فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-23-20-31-58 ڤیدیۆیەکە، فەرمانی پێویستم دەرکرد بۆ بەدواداچوون بۆ بابەتەکە." داواکاری گشتیی پارێزگای کرماشان گوتی، "بەمەبەستی لێکۆڵینەوەی زیاتر لە وردەکارییەکانی ئەم رووداوە، گفتوگۆ لەگەڵ بەرپرسانی پەروەردەش...
2025-04-23-20-28-02 گۆڵۆباڵیزم ( کەئەوکات بەسیستەمی نوێی جیهان) پێناسە دەکرا. ئەو ململانێ فکریەش لە نێوان (ساموئل هانتینگتون ) ی خاوەن تێزی (پێکدادانی شارستانیەکان) و فرەنسیس فۆکۆیامای خاوەن...
2025-04-23-19-52-21 ساڵ و دەیان ملیار دۆلاری تێچووی بوو . بەتایبەتی دوای ئەوەی ئیسرائیل بە بەکار هێنانی جۆرە موشەکێکی ئەمەریکی توانیتی حەسەن نەسرولله کە لە قولای...
2025-04-23-19-49-44 و بەشێوەی ناڕاستەوخۆ و تەنها لەسەر پرسی ئەتۆم، دانوستان لەگەڵ ئەمریكا ئەنجام بدات. هەروەها لە بەرامبەریشدا، ترامپ بە كۆمەڵێك پێشمەرجی زۆر و قورسەوە، نامەیەك بۆ...
2025-04-12-15-24-28 کۆچی دواییکرد و تەرمەکەی ناگەڕێندرێتەوە رۆژهەڵاتی کوردستان. رەنج پشدەری، چالاکڤانی کورد لە سوێد، ئەمڕۆ هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "سەید عەلی رەحیم پوور،...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

دەیڤد رۆمانۆdevid romano 

لە یەكێك لە گۆشەكانی مانگی رابردوومدا بەناوی (دەبێ ناسیۆنالیستەكانی عێراق ئاگاداربن كە خۆزگە بە چی دەخوازن)، زەنگێكی ئاگاداركردنەوەم لێدا سەبارەت بە فراوانبوونی دەسەڵاتەكانی نووری مالیكی لە بەغدا. لەوكاتەشەوە، هەندێك هەواڵی دڵخۆشكەر لە بەغداوە بیستراون. لەوانەش: بەغدا و هەولێر نزیكبوونەتەوە لە نەهێشتنی ناكۆكییەكانیان لەسەر یاسای نەوت و غاز. وادەردەكەوێت كە دواجار خەریكە بەغدا لە بۆچوونی هەولێر تێبگات.  كورد هەرگیز ناكۆكیان لەسەر پرەنسیپی مەسەلەكە نەبوو، كە پێویستە داهاتی نەوت بە یەكسان بەسەر سەرجەم عێراقییەكاندا دابەشبكرێت. ئەوان تەنیا جەختیان لەسەر ئەوە دەكردەوە كە پێویستە كاروباری نەوتەكە بە هاوبەشی لەنێوان حكومەتی بەغدا و هەرێم و پارێزگاكاندا بەڕێوەببرێت،

Read more...

د.ھێرش رەسوڵ/ پسپۆڕ لەئێتیک و یاسای راگەیاندنdr. hershrasol

بۆ قسەکردن لەسەر (رێکلام) لەنێو ھاوکێشەی ئێتیک و یاسای راگەیاندندا، بەجۆرێک "رون و ئاسان" بێت (کە ئەمە لەڕوی زانستییەوە داوایەکی ئێجگار قورس و بەرپرسیارێتییەکی گەورەیە) سەرەتا پێویستمان بەوە دەبێت کەمێک لەسەر ھەر سێ چەمکەکە (رێکلام، ئێتیک، یاسا) ھەڵوەستەبکەین بەپشتبەستن بەسەرچاوە زانستیەکان بەکورتی بیانناسێنین، دواتر لەو سۆنگەیەوە وەڵامێکی گونجاو بۆ پرسەکە بخەینەڕو. رێکلام (الإعلان- Advertising): چالاکییەکی کەمیونیکەیشنە، فرۆشیار لەئەنجامی کاریگەریدانان لەسەر کڕیار لەرێگەی بەکارھێنانی شێوازو ئامرازە نا شەخسیەکان ئەنجامیدەدات، بەشێوەیەک رێکلامکار لەرێگەی بەکارھێنانی ئامرازەکانی ماس کەمیونیکەیشنەوە گوزارشت لەکەسێتیی خۆی دەکات. جۆرەکانی رێکلام: سیاسی، بازرگانی، ھونەری

Read more...

ره‌زا شوان / نه‌رویجreza shwan  

له‌رۆژی ( 15 ی/ ئوکتۆبه‌ر) ی هه‌موو ساڵێکدا که‌( رۆژی جیهانی مامۆستا) یه‌  .. له‌هه‌موو وڵاتانی جیهاندا ، به‌م بۆنه‌مه‌زنه‌وه‌ئاهه‌نگی شایسته‌سازده‌کرێت .. وه‌کو پێزانین و رێزگرتن له‌و په‌یامه‌پیرۆزه‌ی که‌مامۆستا هه‌ڵی گرتووه‌ . ئاهه‌نگ گێڕان به‌بۆنه‌ی ( رۆژی جیهانی مامۆستا ) .. وه‌بیرهێنانه‌وه‌ی رۆڵی گرنگی مامۆستا و ، ئه‌و ئه‌رک و ماندووبوون و دڵسۆزییه‌یه‌ که‌له‌ئه‌ستۆی خۆی گرتووه‌.. بۆ هێنا‌نه‌دی ئامانجه‌کانی فێرکردن و به‌رزکردنه‌وه‌ی ئاستی ئه‌کادیمی و په‌روه‌رده‌یی و رۆشنبیری .. ئه‌مانه‌ش راستین و له‌به‌ر چاون .. هه‌موومان ئه‌وه‌ده‌زانین که‌به‌بێ مامۆستایان نه‌قوتابیان هیچیان پێ ده‌کرێ و نه‌خوێندن به‌رێوه‌ده‌چێ و نه‌قوتابخانه‌ش بایه‌خی ده‌بێ .. نه‌گه‌لێکی تێ گه‌یشتوو پێ ده‌گات و ، نه‌نیشتمانێکی به‌رزیش بنیات ده‌نرێت . له‌ساڵی ( 1994) دا ، بۆ یه‌که‌مین جار ، به‌بۆنه‌ی ئه‌م رۆژه‌وه‌، له‌جیهاندا ئاهه‌نگ سازکرا .

Read more...

 ولادیمێر ڤان ویڵخنبێرخ

حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران (حدكا) و كۆمەڵەی زەحمەتكێشانی شۆڕشگێڕی كوردستان (كۆمەڵە)، پاش سێ دەیە لە دابەشبوونی نێوان پارتە كوردییەكانی ئێران، رێككەوتننامەیەكیان واژۆكرد. ئەو رێككەوتنە لەژێر كاریگەری رێككەوتنی نێوان پارتە كوردییەكانی سووریا و هاوكات تووندتربوونی گوشارەكانی رۆژئاوا و ئیسرائیل بوو بۆ سەر ئێران. لەوەش گەڕێ كە رووداوەكانی بەهاری عەرەبیش كاریگەریی خۆیان دانا. بەهەرحاڵ ئەو رێككەوتنەی نێوان دوو پارتە كوردییەكەی ئێران كاریگەرییەكی واینابێ ئەگەر هەموو پارتە كوردییەكانی دیكە نەیێنە ناویەوە. هەروەها كاریگەریشی نابێ ئەگەر هێرشی سەربازی نەكرێتە سەر ئێران یان ئەگەر ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی، وەك چۆن سووپای ئازادی سووریا لە سووریا كردی،

Read more...

ره‌زا شوان / نه‌رویجreza shwan 

نێرگزی کوردستان .. بوو به‌ شاگوڵی نه‌رویج
شۆخان ، کچه‌ کوردێکی جوان و رووخۆشه‌ ، زیره‌ک و ژیره‌ ، له‌ شاری (ئۆسڵۆی)ی پایته‌خی وڵاتی نه‌رویج له‌ دایک بووه‌ .  دایک و باوکی هه‌ر له‌ منداڵییه‌وه ، له‌ ماڵه‌وه‌ به‌ زمانی شیرینی کوردیمان له‌گه‌ڵ شۆخانی کچیاندا ده‌دوان‌ .. بۆیه‌ شۆخان به‌ کوردییه‌کی په‌تی و  ره‌وان ده‌دوێت ، هه‌ر وه‌کو له‌ سلێمانی یا له‌ که‌رکوک و مه‌هاباد ژیابێ وایه‌ .  شۆخان ئێستا له‌ پۆڵی شه‌شه‌مه‌‌ ، له‌ قوتابخانه‌یه‌کی بنه‌ڕه‌تی له‌ ئۆسڵۆدا .  شۆخان هه‌موو ساڵێک بۆ ماوه‌ی دوو هه‌فته‌ له‌ مانگی ئادارد دا ، له‌گه‌ڵ دایکی یا باوکی ، یا هه‌رسێکیان پێکه‌وه‌ ده‌هاتنه‌وه‌ بۆ شاری سلێمانی ، بۆ ئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ خزمه‌کانیاندا ، به‌شداری له‌ ئاهه‌نگ و سه‌یرانی و خۆشیی جه‌ژی نه‌ته‌وه‌ییمان ( نه‌ورۆز ) بکه‌ن. له‌ نێو هه‌موو گۆڵه‌ سروشتییه‌ جوانه‌کانی به‌هاری قه‌شه‌نگ و ره‌نگینی کوردستاندا

Read more...

 تاریق یوسفیtariq yusfi 

تێکۆشانی راستەقینە ئەو تیکۆشانەیە مرۆڤ راستینەی ئامانجی بناسیت و لەو راستایەشدا هەوڵدان بکرێت بۆ سەرکەوتنی. پێشکەوتنی هەر گەلێک راوەستە کردنە لەسەر زمان و کلتوری کۆمەڵگای خۆی. گەلێک دەتوانێت خۆی ئیسپات بکات کەخاوەنی کلتوری جڤاکی خۆی بێت و لە چوار چێوەی نەرێتی کۆمەڵگاکەی خۆی نەهاوێشتبێتە دەرەوە، هەربۆیە ئەوەڵین پرینسیپی زیندو بوونی هەر گەلێک پابەند بوون و راوەستە کردنە لە سەر زمانی دایکی. کاتێک ئامانج رونبێت و تێگەیشتن لەوبوارەوە بخرێتە بواری پراکتیکەوە بیگومان سەرکەوتن حەتمیەو بەزەحمەتێکی کەمتریشەوە بەهرە دەتوانێت دەست بخرێت. سەرکەوتنی ھەرمرۆڤ یان کۆمەڵگایەک ئەوەیە کە بەزمانی خۆیی و کلتوری خۆی و سیاسەتی جڤاکی خۆی بە تێکۆشان بەرەو ئازادی ھەنگاو ھەڵبگرێت و

Read more...

 هیوا مولانیا(کوردستانی)hiwa kurdistani

پەنابەر :

لێدوان لە سەر ئەم مەسەلەیە وەک پەنابەر کێیە ؟ ئەم مەسەلەیە وەک یاسا لە نەتەوە یەکگرتوەکان کەی هاتە ئارا ؟ برگەکانی چیەو و چون دەتوانین بلێن ، ئەم مرۆڤە بە پەنابەر ناوزەد دەکرێ و ماڤەکانی چییە ؟ باسێکی دورو دێژە و لە لایەک ئەو حکومەتەی ئەندامی نەتەوەیەکگرتوەکانە و ئەم خالە یانی پەنادان و پاراستنی پەنابەر لە ژێر چاوە دەگرێ ، نەتەوە یەکگرتوەکان چەندە لە بواری ئابوریەوە یارمەتی دەدات باسێکی دیکەیە کە بتوانین لێکدانەوەیەکی چرو پری لە سەر بکرێ . ئەم بابەتە لە حکومەتی هه‌رێم شێوازێکی دیکەی هه‌یە ، مەبەست ئەوەیە لە گەل رەچاو گرتنی هه‌مو برگەیەکی مرۆڤایەتی لە مەر پەنابەر ، بە داخەوە چوونکە حکومەتی هه‌رێم وەک دەسەلاتێکی خۆجەیی

Read more...

سولەیمان زەکی (سوورکێو)surkew 11 

چەند دێرێک لەبابەت کاریگەریی حیزبی توودە لەسەر حیزبی دێموکرات و جووڵانەوەی کوردی ڕۆژهەڵات، لە ساڵڕۆژی دامەزرانی حیزبی توودە ی ئێران (بە زمانێکی خۆماڵی).

 حیزبی توودەی ئێران لە ساڵی ١٣٢٠ هەتاوی لە ئێران دامەزرا و لە سەردەمێکدا کە بزووتنەوەی چەپی مارکسیستی و خەباتی دژی سیستەمی سەرمایەداری و بەرگریی لە چینی هەژار و کرێکار و سەرکەوتنی شۆڕشی سوور، واتە شۆڕشی ١٩١٧ی لێنین بەسەر ئیمپراتۆڕی تێزاری ڕووسیە دا، دەنگدانەوەیەکی گەورەی لەنێو گەلانی ژێردەستدا پێکهێنابوو، کورت و کوردمانجی لە سەردەمانێکدا کە ئاغا و فێئۆداڵەکان گێرەی دڕوانیان بە خەڵکی چەوساوە و ڕەعیەت دەکرد و ڕۆژ ڕۆژی درووشمی دژی بورژوا بوو،

Read more...

عەبدولڕەحمان سدیقabdulrahman sadiq 

پەرلەمان وەك دامەزراوەیەك بۆ نوێنەرایەتیكردنی خەڵك و ، بەپێی هەر دەستوورێك و لەهەر وڵات و هەرێمێكدا زۆر ئەركی گەورەی لەئەستۆدایە . لێرەوەو لەبەر ئەم رۆڵە گرنگە و ، لەگەڵ دەستپێكردنی خولی یەكەمی ساڵی چوارەمی تەمەنی پەرلەمانی كوردستان، لەبەر رۆشنایی ئەو ئەركە زۆر و ئەو كاتە كەمەی لەبەر دەستیدایە، گرنگتر ئەوەیە كە پەرلەمانتار پێداچوونەوەیەك بەستایلی كار و چالاكییەكانی خۆیدا بكاتەوە. چونكە ئەگەر بڕوانینە وتاری بەڕێز سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان لە دانیشتنی كردنەوەی خولی نوێی پەرلەمان، ئەو كارنامەیەی خستییەڕوو ، ئەوا بۆمان دەردەكەوێ كە ئەو كارنامە پڕە ماندووبوون و كاری زۆری دەوێت.

Read more...

دەیڤد رۆمانۆdevid romano  

عێراقییەكان دەستوورێكی نوێیان نووسییەوە و لە ریفراندۆمی ساڵی 2005دا پەسەندیان كرد. لەو دەستوورەدا یاسای فیدرالی عێراقیان نووسی كە گرەنتی مافی سەرجەم تاكەكان و كەمینە و نەتەوە و پارێزگا و هەرێمەكان دەكات. رەخنەگرانی ئەو دەستوورە بە دەنگی بەرز هاواریانكرد كە ئەو بەڵگەنامەیە پشتگیری تەواوەتی لامەركەزییەت دەكات لە عێراقدا. ئەمەش رێگە بۆ پارچەبوونی عێراق خۆشدەكات، بۆیە لە ساڵی 2005، دەستوورەكەیان ناونا "دەستووری كوردی". بەشێوەی سەرەكی گرووپە چەكدارە سوننەكان، كە لە ساڵی 2005 و 2006 وڵاتەكەیان كردە شوێنێكی مەترسیدار، لەبەر هەمان هۆ ئەو دەستوورەیان رەتكردەوە. ئەو ناسەقامگیرییەی ئەوكاتیش دروستبوو بۆئەوەبوو كە بسەلمێندرێ بۆ

Read more...

ره‌زا شوان / نه‌رویجreza shwan  

منداڵان نه‌وه‌ی داهاتووی هه‌ر گه‌ل و وڵاتێکن.. منداڵان تۆی ژیان و مانن.. چرای رووناکی ماڵانن.. خۆشه‌ویستن و هه‌رده‌م له‌به‌ر دڵانن.. تافی منداڵی ، قۆناخی جوانی و دڵپاکی و راستگۆییه‌.. جیهانی منداڵان ، جیهانێکی بێ فڕوفێل و بێ درۆ و بێ رق و بوغز و کینه‌یه‌.. جیهانێکی وه‌نه‌وشه‌یی پڕ له‌حه‌ز و له‌هیوا و له‌خه‌ونی شیرین و سه‌وزه‌.. زۆرن ئه‌و په‌ند و قسه‌نه‌سته‌ق و وتانه‌ی که‌ده‌رباره‌ی منداڵان وتراون.. چه‌پکێک له‌وته‌کانی ناودارانی جیهانم بۆ گوڵبژێر کردوون:

تۆماس فۆله‌ر:
(*) چه‌ند به‌ختیاره‌ئه‌و که‌سه‌ی که‌دڵی به‌منداڵه‌کانی خۆشه‌.

شکسپیر:
(*) هیچ شتێک هێنده‌ی ستاییش و پیاهه‌ڵدان ، کار ناکاته‌سه‌ر منداڵ.

تاگوور:
(*) له‌به‌ر ئه‌وه‌خۆشم ناوێ که‌جوانه‌یا ناشیرینه‌، به‌ڵکو له‌به‌ر ئه‌وه‌خۆشم ده‌وێ که‌منداڵمه‌.

Read more...

ولادیمێر ڤان ویڵخنبێرخ 

عەبدوڵڵا ئۆجەلان، سەرۆكی پارتی كرێكارانی كوردستان PKK، كە ئێستا تەمەنی 64 ساڵە، لەساڵی 1999ەوە لە دوورگەی ئیمرالی زیندانیكراوە. لەگەڵ ئەوەشدا ئەو لە زیندانەوە هەژموونی خۆی بەسەر PKKەوە پاراستووە و ئەجێندای خۆی پێ جێبەجێدەكات. پاش ئەوەی دانوستاندنەكانی نێوان دەوڵەتی توركیا و PKK لەساڵی 2011 شكستیان هێنا، ئۆجەلان لەبەرچاوان دوورخرایەوە. كەچی هەرواش PKK توانیویەتی بەبێ ئەو درێژە بە ژیانی خۆی بدات. دەكرێ ئەمەش نیشانەیەك بێت بۆ ئەوەی تێبگەین كە PKK بەبێ ئۆجەلانیش دەتوانێ بەردەوامبێ. ئۆجەلان هەموو ئەوانەی لەنێوبرد كە دەكرا لەنێو پارتەكەیدا ببنە دوژمنی یان ركابەری بكەن لەسەر دەسەڵات لەگەڵیدا لەناو PKK، دەرەنجامی ئەمەش ئەوەبوو كە پەیكەری پارتەكەی بووە

Read more...

ره‌زا شوان / نه‌رویجreza shwan  

دوای ئه‌وه‌ی که‌له‌رۆژی ( 4 / 9 / 2012) دا، گریلا نه‌به‌ز و دلێره‌کانی پارتی کرێکارانی کوردستان له‌ناوچه‌ی( شێرناخ) له‌باکووری کوردستاندا. له‌هێڕشێکی قاره‌مانانه‌دا بۆ سه‌ر مۆڵگه‌یه‌کی سوپای دڕنده‌و خوێنڕێژی تورکیای داگیرکه‌ری کوردستان.. له‌شه‌ڕێکی ده‌سته‌و یه‌خه‌ی نه‌به‌ردانه‌دا.. گورزێکی گورچکبڕیان له‌سوپای له‌خۆبایی تورکیا دا و ( 10) سه‌ربازیان لێ کوشتن و زیاتریش له‌(15) سه‌ربازیان به‌سه‌ختی بریندار بوون. له‌هه‌مان رۆژدا، به‌م هۆیه‌وه‌سه‌رۆک وه‌زیرانی تورکیا ره‌جه‌ب ته‌یب ئۆردوگان، له‌گه‌ڵ سه‌رۆک ئه‌ڕکانی سوپای تورکیادا کۆبۆوه‌.. وه‌کو جارانی تری ده‌ستی به‌هه‌ڕه‌شه‌و گوڕه‌شه‌و تۆڵه‌کردنه‌وه‌له‌پارتی کرێکارانی کوردستان کرد و وتی : " ئێمه‌به‌هه‌موو جۆرێک به‌ره‌نگاری تیرۆر ده‌بینه‌وه‌و، رێ به‌چه‌کدارانی په‌که‌که‌ناده‌ین که‌ئامانجه‌کانیان بهێننه‌دی.." وتیشی : " ئێوه‌بوونه‌ته‌یاری به‌ده‌ست

Read more...

 سیاوەش گۆدەرزیsiyawesh gudarzi

 چەند رۆژێكە بانگەوازێك لەژێر ناوی (زمان و ئەلفوبێی كوردی: لە نێوان شێواندن و چارەسەری زانستیدا) لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكاندا دێت و دەچێ. لەم بانگەوازەدا رەخنە لە سیاسەتی زمانیی لە باشووری گیراوەو‌ بۆ سەرڕاستكردنەوەی زمانی كوردی و پاراستنی لە شێواندن كەمپەینی واژۆ كۆكردنەوە وەڕێخراوە.  بانگەوازەكە بە دژایەتییەكی راستەوخۆی كۆنفرانسەكانی زمانی كوردی لە ئامەد(دیاربەكر لە بانگەوازەكەدا) و هەولێر دەستپێدەكات و پێیوایە ئەو دوو كۆنفرانسە‌ لە خۆپیشاندانێكی سیاسی بەولاوە هێچی دیكە نەبوون. جگە لەوە بەپێی بانگەوازەكە لەو كۆنفرانسانەدا دوو هەنگاو، یەكەم بۆ هەڵوەشانەوەی زمانی ستانداردی ئێستای كوردی و دووەملێكترازان و دوورخستنەوەی شێوەزارە كوردییەكان لە یەكتری هەڵگیراوە. نێوەڕۆكی ئەم بانگەوازەو

Read more...

كامەران قەرەداخیkameran qeradaxi 

نزیكەی 20 ساڵ لەمەوبەر، بە دروستی لە شوباتی 1993دا كاتێك كە قەوارەی كوردی لە عێراق خەریكبوو سەروسیمای دەردەكەوت و گەڵاڵە دەبوو، گراهام فۆلەر توێژەری ئەمریكی لە كاروباری رۆژهەڵاتی نێوەڕاست و بزووتنەوە ئیسلامییەكان، پێیوابوو كە مامەڵەكردن لەگەڵ ئەوەی ناوی نابوو "گرێكوێرەی كورد"، شتێك نییە قابیلی دواخستن بێت، لەبەرئەوەی خەریكە خۆی بەسەر ئەولەویەتی ئەجێنداكانی رۆژهەڵاتی نێوەڕاستدا دەسەپێنێ و بۆ یەكەمین جاریشە لە مێژووی هاوچەرخدا، لە كۆنترۆڵی هەموو لایەنە هەرێمییەكان دەردەچێ، چونكە تین و تاوی خۆی وەرگرتووە. بەگوێرەی وەسفەكەی فۆلەر. ئاخۆ ئەوەی ئێستا لە ناوچەكەدا روودەدات، واتای ئەوەیە كە ئەو گرێكوێرەیە بەڕاستیگەیشتووەتە لووتكەی لیستی ئەولەویەتەكان؟

Read more...

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان