ بپارێزرێ.

زانكۆی ئەمریكی لە سلێمانی لە ساڵی 2007  لەلایەن بەرهەم ساڵح دامەزراوە  و جەلال تاڵەبانی و نێچیرڤان بارزانی زۆرترین هاوكاری ماددییان پێشكەش بەو زانكۆیە كردووە.

فەرید زەكەریا لە كۆتای بەرنامەكەی دەڵێ دەستوەردانی سەربازی ئەمریكا لە كۆریای باشوور  سەرکەوتوبوو  لە كوردستانیش سەركەوتوو دەبێ، چونكە سەركردەكانیان دەجەنگن لە پێناو ئامانجێكدا و شەرعیەتیان هەیە.

10/08/2014

ئەمڕۆ یەکشەممە 10.8.2014، هاووڵاتییانی تورکیا دەچنە سەر سندووقەکانی دەنگدان و سەرۆککۆماری نوێی وڵاتەکەیان هەڵدەبژێرن.

لەم هەڵبژاردنەدا، کە یەکەمجارە بەشێوەیەکی راستەوخۆ میللەت سەرۆککۆمار هەڵبژێرێت، 3 بەربژێر رکابەری لەسەر بەدەستهێنانی متمانەی 53 ملیۆن دەنگدەر دەکەن.

پرۆسەی دەنگدان کاژێر 8ـی سەرلەبەیانی بە کاتی تورکیا دەستی پێکرد.

بەربژێرەکان:

رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک وەزیرانی ئێستا و بەربژێری پارتی داد و گەشەپێدان AKPـی دەسەڵاتدار.

سەڵاحەدین دەمیرتاش، بەربژێری پارتی دیموکراسی گەلان HDP.

ئەکمەلەدین ئیحسانئۆغڵو، بەربژێری هەردوو پارتی، نەتەوەپەرستی تورکیا MHP و پارتی کۆماریی گەل CHP. 

10/08/2014

وەزارەتی دەرەوەی رووسیا رایگەیاند، كە مۆسكۆ پاڵپشتی لە دەسەڵاتدارانی عێراق دەكات لە جەنگی دژ بە چەكدارانی داعش.

وەزارەتی دەرەوەی رووسیا لە بەیاننامەیەكدا جەنگی دژ بە داعشی بە "جەنگی دژە تیرۆر و تو‌وندڕەوی" لەقەڵەمداوە و داوای لە هەموو لایەنە سیاسییەكانی عێراق كردووە بگەنە كۆدەنگییەكی نیشتمانی بۆئەوەی یارمەتییان بدات بۆ بەرەنگاربوونەوەی تو‌وندوتیژی و تو‌وندڕەوی لە عێراقدا.

ئەوەشی گوتووە كە "كارێكی شایستەیە تو‌وندترین دەستەواژەی سەركۆنەكردن بۆ دەستدرێژیی چەكدارە تو‌وندڕەوەكان بەكاربهێنین". جەختیشدەكاتەوە ئەوەی لە عێراق روودەدات پشتڕاستمان دەكاتەوە كە داعش خراپەیەكی رەهایە و دەبێ توانای هەموو نوێنەرانی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بۆ بەرەنگاربوونەوەی یەكبخرێ.

10/08/2014

لەكۆبوونەوەی ئەمڕۆ هەینی ( 8 ئابی 2014) پەرلەمانی كوردستان و سەرۆک فراکسێۆنە جیاوازەکانی پەرلەمان کۆبوونەوە بۆ تاوتوێكردنی ڕووداوەکان و هێرش و پەلامارەکانی تیرۆرستان بۆ سەر هەرێمی کوردستان. 

بەپێی راگەیەنراوێكی پەرلەمانی كوردستان كەوێنەیەكی بۆ خەندان نێردراوە، پەرلەمانی كوردستان بڕیاریدا لیژنەکانی مافی مرۆڤ و کۆمەڵگەی مەدەنی و بەرگری لە مافەکانی ئافرەت ڕابسسپێرێت بۆ بەدواداچوون و بە دیکۆمێنتکردنی ئەو تاوانەی دەرهەق بە   مەسیحی و شەبەک و تورکمان و بەتایبەیش خوشک  و برا ئێزیدییەکان لەناوچەی شەنگال ئەنجامدراون. 

دەقی راگەیەنراوەكەی پەرلەمانی کوردستان: 

ئەمرۆ 8-8-2014 سەرۆکایەتی پەرلەمانی کوردستان لەگەڵ سەرۆکی لیژنە هەمیشەییەکانی پەرلەما ن و تەواوی سەرۆک فراکسێۆنە جیاوازەکانی پەرلەمان کۆبوویەوە، بۆ تاوتوێکردنی ڕووداوەکان و هێرش و پەلامارەکانی تیرۆرستان بۆ سەر هەرێمی کوردستان، هەروەک چۆن پیشتریش سەرۆکایەتی پەرلەمان و لیژنە پەیوەندارەکان سەردانی ئاوارەکانی کردو کۆمەک وهاوکاری بۆ ناردن.

ڕووداوەکانی ئەم دواییە، کارەساتێکی مرۆیی گەورەیە بەسەر پێکهاتە جیاوازەکانی ناوچە کوردستانییە جێناکۆکەکاندا هاتووە، وەک مەسیحی و شەبەک و تورکمان و بەتایبەیش خوشک  و برا ئێزیدییەکان لەناوچەی شەنگال. 

بۆیە پەرلەمانی کوردستان بڕیاریدا لیژنەکانی مافی مرۆڤ و کۆمەڵگەی مەدەنی و بەرگری لە مافەکانی ئافرەت ڕابسسپێرێت بۆ بەدواداچوون و بە دیکۆمێنتکردنی ئەو تاوانەی دەرهەق بەو پێکهاتانە  ئەنجامدراون، بەتایبەتی تاوانەکانی دژ بەخوشک و برا ئێزیدییەکان لە شەنگال. چونکە پێمان وایە ئەم تاوانانە  دەچنە خانەی جینۆسایدەوە. 

هەروەها سەرۆکایەتی پەرلەمان بڕیاریدا لیژنەکانی پێشمەرگە وناوخۆ بەدواداچوونی جدی بکەن بۆ دۆخی پێشمەرگە و جێبەجێکردنی بڕیارەکانی پێشووی پەرلەمان لەم بارەیەوە. لەلایەکی دییەوە پەرلەمانی کوردستان لیژنەکانی دارایی و ئابووری و وەبەرهێنان و دەستپاکی راسپارد بۆ بەدواداچوونی کێشەکانی پێشمەرگە. 

بەهەمان شێوە لیژنەی تەندرووستی و ژینگە راسپێردرا  بەدوداجوون بۆ کێشە تەندرووستییەکانی  پێشمەرگە و ئاوارەکان بکات.
 
ئێمە لەپەرلەمانی کوردستان، ڕایدەگەیەنین گەلی کوردستان چۆن لەڕابردوودا پلانی دوژمنانی تێکشکاندووە، لە ئێستاشدا پلانی تیرۆرستان تێکدەشکێنێت، هەر بەم بۆنەیەوە داوا لە گەلی کوردستان دەکەین بە هەمو پێکهاتەو هێزە سیاسییەکانییەوە  یەکدەنگ و یەکریز بن لەبەرامبەر هێرش و پەلاماری تیرۆرستان و، بە ورەیەکی بەرزەوە ڕووبەڕووی ئەو ڕووداوانە ببنەوە. دڵنیابن سەردەکەوین و دوژمنان و تیرۆرستانیش تێکدەشکێنرێن.

 داوا لەخەڵکی کوردستانیش دەکەین نەکەونە پەرجەکرداری نەخوازراو دژ بە ئاوارەکانی ناوەراست و باشووری عێراق، چونکە هەمیشە هەرێمی کوردستان لانکەی پێکەوەژیان و لێکبوردن بووە و دەبێت.

داوا لە ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان و ڕێکخراوە مرۆیی ونێودەوڵەتییەکانی تریش ئەکەین، هەرچی زووە وەک ئەرکێکی مرۆیی و ئەخلاقی هاوکاریی ئاوارەکان بکەن کە ژمارەیان یەک ملیۆنی تێپەراندووە. پەرلەمانی کوردستان وێڕای سوپاسی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بۆ بەدەمەوە هاتن و پشتیوانی کردنی هەرێمی کوردستان لە شەری دژە تیرۆردا، بەڵام چاوەڕێش ئەکەین، نیگەرانیەکانی دەوڵەتانی ناوچەکە و جیهان، ببنە هەنگاوی کرداریی زیاتر بۆ روبەڕوبونەوەی گرووپە تیرۆرستەکان، چونکە ئەم گروپانە بە تەنها مەترسی نین بۆ سەر هەرێمی کوردستان، بەڵکو بە هەمان شێوە ئاشتی و ئارامی جیهان دەخەنە مەترسییەوە.

هەروەها داوا لە سەرۆک کۆمار و ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق دەکەین کار بکەن  بۆ کۆتایی هێنان بەبڕینی بودجەی هەرێمی کوردستان و، ناردنی موچەی فەرمانبەران و بودجەی پیشمەرگە، بۆ ئەوەی هەرێم بتوانێت  باشتر ڕووبەرووی هێزە تیرۆرستەکان ببێتەوە .

هەمو خەڵکی کوردستان دڵنیا دەکەینەوە، پەرلەمانی کوردستان بەردەوام دەبێت لە بەدواداچونی ڕووداوەکان  و، ئامادەسازیش دەکەین  بۆ ئەنجامدانی  کۆبوونەوەیەکی نائاسایی پەرلەمان لەو بارەیەوە.

سەرۆکایەتی پەرلەمانی کوردستان
8-8-2014

ئێوارەی ئەمڕۆ هەینی 8 - 8- 2014 لەڕێی تەلەفۆنەوە فێدێریكا مۆگێرینی وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا پەیوەندی بە مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد.

بەپێی هەواڵێکی ماڵپەری سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان لەو پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا سوپاسی بارزانی كردووە، "كە سەرپەرشتی و رابەرایەتیی شەڕی گەورەترین هێزی تیرۆریستیی جیهان دەكات و سوپاسی ڕۆڵی پێشمەرگە و سەركردایەتیی سیاسیی كوردستانی كرد بۆ پاراستنی خەڵكی سڤیل و پێكهاتە ئایینی و نەتەوەییەكانی عێراق و كوردستان".

لە هەواڵەکەدا هاتووە، کە هەر لەو پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا پەرۆشیی و پشتیوانیی وڵاتەكەی بۆ گەلی كوردستان دووپاتكردەوە و ایگەیاند هەرچی لەدەستیان بێت بۆ پاڵپشتیكردنی كوردستان درێخی ناكەن.

 وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا رایگەیاندووە، "لەگەڵ سەرۆك وەزیران و وەزیری بەرگریی وڵاتەكەیان لە ڕاوێژ و هەماهەنگیی بەردەوامدان بۆ ئەوەی بتوانن شێوازێك بدۆزنەوە كە لەڕووی سەربازی و مەدەنییەوە هاوكاریی خەڵكی كوردستان بكەن".

لەبەرانبەردا بارزانی سوپاسی وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیای كردووە و ڕایگەیاند "بۆ ئێمە جێگەی خۆشحاڵییە كە لە كاتە سەختەكاندا دۆستەكانمان پشتیوانی و هاوكاریی خۆیان بۆ گەلی كوردستان دووپاتدەكەنەوە". لە هەواڵەکەدا هاتووە کە بارزانی سوپاسی ئەمریكا و فەڕەنسا و ئیتالیا و هەموو ئەو لایەن و وڵاتانەی كرد كە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر یارمەتیی كوردستان دەدەن.

بارزانی گوتوویەتی "كوردستان تەنیا شەڕی رێكخراوێكی تیرۆریستی ناكات، بەڵكو شەڕی دەوڵەتێكی تیرۆریستی دەكات". 

بەپێی هەواڵەکە "سەرۆکی هەرێمی کوردستان ئەوەیشی بە وەزیری دەرەوەی ئیتالیا گوت كە بەرچاومان ڕوونە و كوردستان سەربەرزانە بەرگری لەخۆی و ئاییندەی خۆی دەكات و لە سەركەوتنی خۆمان دڵنیاین و گەلی كوردستان سوپاسی هەر وڵاتێك دەكات یارمەتیی بدات و هاوكاریی وڵاتان هەبێت یان نا كوردستان لەشەڕی تیرۆر و بەرگریكردن لە خۆی بەردەوام دەبێت".

09/08/2014

جێگری سەرۆککۆماری ئەمریکا پەیوەندیی بە سەرۆککۆماری عێراقەوە کردووە و دوای لێکردووە کە عێراقییەکان “لە باکوورەوە تاوەکو باشووری وڵاتەکەیان شەڕی دژی داعش بکەن”. 

جۆو بایدن شەوی رابردوو بە تەلەفۆن پەیوەندیی بە فوئاد مەعسوومەوە کردووە و ئەو رەوشە نوێیەی لە عێراقدا هاتووەتەکایەوە بەیەکەوە تاوتوێیان کردووە. لە پەیوەندییەکەدا بایدن خۆشحاڵیی خۆی پیشانداوە کە هەولێر و بەغدا بەرامبەر هەڕەشەکانی چەکدارانی گرووپی دەوڵەتی ئیسلامی (ناسراو بە داعش) هاریکاریی وردیان هەیە. 

ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بڕیاریداوە لە شەڕی پێشمەرگەی کوردستاندا لەدژی چەکدارانی داعش پشتیوانیی پێشمەرگە بکات، ئەویش بە ئەنجامدانی هێرشی ئاسمانی بۆ سەر پێگەکانی  چەکدارانی داعش. ئەو هێرشانەش لە دوێنێوە دەستیانپێکردووە. لە ئەنجامی ئەو هێرشانەشدا ژمارەیەکی زۆر چەکدار کوژراون.

09/08/2014

دابەشكردنی شەش پۆستی وەزاری لە حكومەتی نوێی عێراقدا لەنێو كورد رەنگە وا بە ئاسانی یەكلانەبێتەوە. بەڵام زۆربەی لایەنەكان داوا دەكەن بەپێی "خاڵبەندی" دابەشبكرێن، كۆمەڵی ئیسلامی كە تەنیا 3 كورسی هەیە لە پەرلەمانی عێراق، داوا دەكات وەكو لایەنێكی كوردی "حیساب"ی بۆ بكرێ.

بە گوێرەی ماددەی 76ی دەستووری عێراق، سەرۆكی وڵات لەو رۆژەی دەبێتە سەرۆك تاوەكو 15 رۆژ، دەبێت گەورەترین فراكسیۆنی پەرلەمان راسپێرێت بۆ پێكهێنانی حكومەت.

فراكسیۆنەكانی كورد لە پەرلەمانی عێراق خاوەنی 62 كورسین. داوا دەكەن ئەو وەزارەتانەی بەر كورد دەكەون لە حكومەتی داهاتووی عێراقدا بە گوێرەی "خاڵبەندی" بێ.

فوئاد مەعسوم كە رۆژی 24/7/2014 لە پەرلەمانی عێراق بە سەرۆك كۆمار هەڵبژێردرا، دەبێت تاوەكو رۆژی 7/8/2014 گەورەترین فراكسیۆنی پەرلەمان راسپێرێت بۆ پێكهێنانی حكومەت.

دەرباز محەممەد، ئەندامی فراكسیۆنی گۆڕان لە پەرلەمانی عێراق نەیشاردەوە تاوەكو ئێستا لایەنە كوردستانییەكان بابەتی دابەشكردنی پۆستە وەزارییەكانیان باس نەكردووە. بە بڕوای پەرلەمانتارەكەی گۆڕان، كورد ئەمجارە لە حكومەتی عێراقدا شەش وەزارەتی بەردەكەوێ.

دەرباز محەممەد باس لە كێشەكانی كورد دەكات لەگەڵ بەغدا "كورد كێشەی دارایی هەیە لەگەڵ وەزارەتی بەرگری و مووچەی پێشمەرگە نادەن، وەزارەتی ناوخۆش، بۆیە گرنگە كورد داوای یەكێك لەو سێ وەزارەتە سیادیانە بكات".

كور لە هەردوو حكومەتی رابردووی عێراق لە وەزارەتە سیادییەكان وەزارەتی دەرەوەی وەرگرتووە. بەڵام بە قسەی ئەو پەرلەمانتارەی گۆڕان "وەزارەتی دەرەوە ئەوەندەی سوودی بۆ پارتی هەبووە، سوودی بۆ كورد نەبووە".

لەگەڵ دەستبەكاربوونی خولی نوێی پەرلەمانی عێراق، تاوەكو ئێستا كورد تەنیا دوو پۆستی وەرگرتووە، ئەویش سەرۆك كۆماری عێراق كە بەر یەكێتی كەوتووە، جێگری سەرۆكی پەرلەمانیش دراوەتە گۆڕان.

ئاڵا تاڵەبانی، ئەندامی یەكێتی لە پەرلەمانی عێراق دەڵێ "جێگری سەرۆك وەزیرانی عێراقیش بۆ كوردە و وەزارەتێكی سیادیشی بەردەكەوێ".

ئاڵا لەو باوەڕەدایە دیسان وەزارەتی دەرەوە بدرێتەوە كورد "چونكە شیعەكان دەڵێن حەز ناكەین وەزارەتی دەرەوە بدەینە سوننە". گوتیشی "پارتی مافی خۆیەتی داوای پۆستی جێگری سەرۆك وەزیران و وەزارەتی دەرەوە بكات، چونكە وەكو گەورەترین كوتلەی كوردی هێشتا ئیستیحقاقی خۆی وەرنەگرتووە".

پەرلەمانتارەكەی بزووتنەوەی گۆڕان، پۆستی جێگری سەرۆكی حكومەتی لە پۆستی جێگری سەرۆكی پەرلەمان پێ گرنگترە و دەڵێ "یەكێتی پۆستی سەرۆك كۆماری وەرگرتووە لەبەرامبەر درێژكردنەوەی ماوەی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان". بۆیە "گۆڕان جگە لە پۆستی جێگری سەرۆكی پەرلەمان دەبێ وەزارەتێكی فیعلیش وەربگرێ".

كۆمەڵی ئیسلامی كە تەنیا سێ كورسی هەیە لە پەرلەمانی عێراق، داوای پۆستێكی وەزاری دەكات لە حكومەتی عێراق.

زانا رووستایی، ئەندامی فراكسیۆنی كۆمەڵ لە پەرلەمانی عێراق پێیوایە "نابێ حیسابی سێ كورسی بۆ كۆمەڵی ئیسلامی بكرێ، بەڵكو دەبێ وەكو لایەنێكی كوردی حیسابی بۆ بكرێ و دەبێ وەزارەتێكی هەبێ لە حكومەتی عێراقدا". 

زانا رووستایی داوا دەكات كورد پێش ئەوەی قسە لەسەر پۆستەكان بكات "دەبێ بیر لە بەرنامەی حكومەت بكاتەوە كە چی تێدایە بۆ خەڵكی كوردستان". گوتیشی  "باشتروایە كورد پێداگیری لەسەر وەزارەتی دارایی بكات. هەروەها لە وەزارەتی بەرگری رۆڵی بەرچاوی هەبێ و پۆستی سوپاسالار لەدەست نەدات، بۆ ئەوەی هەر مەترسییەك لەلایەن حكومەتی عێراقەوە بۆ سەر كورد هەبێ دووری بخاتەوە و بودجەی پێشمەرگەش چارەسەر بكات".

محەممەد ئەحمەد، ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان دەڵێ "پێویستە هەموو پۆستەكان بە تەوافوق یان بەگوێرەی ئیستحقاقی هەڵبژادن دابەش بكرێن". گوتیشی "دەبێ كورد لە بەغدا یەك هەڵوێست بێت و پێكەوە رێكبكەون تاوەكو لە بەغدا كوردایەتی بكەین".

سەبارەت بە پشكی یەكگرتووش ناوبراو دەڵێت "ئەگەر دابەشكردنی پۆستە وەزارییەكان ئەوانەی پشكی كوردن بەپێی خاڵ بێ، ئەوا هەرچی پۆستێك بەر یەكگرتوو بكەوێ قبوڵمانە".

ئەندامەكەی مەكتەبی سیاسی یەكگرتوو پێشنیاز دەكات كورد لە پۆستە سیادییەكان پێداگیری لەسەر وەزارەتەكانی نەوت، دارایی و دەرەوە بكات، بەڵام "نەوت زۆر گرنگە، كە رەنگە لە رێگەی ئەو وەزارەتەوە كێشەی نێوان هەولێر و بەغدا لەسەر نەوت چارەسەر بكرێ".

08/08/2014