رەزا شوان / نەرویج

هەموومان ئەم راستییە دەزانین کە ، زمان ناسنامە و گرنگترین کۆڵەکەی هەر نەتەوەیەکە .. کاڵبوونەوەی زمانیش لای تاک ، کاڵبوونەوەی ئینتیما و لاوازبوونی هەستی نەتەوایەتی و گزبوونی سۆزی نیشتمانییە .. بۆیە داگیرکەرانی کوردستان بە هەموو شێوازێک و ، بە زۆر و بە تۆبزی هەوڵی سەپاندنی زمانەکانی خۆیان و دژایەتیکردن و بێ بایەخکردنی زمانی رەسەنی کوردیمانیان داوە .. تا واش لە منداڵانی کوردمان بکەن ، هەر لە منداڵییەوە ، لە داب و نەریتی رەسەن و جوانی کوردیمان تەوەلابن و .. نکوڵیش لە کورد و کوردستان بوونی خۆیان بکەن . بێگومان ئەمە گڵاوترین و مەترسیدارترین پیلانە لە دژی کورد و کوردستان .. ئەگەر چیش نەیان توانیوە هەرەس بە کوردایەتی و کورستان پەروەریمان بهێنین ، بەڵام تا رادەیەک کاریگەریان هەبووە .. ئەم پیلانە قێزەوەنەش تازە نییە ..

رەزا شوان / نەرویج 

لە مانگی رابردوودا ، سێ و چوار جار لە نووسینگەی جوانووسی ( جەباری ) دا ، کە دەکەوێتە سەر رێی ( کەرکوک ـ هەولێر ) لە گەڕەکی رەحیماوا لە شاری کەرکوک .. لەگەڵ برایانی جوانووس و نووسەرم ، کاک عەبدولستار جەباری و مامۆستا ئەسعد دا دانیشتبووم .. دوو جار بەڕێکەوت کۆمەڵێک منداڵی کچ و کوڕی چاوگەشم بینی ، کە هەردوو جارەکە هەر کۆمەڵە و فایلێکی گەورەی سپییان پێ بوو .. بە پاڕانەوەوە داوایان لە هاوشەریکی نووسینگەی ناوبراو مامۆستا ئەسعەد کرد .. کە یارمەتیان بدەن ( بڵاوکراوەیەکی قوتابخانەی سەردیوار) یان بە نووسینێکی جوان لە سەر فایلەکانیاندا بۆ بڕازێنێتەوە .. بەڵام هەردوو جارەکە وەڵامی مامۆستا ئەسعەد بۆ منداڵانی هەردوو کۆمەڵەکە : " ئێمە بڵاوکراوە ناکەین ، چونکە کاری ترمان هەیە و پێمان ناکرێ .. " منداڵەکان زۆر پاڕانەوە و وتیان : " ئەی بچین بۆ لای کێ ؟ "

 جەنگیز چاندار- رادیکاڵ 

دوێنێ ئێوارێ[یەکشەممە ٧ی ئاپریل]، لەگەڵ چەند دۆستی بیانی قسەم دەکرد، یەکیان پرسیاری لێکردم کە "جان کێڕی بۆ دێتە تورکیا؟" هێندە لەمێژە سەرقاڵی کێشە و مەسەلە ناوخۆییەکانین، هەر تەواو لە سیاسەتی دەرەکی خافڵ مابووم. بۆیە چاوەڕوانی ئەو پرسیارەم هەر نەدەکرد. کەچی سەردانی وەزیرانی دەرەوەی ئەمریکا بۆ تورکیا، گرینگی تایبەتی بۆ مێدیاکانی تورکیا هەبووە و بەر لە هاتن و دوای گەڕانەوەیان، بەردەوام مناقشەی لەسەر کراوە. بەرزبوونەوەی پرۆفایلی تورکیا و بوونی بە ئەکتەرێکی نێودەوڵەتی، مانەوەی ئەمریکا وەک تاکە زلهێز و ئاڵۆزییەکانی رۆژهەڵاتی ناوین کە هاوکات لەگەڵ دەسەڵاتداری ئۆبامایە، گرینگی سەردانی وەزیرانی دەرەوەی ئەمریکا بۆ تورکیای زیاد و زیاتر کردووە. دیارە سەردانی جان کێڕی بۆ تورکیا گرینگییەکی تریشی هەیە. ناوبراو نەک بڵەی هەر بەو

 وه‌هاب یوسفی

شه‌ڕ، ماڵ وێرانکه‌ره‌ و گیانی مرۆڤه‌کان ده‌ستێنێ. زۆر به‌ داخه‌وه‌ له‌ نێو نیشتمانی ئێمه‌ی کورداندا، شه‌ڕ مێژوویه‌کی دوور و درێژی هه‌یه‌ و زیانی ماڵی و گیانی زۆری پێگه‌یاندووینه‌. مێژووی دوور و درێژی شه‌ڕ له‌ کوردستانی ئێمه‌دا بۆته‌ هۆکاری ئه‌وه‌ که‌ شه‌ڕ نه‌ ته‌نیا وه‌ک شێوه‌ خه‌باتی سه‌ره‌کی له‌ به‌ر چاو ده‌گیرێت، به‌ڵکو تێکه‌ڵی داب و نه‌ریتمان بووه‌ و به‌ سوننه‌تێکی پیرۆزی خه‌بات کردن داده‌نرێت. بێگومان لادان له‌ داب و نه‌ریت و سوننه‌ته‌کان به‌ عه‌یب ده‌ژمێردرێت و له‌ لایه‌ن گشت ئه‌وانه‌ش که‌ نان له‌ مێژوو ده‌خۆن، دوگم به‌رهه‌ڵه‌ستی ده‌کرێت. دیاره‌ نابێ لایه‌نه‌ شه‌ڕکه‌ره‌کان وه‌ک یه‌کتری سه‌یر بکرێن و ده‌بێ له‌ به‌ره‌ی جیاواز دابنرێن. له‌و نێوه‌شدا ئه‌وه‌ ڕاستییه‌که‌ و حاشای لێناکرێت که‌ به‌ره‌ی شه‌ڕ فرۆشه‌ ئاگری شه‌ڕ هه‌ڵده‌گیرسێنێ و لایه‌نی به‌رامبه‌ری ناچار ده‌کات تا بۆ به‌رگری له‌ خۆی وڵامی

67 ساڵ به‌ر له‌ئێستاو له‌مه‌یدانی چوارچرای شاری مهابادی رۆژهه‌ڵاتی كوردستان، له‌دادگایكردنێكی سه‌رپێیدا سزای له‌سێداردان به‌سه‌ر پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د سه‌رۆكی كۆماری كوردستان و هاوڕێكانیدا سه‌پێنرا، ئه‌و كۆماره‌ی ته‌مه‌نی ته‌نها 11 مانگی خایاند. كۆماری مهاباد كه‌ به‌ره‌سمی به‌كۆماری‌ كوردستان ناسراوه‌‌و له‌كوردستانی رۆژهه‌ڵات دامه‌زرێنرا، ده‌وڵه‌تێكی كوردی كه‌مته‌مه‌ن بوو كه‌ له‌ سه‌ده‌ی بیستدا‌و له‌ دوای كۆماری ئارارات-له‌ توركیا، دامه‌زرا، پایته‌خته‌كه‌ی شاری‌ مهاباد بووه‌ كه‌ ده‌كه‌وێته‌ باكوری‌ خۆرائاوای‌ ئێران، دامه‌زراندن ‌و له‌ناوچوونی كۆماره‌كه‌ به‌شێك بوو له‌ قه‌یرانی ئێران، ئه‌و ململانێیه‌ی‌ له‌وكاته‌دا له‌نێوان ئه‌مریكا‌و سۆڤێتدا هه‌بوو كه‌ جه‌نگی ساردی لێكه‌وته‌وه‌.

بنه‌ماڵه‌ی قازی محه‌ممه‌د
ئه‌و به‌شه‌ كورده‌ی كه‌ ده‌كه‌وێته‌ رۆژهه‌ڵاتی كوردستانی ئێران كۆمه‌ڵێك هۆز و بنه‌ماڵه‌ی تیاداده‌ركه‌وتووه‌ هه‌وڵی زۆریانداوه‌ بۆ

هاۆ نیشتیمانانی بەرێز و خۆشەویست

خەلکی مافخوازی کوردستان

بنەمالەی سەربەرزی شەهیدان

ئەمرۆ ١٠ی خاکەلێوە، ٦٦مین سالرۆژی شەهیدکرانی پێشەوای گەۆرەی کوردان و یەکەمین سەرۆک کۆماری کوردستان، نەمر و هەمیشە زیندوو قازی مەحەمەد، هاۆرێ دەگەل شەهیدان حەمەحوسێن خانی سەێفی قازی، و ئەبولقاسم سەدری قازی‌یە. درووست ٦٦ سال لەمەۆ پێش بوو، کە له‌ به‌ره‌به‌یانی‌ 10ی‌ خاكه‌لێوه‌ی‌ ساڵی‌ 1326ی‌ هه‌تاۆیی دا، سەرۆک کۆماری کوردستان قازی مەحەمەد، هاۆرێ دەگەل حه‌مه‌حوسێن خانی‌ سه‌یفی‌ قازی‌(ئامۆزای‌ پێشه‌وا) ‌و ئه‌بولقاسم‌ سه‌دری‌ قازی‌( برای‌ پێشه‌وا)، له‌دوو دادگای‌ ناعادلانه‌‌و فه‌رمایشی‌ سەردەمی ستەم‌شایی دا،

 تاریق یوسفی 

ئەگەرچاوبخشێنین بەمێژووی دوور و نزیک دا، دەبینین کە زۆر هەبوون لە ئەو زیهنیێت و نەریتەپاشوەڕۆیانە کە مرۆڤی خوارەوەی خۆیان وەک موڵک و کۆیلەی خۆیان سەیرکردووە و هیچ بەهایەکیان بۆ دانەناون بێجگە لە بەکارهێنانیان، هەر لە خواوەندەبێدەمامکەکانەوە بگرە تا خواوەندەدەمامکدارەکان و ئەوانەی خۆیان وەک سێبەری خوا و پاشا، ئاغا، شێخ، دەوڵەت، و دواهەمینیشیان حیزب بەزیهنیێتێکی دەستەڵاتداری و خۆبەخاوەن زەوی و خۆبەخاوەن مرۆڤ دەبینن.  خواوەندەبێدەمامکەکان؛ ئەوانەی بەئاشکرا هاواریان دەکرد و خۆیان بە مەزنی مرۆڤەکان دەبینی و سەرەوەی خۆیان هیچکەسیان نەدەدیت و دانیانپێدا نەدەنان لە چەشنی فەرعەون و فەرعەونەکان کە مرۆڤکوشتن و مەڕکوشتن بێ جیاوازی بوو لەلایان و مرۆڤەکانیش خۆیان باوەڕیانهێنابوو  کە ئەوانە خوان و ئەمانیش قوربانیی ئەوانەن،

جه‌نگیز چاندار

ئه‌وه‌ی دوێنێ خوێندرایه‌وه‌ بریتی بوو له‌ دێکله‌راسیۆنی ئاشتی و یه‌کیه‌تی نێوان "میزۆپۆتامیا-کوردستان- ئاناتۆلی". له‌ ڕێگای په‌خشی ڕاسته‌وخۆی و له‌سه‌ر شاشه‌ی که‌ناڵی ئێن تیڤی یه‌وه‌ گوێم بۆ په‌یامی "مێژوویی" "عه‌بدوڵا ئۆجالان" ڕاگرت که‌ له‌ نه‌ورۆزی مێژووییدا پێشکه‌ش کرا. ئه‌وه‌ له‌ کاتێکدا بوو که‌ بۆ باس و لێکدانه‌وه‌ له‌سه‌ر په‌یامه‌که‌ میوانی ستۆدیۆ بووم. هه‌موو شته‌کان هه‌ر "مێژوویی" بوون، زیاتر له‌ ملیۆنێک که‌س به‌ ئاڵای پ.ک.ک و پۆسته‌ری ئۆجا‌لانه‌وه‌ له‌ ناو ده‌ستیاندا له‌ ئاهه‌نگی نه‌ورۆزدابوون. سه‌رجه‌م که‌ناڵه‌ ناسراوه‌کانی ناوخۆ له‌ چه‌ند سه‌عات له‌وه‌وپێشه‌وه‌ به‌ په‌خشی ڕاسته‌وخۆ ئاهه‌نگه‌که‌یان ده‌گواسته‌وه‌. لێدوانه‌که‌ی به‌ندکراوی مه‌حکوم به‌ زیندانی هه‌تاهه‌تایی له‌ ئیمرالی له‌ لایه‌ن دوو ئه‌ندامی په‌رله‌مانه‌وه‌ سه‌ره‌تا به‌ کوردی و دواتریش به‌

ئاریتما موحەممەدی 

ئەم بابەتە شرۆڤە کردنی ڕوداوەکانی دوێنەی باکوری کوردستان و پەیامەکەی ڕێزدار ئۆجەڵانە!   جێژنی نەورۆزی کوردان لە باکوری کوردستان بە بەشداری پتر لە دوو ملیۆن و سێسەد هەزار کەس پیرۆز کرا!  دوێنێ ١ی خاکەلێوەی ٢٧١٣ی کوردی جێژنی نەورۆز لە باکوری کوردستان بە بەشداری نوێنەر و پارت و ڕێکخراوەکانی هەر چوار پارچەی کوردستان بەڕێوە چو. لەو ڕێوڕەسمەدا نوێنەرانی پارتی "بەدەپە" بۆ خەڵک و بەشداربوانی کۆبونەوە جەماوەرییەکە قسەیان کرد. هاوکات پەیامی بەڕێز عەبدووڵا ئۆجەلان لە ڕێوڕەسمەکەدا لە لایەن یەکێ لە ئەندامانی بەدەپە خوێنرایەوە. لە پەیامەکەدا هاتبو کە ئیتر بەسە با چەکەکان بێدەنگ بکرێن و بە شێوەی دیموکراسی پرسی کورد لە باکوری کوردستان چارەسەر بکرێت، هەروەها سپاسی ئەو کەس و لایەنانەی کرد کە

ئاریتما موحەممەدی 

کە نەورۆز و بەهار هات من و بولبول سەر لە کوێستان دەنێین، لە پێدەشتی هەر شاخێک ماڵێک لە گوڵ ساز دەکەین.
نەورۆز وەک جێژنێکی نەتەوەیی و کوردی دەمێکە بووەتە ڕەمزی خەباتی نوێ لە جوانترین و ڕازاوەترین وەرزی ساڵ، لە دەسپێکی ئەم وەرزە نوێیەدا هەم ساڵ نوێ دەبێتەوە هەم شاخوداخەکانی کوردستان سروشت و سیمایەکی جوان بە خۆیان دەبەخشن، دارستانەکانی کوردستان جوانترین بەرگی نوێی ساڵ و سروشت لە بەر دەکەن و گەش بونەوەی چیاکانیش کۆتایی ئەم دەسپێکە جوانەی وەرز نییە، ئەو وریا بونەوەی سروشت، پەل ڕادەکێشێت بۆ ناو پاڵندەو پەلەورەکانیش و وەخۆ دەکەون بۆ ئەوە کە لە دەسپێکی ئەم وەرزەدا ماڵ و هێلانەیەکی نوێ لە گژ و گیان بۆ خۆیان ساز بکەن. نەورۆز و بەهار و وەرزی نوێ، تەنیا بەواتای جوانی و ڕازاوەی سروشت و لە بەر کردنی بەرگی