^{بەڕێوەبەری دەستەی گشتی گومرگی عێراق رایگەیاند، بەهۆی نالەباری رەوشی ئەمنی سووریاو پارێزگای ئەنبار و دابەزینی ئاستی بازرگانی لە هەردوو دەروازەی وەلیدو ترێبل بە شێوەیەكی بەرچاو، بەڕێوەبەرایەتی دەستەی گومرگی گشتی عێراق دوو دەروازەی نوێ لە نێوان عێراق ـ ئێران، عێراق ـ سعودیە دەكاتەوە. وەمیز خالید، بەڕێوەبەری دەستەی گشتی گومرگی عێراق لە لێدوانێكیدا بە رۆژنامەی سەباحی نیمچە فەرمی عێراقی راگەیاند: "دەستكراوە بە ئامادەكردنی پلانێك بۆ كاراكردنی بڕیاری سەرۆك وەزیرانی عێراق لە بارەی كردنەوەی دەروازەی (سۆمەر) لە ناوچەی مەندەلی سنووری پارێزگای دیالە". وەمیز خالید گوتیشی: "بەو پێیەی عێراق خاڵی بەیەك گەیشتنی نێوان ئەوروپاو كەنداوە، لەبەر ئەوە ئاڵوگۆڕی بازرگانی لە عێراق بەردەوام روو لە بەرزبوونەوەیە، هاوكات عێراق خەریكە لە رێكەوتننامەی (ئەلتیر)ی تایبەت بە دامەزراندنی كەناڵێكی زەمینی لە نێوان كەنداو و ئەوروپا نزیك دەبێتەوە، ئەمەش پێویستی بە كردنەوەی دەروازەی نوێ هەیە". سەبارەت بە كردنەوەی دەروازەی عەرعەری نێوان عێراق ـ سعودیەش، بەڕێوەبەری دەستەی گشتی گومرگی عێراق دووپاتیكردەوە: "دەستەی گشتی گومرگ راسپاردەكانی بۆ ئەمینداریەتی گشتی ئەنجوومەنی وەزیران بەرزكردووەتەوە، هەروەها ئەو پرسە پێویستی بەكات هەیە، چونكە رێككەوتنامەی نێودەوڵەتی و دانوستاندن لە ئارادایە لەگەڵ گومرگی وڵاتی سعودیە سەبارەت بە ئامادەكارییەكانی كردنەوەی دەروازەكە بەشێوەیەكی هونەری". بەهۆی شەڕی سووریا و رووداوە ئەمنییەكانی پارێزگای ئەنبار و دەستپێكردنی ئۆپەراسیۆنی سەربازی سوپای عێراق دژی چەكدارانی داعش بەدرێژایی سنووری ئەم پارێزگایە، ئاڵوگۆڕی بازرگانی بەشێوەیەكی بەرچاو لەم خاڵە سنورییانە كەمی كردووە.} 

^15/4/2014

^{ئەمڕۆ دووشەممە، تەرمی كەمال محەمەد عەزیز زراری، شۆفێری تایبەتی مەلا مستەفا بارزانی لە رێگەی فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێرەوە هێنرایەوە كوردستان. لە مەراسیمێكی تایبەتدا لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر، كە نوێنەری مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان ‌و پارێزگاری هەولێر و بەرپرسانی حیزبی و حكومی ئامادەی بوون، پێشوازی لە تەرمی كەمال محەممەد عەزیز زراری كرا و دواتر لە گوندی گۆپاڵی ناوچەی زرارەتی بە خاك سپێردرا. كەمال محەممەد عەزیز زراری پێشمەرگەی هەردوو شۆڕشی ئەیلوول و گوڵان بووەو لە ساڵی 1933 لە گوندی گۆپاڵی ناوچەی زرارەتی لە دایك بووە و لە ساڵی 1948لە تەمەنی لاوێتیی خۆیدا چووەتە سەربازی. دوای شۆڕشی تەممووزی 1958 و گەڕانەوەی مەلا مستەفا بارزانی لە یەكێتیی سۆڤیێت، یەكێك لەو شۆفێرانە بووە كە بارزانی لەگەڵ خۆیدا هێناویەتیە كوردستان.  ناوبراو دوای ساڵی 1967 بە یەكجاری وەك شۆفێری تایبەتی بارزانی دەمێنێتەوە هەتا ساڵی 1975 . كەمال محەممەد عەزیز زراری لە ساڵی 1989دا تووشی نەخۆشییەكی درێژخایەن هاتووەو بۆ چارەسەری نەخۆشییەكەی چووەتە دەرەوەی وڵات و لە رۆژی هەینی 4ـ 4ـ 2014 لە وڵاتی سوێد كۆچی دوایی كرد.}

^15/4/2014

^{ویلایەتە یەكگرووەكانی ئەمریكا وەڵامی روسیای دایەوە سەبارەت بەوەی گوایە ئاژانسی هەواڵگری ئەمریكی CIA لە پشت بڕیاری ئۆپەراسیۆنە سەربازییەكەی ئۆكراینا بووە بۆ سەر ناوچەكانی رۆژهەڵاتی  ئۆكراینا، بۆ گەڕاندنەوەی بنكەكانی پۆلیس و باڵەخانە حكومییەكان لەژێر دەستی چەكدارانی لایەنگرانی رووسیا. مۆسكۆ دەزگای هەواڵگری CIAـی بەوە تۆمەتباركردووە، كە لە پشت بڕیار دەستپێكردنی ئۆپەراسیۆنی سەربازی سوپای ئۆكرایناوە بووە بۆ ناوچەكانی رۆهەڵاتی ئۆكراینا، چونكە بەڕێوەبەری CIA لەم هەفتەیەدا سەردانی كیێڤی پایتەختی ئۆکراینای كردووە. ئەمریكا ئەو تۆمەتانە رەتدەكاتەوە و جەی كارنی، گوتەبێژ و بەرپرسی رۆژنامەوانی كۆشكی سپی رایگەیاندووە، ئێمە لێدوان سەبارەت بە گەشتی بەڕێوەبەری CIA نادەین، بەڵام ئەوەی هەیە تەنها گەشتێك بووە بۆ وڵاتانی ئەوروپا و  پەیوەندی بە  ئاسایشی ئەمریكاوە هەیە. كارنی جارێكی دیكە دووپاتی كردەوە، كە ئەمریكا  بە نیگەرانییەكی زۆرەوە لە دەستتێوەردانەكانی رووسیا دەڕوانێت لە كاروباری ئۆكراینا.}

^15/4/2014

^{گرژییەكانی رۆژهەڵاتی ئۆكراینا لە زیادبووندایە و لە چەند شوێنێكیش، پێكدادان لەنێوان خۆپیشاندەرانی لایەنگری رووسیا و لایەنگرانی ئۆكراینادا روویداوە، لە شاری سلۆڤیانسك، هێزەكانی ئۆكراینا و چەكدارانی میلیشیای لایەنگری رووسیاش رووبەڕووی یەکتر بوونەوە. حكومەتی ئۆكراینا رایگەیاندووە، كە جووڵە سەربازییەكانی بۆ سەر هەموو ئەو شارانەی رۆژهەڵات دەستپێدەكات، كە باڵەخانە حكومییەكانیان لەلایەن لایەنگرانی رووسیاوە دەستیان بەسەردا گیراوە. لە یەكەم ئۆپەراسیۆنیشدا، هێزەكانی سوپای ئۆكراینا بەرەو سلۆڤیانسك بەڕێكەوتن و تەقەكردن لەنێوان هێزەكانی ئۆكراینا و هێزە چەكدارەكان روویدا، كە ئۆكراینا بە "تیرۆریست" ناویان دەبات و لە ئاكامدا ئەفسەرێكی ئاسایشی ئۆكراینا كوژرا و پێنج كەسی دیكەش لەهەردوولا برینداربوون. حكومەتی ئۆكراینا ئەم ئۆپەراسیۆنە بە ئۆپەراسیۆنی دژە تیرۆر ناودەبات و رووسیاش داوا دەكات ئۆكراینا شەڕ بوەستێنێت، چونكە خۆی دەخاتە ناو جەنگێكی ناوخۆییەوە. هەروەها لەشارۆچكەی زاپۆرۆزتا لە رۆژهەڵاتی ئۆكراینا، پێكدادان لەنێوان لایەنگرانی رووسیا و لایەنگرانی حكومەتی ئۆكراینا روویدا و دواتر هێزە ئەمنییەكانی ئۆكراینا كەوتنە نێوانیانەوە.  ئێستا لە زۆربەی شارەكانی رۆژهەڵاتی ئۆكراینا گرژییەكان زیاتربوون و رووسیاش هۆشداری سەبارەت بە كەوتنەوەی جەنگێكی ناوخۆ داوە.}

^14/4/2014

مەسعود بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە هەڤپەیڤینێكدا لەگەڵ كەناڵی سكای نیوز جەختیكردەوە "بە دڵنیاییەوە دەوڵەتی كوردستان بەڕێوەیە". بارزانی سنووری ئەو دەوڵەتەشی دیاریكردو گوتی "لە ئێستادا تەنیا لە هەرێمی كوردستان دەبێت".

مەسعود بارزانی رایگەیاند فیدراڵییەت لە عێراق كۆتایی هاتووە‌و كۆنفیدراڵییەتی بە باشترین بژاردە زانی ‌و گوتی "دەبێ هەڵەكانی رێككەوتنی سایكس بیكۆ چارەسەر بكرێت ‌و خودی ئەو رێككەوتنە هەرەسی هێناوە،  دەبێت دووبارە ناوچەكە بگەڕێتەوە سرو‌وشتی راستەقینەی خۆی، چونكە بەشێك لە  نەتەوەكان  بە زۆر بەیەوە لكێنراون".
 
سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەڵێت "كەس ناتوانێ رێگریمان لێبكات بۆ راگەیاندنی دەوڵەتی كوردستان، بەڵام ئێمە دەمانەوێ بە دیالۆگ و لێكگەیشتن بێت نەك شەڕ و خوێنڕشن".

بێژەری كەناڵەكە پرسیاری لەبارەی كاتی راگەیاندنی ئەو دەوڵەتە لێكردو بارزانیش لە وەڵامدا گوتی "دیاریكردنی وادەیەك بۆ دەوڵەتی كوردی قورسە، بەڵام دڵنیام لە ئایندەدا كورد دەوڵەتی سەربەخۆی دەبێت". ئاماژەی بەوەشكرد، كە رەوشەكە پەرەی سەندووە و گۆڕانكاری زۆر روویداوە بۆیە ماف و خواستی كورد گۆڕانكاری بەسەر هاتووە.

بارزانی داوایكرد كورد لە پارچەكانی دیكەش مافی تەواوی خۆیان پێبدرێ و گوتی "لە توركیا و ئێران بەشێوەیەكی راستەقینە دان بە مافی كورددا نەنراوە، لەكاتێكدا بەهێز بەو وڵاتانەوە لێكێندراوە".

سەبارەت بە پەیوەندییەكانیشی لەگەڵ عەبدوڵڵا ئۆجەلان، رێبەری زیندانیكراوی پارتی كرێكارانی كوردستان، بارزانی گوتی "نامەم ئاراستە كردووە". ئاماژەی بەوەشكرد كە ئەو هەموو هەوڵێك دەدات بۆ ئازادكردنی.

گوتیشی "ئێمە رۆڵەكانی چیاین و  شانازی پێوەدەكەین، ئەوەی گاڵتە بەچیا دەكات لە نێو چاڵدایە و هیچ شتێك نابینێت و هیچی پێناكرێت".
بارزانی باسی لە پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا كردو گوتی "ئەوان باوەڕیان بە هاوبەشی نییە و ئێمەش نامانەوێ پاشكۆ بین".

سەبارەت بە خودی نووری مالیكی، سەرۆك وەزیرانی عێراقیش، كە كورد پێشتر پشتگیریی لە هەڵبژاردنەوەی كرد‌و ئێستا لەكێشەدان لەگەڵی، گوتی "چاوەڕێمان دەكرد بەبێ ئێمە بەرگری لە كورد بكات‌و بە شایستەترین كەسمان زانی بۆ بەرگریكردن لە مافەكانی كورد، بەڵام بە داخەوە پێچەوانە دەرچوو". سەرسوڕمانی خۆیشی دەربڕی لەوەی ئەمریكا و ئێران لەسەر هەمووشێك ناكۆكن، كەچی لەسەر مالیكی كۆكن.

پەیوەندییەكانی نێوان حكومەتی هەرێمی كوردستان و كانتۆنەكانی رۆژئاوای كوردستان، بەتایبەت لەگەڵ پەیەدە تەوەرێكی دیكەی هەڤپەیڤینەكە بوو. لەو بارەیەوە سەرۆكی هەرێمی كوردستان ئاماژەی بەوەكرد "بەشێكی دیاریكراو لە رێكخستنێكی دیاریكراو پشتگیری لە رژێمی بەشار ئەسەد دەكەن، لەكاتێكدا هیچ رێككەوتنێك لەنێوان ئەوان و ئەسەد نییە كە مافەكانی كورد دەستەبەر بكات، ئێمە دەمانەوێ كورد یەكگرتوو بێت، بەڵام ئێستا دابەشبووە".

گوتیشی "ئێمە گوتوومانە كورد لە رۆژئاوا هەركاتێك پێكەوە بڕیار بدەن و یەكگرتوو بن ئێمە پێشوازیی لە بڕیارەكانیان دەكەین".

14/04/2014

سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان مه‌سعود بارزانى رايگه‌ياند، ده‌وڵه‌تى كورديى مافى ره‌واى كورده‌ و پێويسته‌ ئه‌وه‌ به‌ ئاشتى بێته‌ دى، له‌ باره‌ى سنوورى ده‌وڵه‌ته‌كه‌يشه‌وه‌، بارزانى روونيكرده‌وه‌، له‌ "لە ئێستادا تەنیا لە كوردستانى عێراق دەبێت".

راپۆرتێكى ئه‌مريكايى، كه‌ بۆ كۆنگرێس به‌رزكراوه‌ته‌وه‌، گومانى له‌سه‌ر ئه‌نجامى پرۆسه‌ى هه‌ڵبژاردنى خۆجێى توركيا درووستكردووه‌ و به نموونه‌ هۆكاره‌كانى ئه‌و گومانانه‌ى روونكردووه‌ته‌وه‌.

دادگای‌ شاری‌ ئامه‌دی‌ باكوری‌ كوردستان بڕیاری‌ ئازادكردنی‌ 48 به‌ندكراوی‌ دۆسیه‌ی‌ ناسراو به‌ دۆسیه‌ی‌ كه‌جه‌كه‌ی‌ ده‌ركرد و 137 به‌ندكراوی‌ دیكه‌ی‌ هه‌مان دۆسیه‌ له‌ چاوه‌ڕوانی‌ ده‌ركردنی‌ بڕیاری‌ ئازاد كردنیاندان.

دادگای‌ شاری‌ ئامه‌د، له‌ كۆی‌ 175 به‌ندكراوی‌ دۆسیه‌ی‌ كه‌جه‌كه‌، بڕیاری‌ ئازادكردنی‌ 48 به‌ندكراوی‌ ده‌ركردوه‌. ئه‌و به‌ندكراوانه‌ ساڵی‌ 2009 له‌ پرۆسه‌یه‌كدا له‌ ژێر ناوی‌ ئۆپه‌راسیۆنی‌ ده‌سگیركردنی‌ ئه‌ندامانی‌ كۆما جڤاكێن كوردستان ده‌سگیركران.

ئازاد كردنی‌ به‌ندكراوانی‌ دۆسیه‌ی‌ كه‌جه‌كه‌ دوای‌ ئه‌وه‌ دێت كه‌ به‌ پێی‌ ماده‌ی‌ 10ی‌ یاسای‌ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی‌ تیرۆر دادگا تایبه‌ته‌كان هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ و له‌ ماوه‌ی‌ دوو مانگی‌ رابردووشدا نزیكه‌ی‌ سه‌د به‌ندكراوی‌ كه‌جه‌كه‌ ئازاد كراون.

پارتی‌ كرێكارانی‌ كوردستان( په‌كه‌كه‌) پێشتر رایگه‌یاندوه‌ ئازاد كردنی‌ سه‌رجه‌م به‌ندكراوانی‌ سیاسی‌ كورد له‌ باكوری‌ كوردستان و توركیا مه‌رجێكی‌ سه‌ره‌كییه‌ بۆ به‌ره‌وپێشچوونی‌ پرۆسه‌ی‌ ئاشتی‌ و له‌ ئێستاشدا به‌ سه‌دان كه‌س و له‌ ناویشیاندا چه‌ند سه‌رۆك شاره‌وانی‌ سه‌ر به‌ پارتی‌ ئاشتی‌ و دیموكراسی‌ هێشتا بڕیاری‌ ئازادكردنیان بۆ ده‌رنه‌چووه‌.

13/04/2014

گوتەبێژی كۆشكی سپی رایدەگەیەنێ، بە نەتەوە یەكگرتووەكانمان راگەیاندووە كە ڤیزا بە حامد ئەبو تاڵیبی، باڵیۆزی نوێی ئێران نادەین.

حامد ئەبو تاڵیبی كە دیپلۆماتكارێكی ئێرانی بەناوبانگە، بڕیاربوو وەك باڵیۆزی ئێران لە نەتەوە یەكگرتووەكان دەستبەكاربێت. بەڵام واشنتۆن پێواییە لە ساڵی 1979حامد رۆلی سەرەكی هەبووە لە قەیرانی بارمتەكانی ئەمریكا لە تاران.

بەم هۆیەوە جای گارنی، گوتەبێژی كۆشكی سپی  دەڵێت "بە نەتەوە یەكگرتووەكانمان راگەیاندووە كە  ڤیزا بە حامد ئەبو تاڵیبی نادەین".

سەبارەت بەم ئاكارە سیاسییە بێ پێشینەیە، هەندێك لە  دیپلۆماتكارەكان نیگەرانی خۆیان دەردەبڕن لەوەی رەنگە ئەمریكا  ئاكاری هاوشێوە لە ئایندەدا دووبارەبكاتەوە.

جێفری لۆرێنتی، دیپلۆماتاكار لە نەتەوە یەكگرتووەكان دەڵێت "رەنگە ئیدی وڵاتانی دیكە  هەوڵی ئەوە بدەن كە مافی  پێنەدانی ڤیزا بە دیپلۆماتكارەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان لە ئەمریكا وەربگرنەوە". بەڵام بە دووریشی زانی ئەمریكا  بە ئاسانی ئەمە قبووڵ بكات.

12/04/2014